ساوه سرزمین یاقوت های هزار رنگ است، انار (یاقوت سرخ)، پوجه سبز و پسته( یاقوت های سبز) و … و وقتی که فصل برداشت از راه برسد یا حتی کمی پیش از زمان برداشت، دستان طمع‌کار و حریص سارقان ثروت این سرزمین هزار گنج که گنج هایش نه حاصل فعل و انفعالات زمین شناسی هزاران ساله که دسترنج چندین ماهه باغداران و کشاورزان است، را به تاراج می برد.
سرزمین یاقوت‌های سرخ که این روزها در جنب و جوش برداشت محصول انار و پسته به عنوان تولیدات شاخص این خطه زرخیز است، یک سوم کشاورزی استان مرکزی را به خود اختصاص داده و دارای سه دشت حاصلخیز شامل دشت مرکزی با آب و هوای نیمه گرمسیری، دشت لوئین با آب و هوای معتدل و دشت بیات با آب و هوای سرد و کوهستانی است.
تنوع آب و هوایی ساوه بستر تولید انواع محصولات متنوع را فراهم کرده است، به گونه‌ای که سطح زیر کشت محصولات زراعی و باغی ساوه بیش از ۷۰ هزار هکتار است که ۲۱ هزار هکتار آن باغی و مابقی محصولات زراعی است و در مجموع حدودا سالانه ۶۵۰ هزار تن انواع محصول در این شهرستان تولید می‌شود.
به گفته مسئولان جهادکشاورزی این شهرستان، در دهه ۷۰ میزان تولیدات باغی و زراعی ساوه بالغ بر ۲۷۰ هزار تن بود و با وجود اینکه در طول این مدت سطح زیر کشت شهرستان به دلیل محدودیت منابع آبی حدود ۲۰ هزار هکتار کاهش پیدا کرده، اما تولیدات کشاورزی آن با رشد چشمگیری به ۶۵۰ هزار تن رسیده است.
این میزان تولید محصولات کشاورزی در حالی صورت می‌گیرد که محصول تولید شده بر روی درخت یا ذخیره شده در انبار از گزند سارقین در امان نیست و کشاورز یا باغدار ساوجی که با هزار زحمت اقدام به تولید انواع محصولات زراعی و باغی کرده و با مشقت فراوان و در این روزهای کرونایی آن را برداشت می‌کند، تمام زحمات طاقت فرسای خود با طمع سارقان بر باد رفته می بیند و چه بسا در سنوات گذشته محصول تولید شده که در انبار ذخیره شده بوده یکجا به سرقت رفته است.
تا قبل از این نگران فروش انار بی کیفیت دیگر نقاط کشور به عنوان انار ساوه در بازارها بودیم و حال چشممان به سرقت محصولات کشاورزی از باغات و مزارع که به نظر می رسد معضلی مبتلابه بسیاری از نقاط مستعد کشاورزی در کشور است و باغداران و کشاورزان همواره نگران این معضل بوده و گلایه دارند، روشن شده! موضوعی که در گفتگو با تنی چند از باغداران و تولیدکنندگان انار ساوه در ادامه این گزارش بدان پرداخته می‌شود.
عطای ملس شدن انار را به لقای سرقتش می بخشیم
در همین رابطه یک تولیدکننده انار در روستای نورعلی بیک ساوه گفت: وسعت باغی که برای کشت محصول انار اختصاص داده ام به یک هکتار نمی رسد و توان مالی برای محصور کردن آن را ندارم، بر این اساس با آغاز فصل برداشت همواره نگران دستبرد سارقان هستم.
“حسن عباسی” افزود: معمولا در تولید یک محصول کشاورزی باید فرآیند و پروسه کامل تولید میوه به پایان برسد و از برداشت محصول نارس و کال اجتناب کرد. بیشترین رقم انار تولیدی ساوه را رقم ملس تشکیل داده است که باید به آبدهی لازم و طعم واقعی برسد تا آن را برداشت کرد و با خوردن آن طعم واقعی انار ساوه را چشید، اما متاسفانه به دلیل نگرانی از هجوم سارقان به باغات مجبور هستیم محصول را زودتر از زمان مورد نظر برداشت کرده و حتی بعضا نارس و کال بچینیم که بازارپسند نبوده و قیمتی که برای فروش آن به باغدار پرداخت می شود با هزینه های تولید محصول همخوانی ندارد و باغدار متضرر می شود.
وی بیان کرد: از روزهای ابتدایی مهرماه اقدام به برداشت انار کردم در حالی که زمان برداشت واقعی و اصولی انار ساوه از روزهای پایانی مهرماه و اوج آن در آبان ماه است. اما در همان روزهایی که هنوز محصول به طور کامل نرسیده بود هر روز صبح که برای چیدن انار به باغ می رفتم با تعجب مشاهده می‌کردم که بخشی از محصول که بر روی درخت بود توسط سارقان مورد دستبرد قرار گرفته و حاصل زحمات چندین ماهه ام بر باد رفته بود.
