دکتر «علی نصیریاقدم»، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی دیروز(پنجشنبه ۲۹ بهمنماه) در هفتمین نشست تخصصی توسعه پایدار در محل سالن اجتماعات سازمان مدیریت و برنامهریزی استان گیلان، با اشاره به ابعاد توسعه پایدار، اظهار کرد: توسعه پایدار یک رویکرد اثباتی با چارچوبی برای درک دنیای واقعی و هنجارهای آن است.
وی رشد اقتصادی را نخستین رکن توسعه پایدار دانست و گفت: بدون رشد اقتصادی توسعه پایدار امکانپذیر نیست، البته رشد اقتصادی زمانی رکن اساسی توسعه محسوب میشود که همه اقشار جامعه از منافع آن بهرهمند شوند، نه اینکه عدهای درآمدهای کلان داشته باشند و عدهای دیگر در فقر اقتصادی به سر ببرند، از اینروشمول اجتماعی، دومین رکن توسعه پایدار است.
دکتر نصیریاقدم با بیان اینکه منابع محدود کره زمین خواه یا ناخواه پیشنیاز رشد اقتصادی است، تصریح کرد: پایداری زیستمحیطی رکن سوم توسعه پایدار در چشمانداز جهانی است و اگر به شیوه آسیبزا از منابع استفاده کنیم، رشد اقتصادی ما ختم به خیر نمیشود و پیامدهای جبرانناپذیر به همراه دارد.
عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی حکمرانی خوب در سطح ملی و بینالمللی را چهارمین رکن توسعه پایدار دانست و گفت: باید یک سازماندهی شفاف و پاسخگو در سطح مدیریت اجرایی وجود داشته باشد تا بتواند رشد اقتصادی، شمول اجتماعی و پایداری زیستمحیطی را ایجاد کند.
وی با اشاره به تولید جهانی بسیار پایین در ۲۰۰۰ سال گذشته تا سال ۱۷۵۰، گفت: رشد تولیدات در عصر انقلاب صنعتی قابل توجه است. سالهای آغازین انقلاب صنعتی که به رشد نوین اقتصادی منجر شد، با افزایش جمعیت نیز مواجه بود. در واقع رشد جمعیت در ۲۰۰ سال اخیر ماحصل یک تجربه موفق اقتصادی است.
دکتر نصیریاقدم با بیان اینکه از سال ۱۸۰۰ تا ۲۰۱۴، تولید ناخالص جهانی ۲۷۵ برابر و تولید ناخالص جهانی سرانه ۳۸ برابر شده است، ادامه داد: رشد تولید ناخالص جهانی سرانه با بهبود بهداشت عمومی که یکی از پیامدهای رشد اقتصادی میباشد، نیز مواجه بوده است. همچنین سایر شاخصهای رفاه به تبع رشد اقتصادی، افزایش یافته است.
مدرس دانشگاه فناوری، منابع، محیط مناسب کشاورزی، دسترسی به بازار(دریا)، همجواری، امراض و بیماریهای واگیردار، توسعه دانش و سیاست را از عوامل طبقهبندی شده رشد در گسترده تاریخ اقتصادی جهان دانست و گفت: الگوی رشد اقتصادی متأثر از جغرافیای کشورهاست. اگر نتوانیم از جغرافیای کشورمان استفاده کنیم، نمیتوانیم انتظار رشد اقتصادی داشته باشیم. ایران دارای مزیتهای فراوان جغرافیایی است.
وی با اشاره به رشد اقتصادی ۳۲ برابری چین طی ۳۵ سال گذشته یادآور شد: ۵۰۰ میلیون نفر در چین از فقر شدید نجات یافتند. رشد اقتصادی پائین به ایجاد شکاف در همه شاخصهای توسعهای منجر میشود.
عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه نقش دولت توسعهگرا، تمهید رشد فقرزداست، خاطرنشان کرد: باید رویکرد فقرزدایی در کشور ایجاد شود و ضریب جینی(ضریب نابرابری درون کشورها) به سمت صفر میل کند.
دکتر نصیریاقدم با اشاره به تغییرات آب و هوایی، گفت: بخشی از تغییرات آب و هوایی مربوط به گازهای گلخانهای است. میزان گازهای گلخانهای موجود در جو زمین نسبت به عصر وقوع انقلاب صنعتی شدیداً افزایش یافته و افزایش گازهای گلخانهای نظیر دیاکسید کربن، باعث گرم شدن زمین و در نهایت ناپایداری زیستمحیطی میشود. گازهای گلخانهای تهدیدی برای تنوع زیستی و امنیت غذایی است.
وی بالاآمدن سطح آب دریاها و اقیانوسها و ایجاد طوفانهای شدید را ناشی از پدیده گرم شدن زمین دانست و خاطرنشان کرد: سوختهای فسیلی عامل ایجاد اقتصاد مدرن است و دیاکسید کربن از سوزاندن سوختهای فسیلی به دست میآید، از اینرو باید به سراغ فناوریهای نوین برویم.
مدرس دانشگاه علامه طباطبایی اسیدیته شدن اقیانوسها و نابودی حیات دریایی و آلودگیهای ناشی از نیتروژن و فسفر موجود در کودهای شیمیایی را از دیگر معضلات زیستمحیطی دانست و خاطرنشان کرد: ۷۰ درصد آب شیرین جهان به کشاورزی اختصاص دارد و ۲۰ درصد صرف صنعت و ۱۰ درصد صرف شرب میشود. برداشت از منابع آب شیرین ایران در سال ۵۸ حدود ۷۰ میلیون مترمکعب بود، اما این رقم در سال ۹۱ به یک میلیارد مترمکعب رسید. بسیاری از منابع آبی کشور امروز تهی شده که به ضرر کشاورزی و تأمین مواد غذایی است.