گروه جامعه: این صحنه را همه‌مان دیده‌ایم: ترافیک بزرگراه سنگین و صف ماشین‌ها طولانی است. به محض اینکه جایی باز می‌شود، بعضی راننده‌ها امان نمی‌دهند، سریع فرمان را می‌چرخانند تا خودشان و ماشینشان را در جای خالی که تازه باز شده جا دهند و به این ترتیب مدام از این خط به آن خط می‌روند.
باید بپذیریم که بخشی از ترافیک شهر بزرگی مثل تهران یا کلان‌شهرهای دیگر به خاطر درست‌رانندگی‌نکردن شهروندان و بی‌توجهی به قوانین راهنمایی و رانندگی است. از ایجاد ترافیک به دلیل تصادف و بی‌دقتی در رانندگی گرفته تا سبقت از سمت چپ و رانندگی‌نکردن بین خطوط. یک بار که عمرتان در ترافیک هدر می‌رود به نحوه رانندگی خودتان و دیگران توجه کنید تا متوجه این موضوع شوید.
کار چندان سختی نیست: زمانی که ما خودروی سمت راست هستیم و می‌بینیم خودروی سمت چپ راهنمای راست می‌زند، موظفیم سرعتمان را کم کنیم و به آن خودرو اجازه دهیم تا باند را اشغال کند. برخی فکر می‌کنند اگر دوست نداشته باشند، می‌توانند به خودروی سمت چپ راه ندهند. شاید نمی‌دانند که این طرز فکر اشتباه، تخلف محسوب می‌شود.
وسایل نقلیه باید در راه‌هایی که خط‌کشی شده، بین خطوط حرکت کنند و از آن خارج نشوند و زمانی که می‌خواهند خط حرکتشان را تغییر دهند، احتیاط کنند و با استفاده از چراغ راهنما یا علامت‌دادن، رانندگان وسایل نقلیه دیگر را از تصمیم خودشان آگاه کنند. سپس با رعایت حق تقدم عبور وارد خط‌های دیگر شوند. در راه‌هایی که خط کشی ندارند، هرگونه تغییر مسیر حرکت به چپ و راست ممنوع است مگر با رعایت احتیاط و دادن علامت و رعایت حق تقدم عبور وسایل نقلیه هم مسیر و مجاور. همچنین انحراف و تجاوز وسایل نقلیه به مسیر مقابل (مخالف) ممنوع است مگر در موارد سبقت مجاز و با رعایت ضوابط سبقت.
بنا بر جدول کد تخلفات رانندگی، جریمه حرکت‌نکردن وسایل نقلیه بین دو خط یا تغییر خط حرکت بدون رعایت، در کلانشهرها، مراکز استان‌ها، جاده‌های بین شهری و مناطق آزاد تجاری – صنعتی ۵۰ هزار تومان است.
سرهنگ‌دوم ولی خسروی – مدرس دانشگاه – در این‌باره می‌گوید: «رانندگـی بـه دلیـل نقـش ارزنده آن در حوزه حمل و نقـل و ارتباطات انسـانی، بخش مهمـی از زندگـی اجتماعی محسـوب می‌شود و همانطور کـه هر اجتماعی بـه نظم و انضباط نیاز دارد تـا از مسـیر خـود منحـرف نشود، در فرهنگ و رفتـار رانندگی نیز به منظور جلوگیری از هرج و مـرج و پیشگیری از هر گونه خطـر احتمالـی، برقـراری نظم و انضبـاط و توجـه بـه نظـم و رعایت حق و حقوق دیگـران، امـری لازم و ضروری اسـت. رانندگـی و رعایـت اصـول حاکـم بـر آن، یک امر شـخصی و فردی نیست بلکه یـک نـوع رفتـار اجتماعـی محسـوب می‌شـود. انضبـاط در رانندگـی کـه از آن بـه «انضبـاط ترافیکی» نیز تعبیر می‌شـود، میزان پایبندی شـهروندان به قوانیـن راهنمایی و رانندگی اسـت؛ یعنـی هر کسـی موظف اسـت برای بقا و حفظ امنیـت جامعه به قوانیـن و مقررات پایبند باشـد. پایبند نبـودن بـه قوانیـن و مقـررات اجتماعـی، به‌ویژه فقـدان انضباط ترافیکی بـه افزایش آمـار تصادفـات و کشـته‌ها و هدر رفتن منابـع انسـانی و عدم احسـاس امنیـت در جامعه منجر می‌شـود. عوامـل فرهنگـی و اجتماعـی، نقـش بسـیار مهمی در رعایـت قوانیـن و مقـررات رانندگـی و در نتیجـه انضباط رانندگـی دارند. یکی از مولفه‌های مهم در انضباط ترافیکی، حرکت بین خطوط است.»
