حتما شما هم در چند سال اخیر بارها در اخبار و مطالب نام ارزهای دیجیتالی مثل بیت کوین را شنیده و خوانده اید ولی هنوز ماهیت این پولهای مجازی برای تان ناشناخته مانده است. به زبان ساده، پولهای دیجیتال کدهایی مجازی هستند که بنابر توافقی که بین استفاده کنندههای آنها وجود دارد، ارزش مشخصی دارند.
این پولها از این نظر فرق چندانی با اسکناسهای معمولی ندارند. اسکناسها هم به طور ذاتی تنها کاغذهایی با نقشهای مختلف چاپ شده هستند و چیزی که آنها را ارزشمند میکند، توافق استفاده کنندهها درباره ارزش تعیین شده آن هاست. فناوری بلاکچین که پولهای دیجیتال بر مبنای آن بنا شده اند، در دهه ٩٠ میلادی شکل گرفت و کم کم توسعه پیدا کرد.در سال ٢٠٠٩ معروفترین رمزارز دنیا، یعنی بیت کوین، ایجاد شد. هدف سازندگان این پول دیجیتالی، جلوگیری از تولید بی رویه پول توسط دولتها و همچنین ایجاد اعتماد بر اساس الگوریتمهای رمزنگاری بود. این رمزارز در بدو پیدایش، ارزش چندانی نداشت، چون از سوی عموم مردم پذیرفته نشده بود، اما به مرور زمان و با افزایش اعتمادی که به وجود آمد، قیمت آن افزایش یافت و امروزه به یکی از قدرتمندترین ارزهای جهان تبدیل شده است. در طول سالهای گذشته، هزاران رمزارز دیگر توسط افراد، شرکتها و دولتهای مختلف ایجاد شدند. البته برخی از آنها هم مانند رمز ارز «پترو» که متعلق به ونزوئلا بود با شکست مواجه شده اند.
مزایای ارزهای دیجیتال
حتما شما هم درباره مزایای ارزهای دیجیتال مطالبی خوانده اید، در این قسمت به بخشی از این مزیت ها اشاره می کنیم.
کارمزد پایین: ارزهای دیجیتال به دلیل این که نهاد واسطه ای برای کنترل تراکنش ها ندارند، هزینه کارمزد بسیار ناچیزی دارند.
معاملات سریع: اگر بخواهید ۱۰ میلیون دلار پول را از ایران به آمریکا انتقال دهید، اگر از روش سوئیفت استفاده کنید حداقل به ۱۰ روز زمان نیاز دارید. در حالی که اگر از ارزهای دیجیتال استفاده کنید، می توانید در کمتر از یک دقیقه تمام دارایی خود را به کیف پول مقصد منتقل کنید.
اصلاح ساختار اقتصادی: ارزهای دیجیتال از تورم و چاپ بی رویه پول جلوگیری می کنند و این باعث می شود امکان گسترش حجم پول به دلیل کسری بودجه های دولتی اتفاق نیفتد. با این روش تورم کمتر و در نتیجه ساختار اقتصادی کشور اصلاح میشود.
امنیت بالا: به دلیل استفاده از مکانیزم بلاکچین، امکان تقلب در تراکنش ها وجود ندارد. اگر یک گروه مخرب بخواهد با استفاده از حملات سایبری ارزهای دیجیتال را هک کند باید به حداقل ۵۱ درصد سیستم ها در بلاکچین دسترسی داشته باشد که این کار عملاً غیر ممکن است.
غیر قابل مصادره: یکی دیگر از مزایای این ارزها این است که قابل مصادره نیست و دیگر هیچ کشور یا نهادی با عناوین ظالمانه ای مثل تحریم نمی تواند آن را بلوکه کند.
دور زدن تحریم ها: شاید بزرگ ترین مزیت ارزهای دیجیتال برای ما ایرانی ها دور زدن تحریم ها باشد، شما می توانید با خرید ارز دیجیتال و انتقال آن به کیف پول مقصد به هر جای جهان پول انتقال دهید بدون این که رد پایی از منبع و مقصد پول برای نهادهای بین المللی به جا بگذارید.
