اما گویی امسال بهجز شیوع ویروس کرونا که دورهمیها و شبنشینیها و کنار خانواده بودنها را لغو و برایمان یلدای سال گذشته و سالهای قبلی را خاطره کرد، گرانیهای سرسامآور نیز میهمان سفرههای یلدایمان شده است.
در این راستا سری به بازار همدان زدیم، صفهای طولانی آجیل در همدان همچنان وجود داشت، اگرچه در برخی از آجیلفروشیها صفها از دربهای پشتی مغازه امتداد داشت تا در معرض دید عموم نباشند! اما عدهای نیز در بازار تنها مشغول تماشای آجیلها و خشکبار بودند!
اگر کرونا هم نبود، با این گرانیها محال بود بتوانم سفره یلدا داشته باشم
مردی میانسال درحالی که از پشت ویترین به قیمت پستههای نهچندان خندان و انجیرهای نهچندان تروتمیز نگاه میکرد، آه بلندی کشید.
وی در گفتوگو با خبرنگار قلم با بیان اینکه امسال بهخاطر کرونا مراسم یلدا را کنار فرزندانم ندارم، گفت: اگر کرونا هم نبود، با این گرانیها محال بود بتوانم سفره یلدا داشته باشم!
در بازار میوه هم وضعیت چندان خوب نبود، شاید نتوان از کسادی بازار میوه همدان خبر داد، اما عموم مردمی که برای خرید میوه آمده بودند، با توجه به نایلونهای خریدشان میشد حدس زد که تصمیم گرفتهاند مایحتاج ضروری را بخرند تا اناری که از کیلویی ۶ به ۲۶ هزار تومان رسیده است!
خریدهایی آغشته به سیبزمینی و پیاز و نهایتاً سیب و پرتقال، خبر از دلگیریهای اقتصادی مردم داشت.
شب یلدای امسال، شب شرمندگی پدر و مادر در برابر فرزندانشان
یکی از خانمهای همدانی که زیر لب گویی با ناراحتی چیزهایی میگفت، در گفتوگو با قلم مطرح کرد: نمیدانم از این گرانیها چهکار کنم؟ آمده بودم تا برای فرزندانم میوه بخرم، اما آنقدر میوهها گران شده است که نمیدانم چه بخرم!
وی ادامه داد: اینهمه راه آمدهام، حالا باید با سه عدد انار به خانه بروم؛ یلدا شب شادمانی خانواده بود، اما امسال شب شرمندگی پدر و مادر در برابر فرزندانشان شده است.
بهراستی که شوقوذوق و زیباییهای بازار یلدا، همهساله یک شور و شعف و حس امید به زندگی را به آدمی میداد، اما امسال اگر هم صف خرید آجیل و شیرینی را میبینیم، بازهم خبرها از شکاف طبقاتی است و لاغیر!
با این تفاسیر، پای صحبتهای احمد گازرانی، نایبرئیس اتاق اصناف همدان نشستیم تا وضعیت بازار شب یلدا و لزوم نظارتها در این راستا جویا شویم که در ادامه متن این گفتوگو را میخوانید:
رونق جزئی بازار شب یلدا همدان
نایبرئیس اتاق اصناف همدان در گفتوگو با قلم بیان کرد: شب یلدا یک سنت برای ما ایرانیها است، شبی که دیدوبازدید و خریدهای مخصوص به آن را در پی دارد، در سال جاری اما بهسبب شیوع ویروس کرونا و تأکید بر محدودیتهای برگزاری مراسم و غیره، شاهدیم که بازار همدان رونق جزئی آنهم در برخی از محصولات پیدا کرده است.
احمد گازرانی ادامه داد: هماکنون که شاهد رونق و تحرکی جزئی در بازار شب یلدای همدان هستیم، این رونقهای جزئی بازهم در تمامی محصولات دیده نمیشود و مردم بیشترین خریدشان را به سمت مرغ و گوشت و در مراحل بعدی میوه و ترهبار و سپس آجیل و خشکبار سوق دادهاند، اما همین خریدها هم مثل سال گذشته نیست.
وی در تشریح علت این وضعیت گفت: از سویی تأکید بر نداشتن دورهمی بهسبب شیوع ویروس کرونا است و عده بسیاری با این روند همراه شده و دورهمیهای یلدایی نخواهند داشت؛ از سویی مردم بهلحاظ اقتصادی توان خرید ندارند! بدینترتیب شرایط خوبی در بازار نداریم.
ضرر صددرصدی ۷۰ درصد اصناف همدان
گازرانی ادامه داد: واقعاً استقبال خوبی را شاهد نیستیم و تاکنون ۷۰ درصد از اصناف همدان بهطور صددرصدی در ضرر هستند! از سویی حمایتی هم از آنها نشده است تا بتوانند در این وضعیت سر پا بمانند!
نایبرئیس اتاق اصناف همدان با تصریح بر اینکه شرایط خوبی در کسبوکار اصناف همدان شاهد نیستیم، مطرح کرد: تنها برخی از اصناف فعال در حوزه مواد غذایی شرایط نسبتاً بهتری دارند، اما آنها نیز به نسبت سال گذشته وضعیت خوبی ندارند.
