مدارگردخورشیدی‌اروپاامروز‌به خورشیدشیرجه می‌زند

مأموریت مدارگرد خورشیدی “SolO ” اولین گذر نزدیک خود از کنار خورشید را امروز دوشنبه ۱۵ ژوئن در مسافت بیش از ۷۷ میلیون کیلومتری خورشید انجام خواهد داد.این ماموریت که در ماه فوریه آغاز به کار کرده است به دنبال درک رفتار پویای این ستاره است.اکنون این مدارگرد خورشیدی به نزدیکی یا حضیض خورشیدی بین مدارهای زهره و عطارد رسیده است. تاکنون فقط پنج ماموریت دیگر به نام‌های “Helios ۱ & ۲”، “Mariner ۱۰”، “Parker Solar Probe” و “Messenger” به این عمق در منظومه شمسی رسیده‌اند.این ماموریت اولین مأموریت طبقه متوسط ​​برنامه “Cosmic Vision ۲۰۱۵-۲۰۲۵ ESA” بود که هدف آن پاسخ دادن به برخی سؤالات کلیدی علمی است. این سوالات شامل سیر تکاملی سیاره‌ها و ظهور حیات، نحوه کار منظومه شمسی، منشاء جهان هستی و همچنین فیزیک بنیادی در جهان است.این مدارگرد خورشیدی یک ماهواره برنامه‌ریزی شده برای رصد خورشید است که توسط آژانس فضایی اروپا(ESA) ساخته شده است. این ماهواره در فوریه ۲۰۲۰ از مرکز فضایی کندی با موشک “اطلس ۵” در مدار خورشید قرار گرفت. برای پروژه “”SolO اندازه‌گیری‌های دقیقی از هورسپهر(هلیوسفر) داخلی خورشید و بادهای تازه ایجاد شده خورشیدی در نظر گرفته شده‌ است. همچنین انجام مشاهدات دقیقی از مناطق قطبی خورشید در پاسخ به سؤال “چگونه خورشید هلیوسفر خود را ایجاد و کنترل می‌کند؟” در دست اقدام است که انجام هر دوی آنها از زمین دشوار است.این فضاپیما هر شش ماه یک بار به خورشید نزدیک می‌شود. مدارگرد خورشیدی قادر خواهد بود فعالیت مغناطیسیِ در حال ایجاد در اتمسفر خورشید را که می‌تواند منجر به شعله‌ور شدن شراره‌های خورشیدی یا فوران شود، مشاهده کند. پژوهشگران همچنین از این شانس برخوردارند که این مشاهدات را با مأموریت کاوشگر خورشیدی پارکر ناسا که در حال انجام اندازه‌گیری گسترده تاج خورشیدی است، هماهنگ کنند.

هدف از انجام این مأموریت، انجام مطالعات نزدیک، با وضوح بالا در مورد خورشید و هلیوسفر داخلی آن است. درک جدید به پاسخگویی به این سؤالات کمک خواهد کرد:
چگونه و از کجا پلاسمای بادهای خورشیدی و میدان مغناطیسی منشأ می‌گیرد؟
چگونه گذرهای خورشیدی تغییرات هلیوسفر را راه‌اندازی می‌کنند؟
فوران‌های خورشیدی چگونه پرتوهای ذرات پرانرژی را که هلیوسفر را پر می‌کند، تولید می‌کنند؟
ژنراتور خورشیدی(فرایند فیزیکی است که باعث ایجاد میدان مغناطیسی خورشید می‌شود) چگونه کار می‌کند و اتصالات بین خورشید و هلیوسفر را چگونه هدایت می‌کند؟
پروفسور “تیم هاربری” از کالج سلطنتی لندن و محقق اصلی این ماموریت گفت که وقتی این فضاپیما را پرتاب می‌کردند، خیلی مضطرب بوده است. با این حال افتخار می‌کند که این مدارگرد خورشیدی اکنون در فضا و در حال کار است و امیدوار است به موفقیت خارق العاده‌ای برسد.قرار است “SolO” در آینده تا ۴۳ میلیون کیلومتری خورشید نزدیک شود. برای مقایسه باید گفت که زمین به طور میانگین در فاصله ۱۴۹ میلیون کیلومتری به دور خورشید گردش می‌کند.فضاپیمای “SolO” از زمان پرتاب در ماه فوریه سال جاری، مدت چهار ماه گذشته را در فضای بیرونی بوده است و مهندسان، سیستم‌ها و ابزارهای علمی این فضاپیما را به طور کامل بررسی کرده‌اند.در حالی که عملیات‌های معمول برای مجموعه کامل آزمایشات این فضاپیما ممکن است یک سال دیگر طول بکشد، مغناطیس‌سنج این فضاپیما در حال حاضر در حال کار است. پروفسور “هاربری” گفت که آنها در ۲۴ فوریه مغناطیس‌سنج را روشن کرده‌اند.این مغناطیس‌سنج موسوم به “MAG” در پشت فضاپیما تعبیه شده است و میدان‌های مغناطیسی موجود در بادهای خورشیدی را که حامل ذرات باردار از خورشید هستند، حس می‌کند و می‌سنجد.

در حال حاضر این ابزار، اطلاعات اختلالات ناشی از فوران جرم از تاج خورشید را جمع می‌کند. این اطلاعات با موج‌ها و تلاطم‌های روزانه ناشی از ساختار بادهای خورشیدی جمع می‌شود.”سولار اوربیتر” در کل ۱۰ ابزار دارد که شامل چهار ابزار است که محیط اطراف فضاپیما مانند پلاسمای بادی خورشیدی، میدان‌های مغناطیسی، ردیاب ذرات انرژی، مجموعه آنالایزر باد خورشیدی و امواج رادیویی و پلاسما را اندازه می‌گیرد.شش ابزار دیگر شامل ابزار سنجش از دور مانند تصویرگر ماوراء بنفش شدید، Metis، قطبش‌سنج(Polarimetric) و تصویرگر Helioseismic، تصویرگر Heliospheric، طیف سنج محیط تاج خورشید و طیف سنج/تلسکوپ اشعه ایکس است.فضاپیمای “SolO” پس از انجام اولین شیرجه موفقیت آمیز به خورشید به زودی برای تنظیم مدار خود از کنار سیاره زهره خواهد گذشت. این اتفاق تا پایان سال جاری میلادی رخ می‌دهد تا این مدارگرد خورشیدی در فاصله حدود ۵۰۰ هزار کیلومتری زمین واقع شود.مرحله کامل علمی این ماموریت از سال آینده و زمانی که تمام ابزارهای ۱۰ گانه این فضاپیما مشاهدات منظم خود را آغاز کنند، شروع می‌شود.