معایب ارزهای دیجیتال
در کنار مزایای زیادی که ارزهای دیجیتال دارند، معایبی هم وجود دارد که باید آن ها را بدانید.
نداشتن ثبات قیمت: نوسانات قیمت ارز های دیجیتال بسیار بالاست و این نوسانات برای سرمایه گذاران بزرگ، یک تهدید مهم به حساب می آید.
نبود کنترل و نظارت: استفاده از این ارزها باعث می شود دیگر هیچ نوع کلاهبرداری قابل پیگیری نباشد و احتمال فرار مالیاتی، پولشویی، خرید و فروش مواد، قاچاق اسلحه و … وجود دارد.
اشتباه ممنوع: هرچند نبود یک واحد کنترل کننده را به عنوان یک مزیت بزرگ نوشتیم اما اگر در تراکنش ارزهای دیجیتال، اشتباهی صورت گیرد برگشتی وجود ندارد.
پایان حاکمیت دلار با رمزارزها
برای همگان روشن است که سلطه دلار بر اقتصاد جهانی در کنار منافع بیشماری که برای آمریکا دارد، دست این کشور را در استفاده ابزاری و حتی خارج از عرف روابط بینالملل برای اعمال محدودیت و تحریم کشورها، شرکتها و افراد مختلف باز گذاشته است. واکنش کشورهای مختلف در برابر این استفاده ابزاری، تلاش برای جایگزینی دلار در مبادلات بینالمللی است.یکی از این جایگزینها که سلطه دلار را به چالش کشیده است، رمزارزها هستند. واقعیت این است که ارزهایی مانند بیت کوین موجب نگرانی آمریکا از تضعیف جایگاه دلار شدهاند. رسانهها، دونالد ترامپ رئیس جمهور این کشور بیت کوین را باد هوا دانست و وزیر خزانه داری نیز آن را تهدیدی برای امنیت ملی آمریکا برشمرد. اکنون و با سر برآوردن رمزارزها، بسیاری از کارشناسان انتظار دارند شاهد دگرگونی و تحولی عظیم در آینده مبادلات اقتصادی دنیا باشند. در پرتو این دگرگونی، تضعیف و جایگزینی دلار بیش از هر زمان دیگری قابل لمس است.
در انتظار رمزارز بومی پیمان
قطعا با وجود تحریم های ظالمانه آمریکا علیه مردم کشورمان، رمزارز بومی می تواند در دور زدن تحریم ها کمک شایانی به اقتصاد کشور کند. البته رمزارز بومی زمانی می تواند به دور زدن تحریم ها کمک کند که آن قدر دارای امنیت باشد که جامعه جهانی به آن اقبال نشان دهد و افرادی که از آن استفاده می کنند به تعداد قابل توجهی برسند.شاید به همین منظور بود که رئیس جمهور کشورمان در اجلاس سران کوالالامپور ۲۰۱۹ پیشنهاد ایجاد بازار مشترک کشورهای اسلامی در حوزه اقتصاد دیجیتال را داد. بعد از آن هم پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی در تیرماه امسال در جلسه علنی مجلس، با اشاره به چالشهای کشور در زمینه تبادلات ارزی، از پیشنهاد تولید یک رمزارز ملی به بانک مرکزی خبر داد.به گفته او، این پروژه میتواند باعث تأمین منابع ارزی و همچنین در تبادلات مالی بینالمللی استفاده شود. با این حال فرهیختگان، درنتیجه فعالیتهای چهار بانک ملی، ملت، پاسارگاد و پارسیان در کنار شرکت ققنوس، شاهد رونمایی از یک ارز دیجیتال ملی با پشتوانه طلا هستیم به نام پیمان. به گفته طراحان این ارز، قرار است یکمیلیارد واحد از ارز دیجیتال پیمان طبق تفاهم نامهای که با سازمان فرابورس ایران منعقد شده بهزودی در بازار فرابورس ایران عرضه اولیه شود.موفقیت ارز دیجیتال پیمان به عاملهای مقبولیت بین مردم، حمایتهای دولت و پذیرش از سوی دیگر کشورها نیاز دارد و برای قضاوت درباره این ارز دیجیتال و میزان دسترسی به اهداف یادشده باید منتظر عملیاتی شدن این ارز در بازار فرابورس بود.