گروه علمی: در سالی که گذشت روند شیوع ویروس کرونا بر تمام وجوه زندگی انسان از کار، آموزش و بهداشت گرفته تا رفتارهای اجتماعی و ارتباط با یکدیگر تأثیر شگرفی گذاشت. یک سال قبل کسی تصور نمیکرد اپلیکیشنی برای تماس تصویری به محبوبیت عظیم دست یابد و کسب و کارهای بزرگ به جای برگزاری نشستهای حضوری از آن استفاده کنند. در حقیقت ۲۰۲۰ سالی مملو از تغییرات دیجیتالی عظیم بود که در واکنش به شیوع ویروس کرونا به وجود آمدند. پاندمی درک انسان از قابلیتهای فناوری و استفاده از آن برای ارتقای زندگی بشر را افزایش داد.هرچند هیچکس صاحب گوی پیشبینی نیست و نمیتوان با قطعیت درباره سال جدید و ۲۰۲۱ میلادی و وضعیت فناوری در آن اظهار نظر کرد، اما به طور حتم در آینده نزدیک فناوری به شیوه مستمر زندگی و شغل ما را تغییر میدهد و به نظر میرسد سرعت این تغییر نیز بیشتر شده است.در همین راستا در زیر ۱۰ روند برتر فناوری که بر آینده بشر بیشترین تأثیر را دارند بررسی شده است:
محیط کاری دیجیتال ماندگار میشود
توسعه سریع ابزارهای همکاری آنلاین در واکنش به قرنطینهها و دستور مقامات کشورهای مختلف به ماندن مردم در خانه، سبب شده سازمانها و شرکتهای مختلف از راه دور برای مشتریانشان سرویس ارائه کنند و با ساختن فضاهای دیجیتالی به افراد کمک کنند همچنان با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. به عنوان مثال «مایکروسافت تیمز» از آوریل سال گذشته تاکنون حدود ۳۰۰ میلیون جلسه مجازی برگزار کرده است. پیش بینی میشود، تغییر ترجیحات کارمندان و کاهش تأثیر دفاتر کاری بر آلودگیها سبب خواهد شد این مدل هیبریدی به یک هنجار تبدیل شود. با توجه به آنکه هر روز قابلیتهای جدیدی برای محیطهای مجازی ارائه میشود، سازمانها باید خود را برای تحول محیطهای کاری دیجیتال با سرعتی خارقالعاده آماده کنند.اکنون شرکتها باید زیربنای خود را قدرتمندتر کنند تا کارمندانشان برای دومین سال شیوع پاندمی همچنان با فضای کاری از راه دور ارتباط برقرار کنند.
به گفته کارشناسان فناوری، در آینده شرکتها از مدل هیبریدی دفتر کار در همه مواقع سال پیروی خواهند کرد که در آن افراد بیشتری دورکاری میکنند. هرچند هنوز مشخص نیست پاندمی چه زمان تمام میشود، اما تعداد کارمندان دورکار به تدریج کاهش مییابد اما تعداد آنها در کمترین میزان به ۳۰۰ درصد سطح قبل از شیوع همهگیری خواهد رسید. به بیان دیگر بسیاری از کارمندان برای مدت طولانیتری دور کار میمانند.
تغییرات ابر رایانشی سرعت میگیرد
در حال حاضر بخش عظیمی از زندگی انسان به وضعیت آنلاین منتقل شده است. گسترش دورکاری، انفجار تجارت الکترونیک و جریانهای بیشمار محتوا که در محیط خانه به راحتی در اختیار کاربر قرار میگیرد، به گسترش استفاده از فناوری ابر رایانشی و مصرف آن منجر میشود. در نتیجه چنین روندی، توسعه فناوری مذکور رشد دو رقمی خواهد داشت. هرچند بسیاری از سازمانها هنوز در مراحل اولیه توسعه و انتقال به فناوری ابر رایانشی هستند، اما گسترش دیجیتالیزه شدن فرایند گذر به فناوری ابر را تسهیل میکند و از سوی دیگر این اتفاق به کسب و کارها کمک میکند به سود دست یابند، کارآمدتر، نوآورتر و سریعتر باشند.
امنیت سایبری در اولویت بیشتر قرار میگیرد
به طور معمول پس از رویدادهای جهانی، پیامکها و ایمیلهای کلاهبردارانه بیش از پیش گسترش مییابند. متأسفانه شیوع کووید ۱۹ نیز از این روند مستثنی نبود. تحقیقات نشان میدهد ۴۱ درصد سازمانها با افزایش چنین رویدادهایی روبرو شدهاند. به طور کلی ایمیلهای فیشینگ و حملات بدافزاری که کارمندان دورکار را هدف میگیرند، بیش از پیش گسترده شدهاند. از این رو ایمن سازی شبکهها بیش از پیش اولویت کارشناسان و کسب و کارهای مختلف است. در این زمینه آموزشهایی درباره امنیت سایبری به کارمندان اهمیت خاصی دارد.
