آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که هم‌اکنون در حال انجام تحقیقات درباره‌ی فعالیت‌های هسته‌ای گذشته ایران است، اعلام کرد یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس روز یک‌شنبه در سفرش به تهران از سایت نظامی پارچین دیدار کرده است.
خبرگزاری رویترز، این بازدید یک اقدام کاملا نمادین از سوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است که در یک دهه گذشته به این سایت دسترسی نداشته و پس از توافق اخیرش با تهران با انتقاداتی مواجه شده است که می‌گویند این توافق توانایی آژانس برای انجام تحقیقات را محدود کرده است.
ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ۱۴ ژوییه (۲۳ تیر) بر سر یک نقشه راه به توافق رسیدند که بر اساس آن آژانس قرار است تا پایان سال جاری ارزیابی نهایی خود از وجود ابعاد احتمالی نظامی در برنامه هسته‌ای ایران را اعلام کند. یکی از سوالات مطرح شده از سوی آژانس این است که آیا ایران در سایت پارچین آزمایشات انفجاری با قدرت بالا انجام داده است یا نه.
ابعاد احتمالی نظامی (PMD) موضوعی است که در چارچوب مطالعات ادعایی بعد از سال ۲۰۰۶ درباره‌ی فعالیت‌های هسته‌ای ایران در گذشته مطرح شده است. این مساله مجموعه‌ای از اتهامات را علیه ایران مطرح می‌کند که به وجوه تسلیحاتی در برنامه‌ی هسته‌ای پیشین ایران اشاره می‌کند.
ایران و آژانس بین‌المللی اتمی در آبان ماه ۱۳۹۲ برای نخستین‌بار توافقی را با عنوان چارچوب همکاری‌ها امضا کردند که بر اساس آن قرار شد سوالات باقی مانده درباره‌ی گذشته و حال فعالیت‌های هسته‌ای تهران رفع ابهام شود. در همین چارچوب ۱۸ سوال از سوی آژانس طی چند مرحله همکاری میان دو طرف مطرح شد که از این تعداد ۱۶ مورد بررسی و رفع ابهام شده است. دو مورد باقی مانده مربوط به محاسبات نوترونی و انفجارات با قدرت بالاست.
ایران همواره اتهامات و ادعاهای مطرح شده در این چارچوب نسبت به برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز خود را رد می‌کند و اسناد و مدارک ارائه شده را فاقد اعتبار و وجاهت حقوقی می‌داند.
بر اساس گزارش رویترز، آژانس روز یک‌شنبه در بیانیه‌ای اعلام کرد: مدیرکل آژانس به همراه ترو واریورانتا، معاون مدیرکل در امور پادمان‌ها از سایت پارچین بازدید کردند.
سخنگوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از ارائه جزییات درباره‌ی این بازدید خودداری کرده است.
یوکیا آمانو که روز یک‌شنبه به تهران سفر کرده بود علاوه بر این، با مقامات بلند پایه ایرانی شامل رییس‌جمهور و وزیر امور خارجه ایران دیدار و گفت‌وگو کرد.
حمید بعیدی‌نژاد، عضو تیم مذاکره کننده هسته‌ای کشورمان ضمن تشریفاتی خواندن بازدید آمانو از پارچین در صفحه اینستاگرامش نوشت: “تنظیم بازدید تشریفاتی و عمومی آمانو از سایت پارچین یکبار دیگر نشان داد که نهادهای سیاسی و امنیتی کشورمان با کار دقیق و حرفه‌یی خود می‌توانند ساختگی بودن ادعاهای بی پایه علیه کشورمان را به آژانس اثبات کنند.
بیش از یک دهه است که ماشین تبلیغاتی غرب با به‌کارگیری تمامی قدرت رسانه‌یی و سیاسی خود افکار عمومی و نهادهای سیاسی و قانون‌گذاری در کشورهای غربی و دیگر کشورها را بمباران تبلیغاتی کرده است که پارچین سایتی است که ایران در آن مبادرت به تولید سلاح اتمی کرده است. امروز با سرپنجه تدبیر نظام این پروژه افسانه‌سازی با شکستی سنگین مواجه شد.
