یوکیا آمانو اخیرا در مقر آژانس در وین در مصاحبه با خبرگزاری آلمان گفت: بازرسی از تاسیسات هسته‌ای ایران قوی‌ترین ابزار راستی‌آزمایی است که تاکنون آژانس در کل جهان در دست داشته است.
بر اساس گزارش خبرگزاری صداوسیما، یوکیا آمانو افزود: مساله هسته‌ای ایران تاریخچه بسیار پیچیده‌ای دارد و اعتماد در کار نیست.
وی گفت: پیش از ۲۰۰۳، آنها تلاش‌هایی را برای توسعه شماری از فناوری‌های مرتبط با تسلیحات انجام دادند.
آژانس تحقیقات خود را درباره موضوع مربوط به سلاح هسته‌ای تکمیل کرده و نتیجه گرفته است این تلاش‌ها پایان یافته است. اکنون آژانس باید بررسی کند آیا این قدرت منطقه‌ای به تعهدات خود در این توافق پایبند بوده است و آیا از زیرساخت اتمی غیرنظامی برای ساخت سلاح هسته‌ای استفاده کرده است یا خیر.
کارشناسان هسته ای آژانس باید بر مراکز متعدد و پراکنده هسته‌ای ایران نظارت کنند از یک معدن شمش اورانیوم در نزدیکی خلیج فارس گرفته تا کارخانه غنی‌سازی اورانیوم در نظنز به فاصله ۱۰۰۰ کیلومتر از این معدن به سمت شمال ایران.
آژانس تحقیقات خود را درباره موضوع مربوط به سلاح هسته‌ای تکمیل کرده و نتیجه گرفته است این تلاش‌ها پایان یافته است.
آمانو گفت: «این کار یک چالش تاریخی بسیار بزرگ برای ماست.»
وی افزود: بازرسان آژانس قادر خواهند بود به سرعت بفهمند مواد هسته‌ای در هر یک از این تاسیسات برای ساخت تسلیحات به کار می‌رود یا خیر.هم‌زمان توافق هسته‌ای به آنها اجازه خواهد داد هرگونه ردپای مربوط به تاسیسات مخفی هسته‌ای را در آینده پیگیری کنند.
آمانو گفت: اگر آنها تلاش کنند چیزی را مخفی کنند، ما نشانه‌هایی را به طور معمول خواهیم یافت و شروع به سوال از آنها خواهیم کرد. بازرسی‌های مربوط به برجام محتاج پول و نیروهای فراوان از جانب آژانس است.این توافق محتاج هزینه ۱۰ میلیون دلار در سال، معادل هفت درصد بودجه کل بودجه بازرسی این نهاد در سال گذشته است.
آمانو گفت: «ما هنوز کل این مبلغ را به دست نیاورده‌ایم.»
به گفته مقامات ایران، اولین وظیفه آژانس راستی‌آزمایی از اقداماتی است که ایران باید پیش از آغاز برجام انجام دهد و قرار است اواخر ژانویه صورت گیرد.
بازرسان نمونه‌های اورانیوم را برخواهند داشت و در آزمایشگاهی نزدیک وین بررسی خواهند کرد تا مطمئن شوند خلوص این مواد در همان سطح اندکی است که ایران اعلام کرده است و در سطح لازم برای سلاح هسته‌ای نیست.
آمانو گفت:«ما در هیچ مساله‌ای به ظاهر آن تکیه نخواهیم کرد.»