او معتقد است: «رانندگان محترم نباید تلاششان بر این باشد که بدون رعایت مقررات، خودروی خود را در اولین فضایی که خالی می‌شود، جا کنند. همچنین برای رسیدن به مقصد، نباید خود را در مقام رقابت با سایر رانندگان قرار دهند و بدون توجه به علائم به‌ویژه خطکشی‌ها، از سایر خودروها سبقت بگیرند. حاصل این نوع رانندگی و عدم حرکت بین خطوط، جز تصادف، کندی جریان ترافیک، اتلاف وقت، آلودگی هوا، ضایع‌کردن حقوق دیگران و … چیز دیگری نیست. بنابراین برای ایجاد نظم و انضباط ترافیکی، مشارکت در امر جمعی رانندگی و حرکت وسایل نقلیه در بین خطوط بعنوان یکی از الگوهای رفتاری صحیح، مورد انتظار است که منجر به ارتقای سطح ایمنی راه و بهبود جریان ترافیک خواهد شد.»
این مدرس دانشگاه اظهار می‌کند: «تعداد رانندگانی که بین خطوط حرکت نمی‌کنند، کم هستند و اکثر رانندگان به‌ویژه کسانی که تازه گواهینامه گرفته‌اند و افراد مسن برای تامین حداکثر ایمنی با سرعت مطمئنه در بین خطوط حرکت می‌کنند. اگر چه اقدامات خوبی جهت ارتقای ایمنی راه‌ها و آموزش رانندگان از سوی سازمان‌های مختلف صورت گرفته اما نیازمند تلاش بیشتر هستیم تا الگوی رفتاری رانندگان در زمینه حرکت بین خطوط اصلاح شود.»
سرهنگ‌دوم خسروی برخی از این رفتارها را شامل اطلاع‌رسانی و فرهنگسازی مناسب جهت افزایش آگاهی کاربران ترافیکی و اصلاح الگوی رانندگی برای حرکت در بین خط‌کشی‌های طولی، استفاده از فناوری‌های نوین در ابزارهای پشتیبان حفظ خط (Lane keeping assistance) یا هشدار خروج از خطوط (Lane Departure Warning)، استفاده از فناوری‌های نوین در امر خط‌کشی راه‌ها، تداوم اجرای طرح «خط سفید» با همکاری پلیس راهور و شهرداری و برخورد قانونی شدید با رانندگانی که در بین خطوط حرکت نمی‌کنند، می‌داند.
در راستای فرهنگسازی در این زمینه از سال ۱۳۹۵ کمپین #من_بین_خطوط_می‌رانم در شبکه‌های اجتماعی شروع به کار کرد و بعد از مدتی توانست مردم و پلیس را هم با خود همراه کند. این ایده توسط چند جوان دانشجو شروع شد و به پیشنهاد آنان برخی خودروها برچسبی با عنوان «من بین خطوط می‌رانم» را پشت شیشه‌های خود چسباندند؛ گرچه به نظر می‌رسد این کمپین مثل قبل فعالیت نمی‌کند و آخرین مطلب در وبلاگ حامی کمپین خط و کمپین ۶۰ در آذرماه ۹۹ بارگذاری شده است. همچنین صفحه اینستاگرام این کمپین با ۶۲ پست و ۹۲۹ عضو مدت‌هاست که به‌روزرسانی نشده است.
