پایگاه خبری و تحلیلی قلم؛ استان ها- شکیبا کولیوند: اشترمل با برخورداری از حدود ۴۹۰ کارگاه تولید صنایع مبل و منبت یکی از مهم‌ترین مناطق شهرستان تویسرکان در این حوزه است که نقش «گلریز» با استفاده از هنر دست صنعتگران و نه ماشین‌های سی.ان.سی، در سطح کشور در انحصار این روستا است.
بهمن‌ماه سال گذشته بود که سرپرست اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تویسرکان دراین‌ارتباط اظهار کرد: شناسنامه‌دار کردن تولیدات صنایع مبل و منبت و افزایش واحدهای زنجیره کامل تولید، مؤثرترین راه برای رونق صادرات تویسرکان در این بخش به حساب می‌آیند.
اسحاق ترکاشوند با بیان اینکه شهرستان تویسرکان از سبک و طرح‌های منحصربه‌فردی در بخش صنایع مبل و منبت برخوردار است اما تاکنون این تولیدات صاحب برند و نشان ویژه تجاری نشده‌اند، مطرح کرد: این شهرستان از حدود چهار هزار و ۸۰۰ کارگاه و هشت هزار هنرمند و صنعتگر در این بخش برخوردار است که ایجاد نشان ویژه تجاری موجب افزایش چشمگیر بازار فروش و صادرات برای آنها می‌شود.
وی در این راستا یادآوری کرد: با توجه به برخورداری این شهرستان از تولید منحصربه‌فرد طرح منبت گلریز به‌ویژه در روستای اشترمل، با اعلام وزارت میراث فرهنگی و به‌صورت رسمی، عنوان شهر ملی منبت گلریز را در کشور کسب کرده‌ایم.
مردم روستای «اشترمل» تویسرکان سال‌ها است که به تولید مبل و منبت با دست مشغول هستند و در این زمینه زنجیره تولید راه‌اندازی کرده‌اند، در کنار خانه‌های روستایی خود کارگاه زده‌اند و از صفر تا صد کار را تولید می‌کنند؛ از همین رو «اشترمل» روستای بدون بیکار همدان نام گرفته، اما به‌راستی حال این روزهای اشترمل به‌عنوان «دهکده ملی منبت ایران» چگونه است؟ بدین‌سبب در این راستا پای صحبت‌های سعید ترکاشوند، تولیدکننده مبل در اشترمل نشستیم که در ادامه آن را می‌خوانید:
از افزایش ۶ برابری قیمت چوب تا نبود پارچه مبل
سعید ترکاشوند در گفت‌وگو با خبرنگار ما با بیان آنکه این‌روزها اکثر کارگاه‌ها در روستای اشترمل تعطیل هستند، گفت: اگر کارگاهی هم تعطیل نباشد، نیمهفعال است؛ چراکه مشتری‌ای برای محصولاتشان ندارند.
این تولیدکننده مبل در اشترمل با اشاره به آنکه ۱۰ سال است که در این عرصه فعالیت دارد، مطرح کرد: پدرم ۳۰ سال است که به این حرفه مشغول بوده، اما درحال حاضر کارگاه تولیدی ما در روستای اشترمل نیمهفعال شده است.
وی با بیان این موضوع، ضمن ابراز تأسف مطرح کرد: این‌روزها مسائل ناشی از کرونا از یک‌سو و از سویی گران شدن مواد اولیه و البته نبود چوب، برایمان مشکلاتی را ایجاد کرده است.
ترکاشوند ادامه داد: قیمت مواد اولیه بسیار بالا رفته، به‌نوعی که قیمت چوب خام که سال گذشته برابر یک میلیون تومان بود، درحال حاضر به ۶ تا هفت میلیون تومان رسیده؛ یعنی به‌عبارتی طی یک سال ۶ برابر گران شده است.
وی با تصریح بر اینکه قیمت چوب راش در سال گذشته متری سه میلیون تومان و در سال جاری متری ۱۵ میلیون تومان شده است، خاطرنشان کرد: پارچه‌ای نیست که برای تهیه مبل بتوانیم آن را بخریم! و اگر پارچه‌ای هم پیدا کنیم، به‌جای متری ۱۰ تا ۵۰ هزار تومان سال گذشته، باید آن را متری ۱۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان بخریم.
