شبکه‌های ۵G نه تنها حجم دیتا روی شبکه‌ها را چندصد برابر می‌کنند، بلکه سرعت انتقال دیتاها را نیز بسیار زیاد می‌کنند و تأخیر آن کمتر از یک میلی‌ثانیه خواهد بود، در حالی که تأخیر در ۴G برابر ۲۵ تا ۴۰ میلی‌ثانیه است. استانداردهای ۵G همچنین امکان استفاده از طیف پهن ۳۰ تا ۳۰۰ گیگاهرتز را در اختیار می‌گذارد. سازمان GSMA یا سیستم جهانی برای ارتباطات تلفن همراه (Global System for Mobile Communications) در گزارش خود، تعداد اتصالات ۵G را تا سال ۲۰۲۵ حدود ۱.۴ میلیارد در کل جهان پیش‌بینی کرده است.
محمدجواد آذری جهرمی – وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات – سال گذشته درباره اینترنت نسل پنج گفته بود مقدمات پیاده‌سازی ۵G در ایران انجام شده است و از اجرایی کردن اولین نسخه ۵G و ارائه خدمات اینترنت نسل پنج، به‌عنوان یک مطالبه جدی و نیازمندی کسب‌وکارها در کشور خبر داده بود.
آذری جهرمی همچنین ۱۶خرداد ماه سال جاری، درباره وضعیت اینترنت نسل پنج در ایران گفت: «فکر می‌کنم اولین سایت ۵G تا چهار هفته دیگر در ایران نصب شود. مطابق برنامه تا شهریورماه، پنج منطقه تاریخی تهران زیر پوشش نسل پنجم تلفن همراه قرار می‌گیرد.» او همچنین به تازگی از رونمایی از نسل پنجم تلفن همراه (۵G) در تهران تا هفته آینده خبر داد.
در این راستا به نقل از وزارت ارتباطات، وحید یزدانیان، رئیس پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه نسل‌های مختلف ارتباطات سیار بر اساس تقاضایی که در جامعه، در میان بنگاه‌های اقتصادی، مراکز دانشگاهی و تحقیقاتی وجود دارد به‌طور مستمر عرضه می‌شود گفت: در عرصه ارتباطات یک‌زمانی با انتقال متن سروکار داشتیم، زمان دیگری انتقال مدیاهای غیرمکتوب موردنظر بودند و همین امر باعث شد تا نسل جدید از ارتباطات وارد عرصه شدند.
نسل چهارم ارتباطات برای بعضی کاربردها دیگر پاسخگو نیست
ویافزود: به‌تدریج نیاز به پوشش بیشتر و پاسخگویی بلادرنگ احساس می‌شد که منجر به عرضه نسل چهارم ارتباطات LTE شد و نهایتاً با نیازی که برای پوشش گسترده‌تر و سرعت بیشتر به وجود آمد نسل پنجم وارد عرصه ارتباطات شد. بعضی از کاربردهایی که در حال حاضر مورد نیاز جامعه است دیگر نسل چهارم ارتباطات پاسخگو نیست. برای نمونه موضوع خودروهای خودران هوشمند با توجه به حساسیتی که دارد و با جان و امنیت مردم سروکار دارد باید ارتباطات را با گسترده‌ترین پوشش، بدون توقف و با بیشترین سرعت برقرار کند.
رئیس پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات، ادامه داد: ارتباطات نسل پنجم چنین زیرساختی را برای ما فراهم خواهد کرد و دیگر موضوعاتی که در نقاطی پوشش ضعیف و یا حتی امکان خدمات‌دهی وجود نداشت را تقریباً تا حد زیادی به دلیل گستردگی ارتباطات برطرف خواهد کرد.
یزدانیان در ادامه با بیان اینکه فناوری ۵G چند سالی است که مطرح‌شده اما هنوز به‌طور گسترده در جهان پیاده‌سازی نشده گفت: کشورهای پیشرو هم در حال اجرای پایلوت این فناوری هستند؛ به دلیل اینکه تجهیزات حال حاضر شبکه ارتباطی منطبق با نسل چهارم است و هزینه‌های تجهیزات نسل پنجم بسیار سنگین‌تر از نسل چهارم است.
وی افزود: به همین دلیل کشورهای مختلف اول سعی می‌کنند ۵G را ابتدا به‌صورت پایلوت اجرایی کنند و بعد اندک‌اندک در یک بازه زمانی چندساله پیاده‌سازی کامل آن را انجام دهند. در کشور ما نیز برای نخستین بار پایلوت ۵G در پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات ایجاد می‌شود و به‌صورت محدود به خدمات‌رسانی خواهد پرداخت.
