متن کامل گزارش آژانس درباره مسایل گذشته و حال برنامه‌ هسته‌ای ایران

 متن کامل گزارش آژانس درباره مسایل گذشته و حال برنامه‌ هسته‌ای ایران منتشر شد.

برگردان فارسی این گزارش که ترجمه‌ای غیررسمی است به شرح زیر است:

شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی

GOV/۲۰۱۵/۶۸

۲ دسامبر ۲۰۱۵ میلادی

ارزیابی نهائی درخصوص مسائل باقیمانده گذشته و حال پیرامون

برنامه هسته‌ای ایران

A. مقدمه

۱. این گزارش مدیرکل به شورای حکام، در راستای نقشه راه برای روشن سازی مسائل گذشته و حال مربوط به برنامه هسته‌ای ایران (نقشه راه)، شامل ارزیابی نهایی تمامی موضوعات باقیمانده گذشته و حال، همانگونه که در گزارش مدیرکل در نوامبر سال ۲۰۱۱ میلادی آمده است، می‌باشد (GOV/۲۰۱۱/۶۵). این ارزیابی بر اساس تمامی اطلاعات مرتبط با پادمان در دسترس آژانس، شامل اطلاعات ناشی از اجرای موافقتنامه پادمان در ایران، چارچوب همکاری، شامل نقشه راه، و برنامه اقدام مشترک (JPA) می‌باشد.

A. ۱ نگرانی‌های آژانس

۲. از سال ۲۰۰۱ به بعد، آژانس بتدریج در مورد احتمال وجود فعالیتهای افشانشده هسته‌ای مرتبط با سازمانهای نظامی، شامل فعالیتهای مربوط به توسعه یک کلاهک هسته‌ای برای یک موشک نگران شد. گزارشات مدیرکل موضوعات باقیمانده مربوط به ابعاد احتمالاً نظامی برنامه هسته‌ای ایران را مشخص نمود و خواستار اقداماتی از سوی ایران برای حل و فصل آن‌ها گردید. ضمیمه ۲۰۱۱ شامل تجزیه و تحلیل مشروح اطلاعاتی می‌باشد که بعداً در اختیار آژانس قرار گرفت. این اطلاعات نشان داد که ایران فعالیت‌هایی در ارتباط با توسعه یک وسیله انفجاری هسته‌ای انجام داده بود. این اطلاعات همچنین نشان داد که پیش از پایان سال ۲۰۰۳، این فعالیت‌ها بر اساس یک برنامه ساختاری، و اینکه برخی از فعالیت‌ها ممکن است هنوز ادامه داشته باشد تحقق یافته است.

۳. اطلاعات متقن و ارایه شده در آن ضمیمه از منابع گسترده و مستقل، شامل تلاشهای خود آژانس و تعدادی از کشورهای عضو، شامل خود ایران ارایه گردیده است. این (اطلاعات) از نظر محتوای فنی، افراد و سازمانهای درگیر و چهارچوب زمانبندی‌ها مطابقت داشت. بر اساس این ملاحظات، و در پرتوی دانش عمومی آژانس از برنامه هسته‌ای ایران و تکامل تاریخی آن، آژانس، اطلاعات مندرج در ضمیمه را در مجموع معتبر یافت.

۴. آژانس درخواست کرد که ایران بدون تاخیر بطور محتوایی با آژانس بمنظور ارایه روشنگری در خصوص ابعاد احتمالاً نظامی برنامه هسته‌ای خود همانطوریکه در ضمیمه ۲۰۱۱ مشخص شده تشریک مساعی نماید.

A. ۲. قطعنامه‌های گذشته شورای حکام و شورای امنیت

۵. شورای امنیت تایید نمود که گامهای خواسته شده از سوی شورای حکام در قطعنامه‌هایش برای ایران الزام آور است. بین سالهای ۲۰۰۶ و ۲۰۱۰، شش قطعنامه شورای امنیت تحت فصل هفت منشور سازمان ملل به تصویب رسید که بر اساس مفاد آن قطعنامه‌ها الزام آور می‌باشند.

۶. بویژه، شورای امنیت در قطعنامه ژوئن ۲۰۱۰ (۱۹۲۹) بر وظایف ایران، ازجمله، همکاری کامل با آژانس در خصوص تمامی موضوعات باقیمانده، خصوصاً موضوعات منجر به نگرانی در باره ابعاد احتمالاً نظامی برنامه هسته‌ای ایران، شامل ارایه دسترسی بدون تاخیر به تمامی سایت‌ها، افراد و اسناد مورد درخواست آژانس مجدداً تایید نمود.

۷. متعاقب ارایه گزارش مدیرکل در نوامبر ۲۰۱۱، شورای حکام، در قطعنامه نوامبر ۲۰۱۱ (GOV/۲۰۱۱/۶۹)

، از جمله، تاکید نمود که ضروری است تا ایران و آژانس گفتگوی خود را با هدف حل و فصل فوری تمامی موضوعات باقیمانده، شامل موضوعاتی که منجر به نگرانی‌ها در مورد ابعاد احتمالاً نظامی برنامه هسته‌ای ایران شده است، بمنظور ارایه روشن سازی‌ها در خصوص آن مموضوعات تشدید نمایند.

۸. علاوه بر گزارش مدیرکل در اوت ۲۰۱۲ (GOV/۲۰۱۲/۳۷)، شورای حکام، در قطعنامه‌اش در سپتامبر ۲۰۱۲ (GOV/۲۰۱۲/۵۰)، از جمله، تصمیم گرفت که درخواستهای همکاری آژانس از ایران با هدف حل و فصل تمامی موضوعات باقیمانده ضروری و فوری است تا بدینوسیله اعتماد بین المللی نسبت به ماهیت کاملاً صلح آمیز برنامه هسته‌ای ایران اعاده شود.

B. تلاش‌ها برای بررسی نگرانیهای آژانس از نوامبر ۲۰۱۱

B. ۱. رهیافت ساختاری

۹. بین ژانویه ۲۰۱۲ و می‌۲۰۱۳، آژانس و ایران ده دور گفتگو در وین و تهران با هدف دستیابی به یک «رهیافت ساختاری» سندی برای حل و فصل موضوعات باقیمانده مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران، برگزار نمودند. معذالک، این گفتگو‌ها به نتایج قطعی منجر نگردید. در اکتبر ۲۰۱۳، آژانس و ایران به این نتیجه رسیدند که، با بن بست مذاکرات و نبود دورنمایی برای دستیابی به توافق در خصوص این سند، یک رهیافت جدید با هدف اطمینان از ماهیت منحصراً صلح آمیز برنامه هسته‌ای ایران بایستی توسعه یابد.

B. ۲. چارچوب برای همکاری

۱۰. در ۱۱ نوامبر ۲۰۱۳، آژانس و ایران یک «بیانیه مشترک در خصوص چارچوبی برای همکاری» (چارچوب برای همکاری) امضا کردند، که در آن توافق گردید تا همکاری در زمینه فعالیتهای راستی آزمایی آژانس برای حل و فصل تمامی موضوعات حال و گذشته، افزایش یابد، و اقدام با این فعالیت‌ها بر اساس یک رویه گام به گام باشد.

۱۱۰ بر اساس چهارچوب همکاری، آژانس و ایران در خصوص یکسری گام‌ها، هر کدام حاوی اقدامات عملی که باید از سوی ایران اجرا شود، به توافق رسیدند. از هیجده اقدام عملی مورد توافق، پانزده اقدام مربوط به ابعاد مختلف برنامه هسته‌ای اعلام شده ایران بود، که ایران تمامی آن‌ها را پیش از ۲۰۱۴ انجام داد. سه اقدام عملی دیگر مربوط به ابعاد احتمالاً هسته‌ای ایران بودند، که هدف از هرکدام روشن سازی موارد نگرانی آژانس، بر اساس ضمیمه ۲۰۱۱ بود. تا جولای ۲۰۱۵، ایران اولین سه اقدام عملی را اجرا نمود و با آژانس در مورد دو اقدام عملی دیگر مبادرت به بحثهای فنی نمود.

