«تابناک با تو»؛ واژهٔ «آنتی‌بیوتیک» یونانی است و معنای «ضد حیات» را می‌دهد. طب سنتی اولیه برای معالجه بعضی بیماری‌ها بر مواد طبیعی مانند پوست تنه درختان، کپک روی نوعی پنیر، قارچ‌هایی خاص و غیره تکیه داشت. اطبا می‌دانستند این مواد طبیعی خاصیت درمانی دارند، اما نمی‌دانستند چطور این مواد عمل می‌کنند.
پاول ارلیش، نخستین تحقیقات جدید شیمیایی روی آنتی‌بیوتیک‌ها را آغاز کرد. کارهای او، زمینه را برای تحقیقات دارویی گسترش داد. آنتی‌بیوتیک‌ها (که در ۱۹۲۸ کشف شدند از جمله معروف‌ترین این داروها هستند). جان میلیون‌ها نفر را نجات دادند و کشف و انواع آنها به تلاش پاول ارلیش باز می‌گردد.
پاول ارلیش به سال ۱۸۵۴ در آلمان متولد شد. او شاگردی باهوش بود و توانست وارد رشته پزشکی شود. اما به مطالعه بافت‌ها علاقه‌مند گردید و در صدد تهیه برش‌های مناسب – از بافت‌ها، برای مطالعه دقیق‌تر در زیر میکروسکوپ برآمد – مشکل آن بود که رنگ کردن بافت‌ها باعث مرگ سلول‌ها می‌شد و ارلیش در صدد برآمد انگیزه‌ای پیدا کند که سلول‌ها را نکشد. تحقیقات او نشان داد بعضی ترکیبات شیمیایی، بعضی از انواع بافت‌ها را می‌کشد و او در صدد برآمد این روند را به اختیار به خود بگیرد.
تا سال ۱۸۸۵ مشخص شده بود که عامل بسیاری از بیماری‌ها موجودات میکروسکوپی بودند. دانشمندان زیادی سعی می‌کردند این باکتری‌ها را زیر میکروسکوپ مطالعه کنند. ارلیش در صدد بود ماده‌ای پیدا کند که این موجودات را بدون صدمه زدن به بدن انسان از میان بردارد.
او در سال ۱۸۹۰ مطالعه خود را به سامانه ایمنی بدن متمرکز کرد و این‌که چگونه واکنش میان زهر و پادزهر را متعادل کند. بعد به فکر ارلیش رسید که همان‌طور که پادزهر مولکول‌های زهر را نابود می‌کند او هم می‌تواند ماده شیمیایی پیدا کند که مستقیم به سراغ موجودات بیماری‌زا برود و آنها را نابود کند. ارلیش این ماده شیمیایی را «گلولهٔ جادویی» نامید. ۲۵ سال کار مداوم او را مستقیم به این فکر رساند.
در همین سال‌ها بسیاری از باکتری‌های عامل بیماری شناسایی شده مورد مطالعه قرار گرفته بودند. او با مطالعه بر روی اسپیروچت Spirochet، موجودات ذره‌بینی که عامل سیفلیس بودند کار خود را آغاز کرد. ارلیش مواد شیمیایی گوناگون را که آرسنیک از جمله آنها بود به کار گرفت. آرسنیک کارایی خود را در نابود کردن میکروارگانیسم‌ها ثابت کرده بود.
در ۱۹۰۷، به ششصد و ششمین (Amin) ترکیبی رسید که باید مورد آزمایش قرار می‌گرفت. این ترکیب روی خرگوش‌ها آزمایش شد و جواب آن مثبت بود. ارلیش نام آن را سالوارسان گذاشت و ۱۰۰ آزمایش دیگر انجام داد تا از نتیجه کار مطمئن شود که به انسان صدمه‌ای نمی‌زند. دو سال دیگر هم وقت گذاشت که نوع دیگری از این دارو را که ساختنش آسان‌تر بود بسازد، در میان نمونه‌های بیشمار، نسخه شماره ۹۱۴ بهترین بود. نام آن را نئوسالوارسان گذاشت.
او آزمایش نهایی را بر روی بیمارانی انجام داد که دچار مراحل پیشرفته بیماری بودند. بعضی از بیماران کاملاً معالجه شدند.
نئوسالوارسان نخستین ماده شیمیایی ساخت بشر بود که موجودات بیماری‌زا را از میان می‌برد و صدمه‌ای به بیمار نمی‌زد. این کشف مبنای توسعه رشته شیمی‌درمانی شد.
مقاومت در برابر آنتی‌بیوتیک‌ها بر اساس قواعد ساده انتخاب طبیعی شکل می‌گیرد. آن بخش از باکتری‌ها که به طور طبیعی قابلیت مقابله با اثرات دارو را دارند زنده می‌مانند. ژن آنها به بقیه منتقل می‌شود. بعضی از ویروس ها و باکتری‌های عامل بیماری به آنتی بیوتیک ایمنی طبیعی دارند و داروسازان وحشت دارند باعث شیوع گسترده بیماری در آینده شوند.
منبع: یک پزشک
