ایران در پراهمیت‌ترین مناطق خاورمیانه و غرب آسیا واقع شده است که ضمن این حساسیت جغرافیایی، نیروی انتظامی موظف به حفاظت از حقوق مرزنشینان و دولت جمهوری اسلامی ایران است و در سال های اخیر ضمن تعاملات مرزی با کشورهای همسایه، اقدامات خوبی برای انسداد مرزها انجام شده یا در دست اقدام است.
از آن جهت انسداد مرزها حائز اهمیت است که ریشه بسیاری از ناامنی های داخل کشور که منجر به نابسامانی های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی می شود، از مبادی و دروازه های ورودی یک کشور آغاز می شود و حفظ امنیت مرزها با روش های جدید و نامحسوس صورت می گیرد، ابزارهای نوین و هوشمندی که در اغلب کشورها مورد توجه بوده و لازم و ضروری است که ایران با داشتن بیش از ۶ هزار کیلومتر مرز زمینی با کشورهای ترکیه، جمهوری آذربایجان، ترکمنستان، پاکستان، عراق، افغانستان و ارمنستان همچنین ۲ هزار و ۷۰۰ کیلومتر مرز آبی در دریای خزر، خلیج فارس و دریای عمان و طولانی‌ترین مرز با عراق و کوتاه ترین مرز با ارمنستان در این زمینه پیشگام باشد.
در واقع ایجاد امنیت در مرز به معنای جلوگیری از هرگونه اعمال خلاف قاعده در طول مرزهای یک کشور و کانالیزه کردن تردد اشخاص و حمل و نقل با رعایت ضوابط قانونی از طریق دروازه های مجاز مرزی است. هرگونه تغییر و تحول در کارکرد و عملکرد مرز می تواند تأثیرات اقتصادی اجتماعی بسیاری در کشورها داشته باشد بنابراین ضرورت دارد که آثار و نتایج هرگونه اقدامی در مرزها مورد بررسی قرار گیرد تا با شناسایی نقاط ضعف و قوت آن بتوان با اتخاذ برنامه هایی مدون در راستای پویایی مناطق مرزی و در نهایت امنیت پایدار آن ها گام برداشت.
امروزه برخلاف گذشته که بیشتر مطالعات بر ساختارهای فیزیکی مرزها و امنیت عینی مناطق مرزی بود اکنون بر شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تحولات مناطق مرزی معطوف شده و از مرز نه به عنوان یک مانع و خط جداکننده صرف، بلکه به عنوان سازه هایی با تأثیرات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و امنیتی یاد می شود که هر گونه تغییر و تحول در آن می تواند برهم زننده یا تامین کننده امنیت پایدار مناطق مرزی باشد.
در خصوص انسداد مرزهای ایران با سایر کشورهای همسایه، اقدامات خوبی صورت گرفته و اما امید است تا دست اندرکاران تصویب بودجه با توجه به حساسیت مرز در خصوص اعتبارات سالیانه، اعتبارات خوبی به مرزبانی نیروی انتظامی اختصاص دهند این نکته ای است که سردار احمد گودرزی فرمانده نیروی انتظامی به آن اشاره داشته و از دولت خواسته است در بودجه امسال و سال آینده اعتبارات مرزبانی را نسبت به سال گذشته افزایش دهد.
برگزاری نشستی مشترک برای تعیین تکلیف بودجه انسداد مرزها
شهریورماه امسال نشستی با حضور وزیر کشور برای تعیین تکلیف بودجه انسداد مرزها برگزار شد و در این نشست بر ضرورت هم افزایی دستگاه های متولی و بازنگری در برخورد با قاچاقچیان تاکید شد.
ولی اسماعیلی رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس یکی از خروجی های نشست مشترک این کمیسیون با پلیس مبارزه با مواد مخدر ناجا را هم افزایی و همسویی مجلس با این نهاد دانسته و گفت: از دوره هشتم بحث انسداد مرزها مطرح و جلساتی در این باره برگزار و مقرر شد در نشستی با وزیر کشور موضوع ادامه اعتبارات این مهم را تعیین تکلیف کنیم تا انسداد مرزی به پایان برسد.