دستبرد به انبارهای ذخیره سازی انار
یک باغدار دیگر به نبود امنیت در انبارهای ذخیره سازی انار تولیدی اشاره کرد و افزود: متاسفانه بخشی از جامعه به حلال‌خوری و حرام‌خوری توجه نمی‌کنند و اصلا نمی‌دانم سارقین چطور به خود اجازه می دهند که با خیال راحت وارد باغ شده و انار چیده شده هر روز که در انبار ذخیره می‌شود را بار وانت یا خودروی دیگر کنند و به سرقت ببرند.
“ابوالفضل عسگری” افزود: باغات انار ساوه بدلیل وسعت بالا از قدیم فاقد دیوارکشی بوده و کمتر باغی را می‌توان یافت که محصور شده باشد، بویژه اینکه در گذشته موضوع سرقت محصولات وجود نداشت، اما متاسفانه چندسالی است که یک نگرانی دیگر به نگرانی‌های انارکاران و حتی سایر تولیدکنندگان محصولات کشاورزی اضافه شده و آن هم سرقت از محصول بر روی درخت یا از انبار است که خسارت زیادی را به کشاورزان تحمیل می‌کند.
وی از مسئولان خواست تا برای حل این مشکل چاره اندیشی کنند چرا که امکان نصب تجهیزات دوربین مدار بسته به دلیل نبود برق در برخی باغات، یا دیوارکشی باغ به دلیل عدم توانایی مالی وجود ندارد.
سرقت محصولات کشاورزی صرفا مختص انار نیست
مدیر جهادکشاورزی شهرستان ساوه نیز با تاکید بر اینکه سرقت محصولات کشاورزی صرفا مختص انار نیست، گفت: منطقه دشت لوئین ساوه قطب تولید پسته شهرستان ساوه است و متاسفانه دائما از باغات پسته این منطقه سرقت می‌شود.
“حسن شریفی” افزود: با وجود اینکه در برخی باغات دشت لوئین باغداران اقدام به استقرار نگهبان در باغ می کنند، اما متاسفانه باز هم سرقت می‌شود. پسته و گوجه سبز از نظر حجمی ریز هستند و برداشت آنها دشوار است اما سارقین در فصل برداشت این دو نوع میوه اقدام به سرقت آن می‌کنند.
ناامنی در باغات!
وی بیان کرد: در فصل برداشت انجیر که چند روز گذشته بود، محصول تولیدی یکی از باغات بر روی درخت به سرقت رفته بود. ناامنی در باغات وجود دارد و باید برای حل این معضل چاره اندیشی کرد. گرچه برخی از سارقین توسط نیروی انتظامی شناسایی و دستگیر شدند که باید در این خصوص اطلاع رسانی کرد و ضریب امنیتی را افزایش داد.
شریفی تصریح کرد: برخورد قاطع با سارقین کاری دشوار است و پیشگیری از سرقت از باغات توسط نیروی انتظامی بدون مشارکت باغداران غیرممکن است و باید خود تولیدکنندگان نیز همکاری لازم را داشته باشند.
بیمه ها سرقت از باغ را خسارت زا تلقی نمی کنند!
وی در خصوص بیمه نکردن محصولات کشاورزی در برابر سرقت توسط سازمان های بیمه گر گفت: بیمه‌ها سرقت محصولات را جزو عوامل خسارت زا تلقی نمی‌کنند. صندوق بیمه محصولات کشاورزی یک صندوق دولتی است و توانایی پرداخت غرامت بالا را ندارد.
مشکلات صندوق بیمه کشاورزی و بی انگیزگی باغداران
مدیر جهادکشاورزی ساوه گفت: صندوق بیمه کشاورزی خود را ملزم به عمل به تعهدات ۱۰۰ درصدی در خصوص بیمه ناشی از سرمازدگی و گرمازدگی و حوادث غیرمترقبه نمی داند. به عنوان مثال سال گذشته حدود ۳۵ درصد باغات انار ساوه با پدیده آفتاب سوختگی متاثر از گرمای شدید، مواجه بودند، اما بیمه متاسفانه تنها ۲۰ درصد میزان خسارت وارده از ۳۵ درصد را آن هم در فاصله زمانی طولانی پرداخت کرد.
وی زمان‌بر بودن عمل به تعهدات صندوق بیمه در پرداخت غرامت خسارت وارده را عاملی برای بی‌انگیزگی کشاورزان نسبت به بیمه کردن محصولات کشاورزی دانست و افزود: وقتی در سایر حوادث و بلایای طبیعی بیمه‌ها نسبت به پرداخت خسارت دست‌انداز ایجاد می‌کنند، قطعا کشاورز پیگیر بیمه کردن محصولات در دیگر موارد نیست و البته قانونی هم در خصوص بیمه سرقت محصولات وجود ندارد.