راه‌اندازی نخستین پایلوت ۵G در کشور
رئیس پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره اهمیت این پایلوت گفت: پیاده‌سازی پایلوت ۵G واقعاً شاید از قدرت و توان بخش خصوصی خارج باشد؛ بنابراین نیازمند آن هستیم که دولت به‌عنوان حاکمیت به وظیفه خودش درزمینهٔ ورود تکنولوژی‌های نوین عمل کند. بر همین اساس پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات پیش‌قدم شده است و با ورود تجهیزات مورد نیاز اقدام به راه‌اندازی نخستین پایلوت ۵G در کشور کرده است.
یزدانیان با بیان اینکه با پیاده‌سازی این پایلوت یک بستر مناسبی برای اپراتورها فراهم خواهد شد، افزود: اپراتورها می‌توانند در آن تست‌های فنی خود را اجرا کنند و در صورت نیاز مطابق با استانداردهای روز تغییراتی را در شبکه خودشان ایجاد کنند. پایلوت ۵G در پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات یک پیام بسیار مهمی هم به دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی منتقل می‌کند.
وی گفت: نسل جدید ارتباطی که به‌وسیله اپراتورها پیاده‌سازی می‌شود از مدتی قبل باید مراحل تحقیقاتی خود را سپری کند. در حال حاضر انصافاً دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی کشور به لحاظ تئوریک چیزی کم ندارند ولی نیازمند این هستند که از مهملی برای تحقیقات کاربردی خود در حوزه ۵G استفاده کنند. بنابراین پیاده‌سازی این پایلوت منجر به این خواهد شد که دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی از این بستر برای تعریف پروژه‌های تحقیقاتی خودشان در حوزه ۵G استفاده کنند.
رئیس پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان اینکه سومین گروه مخاطب پایلوت ۵G در پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات، صنعت ارتباطات و فناوری اطلاعات و شرکت‌های دانش‌بنیان هستند گفت: تجهیزات ۵G به‌نوعی جزو تجهیزات لبه تکنولوژی محسوب می‌شوند. تولیدکنندگان ما می‌توانند برای طراحی و تولید سخت‌افزارهای مورد نیاز در حوزه ۵G از بستر این پایلوت استفاده کنند.
یزدانیان در ادامه درباره شریک خارجی راه‌اندازی پایلوت ۵G در ایران گفت: اجرای این پایلوت بر پایه یک نمونه موفق همکاری بین‌المللی شکل‌گرفته و منطبق بر آخرین استانداردهای جهانی است.
تحریم‌ها نتوانسته منجر به محروم شدن کشور از ورود به ۵G شود
وی درباره اینکه آیا تحریم‌ها توانسته‌اند تأثیری در پیاده‌سازی ۵G در ایران داشته باشند گفت: تحریم‌ها حتماً مؤثر هستند ولی تأثیرگذاری‌اش در این حوزه آن‌قدر نبوده است که منجر به محروم شدن کشور ما از ورود به مرحله نسل پنجم ارتباطی شود. با توجه به اشتیاق که در حوزه ارتباطات وجود دارد بعید است که تحریم‌ها بتواند تأثیری در روند اجرای این فناوری داشته باشد. بازار تشنه فناوری‌های جدید به‌ویژه ۵G است، ما هم قرار نیست ۵G را پیاده‌سازی کنیم تا یک کار نمایشی انجام دهیم. ۵G نیاز بازار و آینده ماست.
رئیس پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات ادامه داد: شاید بر پایه عواملی که مورد اشاره قرار گرفت یعنی شور و اشتیاق در درون کشور، در میان اپراتورها، تولیدکنندگان و فعالان حوزه فناوری اطلاعات باعث شده است که تحریم‌ها نتواند مانع ورود این فناوری به کشور شود. تحریم‌ها کار ورود فناوری‌های جدید به کشور را سخت و پیچیده کرده است اما نتوانسته آن را غیرممکن کند.
یزدانیان با بیان اینکه شاید بتوان همین استقرار پایلوت ۵G در ایران را سندی بر ناموفق بودن و شکست تحریم‌ها ظالمانه علیه ایران دانست، افزود: البته این اتفاق با دشواری، مذاکرات پیچیده و گسترده و با حفظ پروتکل‌های امنیتی انجام شد. این تکنولوژی در شرایطی عادی قابل ورود به کشور است. تکنولوژی ۵G هدفش ارائه خدمات پایدار به مردم است. هیچ کاربرد غیر صلح‌آمیزی از این فناوری نه گزارش‌شده و نه اصلاً وجود دارد. ۵G یک فناوری کاملاً صلح‌آمیز است؛ بنابراین دلیل محروم کردن یک ملت از این فناوری کاملاً غیرقانونی و ظالمانه است.
