وزیر امور خارجه چندی‌قبل در گفت‌وگو با سایت انتخاب گفته بود: «بعضی دوستان می‌روند و به آمریکا گرا می‌دهند که با ما بهتر می‌توانید کار کنید. ما که سکوت می‌کنیم، دلیل نمی‌شود که متوجه این گراها نیستیم». ایده‌ای در سیاست ایران از گذشته‌ها مطرح بوده و آن اینکه مخالفت جریان اصولگرایی با بحث مذاکره با آمریکا، مخالفت با مذاکره از سوی جناح رقیب است نه نفس مذاکره.
اینکه دعوا بر سر لحاف است و اینکه به‌ویژه منافع اقتصادی حاصل از نتایج مذاکرات نصیب چه دسته و گروهی شود! اگرچه مسئله آمریکا و نحوه مواجهه با آن را باید فراتر از خواست یک جناح و جریان دید و تصمیمگیری درباره آن به کلیت نظام ارتباط دارد، با این حال گاهی از سوی برخی چهره‌های اصولگرا گفته‌هایی به صراحت مبنی بر اینکه ما مذاکره‌کنندگان بهتری هستیم یا اگر ما مذاکره می‌کردیم چنان و چنین می‌شد، شنیده می‌شود.
در تازه‌ترین اظهارنظر، مجتبی ذوالنوری، نماینده مجلس و عضو جبهه پایداری گفته است: اگر اصولگرایان مذاکره کنند، پشتوانه اجرائی آن بیشتر است؛ چون اصولگراها به سیاست‌های نظام نزدیک‌تر هستند و نمی‌آیند خلاف سیاست‌های نظام راهی را بروند که وسطش بخواهند برگردند.
تا دیروز آنها راستی‌آزمایی می‌کردند، امروز ماییم که راستی‌آزمایی می‌کنیم که آیا آنها به تکالیف‌شان عمل کرده‌اند یا نه، اگر برگشتند و جبران کردند و بررسی‌های مجلس نیز نشان داد که جبران شده است، ما نیز می‌توانیم مجددا به تعهداتمان برگردیم تا این اتفاق نیفتد، چه در دولت آقای روحانی و چه در دولت آینده جمهوری اسلامی ایران رویه نظام در این مسیر تغییر نخواهد کرد.
حمیدرضا ترقی، عضو شورای مرکزی مؤتلفه نیز چندی‌قبل با اشاره به اینکه متأسفانه هر وقت مذاکرات توسط اصلاح‌طلبان صورت گرفته ما همین خسارت را دیده‌ایم، گفته بود: «مذاکراتی را که در دولت شهید رجایی توسط آقای بهزاد نبوی درخصوص قراردادها و بحث گروگان‌ها صورت گرفت، آمریکایی‌ها به‌راحتی توانستند زیر پا بگذارند و به تعهدات خود عمل نکنند و پول‌های ما را پس از آزادی اسرای جاسوس بازنگردانند. این نشان داد که آن توافق منطقی و درست نبود. پس از آن هم باز در سعدآباد و در سال ۲۰۰۳ دیدیم توافقی صورت گرفت که تمام فعالیت‌های هسته‌ای ایران به موجبش تعلیق شد و آنها نیز به تعهدات خود عمل نکردند و زیر بار نرفتند».
او در پاسخ به این سؤال که پس اگر مذاکره‌کننده‌ها اصولگرا باشند مذاکره اشکالی ندارد؟ گفته بود: «قطعا بله، مذاکره در صورت ضرورت به وسیله کسانی که بتوانند منافع ملت را حفظ کنند و نفوذناپذیر باشند، می‌تواند اتفاق بیفتد». اگرچه بعد از انتقادات تندی که از سوی برخی جریان‌های تندرو اصولگرا به‌ویژه نمایندگان فعلی مجلس به این اظهارات ترقی شد و حتی بابت همین اظهارات او را از دایره اصولگرایی کنار خواندند، ترقی مجبور شد سخنانش را پس بگیرد و بگوید منظورش این نبوده که اصولگرایان قرار است با آمریکا مذاکره کنند!
به نظر می‌رسد آنها با دست پیش می‌کشند و با پا پس می‌زنند؛ هم مذاکره را می‌خواهند هم نمی‌خواهند. مشابه این سخنان را «عباس سلیمی‌نمین»، چهره سیاسی اصولگرا هم گفته بود: «اینکه اصولگرایان گزینه‌ای دارند که در عرصه بین‌الملل حرفی برای گفتن داشته باشد و از منافع ملت دفاع کند، یقینا دارند.
قطعا شخصیت‌های متعددی را در جریان اصولگرایی می‌توان نام برد که اینها هم سابقه گفت‌وگو در عرصه سیاست بین‌الملل داشته و هم اینکه دارای این توانمندی هستند. دست‌کم حتی می‌توان گفت که بهتر از مذاکره قبلی، قادر به مذاکره هستند».
دبیرکل جبهه جهادگران ایران اسلامی، از جریان‌هایی که زمانی حامی احمدی‌نژاد بود نیز گفته که در جریان اصولگرایی کسی مخالف مذاکره با آمریکا نیست، اما مبنا و شیوه مذاکره ما با جریان‌های دیگر متفاوت است. این در حالی است که بخشی از جریان اصولگرایی به‌ویژه طیف‌های جوان‌تر و پرشورتر که نگاهشان به سیاست حداقل در حرف آرمانی‌تر است، نسبت به چهره‌ها یا جریان‌هایی که سنتی‌تر هستند یا وجه عمل‌گرایی‌شان کمی پررنگ‌تر است، به‌شدت از طرح این گزاره که اصولگرایان مذاکره را برای خودشان و با خودشان می‌خواهند وگرنه با نفس آن مشکلی ندارند، روی ترش می‌کنند.
واقعیت را اما زمان مشخص خواهد کرد. زیباکلام قبلا گفته بود: در انتخابات ۱۴۰۰ حامیان اصلاح‌طلبان پای صندوق‌های رأی نخواهند رفت؛ بنابراین این اصولگرایان هستند که پیروز انتخابات خواهند بود و مذاکرات توسط اصولگرایان پیش خواهد رفت… اصولگرایان می‌خواهند تا زمانی که روحانی سر کار است، اوضاع به همین منوال ادامه پیدا کند، اما در تابستان و پاییز ۱۴۰۰، به آنها خواهند گفت که باید باب مذاکره با دولت بایدن را باز کنند تا تحریم‌ها برداشته شود؛ زیرا دیگر خود آقایان نیز می‌دانند که کفگیر به ته دیگ خورده است و پولی در کشور وجود ندارد؛ به همین دلیل می‌خواهند مذاکرات را خودشان انجام دهند».
یا علی مطهری گفته بود اصولگرایان الان که وارد قدرت شدند و مخصوصا اگر دولت را هم به دست بگیرند با تجربه‌ای که سران آنها پیدا کرده‌اند، می‌فهمند که راه نجات کشور اصلاح سیاست خارجی، زنده‌کردن برجام و حل مشکل FATF و در صورت لزوم برقراری رابطه با آمریکاست.
