کرونای جهش یافته آفریقایی و شکل‌گیری موج دوم کرونا در آفریقای جنوبی
گونه جهش یافته کرونای آفریقای جنوبی یکی دیگر از مواردی بود که دکتر ناجی به آن اشاره کرد و گفت: به طور کلی موج دوم کرونا در دنیا به این واریانت مربوط می‌شود، به شکلی که علاوه بر تغییراتی که در موتاسیون ۵۰۱.v۱ این گونه ایجاد شده، دو متاسیون دیگر نیز در ژن اسپایک این ویروس تغییر کرده، که نتیجه مطالعات اولیه در مورد نوع جهش یافته ویروس کرونا در آفریقای جنوبی نشان می‌دهد این گونه از نوع شناخته شده سایر ویروس‌های کرونا مسری‌تر است.عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی مهمترین تفاوت ژنتیکی کرونای آفریقای جنوبی با بریتانیایی را حذفی درموقعیت ۶۹ و ۷۰ ویروس بریتانیایی عنوان کرد و افزود: در ویروس جهش یافته آفریقای جنوبی این حذف‌ها در پس زمینه ژن اسپایک ویروس دیده نمی‌شود.
جهش‌های کرونا می‌تواند برنامه‌های واکسیناسیون را تحت تاثیر قرار دهد
رییس مرکز تحقیقات ویرس شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی مهمترین نگرانی جامعه علمی و محققان را میزان اثرگذاری واکسن های مقابله با کرونا ذکر کرد و هشدار داد: جهش‌های کرونا می‌تواند برنامه‌های واکسیناسیون را تحت تاثیر قرار داده و شرایط را پیچیده تر کند.وی با اشاره به این که تحقیقات جدید نشان می‌دهد برای مقابله با ویروس کرونای جهش یافته آفریقای جنوبی شاید یک یا دو نوع واکسن فعلی در جهان که کفایت ایمنی زایی بالایی دارند موثر باشند و نیاز مبرمی به طراحی و تولید واکسنهای جدیدتر وجود دارد، توضیح داد: به گفته پژوهشگران، بقیه واکسن‌ها که کفایت ایمنی زایی پایینی دارند، نمی‌توانند براحتی در مقابل جهش‌های این ویروس مقاومت لازم را در بدن افراد ایجاد کنند؛ چرا که جهش‌های نوع جدید ویروس کووید، معروف به ۵۰۱Y.v۲یا B۱۳۵۱، مقاومت بسیار بالاتری نسبت به انواع غیرجهش یافته ویروس کرونا دربرابرآنتی بادی و پادتن های خنثی کننده دارد.دکتر ناجی در ادامه از جهش تازه کرونا در بیمارستانی در باواریای آلمان خبر داد و افزود: این سویه جدید با کمک تست‌های کرونایی روی بیماران شناسایی شد و متخصصان در حال تحقیق و مطالعه درباره این گونه جدید و به دنبال آن اثرگذاری و مقاومت ژنتیکی واکسن ها در برابر آن هستند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان این که نگرانی درباره جهش‌های سویه‌های مختلف کرونا همچنان وجود دارد، خاطرنشان کرد: کشف و شناسایی چندین گونه جهش یافته کرونا از جمله انگلیسی، آفریقای جنوبی و برزیلی، در جامعه بین المللی موجی از بیم و نگرانی را درباره قدرت سرایت بیشتر و ابهاماتی پیرامون اثربخشی واکسنهای تولید شده در مقابل این گونه‌های جدید این ویروس، برانگیخته است.
دکتر ناجی با بیان این که کاهش مقاومت پادتن‌ها مستقیما اثربخشی واکسن‌ها را کاهش می دهد، تاکید کرد: در حال حاضر شرکت های دارویی و واکسن سازی تحقیقات گسترده‌ای را در این حوزه آغاز کرده‌اند. شرکت مدرنا با انجام آزمایشات لازم به این نتیجه رسیده است که واکسن آنها کفایت ۸۹ درصدی در برابر واریانتهای جدید بریتانیایی را دارد. اما به دلیل هشدارهای انجمن‌های علمی مبنی بر شواهد کاهش ۶ الی ۸ برابری عملکرد بعضی از آنتی بادی های خنثی کننده در برابر سویه جدید آفریقای جنوبی، دست به طراحی واکسن جدیدی علیه واریانتهای جدید زده که در حال حاضر در حال انجام کارآزمایی بالینی آن به روش‌های کوتاه مدت و بلند مدت هستند. از طرفی میزان اثر بخشی واکسنهای جانسون – جانسون و آسترازنکا-آکسفورد درآفریقای جنوبی در برابر واریانت آفریقای جنوبی با کسب اطلاعات در بین جمعیتی بالغ بر ۴۰ هزار نفر در آفریقای جنوبی که قبلا در کارآزمایی بالینی این دو کمپانی شرکت کرده بودند نیز آغاز شده است و اطلاعات آن در چند روز آینده به اطلاع عموم خواهد رسید.استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اعلام این مطلب که نتیجه تحقیقات گواه این مهم است که ایمنی جمعی ناشی از عفونت طبیعی کرونا نمی‌تواند تضمینی برای کاهش بار بیماری باشد، خاطرنشان کرد: به طور مثال علیرغم همه گیری ۷۶ درصدی کرونا در شهر مانوس ایالت آمازون برزیل بازهم ویروس کووید به صورت لجام گسیخته‌ای در این کشور در حال چرخش است و همچنان قربانی می‌گیرد.
