اختلاف نظرهایی در دنیا درباره پیامدهای کمبود ویتامین دی وجود دارد اما آنچه مسلم است، این است که در کشور ما با کمبود شدید ویتامین دی، میان مردم به ویژه در بین زنان یائسه مواجه ایم و بنابر نتایج تحقیقات انجام شده اکثر ایرانیها کمبود ویتامین D دارند.همانطور که میدانیم نور خورشید غنی ترین منبع تامین این ویتامین میباشد که با توجه به شرایط پوشش زنان و دختران و همچنین در خانه ماندن برای پیشگیری از شیوع ویروس کرونا دریافت ویتامین دی از طریق نور خورشید کاهش یافته است و بیشترین کمبود ویتامین در این قشر دیده میشود و به ناچار از طریق منابع دیگر بایستی این کمبود را جبران کرد. باتوجه به این موارد و به گفته وزارت بهداشت ۸۰ درصد زنان کشور کمبود ویتامین دارند و مصرف ماهیانه یک قرص مکمل ویتامین دی برای هر زن ایرانی ضروری است.به دلیل اهمیت این ویتامین در بدن، تصمیم گرفتیم امروز در این مطلب به موضوع اهمیت ویتامین دی برای پیشگیری از کرونا بپردازیم:
عواملی که خطر کمبود ویتامین D را افزایش میدهند
داشتن پوست تیره
مسن بودن
اضافه وزن و چاقی
مصرف بیش از اندازه ماهی و لبنیات
زندگی کردن در مناطقی که از خط استوا دور هستند.
مصرف ضدآفتاب در تمام مدت خروج از منزل
ماندن در خانه
اغلب کسانی که در نزدیکی خط استوا زندگی میکنند بدنشان به اندازه کافی ویتامین دی تولید میکند اما سایرین باید به دنبال منابع جایگزین باشند. چون نشانههای کمبود ویتامین دی در زنان بسیار پنهان است و به راحتی نمیتوان آن را تشخیص دارد. برخی از نشانههای کمبود این ویتامین عبارت هستند از:
بیمار شدن مکرر
سیستم ایمنی بدن از شما در برابر عوامل بیماریزا، مانند باکتریها و ویروس ها، محافظت میکند. ویتامین D با سلولهای سازنده سیستم ایمنی در تعامل است. زمانی که بدن با کمبود این ماده مغذی مواجه است، اثر منفی بر سیستم ایمنی گذاشته و شما را هرچه بیشتر مستعد ابتلا به بیماریهایی مانند سرماخوردگی و آنفلوآنزا، آلرژی ها، آسم، و اگزما میسازد. اینها تنها بخش کوچکی از مواردی هستند که به واسطه بروز مشکلات در عملکرد سیستم ایمنی بدن انسان میتوانند شکل بگیرند.
ریزش مو
شکستگی و ریزش مو معمولا به استرس نسبت داده میشوند. با این وجود، عوامل دیگر نیز میتوانند به سلامت مو آسیب برسانند. کمبود ویتامین D یکی از آنها است که میتواند موجب ریزش موی شدید شود. آلوپسی یک بیماری خودایمنی است که به واسطه ریزش شدید مو تعریف میشود.
بیانرژی بودن و احساس خستگی
احساس خستگی میتواند دلایل زیادی داشته باشد. یکی از شایعترین این دلایل، کمبود ویتامین دی است که متأسفانه اغلب به عنوان یک دلیل بالقوه نادیده گرفته میشود. تحقیقات نشان میدهند که خستگی مزمن همراه با سردرد روزانه میتواند به علت کمبود ویتامین دی باشد.
بهبودی کند زخمها
بدن انسان دارای مکانیزمهای خودبهبودی است که به ترمیم و بهینهسازی سلامت کمک میکنند. اما اگر بهبودی زخمهای شما به کندی صورت میگیرد، این میتواند نشانهای از کمبود ویتامین D باشد. ویتامین D نقش مهمی در مبارزه با عفونت، کنترل التهاب و حصول اطمینان از روند مناسب بهبودی آسیب ایفا میکند. سطوح ناکافی ویتامین D میتواند روند بهبودی را مختل کرده یا حتی به طور کامل در معرض خطر قرار دهد.
بروز افسردگی
۶۵ درصد از مشکلات افسردگی به پایین بودن سطح ویتامین دی خون ارتباط دارند. به ویژه افرادی که در فصول سرد سال دچار افسردگیهای فصلی میشوند باید از نظر کمبود ویتامین دی مورد بررسی قرار بگیرند.
درد استخوان و کمردرد
ویتامین دی به حفظ سلامت استخوانها هم کمک میکند. همچنین جذب کلسیم بدن را بهبود میبخشد؛ بنابراین درد استخوان و کمردرد ممکن است یکی از نشانههای کمبود ویتامین دی میباشد. در یک مطالعه تحقیقاتی ارتباط ویتامین دی و کمردرد در بیش از ۹۰۰۰ زن مسن بررسی شد؛ محققان دریافتند که کمبود آن باعث بروز کمردردهای شدیدی میشود که قادر به محدودسازی فعالیتهای روتین و روزانه است.
چطور کمبود ویتامین D بدن را جبران کنیم؟
دقیقترین روش برای تشخیص کمبود ویتامین دی در زنان، انجام آزمایش خون است. برای افراد سالم سطح ویتامین دی بین ۲۰ تا ۵۰ نانوگرم در میلیلیتر است. در صورتی که سطح آن کمتر از ۱۲ نانوگرم در میلیلیتر باشد دچار کمبود ویتامین دی هستید.برای درمان کمبود ویتامین دی باید این ویتامین را از طریق مواد غذایی و مکملها بدست آورید. مکملها اغلب با توجه به میزان کمبود این ویتامین و توسط پزشک مجرب باید تجویز میشوند.
همچنین برای مقابله با کمبود ویتامین D میتوانید مواد غذایی سرشار از این ماده مغذی مانند:
ماهی های سالمون
تن و ساردین
روغن جگر کاد
زرده تخم مرغ
قارچ و خوراکی های غنی شده با ویتامین D مانند شیر گاو
شیر سویا و آب پرتقال را به رژیم غذایی خود اضافه کنید
همچنین، قرار گرفتن پوست در معرض نور خورشید می تواند به تولید ویتامین D در بدن کمک کند. گاهی که به فضای باز میروید از زدن ضدآفتاب خودداری کنید. چون ضدآفتاب مانع از جذب ویتامین دی نور خوشید میشود. با بازگشت این ویتامین به سطوح مطلوب در بدن، علائم نیز معمولا از بین می روند.برای جذب طبیعی ویتامین D نکته مهم نفوذ اشعه فرابنفش خورشید از پنجره به داخل است و این درحالی است که بسیاری از مردم با وجودی که در کنار پنجره رو به آفتاب کار میکنند، اما از کمبود ویتامین D رنج میبرند. میان روز به ویژه در روزهای تابستانی بهترین زمان برای جذب اشعه خورشید است، هنگام ظهر خورشید در گرمترین حالت خود قرار میگیرد و اشعه فرابنفش آن بسیار سوزاننده و حساس است، مطالعات بسیاری روی بدن نشان میدهد که هنگام ظهر بیشترین میزان ویتامین D در بدن ساخته میشود.