۱۲. در ۱۴ جولای ۲۰۱۵، مدیرکل و جناب آقای علی اکبر صالحی معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران (AEOI)، نقشه راه را امضا کردند. آژانس و ایران، درتداوم همکاری‌ها بر اساس چهارچوب همکاری، بمنظور تسریع و تقویت همکاری و گفتگو با هدف حل و فصل تمامی موضوعات باقیمانده که توسط آژانس و ایران حل نشده بود، تا آخر سال ۲۰۱۵، توافق نمودند. اقدامات مورد توافق در نقشه راه در ضمیمه ۱ فهرست شده است.

B. ۳. قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت

۱۳. در ۲۰ جولای ۲۰۱۵، شورای امنیت قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) را تصویب نمود، که در آن، از جمله، مجدداً تایید نمود که ایران «بر اساس درخواستهای آژانس بمنظور قادر شدن برای حل و فصل تمامی موضوعات باقیمانده، همانطوریکه در گزارشات آژانس تصریح شده، همکاری خواهد کرد».

C. اجرای نقشه راه

۱۴. در نقشه راه، آژانس و ایران بمنظور حل و فصل تمامی مسائل گذشته و حال، همانطوریکه در ضمیمه ۲۰۱۱ تصریح شده، تا پایان سال ۲۰۱۵، موافقت نمودند. با آغاز اجرای نقشه راه، آژانس مجموعه‌ای از اطلاعات را در اختیار داشت که نشان می‌داد ایران فعالیتهای مرتبط با توسعه یک وسیله انفجاری هسته‌ای را انجام داده بود. این اطلاعات که در ضمیمه ۲۰۱۱ منعکس شده‌اند، و بر اساس ارزیابی آژانس، در مجموع، معتبر بوده، و همچنین اطلاعات کسب شده تا مقطع نوامبر ۲۰۱۱، که بیشتر به تجزیه و تحلیل مندرج در آن ضمیمه کمک کرد.

۱۵. همانطوریکه در نقشه راه مورد توافق قرار گرفت، در ۱۵ اوت ۲۰۱۵، ایران توضیحات مکتوب خود و اسناد مربوطه را در خصوص موضوعات گذشته و حال به آژانس ارایه نمود. در ۸ سپتامبر ۲۰۱۵، آژانس پرسشهای مربوط به ابهامات در خصوص اطلاعات ارایه شده توسط ایران در ۱۵ اوت ۲۰۱۵ را به ایران ارائه داد. این پرسش‌ها همراه با بخشهای c. ۱-۱۲ از ضمیمه ۲۰۱۱ و یک ساختار مشترک برای ارایه پرسش‌ها برای هرکدام از بخش‌ها، به شرح ذیل می‌باشند: شاخص‌های متخذه از متن ضمیمه ۲۰۱۱ بمنظور دستیابی به روشن سازی‌ها فهرست شده، بررسی آژانس از اطلاعات موجود تا نوامبر ۲۰۱۱ از فعالیتهای پادمان خود، از ایران و دیگر کشور‌ها، و هرگونه نشانه‌ای در خصوص شاخص‌ها، و پرسشهای آژانس.

۱۶. در ۱۵ اوت ۲۰۱۵، بمنظور رفع ابهامات مربوط به اطلاعات ارایه شده از سوی ایران به آژانس، در روزهای ۱۵، ۱۶، ۱۷ و ۲۹ و ۳۰ سپتامبر ۲۰۱۵ و ۱۰ و ۱۴ اکتبر ۲۰۱۵، آژانس و ایران نشستهای فنی-کار‌شناسی برگزار کردند، و آژانس در اماکن مورد نظر در ایران در روزهای ۱۸، ۱۹ و ۲۰ سپتامبر و ۹ و ۱۵ اکتبر اقدام به فعالیتهای پادمان نمود.

۱۷. در ۲۰ سپتامبر ۲۰۱۵، مدیرکل و معاون مدیرکل و رئیس بخش پادمان‌ها از مکان خاص مورد نظر آژانس در پارچین بازدید نمودند.

۱۸. تمامی فعالیت‌ها بر اساس نقشه راه بر طبق برنامه مورد توافق اجرا گردید، در ۲۴ نوامبر ۲۰۱۵، آژانس و ایران «جلسه جمع بندی فنی» در وین برگزار کردند.

D – متدلوژی

۱۹. در نوامبر ۲۰۱۱، آژانس «تحلیل خود از اطلاعاتی که در قالب شاخص‌های مرتبط با وجود یا توسعه فرآیندهای مربوط به فعالیت‌های هسته‌ای از جمله نظامی شدن در اختیار داشت» را ارائه نمود. از نوامبر ۲۰۱۱، آژانس از طریق فعالیت‌هایی در قالب «چارچوب همکاری»، از جمله «نقشه راه» و «برنامه اقدام مشترک»، از طریق تلاش‌های خود آژانس، و از دولت‌های عضو، از جمله ایران، اطلاعات بیشتری به دست آورده است. از آنجا که اطلاعات تکمیلی در اختیار آژانس قرار گرفته است، آژانس قادر شده است که تحلیل خود در مورد جنبه‌های نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای ایران را پالایش کند.

۲۰. به منظور انجام ارزیابی نهایی، آژانس تمام اطلاعاتی که در اختیار دارد را در ارتباط با هریک از دوازده حوزه، به نحو مندرج در پیوست ۲۰۱۱ مورد تحلیل قرار داده است. آژانس همچنین از همین اطلاعات استفاده کرده تا بتواند از طریق ملاحظه ماهیت، میزان و انسجام اطلاعات در طی زمان، درکی از تصویر کلی بدست آورد.

E- ارزیابی‌های حوزه‌ای

۲۱. همچنانکه قبلا گزارش شده است، آژانس تحلیل خود از برنامه هسته‌ای ایران را بر یک مسیر اکتساب شامل اورانیوم با درصد غنی شدگی بالا (HEU) متمرکز کرده است. بر اساس شاخص‌های ملاحظه شده توسط آژانس در ارتباط با فعالیت‌های هسته‌ای ایران، کار آژانس بر تحلیلی مرتبط با توسعه یک ابزار انفجاری درونی HEU متمرکز شده است.

E. ۱. ساختار مدیریت برنامه

۲۲. اطلاعاتی که پیش از نوامبر ۲۰۱۱ در اختیار آژانس قرار داشت نشان می‌داد که ایران از طریق تعدادی از ساختارهای مدیریتی متفاوت و متغیر، تمهیدات لازم برای فعالیت‌هایی در پشتیبانی از یک جنبه نظامی احتمالی برای برنامه هسته‌ای خود را فراهم کرده است. بر اساس این اطلاعات، ساختارهای سازمانی بیشتر حوزه‌های فعالیت مرتبط با تولید یک ابزار انفجاری هسته‌ای را پوشش می‌داد. این اطلاعات مشخص می‌کرد که فعالیت‌های آغاز شده در اواخر دهه هشتاد میلادی در دپارتمان‌های مرکز تحقیقات فیزیک (PHRC) و بعد‌تر، تحت رهبری محسن فخری‌زاده، در اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی در پروژه‌هایی در برنامه AMAD تمرکز یافت، و آنگونه که ادعا شده بود از طریق «دفتر ارکیده» مدیریت می‌شد. این اطلاعات نشان می‌داد که فعالیت‌های تحت برنامه AMAD در اواخر سال ۲۰۰۳ میلادی متوقف شده و اینکه کار کاملا ثبت شده، تجهیزات و اماکن کار یا بطور کامل پاکسازی شده و یا امحاء گردید تا چیز زیادی برای شناسایی ماهیت حساس کاری که صورت گرفته بود باقی نماند. نهایتا، بر اساس این اطلاعات، یک سازمان جدید با عنوان سازمان پژوهش و نوآوری دفاعی توسط محسن فخاری‌زاده تاسیس شده و در سایت مژده در نزدیکی دانشگاه مالک اش‌تر در تهران مستقر شد.

۲۳. در مطالب ارائه شده توسط ایران به تاریخ ۱۵ آگوست ۲۰۱۵ تحت نقشه راه، ایران اطلاعاتی در ارتباط با برخی از سازمان‌های ذکر شده در پیوست ۲۰۱۱ و ارتباطات آن‌ها و کارکردهای آن‌ها به آژانس ارائه کرد. در این ارتباط، ایران از جمله وجود یک برنامه هماهنگ شده با هدف تولید یک ابزار انفجاری هسته‌ای را رد کرد، و مشخصا وجود برنامه AMAD و «دفتر ارکیده» به عنوان عناصری از چنان برنامه‌ای را تکذیب کرد. آژانس در تاریخ ۸ سپتامبر ۲۰۱۵ سوالاتی در این خصوص از ایران مطرح کرد که سپس در جلسات فنی-کار‌شناسی در تهران مورد بحث قرار گرفتند. یک بخش مهم از اطلاعاتی که در خصوص وجود ساختارهای سازمانی در اختیار آژانس قرار گرفته بود، در خلال اجرای نقشه راه توسط ایران تایید شد.