وی ادامه داد: پیرو نشست های کمیسیون درباره بحث آسیب‌های اجتماعی، منشأ این آسیب‌ها بررسی شد و در نهایت به موضوع موادمخدر که یکی از عوامل موثر در آسیب های اجتماعی است رسیدیم؛ مواد مخدری که توسط استکبار جهانی و دشمنان، نوآوری و از طریق مرزها وارد کشور می شود. با تلاش شبانه‌روزی نیروی انتظامی از ورود بیش از ۷۰ درصد مواد مخدر به کشور جلوگیری می‌شود و این رقم بالایی است که در سطح دنیا می تواند رکورددار باشد البته کمبودهایی هم وجود دارد و تلاش می کنیم در نشست هایی که برای همسویی، همفکری و هم افزایی دستگاه های مربوطه برگزار می شود، این آمار را افزایش دهیم.
اسماعیلی، یکی از خروجی جلسه امروز را هم افزایی و همسویی مجلس با پلیس مبارزه با مواد مخدر دانست و گفت: از دوره هشتم بحث انسداد مرزها مطرح و جلساتی در این باره برگزار و با توجه به اینکه وزارت کشور متولی این موضوع است بنابراین مقرر شد در نشستی با وزیر کشور موضوع ادامه اعتبارات این مهم را تعیین تکلیف کنیم تا انسداد مرزی به پایان برسد؛ با توجه به اینکه نزدیک به ۳۰۰ کیلومتر از مرزهای شرقی برای انسداد باقیمانده و با اعتباری که امسال و سال آینده پیش بینی خواهیم کرد امیدواریم بتوانیم این مهم را به نتیجه مطلوب برسانیم.
آغاز هوشمندسازی انسداد مرزها از سال ۱۴۰۰
انسداد مرزها در کنار تامین بودجه برای تامین ابزارهای مورد نیاز امروزی و در راستای هوشمند سازی پلیس، نیازمند جدیت و پشتکار جمعی مسئولان است، در واقع عزم جدی در این زمینه نیاز است تا با هوشمند سازی مرزها جلوی تلفات انسانی ناشی از ورود و خروج غیر قانونی مواد مخدر و اسلحه گرفته شود. هوشمند سازی انسداد مرزها منجر به کاهش تلفات انسانی و همچنین بودجه ای کشور می شود. براین اساس ضرورت هوشمند سازی مرزها در سال های اخیر مورد تاکید مسئولان بویژه نیروی انتظامی بوده و همواره از دولت و مسئولان برای امنیت پایدار در مرزها یاری خواسته است چرا که پیشرفت های اقتصادی و اجتماعی هر کشوری در سایه امنیت پایدار ممکن است چرا که اگر امنیت در هر کشوری زیر سئوال برود، تمام پیشرفت های یک کشور زیر سئوال رفته و امنیت کشورها را به خطر می اندازد.
سردار احمد گودرزی فرمانده مرزبانی ناجا گفته است، طرح هوشمندسازی و انسداد مرزها در برنامه هفتم از سال آینده در دستور کار قرار دارد و امیدواریم در قالب اجرای این طرح بتوانیم انسداد مرزهای کشور در مناطق مختلف را شاهد باشیم که در این راستا در منطقه مرزی کشور نیاز به احداث برجک، پاسگاه‌های مرزی و نیز تجهیز پاسگاه‌ها باشد تلاش مضاعفی انجام خواهیم داد.
سردار گودرزی با بیان اینکه برنامه کامل این طرح به ستاد نیروهای مسلح و نیز دولت ارسال شده و در یک برنامه پنج ساله طرح هوشمندسازی و انسداد مرزهای شمالغرب، غرب و جنوب‌غرب کشور با اولویت و زمان‌بندی اجرایی می‌شود، تاکید کرد: این طرح به صورت کامل کارشناسی و با حضور مهندسان خبره طراحی شده و امید می‌رود در پایان برنامه هفتم توسعه شاهد تحولات خوبی در مرزهای کشور باشیم. همواره در تلاش هستیم کنترل مرزها به صورت الکترونیکی، اپتیکی و هوشمند در قالب استفاده از سیستمهای کنترل از راه دور باشد تا با بهره‌گیری از تجهیزات نوین و فنی در نوار مرز، اجازه هیچ‌گونه تعدی دشمنان به داخل کشور را ندهیم.
