خردادماه امسال بود که کمپانی آلمانی «ناکسوس» پس از ارسال نامهای از سوی علی رهبری (مدیر هنری ارکستر سمفونیک تهران) پذیرفت تا آثار آهنگسازان ایرانی را در طول سال منتشر کند و پس از آن، طی یک مرحله قرعهکشی ۶۴ آهنگساز برای ضبط اثر توسط ارکستر سمفونیک انتخاب شدند.
مرحلهی دوم این قرعهکشی چند روز پیش انجام شد تا با اضافه شدن ۵۰ آهنگساز دیگر به این لیست، ظرفیت بیشتری برای ضبط آثار آهنگسازان ایرانی ایجاد شود. این در حالی است که لیست دوم در مقایسه با لیست اول تأملبرانگیزتر است و علاوه بر هنرمندان موسیقی کلاسیک، هنرمندان فعال در زمینهی موسیقی ایرانی و موسیقی پاپ هم در این لیست به چشم میخورند. تا جایی که نام اسفندیار منفردزاده هم در میان این ۵۰ نفر است.
اما دیدگاه هنرمندانی که قرار است، آثار خود را به کمپانی «ناکسوس» ارائه دهند، در این زمینه چیست؟
حقی از هنرمندان موسیقی ایرانی ضایع نشده است
پویا سرایی، آهنگساز و نوازندهی جوان سنتور است که اهالی موسیقی ایرانی او را خوب میشناسند. او یکی از آهنگسازانی است که نامش در لیست قرعهکشی «ناکسوس» به چشم میخورد.
وی دربارهی اثری که قرار است، برای ضبط ارائه دهد، گفت: سال گذشته یک «سوییتسمفونی» نوشتهام که در نظر دارم دستی به سروگوش همان اثر بکشم و برای ضبط ارائه دهم. کار در آرشیوم موجود و «سمپل» آن هم در دسترس است.
او با بیان اینکه زمان برای ارائه اثر تا حدی کوتاه است، توضیح داد: من یک کار آماده و از پیش نوشتهشده داشتم، اما فکر میکنم وقتی قرار است، اثری در این سطح ارائه شود، کم پیش میآید هنرمندی اثری آماده برای ارکستر داشته باشد. از طرفی هزینهی ضبط آثار بالاست و ضبط هر تکآهنگ دست کم پنجمیلیون تومان هزینه خواهد داشت. بنابرین این فرصت خوبی است که خیلی هم کم پیش میآید.
این نوازندهی سنتور درباره طیف گستردهی آهنگسازانی که در این لیست نامشان به چشم میخورد، توضیح داد: در لیست منتشرشده، طیفهای مختلفی از هنرمندان حضور دارند که بعضی از آنها را در زمینهی موسیقی پاپ میشناسیم. منظورم این نیست که آنها تا به حال کار سمفونیک نکرده یا توانش را ندارند، اما این موضوع کمی سوالبرانگیز و در عین حال جالب است.
سرایی با اشاره به حضور آهنگسازان موسیقی سنتی و دستگاهی در این لیست، اضافه کرد: نام چهار هنرمند موسیقی ایرانی در این لیست دیده میشود که اتفاق بدی هم نیست. در واقع میشود گفت، حقی از هنرمندان این ژانر ضایع نشده است.
موسیقی پاپ برایم تجربه است
هومن نامداری برای علاقهمندان موسیقی پاپ نامی آشنا است. او خالق قطعات معروفی در این ژانر موسیقی است، اما در عین حال شاید ثبت شدن نام او در میان آهنگسازان معرفیشده به «ناکسوس» کمی عجیب برسد. هرچند خودش در اینباره توضیحاتی دارد.
این آهنگساز اظهار کرد: من سالها پیش، یعنی قبل از اینکه به عرصهی موسیقی پاپ وارد شوم، در زمینهی موسیقی فیلم و انیمیشن فعالیت داشتم، اما از آنجا که این موسیقی خیلی در جامعهی ما رواج ندارد، شاید مخاطبان با آثارم آشنایی نداشته باشند و حتی از نظر بعضیها وجود نام من در این لیست غیرقابل انتظار بود.
این آهنگساز ادامه داد: من در زمینهی موسیقی کلاسیک تحصیل کردهام و موسیقی پاپ برایم تجربه است و اتفاقا عمدهی فعالیت من در همین زمینه است.
نامداری دربارهی اثری که قرار است برای ضبط به ناکسوس ارائه دهد، گفت: من یک قطعهی نیمهتمام دارم که آن را در فرم آزاد نوشتهام و قصد دارم آن اثر را ارائه دهم. اکنون هم مشغول به پایان رساندن این قطعه هستم.
خیلی متعجب شدم!
بهرام دهقانیار، خالق موسیقیهای ماندگار «خانه مادربزرگه» و «خانه سبز» هم درباره حضورش در این رویداد اظهار کرد: من خبر حضورم در این لیست را از بردیا کیارس شنیدم و هنوز ۲۴ ساعت نشده است که متوجه این موضوع شدهام. وقتی هم که پرسیدم برای ارائهی اثر چقدر زمان دارم، گفتند فقط یک هفته و من خیلی متعجب شدم.
این آهنگساز همچنین گفت: دوستان به من گفتند، میتوانم آثار قبلیام را برای ضبط ارائه دهم؛ اما من نپذیرفتم. ای کاش فرصت بیشتری برای هنرمندان وجود داشت و این فرصت را تا یکماه تمدید میکردند.
دهقانیار معتقد است: برای ارائهی اثر در این جایگاه باید کار تأثیرگذاری ارائه کرد. حالا شاید بعضی هنرمندان قطعاتی در آرشیوهای خود داشته باشند و بتوانند ارائه دهند، اما افرادی مثل من هم دوست داریم کار جدید خلق کنیم. من نمیتوانم در مدت یک هفته روی اثرم متمرکز شوم و حداقل دو تا سه هفته زمان میبرد که کاری تولید و پارتنویسی شود.
وی افزود: از آنجا که اسم بزرگ علی رهبری در کنار این پروژه وجود دارد، پروژهی مهمی محسوب میشود. همین که کاری بخواهد توسط ایشان بازبینی یا حتی رد شود، مسأله مهمی است، چون آهنگساز در چنین شرایطی است که میتواند خودش یا کارش را شناسایی کند.
آهنگساز «همسران» ادامه داد: من ترجیح میدهم، برای این رویداد قطعه بسازم، زیرا کارهای سابق من به اندازهی کافی شنیده شدهاند.
او درباره جایگاه هنری کمپانی «ناکسوس» نیز گفت: جایگاه هنری ناکسوس اصلا برای من ملاک نیست. همین که شخصی مثل آقای رهبری این موضوع را ساماندهی میکند، کافی است. حالا عواید مادی و معنوی چیز دیگری است. اکنون برای من مهم است که در این زمان کوتاه، اثرم را به نتیجه برسانم و کارم مورد توجه آقای رهبری قرار گیرد. این شرایط، موقعیت خوبی است، وگرنه ناکسوس برایم اهمیتی ندارد.
آهنگساز «پدرسالار» با بیان اینکه کاش برای ارائهی اثر فرصت بیشتری به آهنگسازان بدهند، توضیح داد: اگر فرصت ارسال آثار برای ضبط بیشتر شود، قطعا کارهایی که بهدست آقای رهبری میرسد با کیفیتتر خواهد بود. یک آهنگساز زمان میخواهد تا به رویای ذهنیاش جامهی عمل بپوشاند.