کرونا؛ آیا چین مجبور به پرداخت غرامت خواهد شد؟

فرارو- به مرور زمان، درخواست‌ها برای دریافت غرامت از چین به خاطر شیوع بیماری کرونا بیشتر می‌شود. رسانه‌های آمریکایی برای این کار زمینه سازی می‌کنند. این رسانه ها، در عین متهم کردن چین به پنهانکاری درباره شیوع اولیه کرونا، امکان خارج شدن ویروس جدید کرونا از یک آزمایشگاه ویروس شناسی چینی را مطرح می‌کنند. امری که می‌تواند زمینه‌های حقوقی را برای شکایت از چین و دریافت غرامت از آن فراهم کند.

فرارو، این روز‌ها اتهام‌زنی به چین در زمینه کرونا بیشتر شده است. همزمان با شیوع مرگبار کرونا در سراسر جهان، محافل اطلاعاتی و رسانه‌ای غربی ادعا می‌کنند که اوضاع وخیم فعلی، نتیجه اهمال کاری و پنهانکاری دولت چین بوده و بنابراین، مسئول پیامد‌های گوناگون این بیماری است.

مباحث مربوط به شکایت و دریافت غرامت از چین، اوایل ماه آوریل به طور جدی مطرح شد؛ زمانی که یک اندیشکده بریتانیایی، در گزارشی مفصل، ضمن تشریح زمینه‌های حقوقی شکایت از چین برای دریافت غرامت، مبلغ این غرامت را هم مشخص کرد.

زمینه‌های حقوقی
اندیشکده «انجمن هنری جکسون» در گزارش ۴۴ صفحه‌ای خود، دولت چین را به نقض مقررات سلامت بین المللی در جریان مدیریت بیماری کووید-۱۹ متهم کرد و راه‌های دریافت غرامت را مورد بررسی قرار داد. در گزارش مزبور، ادعا می‌شود که مدیریت اولیه بحران کرونا توسط چین و ناکامی این کشور در ارائه اطلاعات کافی به سازمان بهداشت جهانی، بند‌های ششم و هفتم پیمان مقررات سلامت بین المللی را نقض می‌کنند. چین این پیمان را امضا کرده و به لحاظ حقوقی موظف به پایبندی به آن است.

در ادامه ادعا‌های این اندیشکده آمده است که نقض این دو ماده، باعث شیوع سریع ویروس جدید کرونا خارج از شهر ووهان (کانون اولیه بیماری) شد. محققان این انجمن هنری جکسون به این نتیجه رسیده اند که دولت چین اطلاعات مربوط به انتقال بیماری از انسان به انسان را سه هفته بعد از اطلاع از آن، اعلام نکرد. امری که مواد ششم و هفتم پیمان مزبور را نقض می‌کند. همچنین، به ادعای این محققان، چین علاوه بر ارائه اطلاعات اشتباه درباره تعداد مبتلایان به کرونا بین دوم تا یازدهم ژانویه، به پنج میلیون نفر از مردم اجازه داد از شهر ووهان خارج شوند. این در حالی است که چین آن زمان از انتقال کرونا از انسان به انسان آگاه بود. شایان ذکر است که ووهان در ۲۳ ژانویه قرنطینه شد.

رسانه‌های غربی برای این اتهامات زمینه‌سازی می‌کنند. این رسانه‌ها در دو محور رویکرد چین در مقابله با کرونا را زیر سوال می‌برند: اول اینکه می‌گویند ویروس کرونا ناخواسته از یک آزمایشگاه ویروس شناسی در چین به بیرون درز پیدا کرد. دوم اینکه طبق ادعای این رسانه ها، چین بعد از شیوع کرونا، پنهانکاری کرد و همین پنهانکاری، خسارت‌های سنگینی به اقتصاد جهان زد.

 

هیولایی که از آزمایشگاه بیرون آمد؟

به موازات اتهام زنی به چین، زمینه‌سازی رسانه‌ای برای رسمیت دادن به این اتهامات شروع شده است. این امر ابتدا با یک گزارش واشنگتن پست شروع شد که ایمنی و مدیریت آزمایشگاه ویروس شناسی ووهان را زیر سوال می‌برد. این روزنامه اخیرا مدعی شد که در مکاتبات دیپلماتیک وزارت خارجه آمریکا در سال ۲۰۱۸، درباره ایمنی و مدیریت انستیتوی ویروس شناسی ووهان ابراز نگرانی شده است.

