شرکت دخانیات ایران، یکی از قدیمی‌ترین شرکت‌های تهیه، تولید و توزیع تنباکو و دخانیات در ایران است که از سال ۱۳۱۶ هجری شمسی در ایران فعالیت می‌کند و تا پیش از سال ۹۲ کاملا دولتی بوده است، اما به گفته پیام همدانی مجرد – عضو هیئت مدیره این شرکت – تقریباً از سال ۹۲ روند خصوصی سازی آن شروع شد و به عنوان بخشی از دیون دولتی به صندوق بازنشستگان فولاد واگذار شد. در این زمان صندوق بازنشستگی فولاد خصوصی شد و طبق رای وحدت رویه شرکت دخانیات ایران هم که سرمایه‌گذار اصلی آن صندوق بازنشستگی فولاد بود خصوصی شد.
اما حدود ۸ ماه پیش دوباره رای دولتی بودن صندوق فولاد صادر شد که بر اساس رای وحدت رویه شرکت دخانیات ایران هم از آن پیروی می‌کند. علت این رای جدید دیوان عدالت اداری این بود که صندوق فولاد از بودجه دولتی استفاده می‌کند، بنابراین شرکت دولتی محسوب می‌شود؛ این در حالی است که سازمان برنامه و بودجه بدهی‌های دولت به صندوق بازنشستگی فولاد را به آن پرداخت می‌کند تا حقوق بازنشستگان را بدهند اما به اشتباه برداشت شده که این صندوق ردیف بودجه دارد.
به گفته همدانی مجرد، سیاست‌های غلط کسب و کار محصولات دخانی، خود تحریمی و بی‌برنامگی دولت در این بخش منجر به کاهش تولید در سال‌های اخیر شده، به طوری‌که تولید شرکت دخانیات ایران در سال ۹۸ حدود ۶ میلیارد نخ، سال ۹۷ حدود ۹ میلیارد و سال ۹۶ حدود ۱۱ میلیارد نخ بوده است. در زمینه صادرات هم می‌توان گفت سیاست‌های مداومی وجود ندارد و به صورت مقطعی انجام می‌شود، اما برخی کالاها مانند تنباکو زرد طلایی در کشورهای حاشیه خلیج فارس و سی آی اس است طرفداران زیادی دارند.
البته شرکت دخانیات ایران بالغ بر ۸۱ خط تولیدی دارد و می‌تواند سالانه بیش از ۴۰ میلیارد نخ سیگار تولید کند و به تنهایی نیمی از بازار مصرف را تامین کند.
دولت برای حضورش در یکی از ۵ صنعت سودده دنیا تعیین تکلیف کند
وی با اشاره به اینکه صنعت دخانیات یکی از پنج صنعت سودده دنیاست، اظهار کرد: هنوز مشخص نیست دولت در ایران می‌خواهند در صنعت دخانیات حضور موفقی داشته باشند یا نه و باید در این زمینه تعیین تکلیف کنند.
عضو هیأت مدیره شرکت دخانیات ایران همچنین با بیان اینکه حمایت از تولید داخل محصولات دخانی منجر به رشد اقتصادی و سلامت جامعه می‌شود، تصریح کرد: این اطمینان وجود دارد که بر محصولات دخانی ساخت داخل نظارت می‌شود، از مواد اولیه مرغوب استفاده می‌شود و مواد مخدری که در برخی از محصولات دخانی خارجی استفاده می‌شود در محصولات داخلی وجود ندارد.
وی افزود: همچنین حمایت از صنایع دخانی به نفع تولید و ایجاد اشتغال در کشور خواهد بود به ویژه در زمینه شرکت دخانیات ایران که به طور مستقیم با توتون‌کاران ارتباط دارد. از طرف دیگر حمایت از این صنعت باعث می‌شود که در صنایع پایین دستی برای تامین مواد اولیه سرمایه‌گذاری صورت گیرد. بنابراین دولت باید سیاست‌ها و پیشنهاد ویژه برای این صنعت در نظر بگیرد.
به گفته عضو هیأت مدیره شرکت دخانیات ایران در حال حاضر شرکت دخانیات حدود ۵۰۰۰ نفر نیرو دارد و از ۱۵ هزار کشاورز توتون می‌خرد که این اشتغال ۲۰ هزار نفری با اجرای سیاست‌های درست ظرفیت رسیدن به ۱۰۰ هزار نفر را دارد.
وی همچنین با بیان اینکه حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد ۸۰ قلم مواد اولیه تولید سیگار وارداتی است، اظهار کرد: اما این ظرفیت در بخش‌های پتروشیمی و سایر بخش ها وجود دارد که برای مثال الیاف‌های شیمیایی سس، اسانس، بسته بندی، کاغذ سیگار و سایر مواد اولیه مورد استفاده در این صنعت در داخل کشور تامین شود و در یک بازه زمانی دو تا سه ساله بخش اعظمی از مواد اولیه در داخل تولید شود.
همدانی مجرد با اشاره به مصرف سالانه ۷۰ تا ۸۰ میلیارد نخ سیگار در کشور و کاهش قاچاق به کشور در صورت تامین نشدن بازار از طریق تولید داخل، تصریح کرد: از طرف دیگر سرمایه گذاری در صنعت دخانیات ایران برای شرکت‌های خارجی جذابیت زیادی دارد، اما بروکراسی‌های اداری باعث شده روند سرمایه‌گذاری کند شود و نتوانیم در این بخش خوب عمل کنیم.
عوارض توتون خام و خرمن نباید برابر باشد
عضو هیأت مدیره شرکت دخانیات ایران هدف این شرکت در سال ۹۹ را گسترش بازار عنوان کرد و افزود: این به معنی افزایش مصرف کنندگان نیست بلکه هدف گرفتن بازار از محصولات خارجی است که این مسئله نیاز به حمایت دولت در بحث تامین نقدینگی، تسهیل کسب و کار و اصلاح برخی قوانین دارد. همچنین روند خصوصی سازی این شرکت دقیق اجرا نشده و بسیار از مواردی که در حال حاضر باید توسط بخش حاکمیتی انجام شود، همچنان بر عهده شرکت دخانیات ایران است. برای مثال مدیریت کشت، ارتباط با توتون کاران و خرید محصول از کشاورزان باید توسط جهاد کشاورزی انجام شود، اما جهاد کشاورزی هنوز به این فرآیند وارد نشده است.
وی افزود: یکی از موارد دیگری که اخیراً برای صنعت دخانیات ایجاد مشکل کرده، این است که در دوره وزارت آقای رحمانی عوارض واردات توتون خام و عمل آوری شده (خرمن) همسان و معادل ۱۵ درصد در نظر گرفته شد، این در حالی است که برای حمایت از واحدهای داخلی عمل آوری که فقط ۷ مجتمع از بین آنها با شرکت دخانیات ایران فعالیت می‌کند، باید عوارض واردات توتون ۵ درصد و خرمن ۱۵ درصد باشد. البته در این زمینه دولت اخیراً قول پیگیری داده است.
انتهای پیام