بر اساس آمارهای رسمی حدود ۱۰ درصد از حوادث رانندگی به علت عدم رانندگی بین خطوط رخ می‌دهد و ترویج فرهنگ درست رانندگی می‌تواند منجر به کم‌شدن حوادث و کاهش هزینه‌های مالی و جانی شود. همچنین در صورت راندن بین خطوط میزان ترافیک هم کاهش پیدا می‌کند و به تبع آن در وقت و سوخت مصرفی شهروندان هم صرفه‌جویی می‌شود.
کار چندان سختی نیست: زمانی که ما خودروی سمت راست هستیم و می‌بینیم خودروی سمت چپ راهنمای راست می‌زند، موظفیم سرعتمان را کم کنیم و به آن خودرو اجازه دهیم تا باند را اشغال کند. برخی فکر می‌کنند اگر دوست نداشته باشند، می‌توانند به خودروی سمت چپ راه ندهند. شاید نمی‌دانند که این طرز فکر اشتباه، تخلف محسوب می‌شود.
وسایل نقلیه باید در راه‌هایی که خط‌کشی شده، بین خطوط حرکت کنند و از آن خارج نشوند و زمانی که می‌خواهند خط حرکتشان را تغییر دهند، احتیاط کنند و با استفاده از چراغ راهنما یا علامت‌دادن، رانندگان وسایل نقلیه دیگر را از تصمیم خودشان آگاه کنند. سپس با رعایت حق تقدم عبور وارد خط‌های دیگر شوند. در راه‌هایی که خط کشی ندارند، هرگونه تغییر مسیر حرکت به چپ و راست ممنوع است مگر با رعایت احتیاط و دادن علامت و رعایت حق تقدم عبور وسایل نقلیه هم مسیر و مجاور. همچنین انحراف و تجاوز وسایل نقلیه به مسیر مقابل (مخالف) ممنوع است مگر در موارد سبقت مجاز و با رعایت ضوابط سبقت.
بنا بر جدول کد تخلفات رانندگی، جریمه حرکت‌نکردن وسایل نقلیه بین دو خط یا تغییر خط حرکت بدون رعایت، در کلانشهرها، مراکز استان‌ها، جاده‌های بین شهری و مناطق آزاد تجاری – صنعتی ۵۰ هزار تومان است.
سرهنگ‌دوم ولی خسروی – مدرس دانشگاه – در این‌باره می‌گوید: «رانندگـی بـه دلیـل نقـش ارزنده آن در حوزه حمل و نقـل و ارتباطات انسـانی، بخش مهمـی از زندگـی اجتماعی محسـوب می‌شود و همانطور کـه هر اجتماعی بـه نظم و انضباط نیاز دارد تـا از مسـیر خـود منحـرف نشود، در فرهنگ و رفتـار رانندگی نیز به منظور جلوگیری از هرج و مـرج و پیشگیری از هر گونه خطـر احتمالـی، برقـراری نظم و انضبـاط و توجـه بـه نظـم و رعایت حق و حقوق دیگـران، امـری لازم و ضروری اسـت. رانندگـی و رعایـت اصـول حاکـم بـر آن، یک امر شـخصی و فردی نیست بلکه یـک نـوع رفتـار اجتماعـی محسـوب می‌شـود. انضبـاط در رانندگـی کـه از آن بـه «انضبـاط ترافیکی» نیز تعبیر می‌شـود، میزان پایبندی شـهروندان به قوانیـن راهنمایی و رانندگی اسـت؛ یعنـی هر کسـی موظف اسـت برای بقا و حفظ امنیـت جامعه به قوانیـن و مقررات پایبند باشـد. پایبند نبـودن بـه قوانیـن و مقـررات اجتماعـی، به‌ویژه فقـدان انضباط ترافیکی بـه افزایش آمـار تصادفـات و کشـته‌ها و هدر رفتن منابـع انسـانی و عدم احسـاس امنیـت در جامعه منجر می‌شـود. عوامـل فرهنگـی و اجتماعـی، نقـش بسـیار مهمی در رعایـت قوانیـن و مقـررات رانندگـی و در نتیجـه انضباط رانندگـی دارند. یکی از مولفه‌های مهم در انضباط ترافیکی، حرکت بین خطوط است.»