۲۴. آژانس چنین ارزیابی می‌کند که، پیش از پایان سال ۲۰۰۳، یک ساختار سازمانی در ایران برقرار بوده که برای ایجاد هماهنگی برای طیفی از فعالیت‌های مرتبط با تولید یک ابزار انفجاری هسته‌ای مناسب بوده است. اگرچه برخی اقدامات پس از سال ۲۰۰۳ صورت گرفته، اما آن‌ها بخشی از یک تلاش هماهنگ شده نبودند.

E. ۲. فعالیت‌های خرید

۲۵. همانطور که قبلا گزارش شد، ایران اعلام کرده است که سازمان انرژی اتمی به خاطر تحریم‌های بین المللی تحمیل شده بر کشور، با دشواری‌هایی در خرید روبرو شده است. این محدودیت‌ها در به دست آوردن اقلام حساس موجب شد که دستیابی ایران بر مواد و تجهیزات برای برنامه هسته‌ای ش دشوار گردد. بر اساس اطلاعاتی که تا پیش از نوامبر ۲۰۱۱ در اختیار آژانس بود، ایران قادر بود خریدهای خود را، عمدتا برای فعالیت‌های چرخه سوخت هسته‌ای خویش، از طریق شرکت‌هایی که مستقیما با سازمان انرژی اتمی یا وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ارتباطی نداشتند انجام دهد، و لذا مصرف کننده نهایی را پنهان نماید.

۲۶. آژانس همچنین نشانه‌هایی در دست داشت از برخی نمونه‌های خرید و اقدام به خرید اقلامی که، علاوه بر سایر امور، به تولید یک ابزار انفجاری هسته‌ای مربوط می‌شد. آژانس اطلاعاتی در اختیار ندارد که اقدام به چنین خریدهایی پس از سال ۲۰۰۷ صورت گرفته باشد.

۲۷. طی بحث‌های صورت گرفته در تاریخ ۱۶ سپتامبر ۲۰۱۵ با آژانس، ایران مطالبی که قبلا عنوان کرده بود را تایید کرد مبنی بر اینکه، همانطور که آژانس احراز نموده است، ایران یک بررسی در مورد خرید یک دوربین مخصوص با سرعت بالا کرده بوده، این دوربین برای مقصودی متعارف بوده، و نهایتا، ایران این خرید را صورت نداده است. در خلال این مباحثات، ایران همچنین بر تکذیبی قبلی خود در مورد اینکه یک شرکت نام برده شده، برای خرید سوئیچ‌های با سرعت بالا تلاش کرده بوده پافشاری کرد.

۲۸. آژانس از زمان پیوست ۲۰۱۱، هیچ اطلاعات تکمیلی در خصوص این موضوع دریافت نکرده است.

E. ۳. اکتساب مواد هسته‌ای

۲۹. اطلاعاتی که پیش از نوامبر ۲۰۱۱ در اختیار آژانس قرار داشت نشان می‌داد که معدن گچین یک منبع بالقوه برای اورانیوم به منظور استفاده در فعالیت‌های هسته‌ای اعلام نشده در بازه زمانی ۲۰۰۰ تا ۲۰۰۳ بوده است. این اطلاعات همچنین نشان می‌داد که فعالیت‌های مقدماتی، از جمله «پروژه نمک سبز» در یک مکان نامشخص صورت گرفته و هدف از آن‌ها تولید نمک‌های اورانیوم بوده که می‌توانسته است مناسب باشد برای یا تبدیل یا به مواد برای غنی سازی اورانیوم و یا به موادی برای تجزیه مستقیم نمک‌های اورانیوم به فلز خالص اورانیوم. این اطلاعات از سندهای مرتبط با مطالعات ادعایی و سایر اطلاعات دریافتی از دولت‌های عضو ریشه می‌گرفتند، و نشان می‌دادند که این فعالیت‌ها در زمانی که برنامه AMAD در اواخر سال ۲۰۰۳ متوقف شد، پایان گرفتند. این اطلاعات نشان می‌داد که کار مزبور در یک مرحله پیشرفته نبوده است. این اطلاعات نشان می‌داد که کار مقدماتی که با هدف اجرای این فرآیند صورت گرفته بود، مشتمل بر استفاده از مواد جایگزین بود تا از احتمال آلودگی کنترل نشده جلوگیری شود. سایر اطلاعات نشان می‌داد که ایران، خارج از چرخه سوخت هسته‌ای اعلام شده خود، در حال توسعه فرآیندهایی برای تجزیه نمک‌های اورانیوم به فلز خالص اورانیوم بوده است. اطلاعات موجود در اسناد مطالعات ادعایی، نمک‌های اورانیوم که قرار بود تولید شوند را به تولید کلاهک مرتبط می‌ساخت.

۳۰. ایران وجود معدن گچین را در آوریل سال ۲۰۰۴ در خلال اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی اعلام نمود. در سال ۲۰۱۴ در قالب چارچوب همکاری و برنامه اقدام مشترک، ایران امکان دسترسی مدیریت شده آژانس به معدن گچین را فراهم آورد. آژانس چنین ارزیابی کرده است که فعالیت‌های صورت گرفته در این سایت با اعلامیه‌هایی که ایران در قالب چارچوب همکاری و برنامه اقدام مشترک ژنو ارائه داده است همخوانی دارد و اینکه، در هر صورت، پیش از سال ۲۰۰۶ هیچ میزان قابل توجهی مواد هسته‌ای در گچین نمی‌توانسته است تولید شده باشد. آژانس چنین ارزیابی می‌نماید که فرآیند طراحی شده برای تولید نمک‌های اورانیوم به لحاظ فنی دچار مشکل بوده و در مقایسه با آن چیزی که به عنوان بخشی از چرخه سوخت هسته‌ای اعلام شده ایران، در اختیار این کشور قرار داشته، از کیفیت پایینی برخوردار بوده است.

۳۱. آژانس همچنین اطلاعاتی از دولتهای عضو دریافت کرده بود که، مقادیری در مقیاس کیلوگرم از فلز اورانیوم در اختیار برنامه AMAD قرار داشته است، هرچند که مورد استفاده قرار نگرفته است. همانگونه که قبلا گزارش شد، آژانس در آگوست ۲۰۱۱ یک راستی آزمایی فیزیکی از موجودی (PIV) لابراتوار تحقیقاتی چندمنظوره جابر بن حیان به عمل آورد، تا علاوه بر چیزهای دیگر، مواد هسته‌ای موجود در شکل فلز طبیعی اورانیوم و پسماند فرآیند مربوط به آزمایش‌های تبدیل UF۴ به فلز اورانیوم که در این لابراتوار در بازه زمانی ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۰ صورت گرفته بود را راستی آزمایی نماید. در نتیجه این راستی آزمایی فیزیکی، آژانس متوجه یک ناهمخوانی احتمالی در حد چند کیلوگرم اورانیوم طبیعی در نتایج حسابرسی این آزمایش‌ها گردید. آژانس این اطلاعات را مجددا در سال ۲۰۱۴ مورد بازبینی قرار داد و به این ارزیابی رسید که میزان اورانیوم طبیعی مزبور در حد تقریب متداول در سنجش‌ها و حسابرسی‌های مربوط به مواد هسته‌ای بوده است.

۳۲. بر مبنای تمام اطلاعاتی که در اختیار آژانس قرار داشت، از جمله از طریق فعالیت‌های ویژه راستی آزمایی که در چارچوب همکاری مشخص شده است (از جمله دسترسی مدیریت شده به معدن گچین) و برنامه اقدام مشترک ژنو، آژانس هیچ نشانه‌ای از یک چرخه سوخت هسته‌ای اعلام شده در ایران فرا‌تر از آن فعالیت‌هایی که پیش‌تر توسط ایران اعلام شده بود به دست نیاورد. آژانس چنین ارزیابی می‌نماید که هر میزان مواد هسته‌ای که ممکن است در قالب برنامه AMAD در اختیار ایران بوده باشد، در حد تقریب متداول در سنجش‌ها و حسابرسی‌های مربوط به مواد هسته‌ای بوده است.

