خبرنگار ، درگذشت کریم اکبری مبارکه، بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون، بر اثر ابتلاء به کرونا در شرایطی که در سریال «جشن سربرون» مشغول نقش آفرینی بود، شوک بزرگی به پیکره سینما و تلویزیون وارد نمود و بار دیگر این چالش را برای هنرمندان این عرصه و مسئولان به وجود آورد که آیا روند تولیدات سینمایی و تلویزیونی در این شرایط وخیم شیوع کرونا، باید متوقف شود و یا ادامه یابد.
جشن سربرون و ابتلای دو بازیگر به کرونا
جشن سربرون، از تولیدات مهم تلویزیون و محصول سیما فیلم است که کارگردانی و تهیه کنندگی آن را به ترتیب مجتبی راعی و حسن نجاریان بر عهده دارند. تصویربرداری این سریال، در حالی ادامه دارد که پیش از زنده یاد، اکبری مبارکه، لاله اسکندری نیز در پشت صحنه همین مجموعه به کرونا مبتلا شده بود.
پشت صحنه سریال جشن سربرون (تاریخ انتشار عکس: ۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۹)
بعد از رسانهای شدن ابتلای لاله اسکندری به کرونا، تهیه کننده این سریال با تاکید بر این نکته که احتمال ابتلای این بازیگر به ویروس، سر صحنه بسیار ضعیف است، از انجام تست کرونای تمامی عوامل این سریال خبر داد، اما ابتلاء و فوت کریم اکبری مبارکه نشان از آن دارد که راهکارهای سازندگان جشن سربرون در جلوگیری از انتقال این ویروس چندان مؤثر واقع نشده است. علاوه بر این، پسر مرحوم اکبری مبارکه، ابتلای پدرش را سر صحنه این مجموعه تأیید نمود.
با درگذشت این بازیگر، برخی از هنرمندان نسبت به عدم تعطیلی و توقف تولید محصولات سینمایی و تلویزیونی اعتراض نمودند. لاله اسکندری، بازیگر دیگری که در همین سریال به کرونا مبتلا شده و در قرنطینه به سر میبرد، در پی درگذشت اکبری مبارکه با انتشار پستی در صفحه شخصی خود نوشت:
“آقای مبارکه عزیز، انسان شریف، بازیگر بیحاشیه، چه مظلومانه از میان ما رفتید. با احساس مسئولیتی که داشتید برای اینکه کار گروه لنگ نماند با وجود ضعفی که داشتید جلوی دوربین رفتید و گفتید دخترم باید در این حرفه صبوری کنید و این شد نتیجه شما و حسرت و افسوسی که بر دل همه گذاشتید. جایتان تا همیشه سبز خواهد ماند. روزهای سیاه کرونا رکورد میزند و روزانه بالغ بر ۴۰۰ نفر از هموطنانمان جان خود را از دست میدهند.
ویدئویی که سازندگان سریال جشن سربرون در تاریخ ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۹ از چگونگی رعایت پروتکلهای بهداشتی منتشر کردند
خیلی از مشاغل تعطیل شده است اما ظاهراً سینما و تلویزیون جز شغلها به حساب نمیآیند و من و همکارانم در بدترین شرایط باید در صحنه حضور داشته باشیم. چرا نهادهای مربوطه به این اتفاقات ورود نمیکنند تا حداقل برای مدتی تولید پروژهها را متوقف کنند. آیا حتماً باید جان عزیز همکار دیگری گرفته شود تا متوجه بحرانی بودن شرایط شویم؟ “
درخواست فاطمه معتمدآریا، رئیس انجمن بازیگران
اولین واکنش رسمی به درگذشت این بازیگر را فاطمه معتمد آریا، رئیس انجمن بازیگران خانه سینما نشان داد. این بازیگر، پیامی را با این مضمون منتشر نمود:
“درگذشت کریم اکبری مبارکه، بازیگر فهیم، صبور و انسانی شریف و فرهیخته را به خانواده محترم ایشان و مردم هنردوست تسلیت میگویم و آرزو میکنم به بهای سنگین جان باختن هنرمندان تکرار ناشدنی تئاتر و سینما، تدابیری فوری و مؤثر برای دور کردن سایه شوم و مرگ بار این بیماری از محیط کاری بازیگران اندیشیده شود.”
کرونا و هنرمندانی که گرفتار شدند
کریم اکبری مبارکه، اولین هنرمندی نبود که در حین فیلمبرداری به کرونا مبتلا شد، قطعاً آخرین هم نخواهد بود. به غیر از این هنرمند فقید و لاله اسکندری که او نیز در پشت صحنه همین مجموعه مبتلا شد، چندی پیش خبر ابتلای محمدرضا گلزار در پشت صحنه سریال «گیسو» و نوید محمدزاده، هنگام فیلمبرداری فیلم سینمایی «شب، داخلی، دیوار» نیز رسانهای شد.
