خبرنگار ، توجه به منظر شهری و زیبایی آن به عنوان عاملی مهم در ایجاد تأثیرات مثبت روحی و عقلانی استفادهکنندگان از فضا بسیار حائز اهمیت بوده و در ایجاد خوشایندی و ناخوشایندی، برانگیختگی و آرمیدگی و نحوه ارتباطات با توجه به محتوای پیام منتقل شده سهم بسزایی دارد. از همینرو دفتر بازآفرینی افق نو (محله قائمیه اصفهان) با حمایت شهرداری منطقه ۱۳، سازمان نوسازی و بهسازی، معاونت معماری و شهرسازی و با همکاری و همراهی زنجیره فرهنگی هنری ایوان با شرکت ۲۰ گروه ۳تا۵ نفر تحت راهنمایی مشاوران، کارگاه رقابتی «فضایی برای ماندن» را به مدت یک هفته در یکی از فضاهای عمومی ناکارآمد این محله برگزار نمود.
الناز رجبیان، مدیر پروژه «فضایی برای ماندن» درباره محل قائمیه اصفهان به خبرنگار گفت: این رویداد به صورت یک کارگاه آموزشی مسابقهای در یک فضای تعاملی و رقابتی با مشارکت، هنرمندان، حرفهمندان و دانشجویان داوطلب به منظور از بین بردن بخشی از مشکلات منظر شهری، تقویت مشارکت مردم و آگاهی بخشی به آنها در مورد نقش پررنگشان در تغییر وضعیت کنونی محله و با هدف وسعت بخشیدن به تجربه زیباشناختی شهروندان و ارتقای تصویر ذهنی جامعه از خویش در محله قائمیه اصفهان برگزار گردید.
وی افزود: با بهرهگیری از خلاقیت شرکتکنندگان و استفاده از مصالح بازیافتی و رنگ چهره دوبارهای به این عرصه عمومی بخشیده است. این کارگاه افتخار همراهی صاحبنظران معماری و شهرسازی را داشته و همچنین مشاوران و مراقبان آن نیز از میان برگزیدگان مسابقات یک دهه گذشته در ایران انتخاب شدند. همچنین این رویداد با تاکید بر تقویت حس همگرایی و تعامل مستقیم شهروندان و با هدف آشتیدادن مردم با فضاهای عمومی شهری و بحران خالی شدن عرصههای عمومی از حضور مردم به صورت یک رویداد سالیانه اجرا خواهد شد.
رجبیان تصریح کرد: فضایی برای ماندن کانسپت کافی برای دعوت از هنرمندان بینالمللی را داشت و دوران کرونایی نیز فضای آنلاین شدن را نیز برای برقراری با هنرمندان کشورهای دیگر برقرار ساخت از این رو فضا برای دعوت از ۲ هنرمند ایتالیایی و ایرانی تبار برای شرکت در این رویداد مناسبت دیده شد. بدین ترتیب «ادواردو» و «سویا» با ایدهای خلاقانه در این رویداد شرکت کردند و ما را با بیان ناشناخته فرهنگی آشنا کردند.
در انتظار هویت
وی ادامه داد: مأموریت اثر در انتظار هویت مداخلهای است که برای روحیه بخشی به یک محله نسبتاً فقیر نشین در شهر اصفهان که تلاش میکند برای جوانان امید بخش بود و نشانی از تمایل به اتفاقات جدید و زیبایی باشد که هنوز شناسایی نشدهاند در این چیدمان تلاش بر ایجاد تصویر و تصوری از آینده است که با گذشت زمان پس از شرایط اضطراری بیماری همهگیر کووید ۱۹ و بازگشت اوضاع عمومی به حالت عادی فرا خواهد رسید ایجاد تصویری از اتفاقات نو که در پیش رو هستند.
رجبیان افزود: پروژه رنگهایی که با باد حرکت میکنند و شکل پرچم دارند مانند همه پرچمهای همه ملتهای جهان ناظران خواه ناخواه به بررسی رنگها و شناسایی پرچم به یک کشور دعوت میشوند اما خیلی زود متوجه میشوید که پرچمها مربوط به هیچ کشوری نیستند مگر به کشوری که هنوز وجود ندارد، بنابراین پرچمها یک بیان ناشناخته فرهنگی هستند که میتوانند در نگاهی گذرا مخاطب را جذب و تحت تأثیر قرار دهند پرچمها بالای دیوار قرار میگیرند و هر پرچم چهار متر از پرچم دیگر فاصله دارد. میله پرچم میتواند از لولههای بازیافتی با قطر و طول یکسان حدود ۲ متر باشد طبیعتاً هر چه طول دیوار اختصاصی بافته بیشتر باشد اثرگذاری چیدمان بیشتر خواهد بود پیشبینی ما برای طول دیوار حداقل ۴۰ متر است و ترجیح بر دو طرف چپ و راست دفتر پروژه و یا شروع دیوار است.