ترکاشوند خاطرنشان کرد: تسهیلاتی که به سبب شیوع ویروس کرونا و با نام حمایتی به فعالین این عرصه اختصاص یافت، بسیار ناچیز بود؛ ۶ میلیون تومان و ۱۲ میلیون تومان نمی‌تواند کمکی به فعالین این عرصه کند.
این تولیدکننده مبل در اشترمل با اشاره به آنکه فعالین در کارگاه‌های مبل اشترمل از سوی دیگر مشکلات بیمه‌ای دارند، تصریح کرد: درحال حاضر با رکودی که در بازار فروش و البته تولید پیش آمده است، بازهم فعالین این عرصه باید بیمه‌های خود را به‌صورت ماهانه ۳۶۰ هزار تومان واریز کنند و این امر با خود مشکلات و تبعات اقتصادی را برای فعالین این عرصه به همراه داشته است.
ترکاشوند با بیان اینکه درحال حاضر از ۵۰۰ کارگاه فعال در این روستا بیشتر آنها تعطیل یا نیمهتعطیل شده‌اند، گفت: حدود ۱۰۰ کارگاه استیجاری نیز وجود دارند و واقعاً برای ادامه فعالیت‌هایشان با مشکلات جدی روبه‌رو هستند.
این تولیدکننده مبل در اشترمل در پایان صحبت‌های خود ضمن ابراز تأسف، مطرح کرد: خیلی بتوانم در این عرصه دوام بیاورم، نهایتاً یک سال است؛ چراکه مشکلات بسیاری بر ما تحمیل شده و حمایتی نشده است.
روستای اشترمل به‌عنوان دهکده ملی منبت ایران و روستای بدون بیکار مطرح بود اما گویی این‌روزها چراغ کارگاه‌های تولید مبل اشترمل یکی پس از دیگری در سایه بی‌توجهی‌های مسئولان خاموش می‌شوند؛ موضوعی که با خود بیکاری خیل عظیمی از فعالین این عرصه و دور شدن همدان از نام برند مبل و منبت را به همراه خواهد داشت.
اما به‌راستی باید در این مسیر چه قدم‌هایی برداشته شود؟ آیا زمان آن نرسیده تا به مشکلات بیمه‌ای این صنف توجهی شود؟ بسیاری از فعالین این عرصه یا بیمه‌ای ندارند که بتوانند از بیمه بیکاری استفاده کنند و یا واریزی‌های بیمه‌هایشان را باید خودشان واریز کنند. از سویی جشنواره‌های مبل و منبت در سایه کرونا به فراموشی سپرده شد و گردشگری روستایی و گردشگری کشاورزی و مجازی در همدان نیز سال‌ها است که خاک می‌خورد! کاری نکرده‌ایم که رونق دوباره به این صنعت بازگردد.
از سویی این‌روزها که گرانی مواد اولیه، کمبود برخی از مواد و البته نبود بازار فروش را شاهد هستیم، چه برنامه‌هایی برای فعالین این عرصه داریم؟ آیا قرار است که آن‌قدر دست روی دست بگذاریم تا این روستای بدون بیکار به روستای مملو از بیکار تبدیل شود؟
در پایان باید گفت که برندسازی و گسترش واحدهای زنجیره کامل تولید تا فروش در شهرستان تویسرکان، انسجام بیشتر هنرمندان این حوزه در قالب اتحادیه‌های صنفی، استفاده از ظرفیت تشکل‌هایی چون اتاق بازرگانی، ورود به عرصه برندسازی و همچنین تلاش هدفمند و مؤثر برای تبلیغات تخصصی با هدف شناساندن تولیدات صنایع مبل و منبت تویسرکان به‌ویژه در این شرایط ویژه کرونایی، می‌توانست در رونق بیش‌ازپیش و گسترش بازارهای فروش تولیدات این بخش نقش مؤثری داشته باشد؛ اما گویی این‌روزها قرار است تنها آمار خسارت‌های وارده بر بدنه صنایع دستی به‌واسطه گرانی‌ها و کرونا را شاهد باشیم و قرار نیست قدمی در مسیر حمایت از تولیدکنندگان این عرصه برداشته شود و یک به یک باید نظاره‌گر خاموش شدن چراغ‌های کارگاه‌های تولیدی در «دهکده ملی منبت ایران» باشیم.
