قلم از همدان- «بقعه شاهزاده حسین» با وسعتی حدود یکهزار و ۳۰۰ متر مربع در نزدیکی میدان امام خمینى و در ابتدای خیابان شهدای همدان واقع بوده، بنای امامزاده از آثار دوره صفویه است و بهنوعی «بقعه شاهزاده حسین» در دل بافت مرکزی و سنتی شهر همدان است که با بازگرداندن هویت اصیل و ارزشمند محوطه و ورود به حوزه گردشگری مذهبی، میتوان شاهد روشن شدن روزنههای امید در این مسیر برای همدان بود.
از یکسو این محدوده در طرح ثبت جهانی هگمتانه حائز اهمیت است، از سویی دیگر خود بقعه بایستی از هرگونه تغییرات حفاظت شود. این درحالی بوده که شاهزاده حسین (ع) یکی از امامزادگان شهر همدان است که علاوهبر جایگاه ویژه مذهبی، دارای ارزش تاریخی نیز هست. این بنا در محدوده بافت تاریخی همدان قرار دارد و طبق ضوابط نباید ساختوساز و تعریض در آن صورت بگیرد، اما بااینحال گاه درخصوص ساختوسازهای بیمصوبه و مجوز دراینبین خبرهایی به گوش میرسد.
پُرسروصداترین ورود به این محدوده در مهرماه سال جاری بود که معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان در این راستا گفت: عملیاتی که در جوار شاهزاده حسین (ع) شهر همدان انجام میشود، مورد تأیید میراث فرهنگی نیست و باید متوقف شود
پُرسروصداترین ورود به این محدوده در مهرماه سال جاری بود که معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان در این راستا گفت: عملیاتی که در جوار شاهزاده حسین (ع) شهر همدان انجام میشود، مورد تأیید میراث فرهنگی نیست و باید متوقف شود.
سیدهمریم مختارموسوی درباره ساختوسازهای اخیر در جوار شاهزاده حسین (ع) همدان بیان کرد: اداره کل میراث فرهنگی استان همدان در ماههای اخیر قرارداد مطالعاتی با دانشگاه بوعلیسینا درباره بررسی شرایط شاهزاده حسین (ع) و امکان طرح توسعه آن منعقد کرده است.
و حال بازهم زمزمههایی از این ورودها و فراموشی این صحبتها به گوش میرسد، بدینسان در این خصوص بر آن شدیم تا گفتوگویی با مجید جهانگیریان، مدیر اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان همدان ترتیب دهیم که در ادامه متن آن را میخوانید:
این اقدامات در ظهر روز چهارشنبه متوقف شد
مدیر اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان همدان در گفتوگو با خبرنگار حوزه گردشگری ما درخصوص ساختوسازهای اخیر در چهارشنبه هفته گذشته در محدوده «بقعه شاهزاده حسین» عنوان کرد: اقداماتی جزئی، مرمتی و ساختوسازی در این محدوده صبح روز چهارشنبه درحال انجام بود که با حضور یگان ویژه ما متوقف شد.
مجید جهانگیریان با بیان آنکه این اقدامات در ظهر روز چهارشنبه متوقف شد، مطرح کرد: اقدامات صورتگرفته بهنحوی نبود که نیاز به بازگرداندن شرایط به حالت اول آن باشد.
وی با اشاره به آنکه در این قسمت هیئتامنای «بقعه شاهزاده حسین» میخواستند دیواری که از پیشتر وجود داشت را نوسازی کنند، اظهار کرد: جلوی این اقدام در همان روز گرفته شد.
جهانگیریان خاطرنشان کرد: با توافق چندین دستگاه متولی و هیئتامنای «بقعه شاهزاده حسین» طرحی در زمینه گردشگری مذهبی پیشبینی و آماده شد.
وی در تشریح این طرح اظهار کرد: هماکنون این طرح توسط مشاور مربوطه آماده شده است و در مراحل پایانی تصویب قرار دارد.
این طرح درصورت تصویب به وزارت میراث فرهنگی ارسال خواهد شد
مدیر اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان همدان در ادامه گفتوگو با بیان اینکه طرح گردشگری مذهبی مذکور در مرحلهای است که میتواند در کارگروه میراث فرهنگی استانداری همدان مطرح شود، تصریح کرد: این طرح درصورت به تصویب رسیدن برای اجرا به وزارت میراث فرهنگی ارسال خواهد شد.
