اولین داده ها از نرخ های پیشنهادی اجاره در نیمه اول تیرماه نشان می دهد میانگین رشد اجاره بها در تهران یک درصد نسبت به خرداد ماه کاهش یافته است. در مناطق ۱، ۳، ۶، ۷، ۱۲، ۱۳، ۱۵ و ۲۱ نرخ ها از ۲ تا ۳۴ درصد پایین آمد.
افت یک درصدی متوسط نرخ ماهیانه اجاره در ۱۶ منطقه از تهران در حالی اتفاق افتاده که دولت اعلام کرده در تابستان جاری اولین برگه های مالیاتی را برای صاحبان املاک خالی از سکنه ارسال می کند. از طرف دیگر در روزهای گذشته ستاد ملی مبارزه با کرونا، حداکثر سقف افزایش سالیانه اجاره بها در تهران را ۲۵ درصد، سایر کلانشهرها ۲۰ درصد و در دیگر شهرها ۱۵ درصد اعلام کرد. پس از ابلاغ این مصوبه، محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی در حاشیه جلسه هیئت دولت چهارشنبه هفته قبل برگزار شد گفت که رشد لجامگسیخته نرخ اجاره بها مهار شده است.
سیاستهای مالیاتی احتمالاً جواب داده است
محمود محمودزاده معاون وزیر راه و شهرسازی نیز، مصوبه سقف اجاره بها را دارای قابلیت اجرایی و تحت حمایت دستگاه قضایی دانسته است. او در پاسخ به سوال ایسنا مبنی بر اینکه در دولت های نهم و دهم چنین بخشنامهای صادر شد اما قابلیت اجرا پیدا نکرد گفت: در آن دوره اگر کار به شکایت می رسید قوه قضاییه نهایتا حکم تخلیه مستاجر را صادر میکرد اما بزرگترین اهرم اجرایی مصوبه فعلی این است که دستگاه قضا حکم تخلیه برای پروندههایی که مطابق قانون جلو برود صادر نخواهد کرد. به این صورت که اگر مالک بخواهد بیش از سقف ۲۵ درصد در تهران اجاره بها را بالا ببرد مستاجر میتواند نپذیرد و صاحبخانه حق اخراج او را ندارد.
بررسی این موضوع که آیا هشدارهای مالیاتی منجر به افزایش فایل های اجاره در بازار مسکن شهر تهران شده گویای آن است که تغییر معنی داری در تعداد آگهی های رهن و اجاره نسبت به ماههای قبل دیده نمی شود. برخی فعالان بازار مسکن میگویند که نرخ گذاری دستوری تاثیر چندانی در افت بازار اجاره نداشته و علت اصلی به این موضوع برمیگردد که در خرداد ماه با یک جهش قیمتی در بخش فروش و اجاره مواجه بودیم که در تیر ماه تا حدودی تعدیل شده است.
اطلاعات به دست آمده از سامانه کیلید حاکی از آن است متوسط نرخ پیشنهادی اجاره بها در منطقه ۱ بالغ بر ۱۸ درصد، منطقه ۲ معادل دو درصد، منطقه ۶ به میزان ۱۳ درصد، منطقه ۷ بالغ بر ۱۷ درصد، منطقه ۱۲ معادل ۴.۴ درصد، منطقه ۱۳ به میزان ۱۵ درصد، منطقه ۱۵ بالغ بر ۳۴ درصد و منطقه ۲۱ معادل ۳۰ درصد نسبت به اردیبهشت ماه افت کرده است. با این حال مناطق ۴، ۵ و ۱۱ هرکدام با افزایش ۱۸ درصد ماهیانه مواجه بودند. در شش منطقه از تهران نیز شامل مناطق ۹، ۱۶ تا ۲۰ دیتاهای قابل اتکایی به دست نیامده است.
آرش از مشاوران املاک در منطقه شرق تهران ضمن تایید فروکش کردن بازار اجاره میگوید: در بعضی صاحبخانه ها که نرخ های بالایی برای اجاره واحد خود تعیین کرده بودند در روزهای اخیر قیمت را تا ۱۰ درصد پایین آورده اند. او البته می گوید مالکان خود را ملزم به رعایت سقف ۲۵ درصدی سالیانه قیمت نمیدانند.
از طرف دیگر آمارهای سامانه مذکور حاکی از آن است که در خرداد ماه میزان افزایش اجاره بر اساس قیمت های پیشنهادی در تهران نسبت به اردیبهشت ۱۰ درصد بوده است. رشد سالیانه نیز در ۱۵ روز در ابتدای تیرماه امسال نسبت به زمان مشابه سال گذشته در ۱۶ منطقه از تهران افزایش ۳۱.۵ درصدی را نشان میدهد. این رقم با آمار بانک مرکزی در خرداد امسال که افزایش ۳۰.۷ درصدی سالیانه رشد اجارهبها در تهران را نشان میداد تقریبا در یک سطح قرار دارد.
انتهای پیام