خبر استقرار اتوبوس ایدز را محمدرضا سید قاسمی، مدیرعامل موسسه پیام‌آوران همیاری اعلام کرده است. او می‌گوید که این اتوبوس به مدت ١٨ شب در مناطق مختلف غرب تهران حضور پیدا می‌کند. در این اتوبوس، یک تیم پزشکی و روانشناس هم حضور دارند: «این اتوبوس هر دو شب در یکی از نقاط شلوغ و پرتردد غرب تهران توقف می‌کند.»
به گفته قاسمی، وزارت بهداشت و شهرداری تهران هم در این طرح همکاری می‌کنند: «در این اتوبوس‌ها، قرار است از افرادی که در مراجعه به اتوبوس ایدز خوداظهاری می‌کنند، تست رایگان گرفته و جواب آن نیز در زمان ۱۰ تا ۲۰ دقیقه به آنها اعلام شود.»
او با تاکید بر این‌که تعداد مبتلایان به ویروس اچ‌آی‌وی/ ایدز، بیش از ٣ برابر آمار رسمی وزارت بهداشت است، می‌گوید: «یک زمان، بیشترین مبتلایان به ایدز را معتادان تزریقی تشکیل می‌دادند اما هم اکنون، شیوع ایدز در بین افرادی که رفتارهای پرخطر جنسی انجام می‌دهند، درحال افزایش است.»
آمارها حکایت از افزایش موارد ابتلا به ایدز از راه تماس‌های جنسی پرخطر دارد. آمارها نشان می‌دهد، حدود ٣٧درصد از افراد مبتلا به اچ‌آی‌وی در سال گذشته، از راه برقراری رابطه جنسی گرفتار این بیماری شدند، همچنین به استناد همین آمارها، ٣٠درصد از افراد شناسایی شده، زن بودند.
اینها را عباس صداقت، رئیس اداره کنترل ایدز و بیماری‌های آمیزشی وزارت بهداشت گوید. او درباره استقرار اتوبوس ایدز توضیح بیشتری می‌دهد: «یکی از راهبردهای اساسی که مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت دنبال می‌کند، آزمایش اچ‌آی‌وی، برای کسانی است که داوطلب این کار هستند و هدف این است که شرایطی فراهم شود تا افراد دسترسی بیشتری به این آزمایش‌ها داشته باشند.»
او در عین حال که تاکید می‌کند تمام آزمایش‌ها و مشاوره‌ها به صورت رایگان انجام می‌شود، ادامه می‌دهد: «آزمایش‌هایی که از مراجعه‌کنندگان گرفته می‌شود، قابل اطمینان است و با کیت‌های تشخیصی سریع انجام می‌شود. تمام اطلاعاتی که از افراد به دست می‌آید، محرمانه است.»
شهروند، به گفته صداقت، فعالیت‌های جامعه‌محور با جلب مشارکت تشکل‌های غیردولتی در نقاط مختلف کشور، باعث شد تا کمپینی راه‌اندازی و نسبت به ایدز اطلاع‌رسانی شود: «این کمپین در قالب خودروهای سیار در مکان‌های مختلف فعالیت می‌کند. اینها تقویم کاری دارند و در ساعت‌های مشخصی در مکان مشخصی حضور پیدا می‌کنند. افرادی که در این کمپین فعالیت می‌کنند، کسانی هستند که دوره‌های آموزشی مشاوره و گرفتن آزمایش را طی کرده‌اند و می‌توانند به پرسش افراد درباره ایدز پاسخ دهند.»
رئیس اداره کنترل ایدز و بیماری‌های آمیزشی وزارت بهداشت به دهم آذرماه، روز جهانی ایدز، اشاره می‌کند: «فعالیت این کمپین در آستانه روز جهانی ایدز است که شهرداری تهران و دانشگاه علوم پزشکی ایران هم در این کمپین مشارکت دارند. علت انتخاب منطقه غرب تهران برای استقرار نخستین اتوبوس ایدز هم به خاطر فعالیت دانشگاه علوم پزشکی ایران در این منطقه است. در صورتی که سایر دانشگاه‌های علوم پزشکی ازجمله تهران و شهید بهشتی هم برای این اقدام آمادگی خود را اعلام کنند، با مشارکت موسسه‌های مردم‌نهاد، این اتوبوس در مناطق دیگر هم فعالیت خود را شروع می‌کند.»