جهانگیریان در پاسخ به اینکه آیا با اجرای طرح گردشگری مذهبی شاهد تغییراتی در محوطه «بقعه شاهزاده حسین» و بانک ملی همدان خواهیم بود یا خیر؟ اظهار کرد: با تعاملی که با هیئتامنای «بقعه شاهزاده حسین» صورت گرفته است، هیئتامنای مذکور میخواهند طرحهایی را جهت زیباسازی «بقعه شاهزاده حسین» پیش ببرند، اما درخصوص وضعیت بانک ملی نمیتوان صحبت کرد، چراکه طرح گردشگری مذهبی «بقعه شاهزاده حسین» هنوز به تصویب نرسیده و امکان اعمال تغییراتی در آن وجود دارد.
برای «بقعه شاهزاده حسین» تنها یک طرح اجرایی خواهیم داشت
وی در پاسخ به اینکه آیا طرح بازآفرینی «بقعه شاهزاده حسین» متفاوت از طرح گردشگری مذهبی این بقعه است؟ خاطرنشان کرد: برای این بقعه تنها طرح گردشگری مذهبی «بقعه شاهزاده حسین» را داریم؛ بدینسان طرحی که اشاره کردید حتی اگر از سوی دستگاهی دیگر مطرح شده باشد، اجرایی نخواهد شد، مگر آنکه با ما تعاملی در این راستا صورت گرفته شده باشد.
مدیر اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان همدان در بخش پایانی سخنان خود با تأکید بر اینکه در طرح گردشگری مذهبی «بقعه شاهزاده حسین» مرمت بقعه، ساماندهی پیرامون و محیطهای اطراف آن و خیابان اکباتان نیز در دستور کار قرار دارد، اظهار کرد: در این طرح نظرات دستگاههای مختلفی چون استانداری، فرمانداری شهرستان همدان، اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان و شهرستان همدان، اداره کل اوقاف و امور خیریه همدان و هیئتامنای «بقعه شاهزاده حسین» درنظر گرفته شده و طرح مورد توافق همه مسئولین مربوطه و هیئتامنا است.
گردشگری وسیلهای است که افراد را با مذاهب و فرهنگهای متفاوت به یکدیگر پیوند میدهد و به آنها کمک میکند تا همدیگر را با وجود تنشهای سیاسی و اجتماعی، بهتر درک کنند. ازنظر سازمان جهانی جهانگردی مذهب بهعنوان یکی از اصلیترین انگیزههای سفر شناخته شده است.
همدان استانی مذهبی با تاریخی عجینشده با فرهنگ و مذهب است که در دل خود نهتنها مساجد، اماکن مذهبی و زیارتی را جای داده، بلکه بناها و بقاع متبرکه را نیز دارا است که میتوان با ورود مناسب به بحث گردشگری مذهبی در این مسیر قدمهای جدی برداشت
همدان استانی مذهبی با تاریخی عجینشده با فرهنگ و مذهب است که در دل خود نهتنها مساجد، اماکن مذهبی و زیارتی را جای داده، بلکه بناها و بقاع متبرکه را نیز دارا است که میتوان با ورود مناسب به بحث گردشگری مذهبی در این مسیر قدمهای جدی برداشت.
بهراستی «بقعه شاهزاده حسین» و بافت پیرامون آن، مظهر تاریخ و مذهب است که با توجه به این محدوده در صیانت از فرهنگ بومی و مذهبی و جغرافیای اجتماعی قدمهای مؤثری برداشته خواهد شد؛ اما حال در قدم نخست باید دید که آیا ورود بیمورد و بیضابطه به محوطه این بقعه چه لطمههایی به موضوع ثبت جهانی هگمتانه خواهد زد و آیا این ورودها را میتوان جبران کرد یا خیر و از سویی باید دید که در طرح گردشگری مذهبی مذکور از سوی مسئول مربوطه آیا به بحثهای خُرد و کلان طرح توجه شده است تا بتوان در کنار ارتقای کیفیت محیط و تأمین منافع محلی، شاهد رونق حوزه گردشگری مذهبی و تاریخی در این محدوده باشیم یا خیر.
اما با همه این تفاسیر، بهراستی «بقعه شاهزاده حسین» گنج پنهان گردشگری مذهبی در دل همدان است که نیاز بوده با ورود بهموقع و مناسب به این طرح، قدمها را جدیتر و بابرنامهتر در این مسیر برداشت تا دستاوردهای آن را بهعینه نظارهگر بود.