ماجرای خودروهای دپو شده به ورود ۱۲ هزار و ۲۶۱ خودرو طی سال‌های گذشته بر می‌گردد که به مرور و در جریان تغییر ضوابط واردات خودرو، ممنوعیت ثبت سفارش و واردات خودرو و همچنین تحولات سیاست‌های ارزی توقیف و از ترخیص آنها جلوگیری شد؛ خودرو‌هایی که در بین آنها دارای پرونده قضایی، فاقد ثبت سفارش، حجم موتور بالای ۲۵۰۰ سی سی و یا سفارش آمریکا وجود دارد که به هر کدام از این دلایل ممنوعه بوده و امکان خروج نداشتند.
اما در نهایت در دی ماه ۱۳۹۷ و طی مصوبه هیات دولت، مهلتی ۶ ماهه در اختیار صاحبان این خودرو‌ها قرار گرفت تا با طی فرایند قانونی کالای خود را ترخیص کنند، ولی با پایان زمان در اردیبهشت ۱۳۹۸، مشخص شد که حدود ۷۱۵۳ دستگاه ترخیص و ۵۱۰۸ دستگاه دیگر در گمرک و بنادر باقی مانده است.
به هر حال دیگر زمان از سوی دولت تمدید نشد تا اینکه در بهمن ماه سال گذشته و بعد از رایزنی‌های زیاد، هیات دولت با ترخیص باقی مانده موافقت کرد و در بندی از این مصوبه مهلت سه ماهه‌ای برای ترخیص، تعیین شد. این فرصت سه ماهه در ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۹ به پایان رسید و گزارش گمرک نشان داد تا پایان مهلت مقرر، حدود ۱۳۸۹ دستگاه ترخیص شده است.
فقط مشمولان یک بند نیاز به زمان دارند
در حالی که این تصور وجود دارد با اتمام این زمان، دیگر امکان ترخیص بیش از ۳۷۰۰ دستگاه دیگر وجود نداشته و مشروط به تمدید مجدد فرصت از سوی دولت است که تازه‌ترین اظهارات ارونقی- معاون فنی و امور گمرکی گمرک ایران- بیانگر جزئیاتی است که نشان می‌دهدعمده خودروهای باقی مانده، بدون توجه به مهلت مصوبه امکان ترخیص داشته و فقط ۱۲۴۸ دستگاه نیازمند تمدید زمان هستند.
ارونقی با بیان اینکه مصوبه بهمن ۹۸ هیات دولت سه بند دارد که طبق بند (۱) آن مهلت ترخیص خودروهای موضوع بند (۳) تصویب نامه دولت در دی ماه ۱۳۹۷، به مدت سه ماه تمدید گردید گفت: بنابراین، مهلت سه ماهه تعیین شده، فقط خودروهای مشمول این بند را در بر می‌گیرد و در دو بند دیگر، هیچ محدودیت زمانی تعیین نشده است؛ از این رو خودروهای بالای ۲۵۰۰ سی سی که مستثنی شده اند، خودروهای مربوط به جانبازان و همچنین خودروهای دارای پرونده قضایی که حکم برائت آنها صادر شده – و شرایط ترخیص این سه دسته، در مصوبه تصریح شده است – در قید زمان نبوده و امکان ترخیص آنها بدون تمدید مهلت مصوبه از سوی هیات دولت وجود دارد.
وی با اشاره به خودرو‌هایی که مشمول مهلت سه ماهه می‌شوند، گفت: از ۱۰۴۸ دستگاه که در دور قبل به گمرک اظهار شده و پروانه گمرکی نیز دریافت کرده بودند،۱۰۰۰ مورد ترخیص و ۴۸ دستگاه باقی مانده است. همچنین از ۳۴۰ دستگاه که اظهار شده، ولی پروانه دریافت نکرده بودند حدود ۲۴۰ دستگاه ترخیص و ۱۰۰ مورد باقی مانده و برای ۱۱۰۰ فاقد ثبت سفارش نیز هیچ اظهار و ترخیصی صورت نگرفته است.
به گفته ارونقی در مجموع از خودروهای مشمول مهلت زمانی سه ماهه، ۱۲۴۸ دستگاه باقی مانده است که ۱۱۰۰ دستگاه فاقد ثبت سفارش یا دارای ثبت سفارش ابطال شده است.
خودروهای دارای پرونده قضایی نیاز به زمان ندارند
معاون فنی گمرک با اشاره به وضعیت خودرو‌هایی که نیاز به تمدید زمان مصوبه برای ترخیص ندارند نیز توضیح داد: از ۲۲۸۹ خودرو که در مرجع قضایی مطرح است برای ۶۶۸ دستگاه رای صادر شده و امکان ترخیص دارند که از بین آنها فقط سه خودرو ترخیص شده است، بنابراین ۲۲۸۶ دستگاه دارای پرونده قضایی باقی مانده است که طبق مصوبه دولت این خودرو‌ها در قید زمان نیستند و هر زمان که تشریفات انجام شود در اختیار صاحبانشان قرار خواهند گرفت.
وی با اشاره به دو گروه دیگر که نیاز به تمدید زمان ندارند، افزود: ۱۰۴ دستگاه نیز مربوط به جانبازان است که به قبل از شهریور ۱۳۹۳ بر می‌گردد، از این تعداد دو دستگاه ترخیص شده و ۱۰۲ خودرو دیگر باقی مانده است. همچنین از ۲۲۷ خودرو منطقه آزاد اروند ۷۳ دستگاه سفارش آمریکا و ۱۵۴ دستگاه بالای ۲۵۰۰ سی سی هستند که خودروهای بالای ۲۵۰۰ سی سی با شرایط ذکر شده از ممنوعیت واردات مستثنی شده اند که از بین آنها ۱۴۴ دستگاه ترخیص و ۸۳ دستگاه مانده است؛ در این حالت، در مجموع، از خودروهای دارای پرونده قضایی، جانبازان و اروندی ۲۴۷۱ دستگاه ترخیص نشده است.
اگر وزارت صمت برای ثبت سفارش کاری نکند…
ارونقی در جمع بندی اظهاراتش یادآور شد: در مجموع از ۵۱۰۸ خودرویی که باقی مانده و باید طی مصوبه بهمن ماه ۹۸ ترخیص می‌شد حدود ۱۳۸۹ دستگاه ترخیص و ۳۷۱۹ دستگاه باقی مانده است که از بین ۳۷۱۹ دستگاه باقیمانده، ۲۴۷۱ دستگاه، هیچ نیازی به تمدید زمان مصوبه برای ترخیص ندارند و با طی تشریفات قانونی، کالا در اختیارشان قرار خواهد گرفت، اما ۱۲۴۸ دستگاه دیگر برای ترخیص نیاز به تمدید زمان از سوی هیات دولت خواهند داشت که از این تعداد ۱۱۰۰ دستگاه فاقد ثبت سفارش هستند و اگر وزارت صمت تصمیمی برای باز کردن ثبت سفارش برای آنها اتخاذ نکند هر گونه تمدید زمانی فقط برای ترخیص ۱۴۸ دستگاه دیگر بوده و خودروهای فاقد ثبت سفارش هیچ گاه ترخیص نمی‌شود.