E. ۴. اجزاء هسته‌ای برای یک ابزار انفجاری

۳۳. اطلاعاتی که پیش از نوامبر ۲۰۱۱ در اختیار آژانس قرار داشت نشان می‌داد که، در اوایل دهه ۱۹۹۰، ایران ممکن است اطلاعات مربوط به طراحی یک ابزار نظامی هسته‌ای را از طریق یک شبکه مخفی عرضه هسته‌ای دریافت کرده باشد. ایران یک کپی از سند یک صفحه‌ای دستنویس را در اختیار آژانس قرار داد که گفته می‌شود پیشنهادی از سوی این شبکه مخفی عرضه هسته‌ای بوده در ارتباط با فناوری غنی سازی توسط سانتریفیوژ. در خلال بحث‌هایی که در سال ۲۰۰۵ با ایران صورت گرفت، آژانس به یک سند ۱۵ صفحه‌ای مربوط به تبدیل ترکیبات اورانیوم به فلز اورانیوم («سند فلز اورانیوم») و تولید اجزاء فلزی نیمکره‌ای اورانیوم غنی شده دست یافت.

۳۴. اطلاعاتی که پیش از نوامبر ۲۰۱۱ در اختیار آژانس قرار داشت نشان می‌داد که ایران در کار مقدماتی با هدف توسعه یک فرآیند شیمیایی برای تجزیه یک ترکیب فلوراید اورانیوم (UF۴) به فلز اورانیوم با استفاده از اکسید سرب به عنوان ماده جایگزین پیشرفت‌هایی داشته است. بعلاوه، این اطلاعات نشان می‌داد که ایران کارهای مقدماتی، بدون مواد هسته‌ای، برای تولید اجزاء اورانیومی برای یک ابزار انفجاری هسته‌ای صورت داده است. در خلال بحث‌های صورت گرفته در سپتامبر ۲۰۱۵ تحت نقشه راه، ایران به آژانس اطلاع داد که ایران کار متالورژیک که مشخصا برای ابزارهای هسته‌ای طراحی شده باشد انجام نداده، و مایل به بحث در خصوص فعالیت‌های مشابه که فاقد چنان کاربردی هستند، نمی‌باشد.

۳۵. بر مبنای تمام اطلاعاتی که در اختیار آژانس بود، آژانس هیچ نشانه‌ای از اینکه انجام فعالیت‌هایی توسط ایران که مستقیما ریشه در «سند فلز اورانیوم» یا اطلاعات طراحی یک ابزار انفجاری هسته‌ای از طریق یک شبکه مخفی عرضه هسته‌ای داشته باشد نیافته است.

E. ۵. تولید چاشنی انفجاری

۳۶. تولید چاشنی‌های ایمن و سریع العمل، و تجهیزات مناسب برای آتش کردن چاشنی‌ها، یک بخش لایتجزی از برنامه تولید یک ابزار انفجاری هسته‌ای از نوع درون-انفجاری است. پیش از نوامبر ۲۰۱۱، آژانس اطلاعاتی داشت که نشان می‌داد که ایران، در سالهای ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۳، اقدام به تولید چاشنی‌های انفجاری از نوع کابل‌های پلی انفجاری (EBW) و ایجاد توانایی آتشزنه با ولتاژ بالا کرده است که، در ترکیب با یکدیگر، موجب می‌شد چند چاشنی انفجاری به طور همزمان با کمتر از چند میکروثانیه اختلاف آتش بگیرند.

۳۷. در خلال جلسه‌ای که در سال ۲۰۱۴ در قالب چارچوب همکاری برگزار شد، ایران اطلاعاتی در اختیار آژانس قرار داد که نشان می‌داد که در دسامبر ۲۰۰۰ وزارت دفاع ایران تصمیم گرفته بود ضوابط ایمنی برای برخی عملیات مشخص که دربردارنده مواد منفجره متعارف بودند را از طریق تولید چاشنی‌های انفجاری ایمن‌تر ارتقاء دهد. ایران بیان نمود که کار مقدماتی بر روی چاشنی‌های EBW توسط یک گروه صنعتی مرتبط با وزارت دفاع صورت گرفته و پس از آن، در سال ۲۰۰۲، کار‌های بیشتر را آغاز نموده است که به تولید موفقیت آمیز چاشنی‌های انفجاری EBW منجر شده است. ایران فیلمی از انجام فعالیت‌های آزمایشی به آژانس نشان داد که عنوان نمود مربوط به صنعت هوافضای او است. آژانس توجه نمود که ایران توضیحی در ارتباط با فعالیت‌هایی که بر اساس اطلاعات قبلی، در سالهای ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۳ انجام داده بود ارائه نداده است.

۳۸. ایران عنوان نمود که دلیل تولید چاشنی‌های EBW کمک به پیشگیری از سوانح انفجاری بوده، و در خلال نشستی که در قالب چارچوب همکاری در تاریخ ۲۰ ماه می‌۲۰۱۴ برگزار شد، فهرستی از پنج سانحه را به آژانس ارائه کرد. آژانس معلوم نمود که این اطلاعات با جدول زمانبندی همخوانی نداشته و ارتباطی به برنامه تولید چاشنی‌ها ندارند. در جلسه‌ای که در قالب نقشه راه در ۱۵ اکتبر ۲۰۱۵ برگزار شد، ایران جدولی از شش سانحه دیگر را به آژانس ارائه داد. آژانس توجه دارد که اگرچه هریک از این‌ها گفته شده که در زمان‌های درست رخ داده و مرتبط با سوانح انفجاری هستند، لااقل یکی از آن‌ها به نظر نمی‌رسد که ارتباطی با چاشنی‌ها داشته باشد.

۳۹. در‌‌ همان جلسه مورخ ۲۰ می‌۲۰۱۴، ایران همچنین به آژانس اطلاع داد که در حوالی سال ۲۰۰۷، صنایع نفت و گاز این کشور تشخیص داده بودند که به چاشنی‌های انفجاری EBW برای تولید ابزارهای حفر چاه‌های عمیق اکتشاف نیاز هست. ایران در جهت تحکیم این ادعا، اطلاعاتی به آژانس ارائه داد، از جمله نتایج تعداد محدودی تست که در آن‌ها چاشنی‌های انفجاری با همزمانی زیر میکروثانیه آتش شده بودند. ایران به آژانس اطلاع داد که در سال ۲۰۰۸، به دلیل نگرانی از علاقه‌ای که آژانس به تولید چاشنی‌های EBW توسط ایران ابراز کرده بود، تامین نیاز صنعت نفت و گاز به حالت تعلیق درآمده بود. کار بر روی چاشنی‌های انفجاری تکی برای کاربرد در صنعت نفت و گاز در سال ۲۰۱۳ آغاز شد. همانگونه که قبلا توسط آژانس گزارش گردید، این نوع کاربرد در تعارض با رویه‌های تخصصی صنعتی نمی‌باشد.

۴۰. آژانس چنین ارزیابی می‌نماید که چاشنی‌های EBW تولیدی توسط ایران دارای مختصاتی هستند که به ابزار انفجاری هسته‌ای مربوط می‌شود. آژانس تصدیق می‌نماید که روند رو به رشد استفاده از چاشنی‌های انفجاری EBW برای مصارف غیرنظامی و نظامی متعارف وجود دارد.

E. ۶. ابتکار مواد انفجاری قوی و آزمایشات مربوطه

۴۱. پیش از نوامبر ۲۰۱۱ دولت‌های عضو اطلاعاتی را در اختیار آژانس قرار دادند که ایران اطلاعات طراحی فناوری مواد منفجره موسوم به آغازگر چند نقطه‌ای (MPI) را در اختیار دارد و اینکه ایران این اطلاعات را برای آماده سازی مواد منفجره با قدرت بالا در هندسه (حجم) نیمکره مورد استفاده قرار داده است. این اطلاعات حاکی از آن بود که ایران یک سامانه MPI نیم کره‌ای را توسعه و حداقل یک آزمایش در مقیاس بزرگ در سال ۲۰۰۳ انجام داده است که جزییات فنی آن از نظر داخلی و با مواد نگارش شده توسط یک «کار‌شناس خارجی» همخوانی داشت. آژانس ارزیابی مجدد کرده است که این آزمایش در مکانی به نام «مریوان» و نه در «منطقه» مریوان انجام شده است.