نبرد رستم و اکوان دیو
مدیر گالری اکنون با اشاره به طرح اکوان که در خیابان قائمیه اجراشده، اظهار کرد: هنر گرافیتی در نیمه دوم قرن بیستم در آمریکا ظهور کرد که از واژهی ایتالیایی گرافویه به معنی خط خطی یا خراش میآید. اجرای هنر، خارج از گالریهای سنتی هنر خیابانی به دستهای از هنر اطلاق میشود که در مکانهای عمومی اجرا میشوند و در تضاد با ارزشهای هنر سنتی قرار دارند عموماً هنر خیابانی را اکثر مردم به عنوان گرافیتی میشناسند ولی گرافیتی فقط بخشی از هنر خیابانی است. هنر خیابانی را میتوان بر روی دیوار ساختمانها پیاده علائم خیابانی و حتی سطلهای زباله از توکیو تا پاریس و نیویورک پیدا کرد.
رجبیان ادامه داد: هنر گرافیتی در محلهی قائمیه اصفهان با نام “اکوان” بر روی دیوار رفت. دیواری دیگر احیا شد و هنرمند گرافیتی کار هنر را بر بدنه شهر اجرا کرد. مخاطب رسماً و علناً با هنر گرافیتی برخورد و لذت خواهد برد. بعد از زیر ساخت کار، اثر با اسپری اجرا شد که به نظر راحت میرسد اما کار بسیار سخت و دقیقی که در ایران هنرمندان معدودی در این زمینه فعالیت میکنند.
وی افزود: نام اکوان برگرفته از دیو وارونه کار در شاهنامه است او به هر شکلی که میخواست تبدیل میشد، گورخر، دیو و انسان طی نبردی که رستم با اکوان، دیو وارونه کار داشت رستم پیروز شد و از جمجمهی اکوان برای خود کلاهخود معروفش را ساخت در این طرح اکوان به شکل گرافیتی درآمده است هنری که از دل خیابانها زاده میشود و در دل خیابانهای شهر هم میمیرد.
امید
مدیر پروژه «فضایی برای ماندن» در خصوص طرح امید، گفت: امید بر تجربه پیروز میشود سالهای اخیر ایجاد ارتباط انسانها در جهان با یک دیگر دچار مشکل شدند. نقاشی دیواری “hope” به زندگی روزمره ما رنگ تزریق میکند و با محیط اطراف ما ارتباط برقرار میکند. این روش یک تفکر خارج از چارچوب است و به گفته ارسطو “امید بیداری رویاها است که معتقدم جادوی کلمات برای تحریک افکار و قدرت جادویی رنگ برای القای احساسات است.
دستمال یزدی
رجبیان ادامه داد: نخست ایده پردازی و جمعآوری منابع از آثار خیابانی هنرمندان معاصر خارجی توافق بر سر انتخاب بین گرافیتی و انتخاب موضوعات احتمالی طرح و طراحی نمونههای اولیه از طرح نهایی انتخاب اسکچ مورد نظر و شروع پروژه دیجیتال کردن نقاشی با استفاده از نرم افزار فتوشاپ بعد از بررسی روشهای مختلف اجرای فیزیکی و در نظر گرفتن بودجه گروه چاپ طرح بر روی مقوای کوتد انجام شد. در نهایت بعد از تهیه و نصب سطح چوبی صافی بر روی دیوار با اسپری چسب اثر روی سطح چسبانده شد شایان ذکر است که با در نظرگیری اهداف این پویش از جمله استفاده از مواد بازیافتی در آثار هنرمندان سطح چوبی استفاده شده در پشت اثر تماماً با چوبها و مصالح بازیافتی تهیه و نصب شده است.
وی افزود: برای برقراری ارتباط بیشتر با مردم بومی محله قائمیه و همچنین استفاده بیشتر از استعداد اعضا بالاخص حوزه طراحی استیکر اعضا تصمیم گرفتند تصویری جدا از موضوع اصلی طراحی شده و در ابعادی کوچک به گوشه اثر الصاق شود. با توجه به سن و سال اعضای گروه نمیتوان علاقهمندی شأن به انواع هنرهای آمریکایی معاصر را نادیده گرفت که از جمله آنها میتوان به این موارد اشاره کرد گرافیتی کتابهای کمیک فرهنگ ابرقهرمانی پاپ هارت کلاسهای مدرن استیکر در پیست آپ و هنرهای خیابانی دیگر است.
رجبیان خاطر نشان کرد: با توجه به اینکه مفاهیم و المانهای معاصر تر کمتر از مفاهیم اساطیری و مذهبی در آثار هنرمندان دیده میشود و همین طور با در نظر گرفتن اینکه فرهنگ معاصر و سنتی ما تفاوت و فاصله زیادی با فرهنگ آمریکایی و قالب جهانی دارد در کل میتوان نتیجه گرفت که ترکیب این عناصر فرهنگی معاصر با المانهای آمریکایی و مدرن جدایی از دیبایی یا نوآوری برای مخاطب ایرانی بسیار هیجانانگیز است و او را به وجد میآورد در این اثر نیز تلاش شده با توجه به علاقه احتمالی بخشی از مردم محله به مضامین فرهنگی تاریخی سریالی مثل شب دهم یا فرهنگ کوچه بازاری ترکیبی از استایل های کمیک بوکی آمریکایی به خصوص در دهه ۸۰ و ۹۰ میلادی با اقتباسی مفهومی از این سریال داشته باشیم.