سردار گودرزی اضافه کرد: یکی از اولویت‌های مهم هوشمندسازی نظارت و کنترل الکترونیکی و هوشمندسازی یکپارچه مرزهای کشور، بهره‌برداری از فناوری، ابزارهای نوین نظارت کنترلی، سامانه‌ها و سنسورهای هوشمند برای پایش است که استفاده از این تجهیزات باعث کاهش اتکا به نیروی انسانی و ارتقای توانمندی در اجرای مأموریت‌ها، بویژه در حوزه مبارزه با قاچاق شده و می‌شود.
لزوم استقرار کامل تجهیزات پهپادی، سیستمهای الکترونیکی و اپتیکی درمرزها
فرمانده مرزبانی ناجا گفت: ضرورت دارد سامانه‌های لازم از جمله پهپاد، هلی‌شات، سیستم های الکترونیکی، اپتیکی و سنسورهای پیشرفته در مرزها داشته باشیم چرا که مرزبانی جایگاه بین‌المللی دارد و اخبار مثبت و منفی آن به سرعت در جوامع بین‌المللی انعکاس می یابد، ایران بعد از روسیه و چین، بیشترین همسایگی را با ۱۵ کشور دارد و هشت هزار و ۷۵۵ کیلومتر مرز داریم که چهار هزار و ۱۳۷ کیلومتر آن زمینی، هزار و ۹۱۸ کیلومتر آن رودخانه‌ای و ۲ هزار و ۷۰۰ کیلومتر آن دریایی است.
گودرزی با اشاره به ضرورت هوشمندسازی مرزهای کشور، گفت: انتظار نداریم که یک شبه تمام مرزها انسداد یابد اما از رئیس جمهور و مجلس انتظار می‌رود که در حوزه‌های امنیتی از نظر حمایت مادی و معنوی توجه بیشتری به مرزبانی داشته باشند. ناجا ۲ سال کار مطالعاتی با مرکز پژوهش های مجلس انجام داده است.
وی ادامه داد: از سال ۸۴ پس از اتفاقات روی داده در جنوب شرق کشور مبنی بر ظهور گروه‌های معاند که کشورهای مستکبر عالم آنها را همراهی می‌کردند، اقداماتی در مرزها صورت گرفته اما کفایت نمی‌کند، ما به دنبال سرعت‌بخشی به حرکتمان هستیم، قسمتی از کار مربوط به خودمان است، اما قسمتی از کار اعتباری و ریالی است، باید اعتبارات مدنظر بیشتری برای مرزبانی در هر سال، نسبت به سایر بخش ها اختصاص یابد. اگر سامانه‌های لازم در مرزبانی ایجاد شود، پهپاد، هلی‌شات، سیستمهای الکترونیکی و اپتیکی و سنسورهای پیشرفته در مرزها داشته باشیم، اشراف حداکثری پیدا می‌کنیم و در این صورت قطعا تعداد سربازان مورد نیاز در مرزها کاهش یافته و تعداد شهدای مرزبانی نیز کاهش می یابد. در این چند سال حمایت هایی انجام شده اما اگر بخواهیم اشراف حداکثری داشته باشیم باید از سامانه‌هایی استفاده کنیم که موجب کاهش اتکا به نیروی انسانی می‌شود.
هوشمندسازی نوار مرزی به کنترل و مدیریت مرزها کمک شایانی می‌کند
فرمانده مرزبانی ناجا بر نقش موثر مرزبانان در تامین امنیت پایدار مرزها تاکید کرد و گفت: هوشمندسازی نوار مرزی به کنترل و مدیریت مرزها کمک شایانی خواهد کرد.
گودرزی با اشاره به تحرکات دشمنان و عوامل ضدانقلاب در آن‌سوی مرزها و تلاش برای نفوذ و ضربه زدن به‌نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران افزود: تنوع اقلیم در مرزهای سرزمینی ایران و گستردگی جغرافیایی آن، باعث شده کشورمان از نظر راهبردی از اهمیت خاصی برخوردار باشد.
سردار گودرزی با بیان اینکه طرح هوشمند سازی و انسداد مرزها به‌عنوان اولویت‌های مهم و اصلی در دستور کار قرار دارد، اضافه کرد: امیدواریم در قالب اجرای طرح بتوانیم انسداد مرزهای کشور در مناطق مختلف را شاهد باشیم که در این راستا در مناطق مرزی کشور با ایجاد استحکامات جدید و همچنین تجهیز آنها با فناوری‌ها و تجهیزات نوین دفاعی تلاش مضاعفی انجام خواهیم داد.