حمایتی از اصناف همدان نشد
وی ضمن ابراز گلایهمندی، یادآور شد: درحالی که محدودیتهای کرونایی در استان همدان درپیش گرفته شد و از اصناف خواستند چندهفتهای را تعطیل کنند و روزهای دیگر را تا ساعت ۱۸ فعال باشند، انتظار داشتیم تا حداقل از اصناف همدان حمایتی میشد! وقتی دستوری به شغلی داده میشود، پس باید از آنها حمایت نیز بکنند، اما حمایتی از اصناف همدان نشد.
گازرانی ادامه داد: برخی از اصناف همدان ۹ الی ۱۰ ماه تعطیل بودهاند! اینهمه محدودیت گذاشته شد، آیا نباید فرصتی هم برای سر پا ماندن اصناف به آنها داده میشد؟ حال شاهدیم که اکثر رستورانهای همدان بر اثر این تعطیلیها تغییر شغل دادهاند و این تغییر شغلها در آینده به ضرر همدان تمام خواهد شد.
آیا دیواری کوتاهتر از بازار پیدا نکردهایم؟
نایبرئیس اتاق اصناف همدان با بیان اینکه محدودیتها را برای فعالیت اصناف گذاشتند اما حمایتی نکردند، اضافه کرد: عوارض شهرداری، قبوض اداره آب، برق، گاز و تلفن همچنان بهجا است! آیا دیواری کوتاهتر از بازار پیدا نکردهایم؟ اصناف همیشه باید همراه با مسئولین و برنامههای آنها باشند، اما هیچ ادارهای در این دوران همراه اصناف نبوده است!
گرانی هست، اما گرانفروشی خیر
وی در پاسخ به اینکه به نظر شما گرانیهایی که در بازار میبینیم ناشی از چیست؟ عنوان کرد: بنده قبول دارم که گرانیهایی در بازار وجود دارد، اما خبری از گرانفروشی نیست! چراکه یک فروشنده درصورتی که نتواند جنس، کالا و محصول خود را به فروش برساند، بازار فروش آن را از دست خواهد داد و اینروزها بهسبب بازار یلدا، زمان فروش محصول است و همه اصناف سعی دارند بتوانند با قیمتی مناسب کالای خود را به فروش برسانند.
گازرانی با بیان اینکه درصورتی که برخی گرانتر از قیمت مصوب و تعیینشده کالایی را به فروش برسانند با آنها برخورد میشود، ادامه داد: این وسط انباردارها و واسطهها هستند که سود کرده و محصولات و کالاها را گران وارد بازار میکنند و تقصیری بر گردن اصناف نیست.
نایبرئیس اتاق اصناف همدان در بخش پایانی صحبتهای خود با تصریح بر آنکه اینروزها با گرانیهای بسیاری روبهرو هستیم، افزود: این وضعیت نیازمند برنامهریزیهای مناسب در سطح کشوری و استانی بوده و نیاز است تا محصولات تنظیم بازار تزریق شود تا شاهد نباشیم که انار را واسطهها با قیمت چندبرابری وارد بازار شب یلدا کردهاند و مردم توان خرید آن را نداشته باشند!
درحالی امشب را با نام شب یلدا میگذاریم که سفرههای یلدایی کوچکتر و گرانیهای سرسامآور سر این سفره نشسته است! از گرانی میوه و آجیل گرفته تا مرغ، گوشت و غیره تدارکات شام شب یلدا؛ اگرچه بهخاطر شیوع کرونا، دورهمیهای شب یلدا محدود شده، اما یک شب یلدای مختصر برای خانوادهای کوچک نیز همراه است با گرانیهای سرسامآور و هزینههای بسیار.
اما بهراستی چه اتفاقی افتاده که کیفیت برخی از محصولات از آجیل و شیرینی گرفته تا میوه و سایر محصولات دیگر پایین آمده، اما قیمت آنها همچنان درحال پرواز است؟ آیا اهرم نظارتی دراینبین قوی نیست و یا زمینه برای جولان دلالان و واسطهها فراهم است و بهنوعی بازار را بهدست گرفتهاند؟
در علم اقتصاد هرجا تقاضا بالا رود، وضعیت رقابتی بین فروشندگان و عرضهکنندگان شکل میگیرد و هریک بهنوعی میخواهند محصول و کالای خود را به قیمت مناسب و پایینتری به فروش برسانند، اما چه اتفاقی افتاده تا در بازار شب یلدا که در وضعیت کسادی بازار، اندک تحرکی به بازار همدان تزریق شده است، بازهم این قانون اقتصادی پیش نمیرود و بهجای روند کاهشی و حداقل ثبات قیمتها، مادام شاهد افزایش قیمت میوه و آجیل و غیره در بازار هستیم؟
چه میشود که کالاها و محصولات با کیفیتهای یکسان در مکانهای مختلف همدان و حتی مغازههای همجوار با قیمتهای متفاوتی عرضه میشوند؟ امید است حال که این وضعیت نامناسب قیمتی و کیفیتی را در بازار شب یلدا در همدان شاهد هستیم، حداقل در شب عید که چند ماهی بیشتر با آن فاصله نداریم، چنین وضعی را شاهد نباشیم!