۴۲. آژانس بعد از نوامبر ۲۰۱۱ اطلاعات اضافه از دولت‌های عضو در باره انجام آزمایش‌هایی در مقیاس پایین توسط ایران در اوایل دهه ۲۰۰۰ با هدف تایید آماده سازی مواد منفجره با قدرت بالا، تجهیزات مربوطه، و اجرای معیارهای ایمنی در مکان‌های آزمایشی مختلف در ایران دریافت کرد.

۴۳. اطلاعات در دسترس آژانس در ۲۰۱۱ نیز نشان می‌داد که ایران می‌توانسته از کار‌شناس خارجی پیش گفته که از هر دو دانش فناوری MPI و عیب‌شناسی تجربی (experimental diagnostics) برخوردار بود و بخش زیادی از کار حرفه‌ای خود را به اشتغال در برنامه سلاح هسته‌ای در کشور مبداء خود صرف نموده، بهره برده باشد. حضور کار‌شناس خارجی در ایران در بازه زمانی ۱۹۹۶-۲۰۰۱ توسط ایران تایید شده، هر چند ایران اظهار داشته است که فعالیت‌های او به تولید الماس‌های نانو (نانو الماس) مربوط بوده است.

۴۴. در اطلاعات ارائه شده توسط ایران به تاریخ ۱۵ اوت ۲۰۱۵ تحت نقشه راه، و در جریان مباحثات بیشتر در سپتامبر ۲۰۱۵، ایران به آژانس اطلاع داد که این کشور یک الزام فنی برای توسعه فناوری MPI مربوط به یک کاربرد نظامی متعارف مربوط به اوایل دهه ۱۹۹۰ میلادی داشته است و اینکه «عملیاتی کردن» این پروژه در سال ۲۰۰۷ شروع شد. اطلاعات ارائه شده توسط ایران نشان داد که چگونه مفهوم ژنراتور موج حلقوی از طراحی مذکور در اطلاعات تأمین شده توسط ایران برای آژانس در ۲۰۰۸ اقتباس شده و ظاهراً برای بهینه سازی عملکرد مواد انفجاری متعارف توسعه یافته بود. ایران در جریان جلسه کار‌شناسی فنی مورخ ۳۰ سپتامبر ۲۰۱۵ نمونه‌هایی از ژنراتور موج حلقوی شامل تعدادی که با مواد منفجره پر و شلیک شده بودند را به آژانس نشان داد. ایران اعلام کرد که آزمایش از ماهیتی تجربی به منظور تعیین کارکرد سامانه انفجاری برخوردار بوده است. متعاقباً ایران اعلام کرد که این کشور مشخصاتی را برای کارکرد ژنراتور موج حلقوی تعریف نکرده و فقط اندازه گیری‌های تشخیصی محدودی را انجام داده است.

۴۵. علاوه بر اطلاعاتی که نشان می‌داد ایران با فناوری آغازگر چند نقطه‌ای MPI در هندسه (حجم) مسطح کار کرده است، در مباحثات مورخ ۳۰ سپتامبر ۲۰۱۵ ایران اعلام کرد که این کشور فناوری MPI را برای یک هدف نظامی متعارف نامشخص در یک هندسه (حجم) استوانه‌ای مورد تحقیق قرار داده است. ایران همچنین تکرار کرد که هیچ کاری در زمینه فناوری MPI در هندسه (حجم) (نیم) کره‌ای انجام نشده است.

۴۶. آژانس ارزیابی می‌کند که فناوری MPI توسعه یافته توسط ایران ویژگی‌های مربوط به یک وسیله انفجاری هسته‌ای به اضافه ویژگی‌های مربوط به شمار کوچکی از کاربردهای جایگزین را دارد.

E. ۷. آزمایش‌های هیدرودینامیک

۴۷. پیش از نوامبر ۲۰۱۱، اطلاعات به دست آمده از طریق کوشش‌های خود آژانس به علاوه اطلاعات تأمین شده برای آژانس توسط دولت‌های عضو نشان داد که ایران اجزای شبیه سازی شده برای یک وسیله انفجاری هسته‌ای از مواد دارای چگالی بالا را تولید کرده است، و اینکه این اجزا می‌توانند دارای ویژگی‌های مربوط به آزمایش فشاری دینامیک اجزا، یعنی آزمایش هیدرودینامیک باشند. چنین آزمایشی می‌توانسته استفاده از تجهیزات تشخیصی با سرعت بالا برای نظارت بر تقارن شوک فشاری هسته شبیه سازی شده یک وسیله انفجاری هسته‌ای را در بر داشته باشد.

۴۸.‌‌ همان گونه که قبلاً گزارش شد، در ارتباط با آزمایش هیدرو دینامیک، آژانس اطلاعاتی را از دولت‌های عضو شامل تصاویر ماهواره‌ای دریافت کرد که نشان می‌داد ایران در سال ۲۰۰۰ یک سیلندر بزرگ را در مجتمع نظامی پارچین ساخته و نصب کرده است. اطلاعات دیگر نشان داد که این سیلندر با پارامترهای یک محفظه شلیک مواد منفجره (محفظه) (chamber) موجود در نوشته‌های کار‌شناس خارجی مطابقت دارد و برای مهار آثار انفجار تا ۷۰ کیلوگرم مواد منفجره با قدرت بالا (مقداری مناسب برای انجام آزمایش‌های هیدرودینامیک با مواد منفجره پرقدرت) طراحی شده بود. اطلاعات نشان می‌داد که ایران ابتدا مخزن را نصب و سپس یک ساختمان را در اطراف آن بنا کرده است، و اینکه این ساختمان (ساختمان اصلی مورد نظر آژانس) تا اواخر سال ۲۰۰۳ مورد استفاده بود.

۴۹. آژانس بعد از نوامبر ۲۰۱۱ اطلاعات اضافی از دولت‌های عضو در باره تجهیزات مستقر در سایت پارچین و تعداد زیادی تصاویر ماهواره‌ای بازرگانی بدست آمده از این سایت را دریافت کرد.

۵۰. آژانس از ایران خواست تا فعالیت‌های مربوط به توانمندی‌های پژوهشی انفجاری نظارت شده از نظر علمی را که مبنای نگرانی‌های مشخص آژانس مطروحه در ضمیمه ۲۰۱۱ بودند را روشن سازد. ایران هیچ گونه توضیحی ارائه نکرد.

۵۱. از زمان طرح نخستین درخواست آژانس از ایران برای دسترسی به محل مشخص مورد نظر آن در سایت پارچین در فوریه ۲۰۱۲، فعالیت‌های گسترده‌ای در این مکان انجام شده است. این فعالیت‌ها، مشاهده شده از طریق تصاویر ماهواره‌ای بازرگانی، ظاهراً از جمله تخریب ساختمان اصلی، حذف/جایگزینی یا نوسازی سازه دیوار خارجی آن، حذف و جایگزینی بخشی از سقف، و مقدار زیادی مایع خارج شده از ساختمان را نشان می‌داد. تصاویر ماهواره‌ای بازرگانی همچنین نشان داد که پنج ساختمان یا سازه دیگر در‌‌ همان مکان در این دوره زمانی تخریب شدند و اینکه تسطیح زمین و محوطه سازی در منطقه وسیعی در این مکان و اطراف آن انجام گرفته است.

۵۲. تحت مفاد نقشه راه، آژانس و ایران در باره ترتیباتی در خصوص موضوع پارچین توافق کردند. این ترتیبات شامل مشاهده بصری و نمونه برداری محیطی در محل مورد نظر آژانس بود. این فعالیت‌ها در ۲۰ سپتامبر ۲۰۱۵ تکمیل شدند. برای تایید موثق بودن فعالیت‌ها و نمونه‌ها، آژانس تضمین نمود که نمونه‌ها در محل مورد نظر گرفته شده‌اند و اینکه اقدامات حفاظتی در مورد نمونه‌ها مطابق رویه‌های پادمانی تأسیس شده توسط آژانس رعایت شده است.