طی ماههای گذشته نیز، فیلمبرداری فیلم سینمایی «بابا سیبیلو»، اولین ساخته سینمایی ادوین خاچیکیان، فرزند زنده یاد ساموئل خاچیکیان، به دلیل ابتلای یکی از بازیگران اصلی آنکه نامش فاش نشد، به مدت دو هفته تعطیل و دوباره از سر گرفته شد.
پشت صحنه سریال بابا سیبیلو
اما اینها تنها اسامی بازیگرانی است در حین فیلمبرداری به کرونا مبتلا شده و خبر آن رسانهای شده است. تعدادی دیگر از بازیگران نیز گرفتار این ویروس شدهاند، اما ترجیح دادهاند که نامشان فاش نشود. ماجرا وقتی تأسف برانگیز میشود که بدانید تعداد زیادی از عوامل پشت صحنه پروژههای سینمایی و تلویزیونی در حال تولید نیز به این ویروس مبتلا شدهاند، اما از آنجا که معمولاً این افراد به راحتی قابل جایگزینی هستند و تعویضشان در روند تولید، وقفهای ایجاد نمیکند، ابتلای آنها برای سازندگان آثار، چندان اهمیتی ندارد.
اینکه در این اوضاع وخیم کرونایی، تولید پروژههای سینمایی و تلویزیونی باید متوقف شود و یا ادامه یابد، هنوز هم مورد مناقشه است. صاحبان رسانه ملی معتقدند روند تولیدات پروژههای سینمایی در این شرایط غمبار جامعه نباید متوقف شود و جامعه به خوراک تازه برای سرگرمی نیازمند است. شاید ایجاد شیوهای تازه در زمان تولیدات پروژهها بتواند محیط سالمتری را برای فعالیت این گروهها فراهم آورد. اگر بپذیریم خلاص شدن از این ویروس همه گیر، به این زودیها اتفاق نمیافتد شاید بتوانیم به راهکارهای ویژهای برای همزیستی با آن دست یابیم.
به نظر میرسد باید بودجهای جداگانه برای حفظ پروتکلهای بهداشتی در پروژههای سینمایی و تلویزیونی در نظر گرفته شود تا بتوان سلامت همه اعضای گروه را حفظ نمود و از شیوع این ویروس جلوگیری نمود. این پروتکلها شامل پذیرایی از اعضای گروه در فضای باز، حضور یک نیروی متخصص از کادر پزشکی در زمان فیلمبرداری، ضد عفونی کردن مداوم وسایل و تجهیزات مورد نیاز و محیطی که گروه در آن به سر میبرند و… خواهد بود.
تجربه ثابت کرده است تعطیلی، راه حل مبارزه با این بیماری نیست و ایجاد یک سبک جدید زندگی در این دوران، بیشتر جوابگو است.
پشت صحنه فصل سوم سریال نون خ، یکی از پروژههای در دست تولید صداوسیما
کارگروهی که تعطیل شد
در ابتدای شیوع ویروس کرونا، کارگروهی تحت عنوان مدیریت بحران شیوع کرونا در سینما، زیر نظر خانه سینما تشکیل شد. این کارگروه با رصد پروژههای در حال ضبط و تعامل با ستاد ملی مبارزه با کرونا، در مقطعی توقف فعالیتهای هنری را خواستار شد. این کارگروه در اردیبهشت ماه لغو شد و دانش اقباشاوی، سخنگوی کارگروه، علت لغو آن را پیگیر نشدن راه اندازی و فعالیت این گروه از سوی مسئولان سینمایی و تلویزیونی اعلام نمود.
از سوی دیگر، سکوت مسئولان تلویزیون و سازمان سینمایی در قبال تعطیلی کارگروه نیز تأکیدی بر این موضوع بود که با وجود شیوع گسترده ویروس، هیچ تصمیم مشخصی برای تعطیلی پروژههای سینمایی و تلویزیونی گرفته نشده است.
با این وجود در اواخر سال ۹۸، تعدادی از پروژههای سینمایی و تلویزیونی از جمله پایتخت، آقازاده، قورباغه، دوپینگ، روشن و… تولید خود را برای مدتی متوقف نمودند. اما از اوایل سال ۹۹، بار دیگر موتور تولیدات سینمایی و تلویزیونی به راه افتاد و کم کم روند عادی تولید به این پروژهها بازگشت.
امید است با رعایت بیشتر و دقیقتر پروتکلهای بهداشتی و فراهم شدن محیطی امن برای هنرمندان این عرصه، هم از تکرار مصیبتهای مشابه از دست رفتن مرحوم اکبری مبارکه جلوگیری نمود و هم هنرمندان را از دغدغه معیشت ناشی از بیکاری و خانه نشینی رهانید.