او معتقد است: «رانندگان محترم نباید تلاششان بر این باشد که بدون رعایت مقررات، خودروی خود را در اولین فضایی که خالی می‌شود، جا کنند. همچنین برای رسیدن به مقصد، نباید خود را در مقام رقابت با سایر رانندگان قرار دهند و بدون توجه به علائم به‌ویژه خطکشی‌ها، از سایر خودروها سبقت بگیرند. حاصل این نوع رانندگی و عدم حرکت بین خطوط، جز تصادف، کندی جریان ترافیک، اتلاف وقت، آلودگی هوا، ضایع‌کردن حقوق دیگران و … چیز دیگری نیست. بنابراین برای ایجاد نظم و انضباط ترافیکی، مشارکت در امر جمعی رانندگی و حرکت وسایل نقلیه در بین خطوط بعنوان یکی از الگوهای رفتاری صحیح، مورد انتظار است که منجر به ارتقای سطح ایمنی راه و بهبود جریان ترافیک خواهد شد.»
این مدرس دانشگاه اظهار می‌کند: «تعداد رانندگانی که بین خطوط حرکت نمی‌کنند، کم هستند و اکثر رانندگان به‌ویژه کسانی که تازه گواهینامه گرفته‌اند و افراد مسن برای تامین حداکثر ایمنی با سرعت مطمئنه در بین خطوط حرکت می‌کنند. اگر چه اقدامات خوبی جهت ارتقای ایمنی راه‌ها و آموزش رانندگان از سوی سازمان‌های مختلف صورت گرفته اما نیازمند تلاش بیشتر هستیم تا الگوی رفتاری رانندگان در زمینه حرکت بین خطوط اصلاح شود.»
سرهنگ‌دوم خسروی برخی از این رفتارها را شامل اطلاع‌رسانی و فرهنگسازی مناسب جهت افزایش آگاهی کاربران ترافیکی و اصلاح الگوی رانندگی برای حرکت در بین خط‌کشی‌های طولی، استفاده از فناوری‌های نوین در ابزارهای پشتیبان حفظ خط (Lane keeping assistance) یا هشدار خروج از خطوط (Lane Departure Warning)، استفاده از فناوری‌های نوین در امر خط‌کشی راه‌ها، تداوم اجرای طرح «خط سفید» با همکاری پلیس راهور و شهرداری و برخورد قانونی شدید با رانندگانی که در بین خطوط حرکت نمی‌کنند، می‌داند.
در راستای فرهنگسازی در این زمینه از سال ۱۳۹۵ کمپین #من_بین_خطوط_می‌رانم در شبکه‌های اجتماعی شروع به کار کرد و بعد از مدتی توانست مردم و پلیس را هم با خود همراه کند. این ایده توسط چند جوان دانشجو شروع شد و به پیشنهاد آنان برخی خودروها برچسبی با عنوان «من بین خطوط می‌رانم» را پشت شیشه‌های خود چسباندند؛ گرچه به نظر می‌رسد این کمپین مثل قبل فعالیت نمی‌کند و آخرین مطلب در وبلاگ حامی کمپین خط و کمپین ۶۰ در آذرماه ۹۹ بارگذاری شده است. همچنین صفحه اینستاگرام این کمپین با ۶۲ پست و ۹۲۹ عضو مدت‌هاست که به‌روزرسانی نشده است.
بر اساس آمارهای رسمی حدود ۱۰ درصد از حوادث رانندگی به علت عدم رانندگی بین خطوط رخ می‌دهد و ترویج فرهنگ درست رانندگی می‌تواند منجر به کم‌شدن حوادث و کاهش هزینه‌های مالی و جانی شود. همچنین در صورت راندن بین خطوط میزان ترافیک هم کاهش پیدا می‌کند و به تبع آن در وقت و سوخت مصرفی شهروندان هم صرفه‌جویی می‌شود.