انهدام باند قاچاق سلاح و مهمات با انسداد مرزی
فرمانده مرزبانی ناجا از انهدام باند بزرگ قاچاق سلاح جنگی و شکاری در مرزهای شمالغرب خبر داد و گفت: در راستای طرح انسداد مرز و جلوگیری از قاچاق در نوار مرزی، مرزبانان هنگ مرزی ارومیه با اقدامات کنترلی و اطلاعاتی مؤثر در ارتفاعات کوهستانی منطقه، موفق به کشف و انهدام باند بزرگ قاچاق سلاح و مهمات شدند. در این عملیات قاچاقچیان با دیدن سرعت عمل مرزبانان با استفاده از تاریکی شب و جغرافیای کوهستانی منطقه از محل متواری شدند، مرزبانان در پاک سازی از محل موفق شدند، ۲۸۳ سلاح جنگی و شکاری شامل ۷۰ قبضه کلت کمری و ۲۷۸ قبضه سلاح شکاری را کشف کنند.
انسداد ۴۹۰ کیلومتر از مرزهای ایران با پاکستان
فرمانده مرزبانی ناجا با تشریح اقدامات مرزبانان در امر مقابله با قاچاق کالا، مواد مخدر و احشام، از انسداد ۴۹۰ کیلومتر از مرزهای مشترک ایران با کشور پاکستان خبر داده و گفته است، عمده مرزهای کشور یک طرفه و توسط جمهوری اسلامی ایران کنترل و مدیریت می شود، کشور پاکستان برای همکاری با جمهوری اسلامی ایران در ۴۹۰ کیلومتر از مرزهای مشترک اقدام به انسداد کرده که در مقابله با قاچاق مواد مخدر و هرگونه ناامنی در مرزها موثر خواهد بود. در مرزهای خشکی، عرصه بر قاچاقچیان مواد مخدر تنگ شده و قاچاقچیان با استفاده از شگردهای متفاوت، ترانزیت مواد مخدر را به سمت مرزهای آبی و دریا سوق دادند که در این امر نیز ناکام ماندند.
به گفته گودرزی، عمده کشفیات مواد مخدر توسط مرزبانان غیور نیروی انتظامی در مرزها، با درگیری مسلحانه همراه بوده که مرزبانان در مقابل آنها جانانه ایستادگی کردند، در سال گذشته ۱۳۲ تن انواع مواد مخدر در مرزها کشف شد که از این حجم، ۱۱۵ تن آن در مرزهای جنوب شرق و با درگیری مسلحانه همراه بوده است در سال جاری نیز مرزبانان با تشدید اقدامات کنترلی در مرزها موفق به کشف حدود ۳۰ تن انواع مواد افیونی شدند.
وی تاکید کرد: با توجه به سودهای کلان، قطعاً در همه جای دنیا قاچاق کالا وجود دارد و ورود و خروج کالاها از طریق معابر غیر رسمی در مرزها صورت می پذیرد، در راستای حمایت از تولید داخلی، باید کیفیت محصولات داخل کشور افزایش یابد تا با استقبال مردم از کالای ایرانی، شاهد قاچاق کالا در مرزهای کشور نباشیم.
انسداد مرزی؛ از ابزارهای موثر در تشدید اقدامات مقابله ای با مواد مخدر
سردار قاسم رضایی جانشین فرمانده ناجا، انسداد مرزی را از ابزارهای موثر در تشدید اقدامات مقابله ای با مواد مخدر برشمرد و بر لزوم تقویت اشراف اطلاعاتی به منظور شناسایی سرشبکه های مواد مخدر تاکید کرد و گفت: یکی از ابزارهای موثر در مقابله با مواد مخدر انسداد مرزی است البته که در فرایند انسداد مرزها بویژه مرزهای شرقی بایستی ملاحظات کمیته مقابله با ورود و عرضه مواد مخدر حتما لحاظ شود.