رشد اتوماسیون هوشمند و هوش مصنوعی
در حال حاضر ماشینهای پیشرفته و مجهز به هوش مصنوعی فرایند اتوماسیون و دیجیتالیزه شدن در اطراف ما را تسریع کردهاند. به عنوان مثال چت باتها در فرایندهای کسب و کاری یکپارچه شدهاند و با توجه به اطلاعات فعالیتهایی انجام میدهند، به این ترتیب انسانها میتوانند روی کارهای ارزشمندتر تمرکز کنند. با توجه به آنکه فناوریها در این زمینه از طریق ابر رایانشی قابل دسترستر خواهند بود، خودکارسازی هوشمند و هوش مصنوعی از مرحله آزمایشی به مقیاس اجرایی منتقل شدهاند.
خدمات درمانی آنلاین
کووید ۱۹ به کاتالیزوری برای اجرای تغییراتی عقب مانده در صنعت خدمات درمانی منجر شده است. سیستمهای بهداشتی در سراسر جهان با اتکا به فناوریهای دیجیتال خدمات درمانی را از طریق کانالهای نوین انجام میدهند و فرایندهای نظارت بر بیمار و ردیابی تماس را پشتیبانی میکنند. در فضای جدید جهانی، تغییرات دیجیتال برای ایجاد سیستم خدمات درمانی مستحکمتر لازم است. چنین سیستمهای خدمات درمانی میتوانند مراقبتهای یکپارچه بیمار محور ارائه کنند، از تصمیم گیرهای دقیق پشتیبانی کنند و به رشد نوآوریهای مختلف از جمله پیشرفت در قابلیتهای عملیاتی و پشتیبانی کمک کنند.
آموزش از راه دور ماندگار میشود
بسیاری از دانش آموزانی که اکنون به شیوه مجازی در کلاسهای درسی شرکت میکنند، از این وضعیت خسته شدهاند. اما به نظر میرسد آموزش آنلاین فرایندی ماندگار است و این وضعیت البته شامل بزرگسالان نیز میشود. اما ایجاد چنین تغییری یعنی گذر از کلاسهای درس واقعی به مجازی یک مدل ادامهدار همراه خودآموزی است که فرایندهایی در بطن آن یکپارچه شده است.
گسترش تقاضا برای هوش مصنوعی اخلاقمدار
پیش از این شرکتها ماشینهای یادگیری و دیگر فناوریهای هوش مصنوعی را به کار میگرفتند و توجه اندکی به تأثیر اخلاقی آن داشتند. اما پیش بینی میشود در آیندهای نزدیک کاربران بیشتر به ارزشها اهمیت دهند و کارمندان از شرکتها انتظار دارند این فناوری را به شکلی مسئولانه به کار گیرند. طی چند سال آینده شرکتها عامدانه کسب و کار با شرکایی را انتخاب میکنند که از هوش مصنوعی به شیوه مسئولیت پذیرانه استفاده کنند.
تغییر استراتژیهای ابر به سمت رایانش مرزی
به طور معمول توجه به رایانش مرزی(Edge Computing) با اینترنت اشیا مرتبط بوده است. رایانش مرزی به معنای یک الگوی محاسباتی توزیع شده است که برای بهبود زمان پاسخ و صرفه جویی در پهنای باند، محاسبات و ذخیره اطلاعات را به محلی که مورد نیاز است، نزدیک میکند. در ۲۰۲۰ میلادی نوآوری در نسل جدید ارتباطات، فناوریهای ملی مبتنی بر ابر و ساختار رایانش ابری در کنار یکدیگر به دستاوردهای مهمی در یکپارچه سازی رایانش ابر به رایانش مرزی منجر میشدند. طی ۳تا۵ سال آینده شرکتها استراتژیهای ابر خود را طوری تغییر میدهند تا سرویسهای مرزی بیشتری را در بر گیرد و در نتیجه سلطه فروشندگان ابر رایانشی بر بازار کاهش مییابد.
نیاز جدی به توسعه نسل پنجم اینترنت
از سوی دیگر فناوری نسل پنجم اینترنت همراه در سال جدید گستردهتر میشود. نیاز به ارتباط سریع و قابل اطمینان از چند ماه قبل بیشتر شده است. هنگامیکه همکاری دیجیتال، دورکاری و ویدئوکنفرانسها به بخشی از زندگی انسان تبدیل شدند، باید راههایی برای ارتقای سرعت یافت. اپراتورهای مخابراتی به روشنی میدانند فناوری ۵G مسیر مورد نیاز آنها است. حدود ۵۱ درصد شرکتهایی که از اینترنت اشیا استفاده میکنند، به ارتقای چشم انداز نیاز کارمندان، رفتارها و عملکرد آنها اشاره کردهاند.
رایانش کوانتومی پررنگتر میشود
رایانش کوانتومی در مدیریت کووید ۱۹ کمک حال بوده است. به طور دقیقتر این فناوری به مدیریت گسترش بیماری، جستجو برای واکسنهای احتمالی و درمانهای مختلف کمک کرده است. افراد به تدریج قدرت رایانش کوانتومی را درک میکنند و احتمالاً در آینده شاهد استفاده بیشتر از آن در صنایع مختلف خواهند بود.