با شیوع ویروس کرونا در سطح کشور بخش عمده ای از آموزش‌ها در مدارس و دانشگاه‌ها از همان ابتدا به شیوه مجازی شیفت پیدا کرد و طی چند ماه اخیر با تعطیلی بخش عمده‌ای از آموزش‌ها، مخاطبان این آموزش‌ها مجبور به تهیه لوازم آموزشی دیجیتال اعم از موبایل، تبلت، لپ‌تاپ یا کامپیوتر شدند و بازار مواج اینروزها حسابی نقره داغ شان کرد، البته این مسئله فقط منحصر به دانش آموزان نبود و بسیاری از افرادی که بواسطه حرفه خود وابسته به استفاده از کامپیوتر بودند، از پریشانی این وضعیت ضربه های سنگینی خوردند.
با مجازی شدن مدرسه ها، لپ تاپ، تبلت و موبایل به نوعی به مجموعه لوازم التحریر بچه ها اضافه شد و دانش آموزان مشتری سفت و سخت موبایل و تبلت شدند و بازار خرید این اقلام را داغ کردند، از آن طرف دانشجویان که برای تحصیل مجازی و ارائه پروژه‌ها و مقالات خود باید حتما اقدام به تهیه لپ تاپ یا کامپیوتر می‌کردند یا باید سیستم‌های خود را ارتقا می‌دادند، دیگر اقشار وابسته به کامپیوتر نیز به ارتقاء سیستم یا تعمیر آن رضایت دادند و در نهایت این شرایط، این بازار را هم داغ و هم سرد کرد!
با بررسی قیمت‌ها در این مدت درمی‌یابیم که رشد صعودی عجیبی در این بازار ایجاد شده، به طوری که برخی برندها رشد قیمتی بیش از ۱۰۰ درصدی را تجربه کرده اند، برای مثال در حال حاضر یک مانیتور ۲۷ اینچ ایسوس مدلVG۲۷BQ حدود ۱۸ میلیون تومان قیمت دارد، البته این برند یک برند جهانی و معتبر بوده و در اینچ ها و مدل های متفاوت قیمت های مختلفی دارد، اما نکته قابل توجه اینجاست که شاید در حدود یکسال پیش این مانیتور قیمتی حدود نصف این میزان داشته است. پردازنده، کیبورد، رم، مودم، ماوس و سایر لوازم جانبی نیز افزایش قیمت زیادی داشته اند.
قیمت لپ تاپ در این برند و دیگر برندهای معروف نیز تا حدود ۱۰۰ میلیون رسیده، البته بازهم رنج قیمت نسبت به مدل و نوع لپ تاب متفاوت است و با قیمت های پایین‌تر نیز می‌توان لپ تاپ تهیه کرد. قیمت یک لپ تاپ که در گذشته بین ۵ تا ۱۵ میلیون بود امروز به حدود ۳۰ تا ۵۰ میلیون رسیده و به نسبت برند و مدل، قیمت ها افزایش چشمگیرتری دارد.
در حال حاضر با یک نگاه خوشبینانه و حساب سرانگشتی برای تهیه لوازم معمولی که برند ویژه هم ندارند، تهیه یک سیستم خیلی معمولی با احتساب تمامی ملزومات و لوازم جانبی حدود ۱۰ میلیون تومان هزینه در بر خواهد داشت.
در بررسی میدانی خبرنگار اکثر دانشجویان نیاز به لپ تاپ یا سیستم کامپیوتری جدید داشته‌اند که اکثرا چون بیکار و دانشجو هستند با معضلات و مشکلاتی در مسیر تهیه این کالا مواجه شده‌اند، حتی برخی از این افراد این ترم را مجبور به اخذ مرخصی شدند تا شاید ویروس کرونا هرچه زودتر دست از سر مردم بردارد و زندگی به روال عادی بازگردد.
البته باید در نظر داشت بخشی از لوازم الکترونیکی در بازار وارداتی بوده و وابسته به قیمت دلار هستند و با توجه به نواسانات دلار شاهد تغییر قیمت در این کالاها نیز هستیم، البته این نکته نیز مدنظراست که در بازار ایران قیمت ها همزمان با افزایش دلار افزایش می یابند و متاسفانه کاهش قیمت دلار تاثیری در کاهش قیمت آنها نخواهد داشت.
بازار لپ تاپ دچار تشنج شده
در ادامه به چند فروشنده لپ تاپ سر زدیم و یکی از آنها در این‌باره به خبرنگار ایسنا گفت: قیمت دلار و محدودیت واردات از عواملی است که در افزایش قیمت لپ تاپ در کشور موثر بوده و ما نیز مجبور هستیم حتی موجودی های انبار را به قیمت روز عرضه کنیم، چراکه باید بار جدید را به قیمت روز خریداری کنیم و همین نوسانات سبب بروز مشکل برای ما و بازار شده است، اصلا از افزایش قیمت ایجاد شده در بازار راضی نیستیم.