وی در ادامه درباره پیش‌نیاز اصلی برای پیاده‌سازی ۵G در ایران گفت: فرکانس نیاز اصلی و اساسی پیاده‌سازی ۵G در ایران است؛ موضوعی که خوشبختانه در کشور وجود دارد اما تاکنون مردم امکان بهره‌مندی از آن را نداشته‌اند. فرکانس یکی از منابعی است که باید در جهت خواست مردم مورداستفاده قرار گیرد.
لزوم آزادی سازی باندهای ۷۰۰ و ۸۰۰ برای پیاده‌سازی کامل ۵G
رئیس پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات با اشاره به اختلاف وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات با سازمان صداوسیما برای آزادی سازی باندهای ۷۰۰ و ۸۰۰ گفت: باور داریم که با تعامل و گفت‌وگو می‌توانیم با مرجعی که این فرکانس را در اختیار دارد وارد تعامل شویم و یقیناً دوستان با مشاهده کاربردهای فناوری نوین بالاخره امکان یک توافق برد برد در داخل کشور را فراهم خواهند کرد.
یزدانیان افزود: ۵G نیازمند فرکانس است و شکی در این رابطه نیست. مردم هم به این فناوری نیاز دارند. دوستان بدانند وقتی این پایلوت اجرا شود و مردم و نخبگان از مزایای آن مطلع شوند حتماً بر آزادسازی سریع‌تر فرکانس تأکید خواهد کرد. ما برای نمایش ۵G را وارد کشور نمی‌کنیم؛ ما به دنبال ورود این فناوری به کشور هستیم تا مردم از کاربردهای آن بهره‌مند شوند و بتوانند از سرویس‌های متعددی که بر بستر موبایل عرضه می‌شود استفاده کنند.
وی با بیان اینکه ما اکنون هم برای نسل چهارم ارتباطات با کمبود فرکانس مواجهیم و حتماً با ورود ۵G به کشور این نیاز بیشتر هم خواهد شد، گفت:بنابراین اگر در مرحله پیاده‌سازی کامل ۵G در ایران شاهد مقاومت فعلی برای آزادسازی باندهای ۷۰۰ و ۸۰۰ باشیم قطعاً با یک چالش جدی مواجه خواهیم شد؛ البته بهتر است از لفظ بهتری استفاده کنم و آن اینکه در این شرایط با محروم کردم مردم از حق خودشان مواجه خواهیم شد. امیدواریم با راه‌اندازی پایلوت ۵G و استفاده اپراتورها از این فناوری تقاضای خیلی شفافی از جانب آنها هم برای آزادسازی فرکانس‌ها مطرح شود.
رئیس پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات در ادامه درباره اینکه چه چشم‌اندازی برای گذر از مرحله پایلوت به مرحله پیاده‌سازی ۵G در ایران و بهره‌مندی عموم مردم از این فناوری دارد گفت: پایلوت ۵G به‌زودی افتتاح می‌شد ولی گام اصلی، رسیدن از این مرحله‌به‌مرحله پایلوت‌ها و بهره‌مندی عمومی مردم است.
چشم‌اندازی چندساله برای فراگیر شدن ۵G وجود دارد
یزدانیان افزود: هنوز زمان زیادی از پیاده‌سازی نسل چهارم ارتباطات نگذشته است. نه‌تنها در ایران بلکه در کل جهان چشم‌اندازی چندساله برای فراگیر شدن ۵G وجود دارد. بعضاً گفته می‌شود که بسیاری از کشورهای جهان سال ۲۰۲۵ را برای پیاده‌سازی کامل ۵G هدف‌گذاری کرده‌اند؛ یعنی چیزی حدود چهار تا پنج سال آینده.
وی ادامه داد: به‌صورت معمول ما نیز برای گذر از مرحله پایلوت به پیاده‌سازی کامل حتماً به زمان نیاز داریم. شبکه مبتنی بر نسل چهارم ارتباطی حتماً باید با نسل پنجم تطابق پیدا کند، تجهیزات باید به‌اندازه کافی تأمین شود؛ بنابراین به‌صورت عادی ما چند سالی تا پیاده‌سازی کامل ۵G فاصله‌داریم و اتفاقاً مرحله فراگیر شدن این فناوری است که باعث می‌شود تحریم‌ها فشار بیشتری را وارد کند و شاید به خاطر همین تحریم‌ها این زمان کمی طولانی‌تر هم شود و باید این مسئله را از هم‌اکنون با مردم در میان گذاشت
رئیس پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات خاطرنشان کرد: البته نباید این نکته را فراموش کرد آنچه مورداشاره قرار گرفت، تحلیل‌های استاتیک است، درحالی‌که حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات، حوزه دینامیک است. تحلیل امروز ما این است که ۵G تا ۲۰۲۰ در جهان و همان حدود در کشور ما پیاده‌سازی کامل شود اما روند توسعه فناوری ممکن است این زمان را کوتاه‌تر کند.
انتهای پیام