۵۳. هنگامی که مدیرکل و معاون مدیرکل در امر پادمان‌ها از ساختمان اصلی مورد نظر آژانس در سایت پارچین در ۲۰ سپتامبر ۲۰۱۵ بازدید کردند، آن‌ها یک محفظه یا هر گونه تجهیزات مربوطه را در داخل ساختمان مشاهده ننمودند. آن‌ها از جمله نشانه‌های تازه‌ای دال بر نوسازی داخلی، یک سقف با یک سطح مقطع غیر معمول و یک سامانه تهویه مطبوع که به نظر می‌رسید ناقص است را مشاهده نمودند.

۵۴. ایران در جریان مباحثات در جلسه کار‌شناسی فنی تحت نقشه راه اعلام کرد که ساختمان همیشه برای انبار کردن مواد شیمیایی جهت تولید مواد منفجره مورد استفاده قرار گرفته است.

۵۵. آژانس نمونه‌های محیطی را تجزیه و تحلیل نموده است. آژانس ترکیبات انفجاری یا پیش سازهای آن‌ها را که نشان دهد ساختمان برای انبار کردن بلند مدت مواد شیمیایی مربوط به مواد منفجره مورد استفاده قرار داشته است را پیدا نکرد.

۵۶. به دنبال تکمیل جلسه کار‌شناسی فنی در ۱۴ اکتبر ۲۰۱۵ که در آن ایران با نشان دادن یک عکس هوایی گرفته شده توسط ایران، تصاویر ماهواره‌ای آژانس را مورد چالش قرار داد، آژانس از منابع مختلف از جمله یک منبع بازرگانی، تصاویر ماهواره‌ای جدیدی را به دست آورد که نشانه‌های قبلی مربوط به حضور یک شیء استوانه‌ای شکل بزرگ در محل مورد نظر آژانس در سایت پارچین در تابستان ۲۰۰۰ را حمایت می‌کرد.

۵۷. اطلاعات موجود نزد آژانس شامل نتایج تجزیه و تحلیل و تصاویر ماهواره‌ای، اعلام ایران در باره هدف (نوع کاربری) ساختمان را حمایت نمی‌کند. به عنوان نتیجه فعالیت‌های انجام شده تحت مفاد نقشه راه، آژانس تصدیق کرده است که از ۲۰ سپتامبر ۲۰۱۵ سیلندر در ساختمان اصلی مورد نظر (آژانس) نبود. آژانس ارزیابی می‌کند که فعالیت‌های گسترده انجام شده توسط ایران از فوریه ۲۰۱۲ در محل خاص مورد نظر آژانس، توان آژانس برای انجام راستی آزمایی مؤثر را به صورت جدی تضعیف نمود.

E. ۸. مدل سازی و محاسبات

۵۸. تا نوامبر ۲۰۱۱ آژانس اطلاعاتی را از دولت‌های عضو دریافت کرده بود که نشان می‌داد ایران قبل از ۲۰۰۴ و بین ۲۰۰۵ و ۲۰۰۹ مطالعات مدل سازی رایانه‌ای ترتیبات اجزای متعددی را که فقط مختص تنظیمات انفجاری هسته‌ای مبتنی بر فناوری انفجار داخلی بودند را انجام داده است. اطلاعات منابع باز نیز نشان داد که ایران مطالعات اضافی مربوط به مدل سازی مواد منفجره پر قدرت را که آژانس نیز در چارچوب شبیه سازی هیدرودینامیک و مطالعات توسعه کد مهم می‌دانست، انجام داده است. مدل سازی تشریح شده در بالا دارای شماری کاربردهای ممکن است که برخی از آن‌ها به طور خاص برای یک وسیله انفجاری هسته‌ای است.

۵۹. اطلاعات اضافی دریافت شده توسط آژانس از دولت‌های عضو از نوامبر ۲۰۱۱ با اطلاعاتی که قبلاً در اختیار آژانس بود همخوانی دارد. همچنین اطلاعات اضافی در باره یک پروژه در سال ۲۰۰۹ برای تعیین معادله‌های حالت مواد مورد نظر از یک دولت عضو به دست آژانس رسید.

۶۰. آژانس در اکتبر ۲۰۱۴ شماری از این موضوعات شامل آن دسته از موضوعات که به نشریات ایرانی منبع باز اشاره داشتند را با ایران مورد بحث قرار داد. در خصوص نشریات منبع باز مربوط به محاسبات نوترونی، ایران توضیح داد که نشریات مشخص شده توسط آژانس بر کار گذشته و حال انجام شده توسط یک فرد مشخص مبتنی می‌باشد که رساله درجه دکتری خود را به اتمام رسانده است. ایران در آوریل ۲۰۱۵ این رساله (به زبان فارسی) را برای بررسی به آژانس نشان داد. ایران در باره مدل سازی محاسبات وسیله انفجاری هسته‌ای اعلام کرد که چنین مطالعاتی هرگز در ایران انجام نشده است. آژانس برخی شباهت‌ها بین نشریات منبع آزاد ایرانی و مطالعات مطروحه در اطلاعات دریافت شده از دولت‌های عضو بر حسب تطابق متنی، و پارامترهای بعدی مشخص و دیگر پارامترهای به کار رفته را مورد توجه قرار می‌دهد.

۶۱. در مورد مطالعات مدل سازی در زمینه مواد منفجره پرقدرت، ایران در اطلاعات ارسالی به آژانس به تاریخ ۱۵ اوت ۲۰۱۵ تحت نقشه راه، به استفاده از مدل سازی هیدرودینامیک در کاربردهای نظامی متعارف اشاره و اعلام نمود که چنین کاربردهایی ربطی به نگرانی آژانس ندارند. ایران در جریان جلسه‌های کار‌شناسی که بعد از آن تاریخ برگزار شدند، مشخص ساخت که با امعان نظر به ابعاد نظامی متعارف قوی مربوط به این کار، در موضعی نیست که در باره آن‌ها صحبت کند.

۶۲. بر اساس همه اطلاعات در دسترس آژانس شامل (اطلاعات دریافت شده) از اجرای نقشه راه، آژانس ارزیابی می‌کند که ایران مدل سازی رایانه‌ای یک وسیله انفجاری هسته‌ای را قبل از ۲۰۰۴ و بین ۲۰۰۵ و ۲۰۰۹ انجام داده است. با این حال آژانس ماهیت ناقص و پراکنده این محاسبات را مورد توجه قرار می‌دهد. آژانس همچنین کاربرد برخی مدل سازی‌های هیدرو دینامیک برای وسیله‌های انفجاری نظامی متعارف را مورد توجه قرار می‌دهد.

E. ۹. آغازگر نوترونی

۶۳. اطلاعات ارائه شده به آژانس توسط دولت‌های عضو قبل از نوامبر ۲۰۱۱ نشان می‌داد که ایران اقدامات عملی برای تضمین آغازگری نوترون یک وسیله انفجاری هسته‌ای از نوع انفجار داخلی از طریق آزمایش با مواد و محاسباتی که می‌توانست تحت فشرده سازی شوک نوترون ایجاد نماید را مورد توجه قرار داده بود. قبل از اجرای نقشه راه، آژانس ارزیابی کرد که یکی از شاخص‌های ساخت منابع نوترون حاصل از شوک ضعیف‌تر از آنچه قبلاً در نظر گرفته شده بود می‌باشد.

۶۴. اطلاعات اضافی تأمین شده توسط یک دولت عضو قبل از نوامبر ۲۰۱۱ نشان داد که فعالیت در این زمینه در ایران احتمالاً بعد از ۲۰۰۴ ادامه داشته است و اینکه از حدود ۲۰۰۶ به بعد، ایران یک برنامه چهار ساله در باره اعتبارسنجی طراحی منبع نوترون حاصل از شوک از جمله از طریق استفاده از مواد غیرهسته‌ای به منظور اجتناب از آلودگی را آغاز کرده است. ایران در جریان جلسه کار‌شناسی فنی در سپتامبر ۲۰۱۵ اعلام کرد که هیچ فعالیت، عملی یا نظری، مربوط به منابع نوترونی ناشی از شوک را انجام نداده است.

۶۵. موارد ارائه شده توسط ایران به آژانس در اوت ۲۰۱۵ تحت نقشه راه اطلاعاتی را در باره مطالعات عمومی تولید نوترون شامل می‌شد و نشریات منبع آزاد غیر ایرانی مربوط را مشخص می‌سازد. ایران تایید نمود که تحقیق در یک مؤسسه در ایران انجام شده است که طی آن تجهیزات تمرکز پلاسما برای ایجاد پالس‌های کوتاه نوترون و توسعه و آزمایش حساسه‌های مناسب به کار رفته است. در جریان یک بازدید فنی از یک مؤسسه در ایران در تاریخ ۹ اکتبر ۲۰۱۵، ایران توانمندی‌های تحقیقاتی نوترون در آن مؤسسه را به آژانس نشان داد.