به ایمنی جمعی حاصل از عفونت طبیعی نمی‌توان دل خوش کرد
وی با بیان این که با عفونت طبیعی نمی‌توان جامعه را در برابر کرونا ایمن کرد، افزود: سویه‌ها و جهش‌های شناسایی شده جدید کرونا در دنیا بر این مهم تاکید دارد که نمی‌توان به عفونت‌های طبیعی و به دنبال آن ایمنی در برابر کرونا دل خوش کرد.رییس مرکز تحقیقات ویرس شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی برنامه ریزی برای اجرای طرح واکسیناسیون عمومی را خواستار شد و هشدار داد: در واقع تمامی یافته‌ها درباره کرونا این موضوع را گوشزد می‌کند که باید دولت‌ها و مردم اهتمام بیشتری به شروع برنامه واکسیناسیون و توجه بیشتر به موارد کنترلی و رعایت پروتکل‌ها داشته باشند.دکتر ناجی گفت: چرخش و تغییرات جدیدی که در ساختار ژنتیکی کرونا ایجاد می‌شود مهر تاییدی به این فرضیه است که به هر میزان اجازه دهیم ویروس کووید ۱۹ در جمعیت بیشتری در گردش باشد به همان میزان فرصت بیشتری برای تغییر در طبیعت خواهد داشت.استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی یادآور شد: بیماری زایی بیشتر و جولان کرونا می‌تواند برنامه‌های درمانی و واکسیناسیون ما را بیش از پیش تحت تاثیر قرار دهد.دکتر ناجی با بیان این که مراجع ذیصلاح بهداشتی، دولت‌ها و کشورها باید اهتمام بیشتری به تقویت زیرساخت‌های حرفه‌ای بهداشت داشته باشند، خاطرنشان کرد: این اهتمام دوجنبه دارد که یک بخش آن مردم هستند که باید با رعایت بهداشت فردی و اجتماعی و عمل به توصیه‌ها و از طرف دیگر ایجاد فضای مناسب در اجرای بهداشت اجتماعی توسط دولت، فرصت چرخش کرونا را در جامعه کاهش دهند.وی توجه به برنامه‌های درمانی، افزایش حداکثری میزان تست‌های اختصاصی کرونا، ایزولاسیون، شناسایی و قرنطینه کردن مبتلایان به کرونا و موارد تماس آنها را راهکار مناسبی برای کاهش بار بیماری در جامعه ذکر کرد و افزود: باید درمان‌های موثرتر و همچنین برنامه‌های مشخصی برای شناسایی و کنترل تردد مبتلایان به کووید ۱۹ در دستور کار باشد.
تنها اقدامات پیشگیرانه می‌تواند مجال تغییرات ویروس‌ها را کم کند
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی شروع برنامه واکسیناسیون در سریع‌ترین زمان ممکن را برای کاهش آمار مبتلایان خواستار شد و افزود: هر چند ممکن است اطلاعات درستی درباره پایداری واکسن ها و ایمنی حاصل از آن نداشته باشیم اما با توجه به امنیت و کم خطر بودن واکسن‌ها در مقایسه با عفونت‌های طبیعی ناشی از کرونا، همچنان اجرای برنامه واکسیناسیون یکی از مهمترین مواردی است که می‌تواند ایمنی در برابر کرونا را در بالاترین سطح محقق کند.وی با تاکید بر این که اگر چنانچه روش‌های کنترلی با اهتمام بیشتر اعمال شود، چرخش ویروس به میزان قابل توجهی کاهش خواهد یافت، گفت: تنها اقدامات پیشگیرانه می‌تواند مجال تغییرات ویروس ها را کاهش دهد. روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، رییس مرکز تحقیقات ویروس شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به این که واریانتهای مختلف کووید ۱۹ در کشورهایی شناسایی شده که ویروس آزادانه در حال چرخش است، تاکید کرد: مقایسه آمارهای ابتلا به کرونا در کشورهایی نظیر انگلستان، برزیل، آفریقا و آلمان زنگ خطر جهش ویروسی خارج از کنترل را به صدا در می‌آورد.
