محمدرضا محبوبفر پژوهشگر آسیب های اجتماعی درباره وضعیت کودک آزاری در شرایط شیوع ویروس کرونا گفت: قرنطینه خانگی شرایط خاص خود را دارد . انسان ها به آن عادت نداشته و در این شرایط قرار نداشته اند. حال در یک وضعیت اضطرار در این موقعیت قرار گرفته اند. آمارها از افزایش اختلافات خانوادگی در قرنطینه های خانگی خبر می دهد. خشونت علیه زنان، خشونت علیه مردان و به ویژه خشونت علیه کودکان خود را نشان داده است.
- کودک آزاری به دلیل کشمکش های زوجین افزایش داشته است
وی ادامه داد: طی مدتی که مردم در خانه بسر می برند کودک آزاری افزایش چشم گیری داشته که با توجه به کشمکش های زوجین این شرایط به کودکان نیز تسری پیدا کرده است.
محبوب فر درباره درصد افزایش کودک آزاری در دروه کرونایی نسبت به پیش از آن در کشور گفت: متاسفانه درصد کودک آزاری در کشور نسبت به قبل از شیوع کرونا نزدیک ۵ برابر افزایش داشته است.
این پژوهشگر آسیب های اجتماعی با بیان اینکه نزدیک ۲۴ میلیون نفر فقط بر اساس آمار رسمی حاشیه نشین هستند اظهار کرد: مسئله ای که وجود دارد این است که بر اساس آمار غیر رسمی ۳۲ میلیون نفر حاشیه نشین وجود دارد که نزدیک ۱۰ میلیون نفر از آنها در استان تهران حضور دارند که بیشترشان درد نان دارند و کارگر روزمزد هستند بنابراین در این شرایط اگر از خانه خود خارج نشوند با مشکل معیشت روبرو خواهند شد.
وی اضافه کرد: وقتی این جمعیت گسترده حاشیه نشین را که در تامین نخستین نیاز های زندگی خود مشکل دارند در خانه نگه می داریم طبیعی است که حاصلی جز افزایش بروز انواع خشونت ها نخواهد داشت.
- ضرب و شتم از سوی والدین به صورت مداوم شده است
محبوب فر درباره قالب های خشونت علیه کودکان تصریح کرد: پیش از کرونا بیشتر خشونت ها در قالب خشونت فیزیکی و حتی تعرض بودند که امروز نیز همان ها وجود دارد با این تفاوت که امروزه از طرف والدین ضرب و شتم کودکان به صورت مداوم تکرار می شود. آمار کودک آزاری آنقدر وسیع است که سازمان بهزیستی و اورژانس اجتماعی شماره تلفن اعلام کرده و از شهروندان درخواست کرده که در صورت وقوع چنین اتفاق هایی تماس بگیرند تا پیشگیری های لازم صورت بگیرد.
این آسیب شناس اجتماعی گفت: همه افراد جامعه امروز باید فعال باشند و در صورت دیدن خشونت ها آن را به اطلاع مراکز ذی ربط به خصوص بهزیستی و اورژانس اجتماعی خبر بدهند چراکه اگر این روند فعلی ادامه دار شود و مشکلات اقتصادی نیز به آن اضافه شود بدون شک آمارها افزایش چشم گیر خواهد داشت کمااینکه بیشتر خشونت های کنونی حاصل کشمکش های خانوادگی به دلیل افزایش مشکلاتی اقتصادی است.
او در پایان تاکید کرد: نیاز است که از سوی مراجع دولتی و غیر دولتی مانند سازمان های مردم نهاد، آموزش مهارت های زندگی به مردم صورت بگیرد تا اعضای خانواده بدانند که در چنین شرایط بحرانی چه باید انجام دهند.
- هیچ سیستم اجتماعی از کودک حمایت نمی کند
عسل نعمتاللهزاده عضو هیات مدیره جمعیت امام علی نیز درباره این مسئله که کودک آزاری ها به چه شکلی در مناطق محروم رخ میدهد بیان کرد: امروز بچه هایی وجود دارند که اولویت نخست آنها در زندگی سلامتی و حفظ بقا است. مسئله این است که پدر مبتلا به اعتیادی که از کمپ رها شده و به جمع خانواده بازگشته است یا مادری که هر روز سرکار میرفت اما دیگر به دلیل کرونا نمیرود و کودکی که در خانه مانده است تمام ملزومات خشونت خانگی را دارا است.
وی ادامه داد: پدیده های اجتماعی به صورت زنجیر وار به یکدیگر مربوط میشوند یعنی فقر و در حاشیه بودن خود را در اشکال مختلف ضربه زننده از سلامت جسمی گرفته تا سلامت روان نشان میدهد که اولین قربانی در خشونت های خانوادگی برای کودکان است.
نعمت الله زاده در پاسخ به این سوال که چند درصد خشونت ها افزایش داشته است گفت: آمار افزایش خشونت را دارا نیستیم اما مصادیق مختلف آن برای ما وجود دارد چراکه آن مداخلات قبلی که برای کاهش آسیب انجام میدادیم امروز کمرنگ است. یکی از راهکارهای ما این بود که بچه ها را از خانه دور نگه داریم تا آسیب کمتری ببینند اما حقیقت این است که اکنون ما امکان این مداخله را نداریم.
عضو هیات مدیره جمعیت امام علی (ع) خاطرنشان کرد: ما قبل از شیوع ویروس کرونا برای کودکی که والدینش دچار اعتیاد است، سعی میکردیم که هر روز اقلا یک وعده غذای گرم داشته باشیم. از طرفی دیگر خبری از آغوش محبت یک مربی که کودک براحتی بتواند مشکلاتش را با او در میان بگذارد وجود ندارد و تنها یک تماس تلفنی و چک کردن سلامت بچه ها انجام میشود که کافی نیست.
او اضافه کرد: نیاز است تا مشکلات اقشار آسیب پذیر با اطلاع رسانی تشکل های مردم نهاد توسط سازمان بهزیستی و مددکاران بطور مستمر پیگیری شود و حمایتهای مشروطی از این خانواده ها تعریف شود.
نعمت الله زاده در پایان با بیان اینکه گاه این الزام به وجود می آید که مددکار ما به دلیل شرایط بحرانی کودک به صورت حضوری به کودک سر بزند تاکید کرد: این مشکل وجود دارد که در صورت بیماری آن داوطلب، یا ایجاد بیماری برای افراد خانواده اش، هیچ سیستم اجتماعی از او و خانواده اش حمایت نمی کند.