قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول ابتدای امسال برای پایان‌دادن به «یک ملک با دو سند» به قوه قضاییه ابلاغ شد. براساس این قانون، قرار است دوگانگی بین سند عادی (مبایعه‌نامه ملکی) و سند رسمی (سند تک‌برگ سبز رنگ)، از بین برود به این صورت که متعاملین مسکن به جای آنکه ابتدا مبایعه‌نامه دریافت کنند، از طریق سامانه ثبت معاملات تحت نظارت سازمان ثبت اسناد و املاک، در پیش‌نویس قرارداد، شرایط اولیه خرید و فروش آپارتمان را درج کنند و سپس برای دریافت سند محضری اقدام نهایی کنند.
این رویه البته برای املاکی که هنوز سند رسمی برای آنها صادر نشده است، قابلیت اجرا ندارد و همین، فعلا محل بحث مسولان مربوطه برای چگونگی اجرای کامل این قانون است.با این حال، در همین قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول، بندی وجود دارد که براساس آن، برای ساختمان‌های در حال ساخت شناسه یکتا صادر می‌شود تا واحدهای آن ساختمان قابلیت خرید و فروش پیدا کنند.
مسولان بخش مسکن با تکیه بر این بند، در نظر دارند یکی از موانع اجرای قانون پیش‌فروش مسکن را از سر راه بردارند. آن مانع به بندی از قانون پیش‌فروش مسکن مصوب سال ۸۹ برمی‌گردد که بر اساس آن، پیش‌فروشنده حتما باید برای ساختمان خود پروانه ساختمانی دریافت کرده باشد و ۲۰ درصد نیز ساخت و ساز انجام داده باشد.
یک مقام وزارت راه و شهرسازی درباره حل این مانع گفت: در ماده (۱۴) قانون الزام به ثبت، سازمان ثبت مکلف شده است برای هر واحد ساختمان در حال ساخت، شناسه یکتا صادر کند و تا زمان صدور سند تفکیکی برای واحد، معاملات در خصوص آن واحد صرفاً با شناسه یکتا امکان پذیر باشد.
مسولان این بخش در عین حال در نظر دارند طی ماه‌های آینده قانون پیش‌فروش مسکن را اصلاح کنند به این صورت که «شرط اخذ مجوز از دولت برای پیش فروش مسکن» نیز از بین برود. این مجوزها مانعی برای پیش‌فروش قانونی شده بود.
در عین حال، بازار مسکن بیش از هر زمان دیگری به «مسیر امن برای پیش‌خرید آپارتمان» نیاز دارد. سلب قدرت خرید مسکن بواسطه جهش قیمت‌ها باعث شده «امکان تهیه بودجه چند میلیارد تومانی برای صاحب خانه شدن سلب شود». اما در صورتی که «بازار پیش خرید آپارتمان به لحاظ اجرای قانون، برای پیش خریداران امن شود»، این اقدام می‌تواند کمک حال خانه‌اولی‌ها باشد تا طی مدت زمان ساخت، بودجه لازم برای خرید را از طریق پرداخت مرحله‌ای فراهم کنند.
همچنین سازنده‌ها نیز در شرایط فعلی که تورم ساخت مسکن در سطح بالایی قرار دارد، میل به پیش‌فروش دارند تا با خرید جلوتر مصالح ساختمانی، از تورم آتی در امان بمانند.