احمد بیان کرد: در حال حاضر قیمت لپ تاپ و یک سیستم معمولی که کار راه انداز باشد، بالای ۱۰ میلیون است، اما شرایط ایجاد شده برای مردم و احتیاج ضروری به این وسیله، آنها را به دردسر انداخته و مردم به دنبال خرید لپ تاپ با قیمتی در محدوده پنج میلیون تومان هستند که به سختی می‌توانند با این شرایط چنین موردی را پیدا کنند، البته آن هم از نوع دسته دوم چون لپ تاب نو هرگز با چنین قیمتی یافت نمی‌شود. در حال حاضر برای خرید یک گوشی موبایل هوشمند معمولی باید حدود پنج میلیون هزینه کرد، در واقع کل بازار لوازم دیجیتال بهم ریخته است.
وی افزود: در این مدت همانقدر که تقاضا برای خرید این قلم کالا زیاد شده از طرفی فروش ما نیز کاهش داشته چراکه مردم توان خرید این کالا را ندارند، از طرفی سود زیادی عاید ما نمی‌شود چراکه دلار مدام در حال نوسان است و روز به روز باید بهای بیشتری برای خرید اجناس بپردازیم. قیمت ها ساعتی و گاهی دقیقه ای تغییر می کند و سرمایه ما ذره ذره آب می شود.
این فروشنده افزود: در این بین بازار لوازم استوک داغ شده چراکه توان خرید جنس نو پایین آمده و مردم به دنبال کالای دست دوم و استوک هستند که البته قیمت آنها به نسبت تغییر کرده، اما با هزینه ای که الان می توان یک وسیله استوک خرید در گذشته میتوانستی جنس نو تهیه کنی.
نوسان قیمت سردرگم‌مان کرده
فروشنده دیگری در حالی که به مشتری لپ تاپ نشان می داد و در مورد قیمت بحث می‌کرد، ابتدا زیر بار صحبت نمی رفت و می‌گفت: خواهر صحبت های ما به گوش هیچکس نمی رسد و دهن با حلوا حلوا گفتن شیرین نمی‌شود پس شما نه خودت را خسته کن و نه وقت ما را بگیر، اما بالاخره راضی به گفت و گو شد و اظهار کرد: خانم بازار افتضاح است همه فکر می‌کنند ما با افزایش دلار پول پارو می کنیم اما هیچکس از دل پردردمان خبرندارد، در این بازار متشنج، نه می توانیم جنس جدید خرید کنیم نه می توانیم اجناس قبلی را به قیمت قبل بفروشیم و نه مردم توان خرید به قیمت روز را دارند.
وی افزود: روزانه دانشجویان و دانش آموزان زیادی به مغازه مراجعه می کنند که با اطلاع از قیمت جنس نو، آدرس مغازه استوک فروشی را می گیرند. هرروز شاهد شرمندگی پدران و مادران در مقابل فرزداندشان هستیم و در مقابل، فرزندانی هستند که چاره ای جز تهیه این کالا را برای ادامه تحصیل ندارند.
وی ادامه داد: تمام این کالا ها وارداتی و قیمت آنها وابسته به قیمت دلار است. این نوسان قیمت دلار این روزها ما را نیز سردرگم کرده و به هر قیمتی که بفروشیم باید با قیمت بالاتر بار جدید تهیه کنیم، البته اگر جنسی وارد شود. کسب و کارمان دیگر سود ندارد. به نظر من الان سود در بازار تعمیرات است چراکه افراد لوازم قدیمی و کهنه را تعمیر می‌کنند که مجبور نباشند مجددا برای خرید هزینه زیاد کنند هرچند که قیمت لوازم جانبی نیز سر به فلک کشیده است ولی چاره‌ای نیست.
نبود نظارت بر صنف لوازم دیجیتال
شاید آنچه این بازار را رنج می دهد افزایش قیمت دلار و کمبود واردات و امثال آن باشد، اما آنچه بیشتر در این بازار آشفته خودنمایی می کند، باز هم نبود یا کمبود عنصر نظارت است، البته که هر چقدر هم یک بازار محدودتر و محصول در آن دست نیافتنی تر شود، شاهد گران شدن بیشتر محصولات در این بازار نیز خواهیم بود.
