با وجود کاهش قریب الوقوع محبوبیت این سوخت فسیلی نزد خریداران، اکثر مصرف کنندگان همچنان تا یک آینده قابل پیش بینی به نفت و گاز نیاز دارند. پیش از خسارت ویرانگر پاندمی ویروس کرونا به اقتصاد جهان، مصرف نفت در مسیر رشد اندک تا سال ۲۰۳۰ و ادامه حیات به مدت چند دهه دیگر بود. اگرچه معلوم نیست تقاضا برای نفت پس از پایان این بحران چه تغییراتی پیدا خواهد کرد اما مطمئنا کشورهای وابسته به انرژی از این فرصت برای ایجاد یک اقتصاد مدرن و کاهش وابستگی بهره میبرند.
عربستان سعودی از این نظر در چند سال گذشته جدی بوده است و از زمانی که شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد این کشور شد، ریاض طرحهای تغییر و تحول اقتصاد کشور را چید که شامل تغییرات اجتماعی و همچنین سرمایه گذاریهای فیزیکی در فناوری و زیرساخت بود. به منظور افزایش فعالیت اقتصادی، زنان سعودی باید مشارکتشان در نیروی کار که در حال حاضر ۲۳ درصد است را افزایش دهند.
به منظور تامین مالی برنامه افق ۲۰۳۰، فروش بخشی از سهام شرکت نفتی آرامکوی سعودی میتوانست بودجه لازم را فراهم کند، با این حال تنها ۲۵.۶ میلیارد دلار عرضه شد و سهام این شرکت به دلیل این که خریداران بینالمللی مطابق با انتظارات ظاهر نشدند، به جای لندن و نیورک در بازار سهام داخلی عربستان سعودی عرضه شد.
با وجود شکست عرضه اولیه عمومی، برخی امیدوارند که سیکل طبیعی قیمت نفت به اصلاح طلبان سعودی شانس دوم و احتمالا آخرین شانس را بدهد.
شایعه شده که آرامکو به دنبال فروش کسب و کار خط لوله خود است که میتواند میلیاردها دلار فراهم کند. غول انرژی سعودی در حال حاضر سرگرم همکاری با جی پی مورگان و میتسوبیشی فایننشیال گروپ به منظور آمادهسازی توافق احتمالی است. اما این رویه هنوز شروع نشده زیرا شرایط هنوز ایدهآل نیست. در عوض بانکداران و مشاوران جهانی قراردادی را تهیه میکنند تا زمانی که قیمت نفت رو به افزایش گذاشت، این کسب و کار را به فروش بگذارند.
سعودیها روی این حساب میکنند که آخرین سیکل بزرگ قیمت نفت، منابع مالی مورد نیاز برای مدرنیزه شدن را فراهم کند. تاریخ صنعت نفت نشان داده که هر دو یا سه دهه یک سیکل اتفاق میافتد که طی آن قیمتها افزایش و کاهش پیدا میکنند. سیکل آخر زمانی به پایان رسید که ویروس کرونا بازارها را نابود کرد و تقاضا را حدود ۳۰ میلیون بشکه در روز معادل ۳۰ درصد در ماه مه کاهش داد.
با فرض این که سیکلها ۲۰ تا ۳۰ سال عمر دارند، سیکل آینده بین سال ۲۰۴۰ تا ۲۰۵۰ به پایان خواهد رسید. اگرچه وقتی پای پیش بینیهای قیمت مطرح میشود ابهامات زیادی وجود دارد اما منطقی است که فرض کنیم تقاضا در پایان این دوره کاهش قابل توجهی پیدا میکند.
بر اساس گزارش اوایل پرایس، سعودیها روی مجموعهای از شرایط مساعد برای حداکثر کردن مزیت داشتن دومین ذخایر نفت قطعی بزرگ جهان و یکی از پایینترین هزینههای تولید در جهان حساب میکنند. با این حال همچنان معلوم نیست که اهداف بلندپروازانه محمد بن سلمان در طول سیکل بعدی تحقق پیدا خواهد کرد یا خیر.
اشتباهات متعدد در سیاست خارجی مانند جنگ یمن، قتل جمال خاشقچی، خبرنگار منتقد ریاض و طرد قطر از شورای همکاری خلیج فارس یک چالش جدی برای طرحهای سعودی است. از سوی دیگر، طرحهای مدرنیزه سازی هم به منابع مالی عظیمی برای سرمایه گذاری در فناوری و زیرساخت نیاز دارند. همچنین جامعه سعودی به میزان زیادی به یارانهها و پرداخت نقدی مستقیم نیاز دارد تا استانداردهای بالای زندگیشان را حفظ کنند.
هنگامی که درآمد انرژی تا چند دهه دیگر کاهش پیدا میکند، باید تغییرات رفتاری عمده ای صورت گیرد و نیروی کار کارمدی و پویایی بیشتری نشان دهد. دستیابی به مناظر اجتماعی مدرنیزه شدن دشوار است و سالهای زیادی طول خواهد کشید تا تحت شرایط معمولی به دست آید.
انتهای پیام