کشورمان در این چارچوب توانست قدم مهمی برای اجرای نقشه راه مورد توافق با آژانس انرژی اتمی برای پایان دادن به پرونده ادعاهای کشورهای غربی در آژانس بردارد. تنظیم بازدید تشریفاتی و عمومی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی از سایت پارچین یکبار دیگر نشان داد که نهادهای سیاسی و امنیتی کشورمان با کار دقیق و حرفه‌یی خود ضمن حفظ اصول اساسی خود می‌توانند ساختگی بودن ادعاهای بی‌پایه علیه کشورمان را به آژانس اثبات کنند و قدم‌های کلیدی حساس و لازم را برای بسته شدن نهایی پرونده ادعاهای مطرح شده علیه ایران اتخاذ کرده و این ادعاها را بی‌اعتبار کنند.
نقشه راهی که میان ایران و آژانس برای حل و فصل پرونده مطالعات ادعایی تفاهم شده است خود نشان از تحول روابط ایران و آژانس از یک‌طرف و تغییر نحوه برخورد با موضوع هسته‌ای ایران از سوی کشورهای ۱+۵ است. هدف این نقشه راه مختومه کردن پرونده ادعاهای هسته‌ای علیه ایران در برابر انجام برخی اقدامات مشخص از سوی ایران است. خوشبختانه با کار هماهنگ شده‌ای که در سطح کشور انجام گرفته است کشورمان توانسته است در این دو ماه گذشته در چارچوب اقدامات نقشه راه به بسیاری از ابهامات و سوالات آژانس توضیحات مکفی ارائه کند. باید اذعان کرد که تلاش‌هایی که تاکنون برای ردّ بسیاری از ادعاهای کاملا غلط علیه ایران صورت گرفته است مسیر خوبی را طی کرده است. امید است با ادامه این تلاش‌های هماهنگ ملی، شاهد این باشیم که پرونده این ادعاها چنانچه در نقشه راه توافق شده میان دو طرف تعیین شده است در حدود دو ماه آینده برای همیشه خاتمه یابد.”
هم‌چنین بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی با تاکید بر این که دفتر بحث‌های گذشته درباره برنامه هسته‌ای ایران باید یکبار برای همیشه بسته شود گفت: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی متعهد است تا پیش از پایان سال میلادی جاری، مسایل گذشته را نهایی و حل کند.
او افزود: از جمله موضوعاتی که مدام مطرح می‌شود اتهاماتی است که در رابطه با سایت پارچین زده می‌شود بنابراین از فرصت استفاده شد و با دعوت از آمانو، آن بخش‌هایی از این سایت و مناطقی که نزدیک به سد است و جاده‌ای که در نتیجه سیلاب‌های گذشته نشست کرده است و ماشین آلاتی که آن‌جا بود و تبلیغات منفی شده بود که ایران در آن‌جا در حال انجام تغییرات است مورد بازدید قرار گرفت. بنابراین بازدید تشریفاتی برای شخص آمانو تدارک دیده شد و وی از نزدیک دید و البته قضاوت خود را بعداً اعلام می‌کند.
کمالوندی تصریح کرد: این اقدام برای خنثی کردن تبلیغات مطرح شده در این زمینه در چند سال گذشته موثر و خوب بود.
وی درباره این که آیا دوباره نیاز به بازدید از پارچین وجود دارد؟ گفت: اصلا بنای ما بر بازرسی از سایت‌های نظامی ما نبوده و نخواهد بود و این مورد هم استفاده از فرصت و این که یک مهمان عالی‌رتبه جمهوری اسلامی ایران از نزدیک آن را ببیند، بود.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی تاکید کرد: به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کردیم که اجازه بازرسی از سایت‌های نظامی خود را نمی‌دهیم و این را بارها مطرح کردیم اما اتهاماتی که از سال‌های گذشته مطرح کردند باید رفع شود.