به گفته یکی از فروشنگان، از قدیم همینگونه بوده که کم شدن یک کالا و محدودیت واردات و موانع برای تهیه آن، سبب افزایش قیمت کالا می‌شده که البته بعد از این افزایش قیمت و رفع مشکلات، کاهش قیمت کالای مورد نظر را باید در خواب دید.
بازار داغ لپ تاپ استوک
لوازم و قطعات لازم برای تعمیر وسایل الکترونیک روی میز و اطراف مغازه مشاهده می‌شود و پسری که برای تعمیر کامپیوتر خود آمده می‌گوید: امسال تازه به دانشگاه وارد شده‌ام و با توجه به ساختار مجازی ناشی از شیوع کرونا باید از سیستم کامپیوتری استفاده کنم ولی متاسفانه سیستم قبلی‌ام پاسخگوی نیازم نبود. با مراجعه به پاساژ و دیدن قیمت ها از خرید منصرف شدم و تصمیم گرفتم سیستم قبلی را ارتقا دهم که الان برای ارتقای یک سیستم در حد معمولی باید به اندازه خرید یک لپ تاپ در چند ماه گذشته هزینه کرد.
در دوران مدرسه یک سیستم صرفا برای بازی خریده بودم و برنامه ام این بود که به محض وورد به دانشگاه یک سیستم بهتر و به روز بخرم اما متاسفانه نمی‌توان هیچ چیز را پیش بینی کرد.
تعمیرکار مغازه نیز گفت: از اینکه کسب و کارمان خوب شده راضی هستیم، اما از افزایش قیمت ها و اینکه مردم به ناچار و صرفا به دلیل اینکه نمی توانند لپ تاپ یا کامپیوتر جدید تهیه کنند، به سمت تعمیرات روی می‌آورند ناراضی هستیم. فشار اقتصادی همه را اذیت می‌کند و ما نیز از این شرایط مستثنی نیستیم.
وی افزود: برخی لوازم جانبی برای تعمیر اینگونه وسایل کمیاب شده و همه آنها گران شده‌اند، اما مردم ناچار به تعمیر هستند. قیمت ها هر نیم ساعت یکبار تغییر می کند و ما هم مجبوریم ساعتی قیمت بدهیم و گاها با مشتری دعوا هم داشتیم که فکر کرده ما پول زیادی از او می گیریم. اگر یک قطعه را امروز بفروشیم سود می کنیم، اما فردا باید آنرا به دو برابر قیمت بخریم، برای مثال قیمت یک ال‌ای‌دی از قبل عید تاکنون افزایش قیمت چهار برابری داشته و روند افزایش قیمت در سایر لوازم نیز به همین ترتیب بوده است، البته برخی لوازم ها که اصلا پیدا نمی‌شود.
این تعمیرکار اضافه کرد: اگر بخواهیم میانگین بگیریم دانشجویان جدیدالورود بیشتر اقدام به خرید می کنند و باقی دانشجویان که سیستم آنها قدیمی شده یا صنوفی که با لپ تاپ سروکار دارند از جمله عکاسان، شرکت های تبلیغاتی و … اقدام به تعمیر یا ارتقای سیستم می‌کنند و همه امید دارند هرچه زودتر این بازار به حالت عادی بازگردد که البته از نظر من امری محال است و تنها ممکن است قیمت ها در همین حالت ثابت بماند.
کاهش فروش ۶۰ درصدی در این صنف!
رئیس اتحادیه رایانه، محصولات فرهنگی و ماشین آلات اداری نیز در گفت و گو با اظهار کرد: با توجه به شرایط پیش آمده و افزایش قیمت در بازار رایانه و ماشین‌های اداری، تقاضا برای دستگاه‌های استوک افزایش بیشتری داشته که البته افزایش قیمت در دستگاه استوک نیز بوفور مشاهده می‌شود. لپ تاپی که سال گذشته حدود ۱۰ میلیون تومان قیمت داشت، امروز به ۳۰ میلیون تومان رسیده که بخشی از این افزایش قیمت مربوط به قیمت دلار است.
مجید بسطامی افزود: تمامی محصولات در این صنف وارداتی هستند و تولید داخل در این لوازم وجود ندارد و با توجه به اینکه تمامی آنها وارداتی هستند در نتیجه نوسان دلار تاثیر مستقیمی بر آنها خواهد داشت. قیمت دستگاه‌های استوک که از امارات وارد می‌شود ارتباط مستقیم با درهم و ریال دارد.
وی ادامه داد: دولت در آغاز سال ۱۳۹۹ اعلام کرد سی‌پی‌یو و سرور در داخل تولید می‌شود و دیگر نیاز به واردات نیست و در همان لحظه ثبت سفارش این لوازم بسته شد و با این اقدام و کاهش جنس در بازار، قیمت به شدت افزایش پیدا کرد و این اتفاق حدود پنج ماه در کشور ادامه داشت.