سردار رضایی با اشاره به اهمیت بکارگیری دستگاه های “ایکس ری”، “گیت ری” و “بادی اسنکر” در مبادی ورودی و خروجی به منظور مقابله هوشمند با مواد مخدر، بر لزوم رصد و کنترل ترددهای غیرمجاز در مناطق مرزی نیز با هدف تشدید اقدامات مقابله ای تاکید کرد.
پایش مرزها با فناوری و تجهیزات به روز
سردار حسین اشتری فرمانده نیروی انتظامی نیز با تاکید بر لزوم پایش مرزها با فناوری و تجهیزات به روز گفت: ارتقا مرزبانی از اولویت‌های ناجا بوده و تاکنون تحولات خوبی در مرزبانی صورت گرفته و تلاش داریم این نیرو را در ابعاد سازمان، ساختار، آموزش و غیره تقویت کنیم. همکاران ما در مرزبانی در سالیان اخیر اقدامات شایسته ای انجام دادند و این موضوع در دوره فرماندهی سردار گودرزی، از حرکت و پیشرفت مطلوبی برخوردار شده و امیدواریم شاهد شکوفایی و تحول مرزبانی بیش از پیش باشیم.
وی با اشاره به تصویب طرح جامع فرماندهی مرزبانی ناجا توسط فرمانده معظم کل قوا حضرت امام خامنه ای گفت: یکی از افتخارات مرزبانی ساختار جدید آن است که با پیگیری های نیروی انتظامی و ستاد کل نیروهای مسلح، مورد تصویب معظم له قرار گرفت.
سردار اشتری با بیان اینکه ساختار مرزبانی باید کامل اجرا شود، افزود: ارتقا مرزبانی از اولویت های ناجا بوده و تاکنون تحولات خوبی در مرزبانی صورت پذیرفته و تلاش داریم مرزبانی را در ابعاد سازمان، ساختار، آموزش و غیره تقویت کنیم.
فرمانده ناجا تأکید کرد: بخش قابل ملاحظه ای از تقویت و الحاق های نیروی انتظامی به مجموعه مرزبانی بوده زیرا تقویت مرزبانی تأثیر زیادی در امنیت ملی دارد و این تقویت در سال جاری و سال آینده و در اولویت های ۱۶ گانه ناجا ادامه خواهد داشت.
وی به وسعت مأموریت های نیروی انتظامی در دریا اشاره کرد و گفت: تقویت مرزبانی در دریا باید دنبال شود و فرماندهان استان های مرزی باید از تمامی ظرفیت های خود در این زمینه بهره مند شوند.
سردار اشتری با تأکید بر هوشمندسازی مرزبانی، اظهار داشت: مرزبانی باید از فناوری و تجهیزات به روز بهره مند باشد و مرزهای ما با فناوری های روز کنترل و پایش شود و نیاز است در این زمینه هوشمندسازی در مرزبانی ارتقاء پیدا کند.
اشتری، اشراف اطلاعاتی را از مهمترین مأموریت های نیروی انتظامی دانست و گفت: معاونت اطلاعات مرزبانی باید اشراف اطلاعاتی را در مرز و عمق ۵۰ کیلومتری داشته باشد و از هر نظر این اشراف باید افزایش پیدا کند، یکی از موضوعات اشراف، رصد فضای مجازی است که این موضوع باید با همکاری مرزبانی و پلیس فتا دنبال شود.
فرمانده نیروی انتظامی گفت: خرید و فروش سلاح، مهمات و مواد مخدر در فضای مجازی آسیب دارد، بر فضای مجازی اشراف و تهدیدات را احصاء کنیم و مراقب فضای حقیقی باشیم. می توانیم با انسداد مرز و احداث یگان های مرزی، قدرت مرزبانی را در دفاع از مرزها افزایش دهیم و از ورود کالای قاچاق به کشور جلوگیری کنیم.
تسریع در انجام طرح انسداد مرزها نیازمند تامین منابع و اعتبارات بیشتر و پشتیبانی است. تاکنون اقدامات مناسبی در زمینه انسداد مرزها بخصوص در مرزهای شرقی کشور صورت گرفته و بزودی حرکت پر شتابی در خصوص توسعه امنیت ملی و مرزها شاهد خواهیم بود. برای تحقق هر چه مطلوب تر این موضوع، نیاز به حمایت های مادی و معنوی دیگر مسئولان اجرایی کشور محسوس است.
گزارش از معصومه نیکنام