E. ۱۰. انجام یک آزمایش

۶۶. اطلاعات تأمین شده برای آژانس توسط یک دولت عضو قبل از نوامبر ۲۰۱۱ نشان داد که ایران ممکن است در ۲۰۰۲-۲۰۰۳ آزمایش‌های مقدماتی مربوط به آزمایش یک وسیله انفجاری هسته‌ای را برنامه ریزی کرده و انجام داده باشد. آژانس همچنین اطلاعاتی داشت که ایران شماری از آزمایش‌های عملی به منظور مشاهده اینکه آیا اجزای شلیک چاشنی EBW آن طی یک مسافت طولانی بین نقطه شلیک و یک وسیله آزمایشی مستقر در یک تونل (shaft) عمیق به نحوی رضایت بخش عمل می‌کند را انجام داده است.

۶۷. اطلاعات اضافی از اسناد مطالعاتی ادعایی نشان داد که ایران اسنادی را که مشخص شده است به ترتیبات ایمنی مواد منفجره که ذاتاً به آزمایش یک وسیله انفجاری هسته‌ای مربوط می‌باشند، در اختیار دارد.

۶۸. آژانس اطلاعات اضافی در این زمینه را از زمان ضمیمه ۲۰۱۱ دریافت نکرده است.

E. ۱۱. تلفیق یک وسیله پرتاب موشک

۶۹. اطلاعات گسترده ارائه شده به آژانس در چارچوب اسناد مطالعاتی ادعایی قبل از نوامبر ۲۰۱۱ کار پروژه‌ای مفصل انجام شده در ایران طی سالهای ۲۰۰۲-۲۰۰۳ برای بررسی اینکه چگونه می‌توان یک کلاهک کروی را به داخل محفظه کلاهک موجود وسیله حمل موشک شهاب ۳ تلفیق کرد به گونه‌ای که چنین کلاهکی شرایط دشوار پرتاب و ورود مجدد را تحمل کند، و تا زمان رسیدن به هدف خود قابلیت کارکردی‌اش را حفظ کند، نشان داد. طبق این اطلاعات، این مطالعات مهندسی، که شامل ملاحظات عملی، نظری و طراحی بود همچنین شماری از کارگاه‌ها که اجزا و قطعات مدل‌ها به اندازه طبیعی در آن‌ها ساخته شدند را مورد استفاده قرار داد. اطلاعات همچنین نشان داد که جزییات کار پروژه در گزارشات به ثبت رسیده بود.

۷۰. در طول دوره اجرای نقشه راه، آژانس از جمله از ایران درخواست کرد تا ترتیب انجام بازدید از کارگاه‌های تعیین شده از سوی آژانس بعنوان کارگاه هائی که در اسناد مطالعات ادعائی مشخص شده بود، را بدهد.

۷۱. در تاریخ ۳۰ سپتامبر ۲۰۱۵، ویدئوی کوتاهی توسط ایران از سه کارگاه مشخص شده در اسناد مطالعات ادعائی به آژانس نشان داده شد. گفته شد که دو مورد از این ویدئو‌ها از داخل دو کارگاهی که همچنان مشغول فعالیت هستند فیلم برداری شده در حالیکه ویدئوی سوم از بیرون کارگاهی گرفته شده که دیگر فعال نیست. در تاریخ ۱۵ اکتبر ۲۰۱۵ از آژانس برای بازدید از دو کارگاه در حال فعالیت دعوت شد. از این ویدئو‌ها و دیدار‌ها؛ آژانس راستی آزمائی نمود که کارگاه‌ها‌‌ همان کارگاههای توصیف شده در اسناد مطالعات ادعائی هستند. بعلاوه، مشخصات و قابلیت کارگاه با موارد توصیف شده در اسناد مطالعات ادعائی مطابقت دارد.

۷۲. آژانس وجود دو کارگاه در ایران، مورد اشاره در اسناد مطالعات ادعائی را راستی آزمائی نمود، ولی هیچگونه اطلاعات بیشتری را در این زمینه از زمان ضمیمه ۲۰۱۱ میلادی دریافت نکرده است.

E. ۱۲. سیستم فیور، مسلح سازی و آتش

۷۳. تا قبل از نوامبر ۲۰۱۱ میلادی، آژانس تعدادی سند از اسناد مطالعات ادعائی در اختیار داشت که به توسعه یک سیستم آتش از نمونه اشاره داشت که کلاهک جدیدا «طراحی شده برای موشک شهاب ۳ را قادر می‌ساخت در هوا بالای یک هدف یا پس از برخورد با زمین منفجر شود.

۷۴. اطلاعات در اختیار آژانس از اسناد مطالعات ادعائی نشان داد که ایران تعدادی انتخاب‌های فنی برای سیستم فیوز، مسلح سازی و آتش را مورد بررسی قرار داده که تضمین می‌کند کلاهک سطحی موشک جدید شهاب ۳ تا زمان رسیدن وسیله به هدف مشخص شده سالم مانده و اینکه کلاهک پس از آن صحیح عمل کند.

۷۵. آژانس اطلاعات بیشتری در این زمینه از زمان ضمیمه سال ۲۰۱۱ میلادی دریافت نکرده است.

F. ارزیابی کلی

۷۶. این ارزیابی کلی نتیجه تحلیل همه اطلاعات در دسترس آژانس در ارتباط با هر یک از ۱۲ زمینه، مندرج در ضمیمه سال ۲۰۱۱ میلادی می‌باشد.

۷۷. بر اساس همه اطلاعات در دسترس آژانس در رابطه با اکتساب مواد هسته‌ای، از جمله از فعالیتهای راستی آزمائی خاص مشخص شده تحت» چارچوب همکاری «(شامل دسترسی مدیریت شده به معدن گچین) و برنامه اقدام مشترک، آژانس نشانه هائی از چرخه سوخت هسته‌ای اعلام نشده در ایران، فرا‌تر از فعالیتهای اعلام شده گذشته از سوی ایران، نیافته است. آژانس ارزیابی می‌کند که هر مقدار مواد هسته‌ای که می‌توانسته تحت برنامه آماد (AMAD Plan) در اختیار ایران قرار داشته باشد مربوط به شبهات ناشی از حسابداری و اندازه گیری مربوط به مواد هسته‌ای بوده است.

۷۸. بر اساس کلیه اطلاعات در دسترس در رابطه با اجزای هسته‌ای وسیله انفجاری، آژانس نشانه هائیاز انجام فعالیت هائی از سوی ایران که بتواند مستقیما» به «سند فلز اورانیوم» یا به اطلاعات طراحی یک وسیله انفجاری از شبکه مخفی عرضه هسته‌ای ردیابی شود، نیافته است.

۷۹. آژانس ارزیابی می‌کند که چاشنی‌های انفجاری (EBW) توسعه یافته از سوی ایران مشخصاتی مرتبط با یک وسیله انفجاری هسته‌ای دارند. آژانس تصدیق می‌کند که استفاده فزاینده‌ای از چاشنی‌های EBW برای اهداف غیرنظامی و نظامی متعارف وجود دارد. آژانس همچنین ارزیابی می‌کند که فنآوری آغازگر چند نقطه‌ای توسعه یافته از سوی ایران مشخصات مرتبط با یک وسیله انفجاری هسته‌ای، و همچنین (مرتبط) با تعداد محدودی از کاربردهای جایگزین دارد.

۸۰. اطلاعات در اختیار آژانس در رابطه با آزمایش هیدرودینامیک نشان داد که ایران اتاقکی بزرگ را در مجتمع نظامی پارچین در سال ۲۰۰۰ ساخته و نصب کرده است. سایر اطلاعات نشان داد که این اتاقک منطبق با پارامترهای یک اتاق آتش انفجاری ترسیم شده در انتشارات کار‌شناس خارجی است. اطلاعات در اختیار آژانس، شامل نتایج تحلیل نمونه‌ها و تصاویر ماهواره‌ای، اظهارات ایران درخصوص منظور از این ساختمان را تایید نمی‌کند. فعالیتهای انجام شده درچارچوب نقشه راه ثابت کرده است که اتاقک در ساختمان اصلی موردنظر وجود ندارد. آژانس ارزیابی می‌کند که فعالیتهای فشرده صورت گرفته از سوی ایران از فوریه ۲۰۱۲ میلادی در مکان خاص موردنظر آژانس توانائی آژانس را برای انجام راستی آزمائی موثر تضعیف نموده است.