پیگیری‌های بعدی مراجعه‌کنندگان هم رایگان است
به گفته صداقت، دانشگاه علوم پزشکی ایران نظارت بر فعالیت این اتوبوس را به عهده دارد: «کیت‌های تشخیص سریع اچ‌آی‌وی، کاملا استاندارد و قابل اطمینان است. اگر آزمایش کسی مثبت بود، باید برای پیگیری‌های بعدی به مراکز ما مراجعه کند و در صورتی‌که کسی رفتار پرخطر جنسی داشته اما جواب آزمایش منفی باشد، باید برای اطمینان بیشتر، آزمایش را تکرار کنند. خدمات ارایه شده در مراجعه‌های بعدی این افراد هم کاملا رایگان است.»
رئیس اداره کنترل ایدز و بیماری‌های آمیزشی وزارت بهداشت ادامه می‌دهد: «ما از فعالیت موسسه‌های مردم‌نهاد در زمینه ایدز، استقبال می‌کنیم. آنها می‌توانند برای گرفتن مجوز به یکی از دانشگاه‌های علوم پزشکی مراجعه کنند و ما زمینه آموزش آنها را فراهم می‌کنیم. این اقدام حتی در سایر استان‌ها هم قابل اجراست.»
او درباره هزینه فعالیت این اتوبوس هم می‌گوید: «اتوبوس را همان موسسه مردمی تهیه کرده ، البته شهرداری هم کمک‌هایی کرده است. آموزش نیروها هم از سوی دانشگاه علوم پزشکی صورت گرفته است.»
معتادان و کارتن‌خواب‌های مبتلا به ایدز شناسایی می‌شوند
صداقت درباره برنامه‌های وزارت بهداشت برای شناسایی موارد ایدز در میان معتادان و کارتن‌خواب‌ها، به‌ویژه در مناطقی که این افراد مستقر هستند، توضیح می‌دهد: «درهمین ارتباط یکی از تشکل‌های غیردولتی که در زمینه مصرف‌کنندگان مواد مخدر و کارتن‌خواب‌ها فعالیت می‌کند، درخواستی از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی داشته تا در این مناطق فعالیت کنند، چرا که معتادان کسانی هستند که کمتر برای تشخیص و درمان مراجعه می‌کنند.» به گفته او، فعالیت این کمپین‌ها در راستای ترویج رفتار سالم است. پرهیز از مصرف مواد مخدر، خودداری از مصرف الکل و تزریق مشترک و برقراری روابط جنسی در قالب ازدواج رسمی موضوعاتی است که از سوی این کمپین‌ها دنبال می‌شود.
او از تشکل‌های مردمی می‌خواهد تا فعالیت خود را در زمینه شناسایی موارد ایدز و پیشگیری از ابتلا به این بیماری گسترده کنند و به آنها وعده همکاری می‌دهد: «آخرین آمار ما که مربوط به فروردین‌ماه امسال است نشان می‌دهد، بیش از ٢٩هزار نفر مبتلا به اچ‌آی‌وی/ ایدز شناسایی شده‌اند، البته آمار بعدی که براساس نظام مدیریت داده‌های اچ‌آی‌وی، جمع‌آوری شده، همزمان با روز جهانی ایدز، اعلام می‌شود که آمار اصلاح‌شده‌ای از مبتلایان است.»
براساس اعلام این مسئول در وزارت بهداشت، در سال گذشته ٣٠درصد از مبتلایان زن بودند و ٣٧درصد از موارد ابتلا، از راه تماس جنسی اتفاق افتاده است: «راه انتقال جنسی و ابتلای زنان، دو موضوعی است که باید مورد توجه قرار گیرد. به‌هرحال زنان در صورتی‌که از بیماری خود بی‌اطلاع باشند و باردار شوند، باعث به دنیا آمدن فرد مبتلا به ایدز می‌شوند. تاکید ما هم این است افرادی که در گذشته رابطه جنسی ناسالم و خطرناک داشته‌اند، پیش از بارداری برای انجام این آزمایش‌ها اقدام کنند.»
مینو محرز، رئیس مرکز تحقیقات ایدز هم از فعالیت این کمپین استقبال می‌کند و می‌گوید: «صداوسیما در زمینه ایدز فعالیت نمی‌کنند، بنابراین بهترین راه، آگاه‌سازی از سوی تشکل‌های مردمی است.» به گفته محرز، این رپید تست‌ها می‌تواند در زمان کوتاهی مثبت یا منفی بودن فرد را نشان دهد: «این تست‌ها مقرون به صرفه است و می‌تواند در زمان کوتاهی وضع فرد را مشخص کند.»