رئیس اتحادیه رایانه، محصولات فرهنگی و ماشین آلات اداری اراک اضافه کرد: واردات اجناس سفارشی از زمان ثبت سفارش تا وارد شدن حدود سه ماه زمان نیاز دارد که در این بازه زمانی قیمت ها نیز تغییر خواهد کرد، برخی قیمت ها لحظه ای و ساعتی تغییر می‌کنند. طبق قانون، فروشنده باید اجناس خود را به قیمت فاکتور عرضه کند اما در عمل، چنین اتفاقی نمی‌افتد و اصلا انجام این کار منطقی نیست، چراکه نوسان قیمت بالاست و در نهایت فروشنده سرمایه خود را از دست می‌دهد.
بسطامی با بیان اینکه سرمایه ما ریالی نیست، گفت: اوایل سال پاساژ طلا حدود یک ماه تعطیل بود و قیمت لپ تاپ در این بازه زمانی دوبرابر شد. با توجه به اینکه سرمایه ما در مغازه همین اجناس است باید به گونه‌ای خرید و فروش داشته باشیم که در انتهای سال سرمایه خود را حفظ کرده باشیم پس نمی توانیم اجناس را به قیمت فاکتور و قیمت قبل عرضه کنیم، در غیر این صورت چیزی جز ضرر عایدمان نمی‌شود.
وی خاطرنشان کرد: در این مدت به دنبال شیوع ویروس کرونا و نوسانات بازار، فروش این صنف حداقل حدود ۶۰ درصد کاهش داشته، از طرفی بازار تعمیرات داغ شده است. در گذشته زمانی که دستگاه فرسوده می‌شد به جای تعمیر آن مردم اقدام به خرید دستگاه جدید می‌کردند، اما در حال حاضر با این قیمت‌ها و کاهش قدرت خرید، مردم به تعمیرات تمایل بیشتری دارند هرچند تعمیرات و قیمت قطعات برای تعمیر نیز بالا رفته است.
رئیس اتحادیه رایانه، محصولات فرهنگی و ماشین آلات اداری اراک بیان کرد: اعضای زیرمجموعه این اتحادیه ۴۵۰ عضو هستند و در مجموع، بیشترین تعطیلی ابتدای سال مربوط به گیم‌نت‌ها و سپس فروشگاه‌های کامپیوتر بوده است و تنها کافی نت‌ها و بخش خدمات ماشین های اداری کمی خود را سرپا نگهداشته‌اند.
بسطامی اضافه کرد: فروشندگان این صنف از گرانی پیش آمده راضی نیستند چراکه در شرایط متعادل بودن قیمت‌ها، فروش بهتری خواهند داشت. در گذشته اگر پنج لپ تاپ در مجموع ۲۰ میلیون برای فروشنده هزینه در بر داشت امروز قیمت هر لپ تاپ به این میزان رسیده و این موضوع سبب شده عملا ویترین فروشندگان این صنف خالی شود و اکثرا به صورت سفارشی کار می‌کنند.
وی با بیان اینکه این صنف نیازمند یکسری تصمیمات خوب از سوی دولت است، گاهی اوقات اتخاذ تصمیمات خوب در روزهای سخت، به صنف و مردم کمک می‌کند، گفت: در این ایام تبلت های ایرانی ضرر بیشتری به مردم وارد کردند چراکه به علت مرغوبیت کم، مردم با خرابی این تبلت ها مجدد اقدام به خرید تبلت کنند و این موضوع نیز مردم را به دردسر انداخت.
رئیس اتحادیه رایانه، محصولات فرهنگی و ماشین آلات اداری اراک در خصوص تسهیلات کرونایی افزود: از این تسهیلات فقط دردسر آن نصیب اتحادیه شد و به نظر بنده مسئولان قول کاری که نمی‌توانند انجام دهند را به مردم ندهند چراکه همین قول سبب ایجاد انتظار در جامعه می‌شود، متاسفانه مصوبات ستاد کرونا در راستای ارائه تسهیلات اجرا نشد و مراحل دریافت این تسهیلات مشکلات و موانعی داشت که در نهایت هیچکس نتوانست این تسهیلات را دریافت کند.
بسطامی بیان کرد: صنف ما یک صنف جوان است که بیش از ۹۰ درصد دارای مغازه های اجاره ای هستند و این پرداخت و افزایش اجاره ها نیز در این شرایط فشار مضاعفی بر این صنف وارد می‌کند.
انتهای پیام