۸۱. بر اساس کلیه اطلاعات در اختیار آژانس درخصوص مدل سازی و محاسبات، شامل (اطلاعات ناشی) از اجرای نقشه راه، آژانس ارزیابی می‌کند که ایران مدل سازی کامپیوتری از یک وسیله انفجاری هسته‌ای را قبل از سال ۲۰۰۴ میلادی و ما بین سالهای ۲۰۰۵ و ۲۰۰۹ میلادی انجام داده است. معهذا، آژانس ماهیت ناقص و پراکنده این محاسبات را مورد توجه قرار می‌دهد. آژانس همچنین قابلیت کاربرد برخی مدل سازی (های) هیدرودینامیک برای وسایل انفجاری نظامی متعارف را مورد توجه قرار می‌دهد.

۸۲. آژانس وجود دو کارگاه در ایران، مورد اشاره در اسناد مطالعات ادعائی درخصوص تلفیق یک وسیله پرتاب موشک را راستی آزمائی نموده ولی اطلاعات دیگری در این زمینه از زمان ضمیمه سال ۲۰۱۱ میلادی دریافت نکرده است.

۸۳. آژانس اطلاعات بیشتری نسبت به آنچه در اسناد مطالعات ادعائی درخصوص انجام یک آزمایش یا درخصوص سیستم فیوز، مسلح سازی و آتش آمده است از زمان ضمیمه ۲۰۱۱ میلادی دریافت نکرده است.

۸۴. آژانس ارزیابی می‌کند که، قبل از پایان سال ۲۰۰۳ میلادی، یک ساختار سازمانی در ایران مناسب برای هماهنگی طیفی از فعالیتهای مرتبط با توسعه یک وسیله انفجاری هسته‌ای وجود داشته است. هرچند برخی فعالیت‌ها بعد از سال ۲۰۰۳ میلادی اتفاق افتاده، اما این (فعالیت‌ها) بخشی از یک تلاش هماهنگ شده نبوده است.

۸۵. ارزیابی کلی آژانس آنست که طیفی از فعالیتهای مرتبط با توسعه یک وسلیه انفجاری هسته‌ای در ایران قبل از پایان سال ۲۰۰۳ میلادی بعنوان تلاشی هماهنگ شده وجود داشته و برخی فعالیت‌ها بعد از سال ۲۰۰۳ اتفاق افتاده است. آژانس همچنین ارزیابی می‌کند که این فعالیت‌ها فرا‌تر از امکان سنجی و مطالعات علمی، و کسب مهارت‌ها و توانمندی‌های مرتبط فنی و مشخص پیشرفتی نداشته است. آژانس نشانه‌های معتبری از فعالیتهای مرتبط با توسعه وسیله انفجاری هسته‌ای در ایران بعد از سال ۲۰۰۹ میلادی در اختیار ندارد.

G. خلاصه

۸۶. همه فعالیتهای مندرج در نقشه راه بر اساس برنامه مورد توافق انجام شده‌اند. ایران توضیحات کتبی و اسناد مربوطه راجع به مسائل باقیمانده گذشته و حال ارائه داده و آژانس سوالاتی راجع به ابهامات مرتبط با توضیحات ایران تقدیم داشت و نشست‌های فنی- کار‌شناسی برگزار گردید. آژانس فعالیتهای پادمانی در مکان‌های خاص موردنظر آژانس، از جمله در پارچین، انجام داد و جلسه جمع بندی برگزار شد. اجرای نقشه راه همکاری محتوائی بیشتر میان آژانس و ایران را تسهیل نمود.

۸۷. آژانس ارزیابی می‌کند که طیفی از فعالیتهای مرتبط با توسعه وسیله انفجاری هسته‌ای در ایران قبل از پایان سال ۲۰۰۳ میلادی بعنوان تلاشی هماهنگ، و برخی فعالیت‌ها بعد از سال ۲۰۰۳ میلادی انجام شده است. آژانس همچنین ارزیابی می‌کند که این فعالیت‌ها فرا‌تر از امکان سنجی و مطالعات علمی، و کسب مهارت‌ها و توانمندی‌های فنی مرتبط و مشخص پیشرفتی نداشته است. آژانس نشانه‌های معتبری از فعالیت‌ها در ایران در ارتباط با توسعه وسیله انفجاری هسته‌ای بعد از سال ۲۰۰۹ میلادی در اختیار ندارد.

۸۸. آژانس نشانه‌های معتبری از انحراف مواد هسته‌ای در ارتباط با ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته‌ای ایران نیافته است.

ضمیمه یک

نقشه راه روشن سازی مسایل باقیمانده گذشته و حال

در مورد برنامه هسته‌ای ایران

آژانس بین المللی انرژی اتمی (آژانس) و جمهوری اسلامی ایران (ایران) در ادامه همکاری بر اساس چارچوبی برای همکاری توافق می‌کنند که همکاری و گفتگویشان را با هدف حل تمام مسایل باقیمانده گذشته و حال که تاکنون توسط ایران و آژانس حل نشده، تسریع و تقویت کنند.

در این زمینه ایران و آژانس بر موارد زیر توافق کردند:

۱- آژانس و ایران بر ترتیبات جداگانه‌ای توافق کردند که به آن‌ها اجازه می‌دهد تا مسایل باقیمانده آنگونه که در ضمیمه گزارش ۲۰۱۱ مدیرکل آژانس درج شده است را بررسی کنند. فعالیتهای اتخاذ شده و نتایج بدست آمده تا به امروز بوسیله ایران و آژانس در مورد برخی از موضوعات در این روند منعکس خواهند شد.

۲- ایران تا تاریخ ۱۵ اوت ۲۰۱۵ توضیحات خود را، بطور کتبی، و اسناد مربوطه در مورد مسایلی که در ترتیبات جداگانه در بند ۱ اشاره شده، به آژانس ارائه خواهد داد.

۳- پس از دریافت توضیحات کتبی ایران و اسناد مربوطه، آژانس این اطلاعات را تا ۱۵ سپتامبر ۲۰۱۵ مرور خواهد کرد و سوالاتش در مورد ابهامات احتمالی پیرامون چنین اطلاعاتی را به ایران ارائه خواهد داد.

۴- پس از آنکه آژانس سوالات خود در مورد ابهامات احتمالی پیرامون چنین اطلاعاتی را به ایران ارائه کرد، جلسات فنی-کار‌شناسی، اقدامات فنی، آنچنانکه در ترتیبات جداگانه توافق شده، و بحث و بررسی برای رفع این ابهامات در تهران سازماندهی می‌گردند.

۵- ایران و آژانس ترتیبات جداگانه دیگری را در مورد موضوع پارچین توافق کردند.

۶- تمام فعالیت‌های تعیین شده در بالا، تا ۱۵ اکتبر ۲۰۱۵ به هدف حل تمام مسایل باقیمانده گذشته و حال آنگونه که در ضمیمه گزارش ۲۰۱۱ مدیرکل آژانس درج شده، تکمیل می‌گردند.

۷- مدیرکل گزارش روزآمد منظمی را به شورای حکام در مورد اجرای این نقشه راه ارائه خواهد کرد.

۸- تا ۱۵ دسامبر ۲۰۱۵ مدیرکل ارزیابی نهایی خود در مورد حل تمام مسایل باقیمانده گذشته و حال آنگونه که در ضمیمه گزارش ۲۰۱۱ مدیرکل آژانس درج شده را، برای اقدام از سوی شورای حکام، ارائه خواهد داد. یک جلسه فنی جمع بندی بین ایران و آژانس قبل از انتشار آن گزارش برگزار خواهد شد.

۹- ایران اعلام کرد که بصورت کتبی ارزیابی جامع خود در مورد گزارش مدیرکل را به آژانس ارائه خواهد کرد.

۱۰ – بر اساس «چارچوب همکاری»، آژانس به لحاظ کردن نگرانی‌های امنیتی ایران ادامه خواهد داد. 

ترجمه از ایلنا