شریفی بخش کشاورزی را مشتمل بر زیرگروه های متعددی دانست و افزود: اگر در زیرمجموعه های بخش کشاورزی هماهنگی و هم افزایی وجود نداشته باشد کار به نتیجه نمی رسد، از طرفی چون مهمترین مولفه رونق کشاورزی، تامین زیرساخت‌های لازم نظیر برق، آب، امنیت و … است که با نبود آن تولید کننده با چالش مواجه می‌شود.
یک بام و دو هوای اجرای قانون تعدیل ۲۵ درصد چاه های کشاورزی
وی تصریح کرد: اخیرا وزارت نیرو تعدیل ۲۵ درصد چاه های کشاورزی را مصوب کرده است که با اعتراض کشاورزان اراکی مواجه شد که در نهایت وزارت نیرو اعلام کرد بیلان شهر اراک منفی نیست، در حالی که بیلان کل کشور منفی است ولی تصمیم به حذف تعدیل از چاه های کشاورزی اراک گرفته شد، از طرفی این مصوبه در ساوه و زرندیه اجرایی شد که بیانگر عدم هماهنگی بین بخشی است.
دستگیری ۱۰۸ سارق باغات در ساوه
فرمانده نیروی انتظامی شهرستان ساوه نیز با بیان هشدارهای پلیس در پیشگیری از سرقت محصولات باغداران گفت: با توجه به اینکه در زمان برداشت محصول، حضور باغداران در باغات به صورت مقطعی است، فرصت برای سوءاستفاده و سرقت برای سارقین فراهم می‌شود.
“سرهنگ علی‌اکبر عیسی‌آبادی” به اقدامات باغداران برای پیشگیری از سرقت اشاره کرد و افزود: باغداران باید سعی کنند در ساعات مختلف به باغ و اموال حفاظت شده خود سرکشی کنند.
وی بیان کرد: از دادن هرگونه اطلاعات در خصوص محل انبار محصولات واموال خود به افراد غریبه و ناشناس خودداری کرده و از ورود افراد و خریداران ناآشنا و غریبه به باغ خودداری شود.
رئیس پلیس ساوه اظهار کرد: از نگهداری محصولات در داخل باغ و خانه باغ بدون نگهبان خودداری کرده و محصول برداشت شده را به محل امنی انتقال داده و در صورت مشاهده افراد مشکوک با پلیس ۱۱۰ تماس بگیرند.
وی تصریح کرد: گشت‌های محسوس و نامحسوس پلیس در تمامی روستاها حضور داشته و ۱۰۸ سارق باغات در نیمه نخست سال جاری در ساوه دستگیر شده اند.
سرهنگ عیسی آبادی افزود: میزان دستگیری سارقین در شهرستان ساوه نسبت به مدت مشابه سال قبل تاکنون ۳۶ درصد افزایش داشته است.
کشاورز یا باغدار این روزها هم استرس تکرار خاطرات تلخ سرمازدگی در فصل سرما را دارد و هم نگران سرقت محصول است و خلاصه اینکه باید خون دل بخورد تا محصول خود را به فروش برساند و از درآمد آن هزینه معیشت خود و خانواده را تامین کند. تازه باید برای تامین هزینه های کاشت و داشت سال آینده خود هم پس انداز کند.
در گذشته مرسوم بود که کشاورزان بومی هر منطقه به صورت خودجوش با پرداخت دستمزد، فردی را به عنوان “دشتبان” انتخاب می کردند تا در طول شبانه‌روز در اراضی کشاورزی و باغات حضور داشته باشد و مانع دستبرد سارقان شود، اما اینکار امروزه فراموش شده است. البته به نظر می رسد تشکیل و فعالیت تشکل های کشاورزی و تعاونی باغداران بتواند راهکاری مانند احیای دشتبان ها را برای پیشگیری از این معضل زنده کند.
مراقبت باغداران و عمل به توصیه های پلیس و تشدید گشت های انتظامی و از طرفی اطلاع رسانی برای پیشگیری از سرقت محصولات به گونه ای که سارقین در اقدام به سرقت احساس ناامنی کنند، در کاهش آمار سرقت محصولات تاثیرگذار است.
ناگفته نماند که بیمه محصولات در برابر سرقت از جمله راهکارهای جبران خسارت سرقت برای کشاورزان است، اما متاسفانه شرکت‌های بیمه‌گر تنها محصولات را در برابر حوادث غیرمترقبه نظیر، سرما و گرما، آفات، آتش‌سوزی و سیل بیمه می‌کنند و بیمه محصولات در برابر سرقت نیازمند وضع قوانین و صدور دستورالعمل است.
خلاصه اینکه “تا گوساله گاو شود، دل صاحبش آب شود” تا کشاورز بخواهد با هزار زحمت و سختی محصول را از زمانی که در فرآیند گل دهی است به یک محصول کامل تبدیل کرده و روانه بازار کند تا بتواند از درآمد آن امرار معاش کند باید هزاران خون دل بخورد و استرس و نگرانی را تحمل کند که این روزها سرقت یکی از این نگرانی هاست.
انتهای پیام