سپس شبکه سی ان ان، از قول اطلاعاتی و امنیت ملی آمریکا اعلام کرد که دولت این کشور در حال بررسی امکان شیوع کرونا از یک آزمایشگاه چینی در ووهان است. علاوه بر این، شبکه فاکس نیوز، به نقل از منابع آمریکایی مدعی شد که ویروس کرونا از یک آزمایشگاه در ووهان خارج شده است. به گفته منابع فاکس نیوز، کرونا احتمالا از آزمایشگاهی در ووهان خارج شده، اما این امر یک سلاح بیولوژیک نبوده بلکه بخشی از تلاش چین برای نشان دادن این نکته که چین هم می‌تواند مانند آمریکا، ویروس‌ها را شناسایی و با آن‌ها مقابله کند. یک منبع مدعی شد این می‌تواند پرهزینه‌ترین لاپوشانی دولتی در تاریخ باشد.

منابع فاکس نیوز معتقدند که انتقال اولیه ویروس، از خفاش به انسان بوده و اولین مریض یا اصطلاحا مریض صفر، در آزمایشگاه ووهان مشغول به کار بوده و سپس بیماری را وارد جمعیت ووهان کرده است. این ادعا در حالی مطرح شده که یکی از نظریات رایج درباره منشأ ویروس کرونا این است که ویروس یادشده از یک بازار حیوانات در ووهان منتشر شده است.

ترامپ گزارش فاکس نیوز واکنش نشان داد و بدون تایید یا تکذیب آن، گفت: «ما درباره این خبر بیشتر و بیشتر می‌شنویم… ما داریم درباره این وضعیت هولناک تحقیق بسیار جامعی انجام می‌دهیم.»

مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا واکنش مشابهی نشان داد. وی گفت: «آنچه می‌دانیم این است که ویروس (کرونا) در ووهان چین ریشه داشت. می‌دانیم که آنجا انستیتوی ویروس شناسی ووهان وجد دارد که فقط چند مایل با بازار حیوانات زنده آنجا فاصله دارد چیز‌های زیادی برای دانستن داریم. بدانید که دولت آمریکا به شدت کار می‌کند تا مسئله را موشکافی کند.»

پیش از این، پمپئو طی گفتگویی با روزنامه آلمانی بیلد، تلویحا احتمال شکایت از چین را مطرح کرد. او ضمن ابراز تاسف از پنهانکاری چین در موضوع کرونا، خواستار مسئول نگه داشتن چین شد. وزیر خارجه آمریکا در پاسخ به این سوال که آیا چین باید برای خسارت‌های ناشی از کرونا، غرامت دهد، اعلام کرد که در حال حاضر باید بر بازگشایی اقتصاد آمریکا و جهان تمرکز کرد، اما زمان اتهام زنی هم فراخواهد رسید.

 

غرامت‌های تریلیونی
در مورد اینکه چین چقدر باید غرامت دهد، هنوز هیچ برآورد رسمی وجود ندارد. با این حال، برآورد‌های غیررسمی حاکی از این است که این غرامت ممکن است متضمن پرداخت تریلیون‌ها دلار باشد. انجمن هنری جکسون می‌گوید غرامت‌های چین به خاطر کرونا فقط به کشور‌های عضو گروه هفت، ممکن است به چهار تریلیون دلار برسد.

غرامت‌های چین، اما، ممکن است فقط به کشور‌های گروه هفت محدود نشود. یک وکیل مصری به تازگی از دولت چین خواسته است که بابت خسارت‌های کرونا، ۱۰ تریلیون دلار به مصر غرامت پرداخت کند. محمد طلعت، وکیل جوان مصری، با بیان اینکه کرونا یک سلاح بیولوژیک است، از رئیس جمهور کشورش خواست که این پرونده را پیگیری کند. طلعت، در شکایت خود به منابع رسانه‌ای و همچنین اظهارات دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، درباره منشأ چینی کرونا استناد کرده است.

رسانه‌های چین به این درخواست‌ها واکنش نشان دادند. روز دوشنبه گذشته، هو شی جین، سردبیر روزنامه دولتی گلوبال تایمز چین، طی یادداشتی آمریکا را متهم کرد که از چند وکلیل خواسته از دولت چین شکایت کنند. شی جین، این تحرکات را ادعا‌های مضحک دانست که احساسات ضدچینی در آمریکا ایجاد می‌کنند.

واکنش گلوبال تایمز بی دلیل نبود. اخیرا تعدادی از شرکت‌های حقوقی در آمریکا از دولت چین شکایت کرده و خواستار دریافت غرامت شده اند. یکی از این شرکت‌ها در فلوریداست که علیه نهاد‌های متعدد چینی از جمله دولت محلی ووهان شکایت کرده و آن‌ها را به اهمال کاری و پنهانکاری در مقابله با کرونا متهم می‌کند. همچنین، چهار شاکی در کالیفرنیا، از چین شکایت کرده و خواستار دریافت تریلیون‌ها دلار غرامت شده اند.