افزایش ظرفیت پهنای باند برای تحقق هدف افزایش سرعت اینترنت، همواره از وعدههای وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و همچنین شرکت ارتباطات زیرساخت کشور بوده است و در این راستا پروژههای مختلفی انجام شده و طراحیهایی صورت گرفته که به افزایش پهنای باند نیز منجر شده است.
از ابتدای به روی کار آمدن دولت یازدهم، یکی از تصمیمات این بود که انحصار نسل سوم شکسته و مجوز نسل سوم به بالا برای اپراتورها صادر شود که این مساله به وقوع پیوست و ورود اپراتورها به عرصه ارائهی خدمات نسل سه و چهار که در گذشته به بهانه تمدید دوره انحصار رایتل محقق نمیشد، صورت پذیرفت و البته روند پوشش اپراتورها در تمام کشور همچنان ادامه دارد.
محمود واعظی – وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات – اوایل سال اظهار کرده بود در زمینه توسعه ارتباطات و ICT از آنچه که به حوزه وزارت ارتباطات از تامین زیرساختها و پهنای باند مربوط است، دریغ نخواهد کرد و مخابرات و تمام اپراتورها هر چقدر پهنای باند بخواهند در اختیار آنها قرار میدهد، اما شرکت مخابرات، مشکلات کیفیت اینترنت کاربران را به عدم تامین پهنای باند کافی از سوی شرکت ارتباطات زیرساخت مربوط دانسته و به ادعای شرکت ارتباطات زیرساخت مبنی بر عدم محدودیت در واگذاری پهنای باند واکنش نشان داده بود.
در ادامه این کشمکش، شرکت ارتباطات زیرساخت کشور ادعای شرکت مخابرات مبنی بر فقدان پهنای باند کافی در برخی استانها را رد کرده و با اشاره به بدهی ۳۵۰ میلیاردی شرکت مخابرات ایران به شرکت ارتباطات زیرساخت اظهار کرد در ارایه پهنای باند هیچ گونه مشکل و محدودیتی ندارد و مدیران این شرکت از ظرفیتهای توسعهای ایجاد شده در این بخش آگاهند.
همچنین در تیرماه سال جاری، پروژه تلاش برای افزایش ظرفیت IP کشور تا ۱۲۰۰ گیگابیت بر ثانیه افتتاح شد و محمود خسروی – مدیرعامل شرکت ارتباطات زیرساخت – از ایجاد ۱۲۸ ایستگاه برای نصب تجهیزات پروژه تلاش و تحت پوشش درآمدن ۱۰۰ شهر در قالب این طرح خبر داد.
واعظی در سال جاری همواره بر لزوم افزایش پهنای باند تاکید کرد و با بیان اینکه پهنای باند اینترنت داخلی در ابتدای دولت تدبیر و امید ۶۲۰ گیگابیت بر ثانیه بوده و به ۲۴۰۰ گیگابیت بر ثانیه رسیده است، از تلاش برای رسیدن به پهنای باند ۴۰۰۰ گیگابیت بر ثانیه خبر میداد و معتقد بود این روند توسعهای باید ادامه پیدا کند زیرا شبکه ملی اطلاعات و دولت الکترونیک بدون پهنای باند داخل امکانپذیر نیست.
سرانجام در تاریخ ۱۸ بهمن سال جاری، پروژه فجر که شامل سه پروژه بزرگ زیرساختی با عنوانهای تلاش (۲) و تجمیع (۱) و (۲) بود با هدف توسعه پهنای باند شبکه زیرساخت در کشور اجرا شد و شرکت ارتباطات زیرساخت سرانجام وعده افزایش ظرفیت پهنای باند تا ۴۰۰۰ گیگابیت بر ثانیه را محقق کرد.
با به انجام رسیدن پروژه تلاش که در ادامه مجموعهای از پروژههای بزرگ ارتباطی کشور با عنوان توسعه لایه انتقال شبکه زیرساخت اجرا شد، ظرفیت پهنای باند داخل کشور در حوزه انتقال و همچنین با اجرایی شدن پروژههای تجمیع در لایه دیتا به عنوان سومین لایه زیرساختی، ظرفیتهای ارتباطی برای اجرای پرشتاب سایر طرحهای توسعهای در این عرصه فراهم شده و ظرفیت بستری شبکه دیتای کشور تا پنج برابر افزایش یافت.
از مزایای افتتاح پروژه تلاش، میتوان افزایش ۸۰۰ گیگابیت بر ثانیهای شبکه انتقال کشور و رسیدن از ۲۵۰۰ به ۳۳۰۰ گیگابیت بر ثانیه و افزایش ۱۶۰۰ گیگابیت بر ثانیهای شبکه پهنای باند IP کشور تا رسیدن به سقف ۴۰۰۰ گیگابیت بر ثانیه اعلام کرد.
همچنین افزایش ظرفیت ارتباطات ۳۱ مرکز مابین لایههای دسترسی و core به میزان ۷۲۰ گیگ، افزایش ۳۴۰۰ گیگابیت ظرفیت در لایه دسترسی شبکه و نوسازی بخشی از تجهیزات لایه کُر (core) و گیتوی(Gateway) شبکه بخشی از دستاوردهای اجرای این پروژه است.
وزیر ارتباطات همچنین در شهریور ماه، با اشاره به ظرفیت ۱۱۶ گیگابیت بر ثانیه ظرفیت ترانزیت ترافیک بینالمللی در ابتدای کار دولت تدبیر و امید، از افزایش این رقم به حدود ۵۵۸ گیگابیت بر ثانیه خبر داده بود که در حال حاضر این ظرفیت در پروژه فجر تا ۷۱۰ گیگابیت بر ثانیه افزایش یافته و همچنین پهنای باند بینالمللی در ابتدای کار دولت ۷۲ گیگابیت بر ثانیه بوده که هم اکنون به ۳۰۷ گیگابیت بر ثانیه رسیده است.
به اعتقاد کارشناسان افزایش پهنای باند، شبکه انتقال و شبکه IP و در نهایت بالا بردن ظرفیت شبکههای اینترنتی برای افزایش سرعت اینترنت، راه درازی است که باید ادامه داشته باشد و سال آینده نیز این روند سیر تکمیل خود را طی کند، زیرا با وجود اقدامات صورتگرفته برای افزایش ظرفیت و پهنای باند، هنوز هم مشکلات زیادی سر راه کاربران وجود دارد و رضایت آنان حاصل نشده است.