روحالله حاجی زاده دامغانی درباره اهمیت ارتباط خانوادهها با فرزندان دارای سندرم داون در این دوران، افزود: هماهنگی خانواده با یکدیگر و برقراری ارتباط سالم و صمیمی و جدی به دور از دلسوزی با کودکان سندرم داون وتمرین و تکرار در فعالیتها در دوران کرونا می تواند به این بچه ها کمک کند.وی اضافه کرد: البته گاهی بزرگترین اشتباه خانواده ها، دلسوزی بیش از اندازه به این بچه ها و چشم پوشی از رفتارهای نامتعارف آن ها است. چراکه ادامه این رفتارها و دلسوزی های بیش از حد باعث می شود بچه دچار رفتارهای نامناسب و نامعقول شود. در حالی یک ارتباط صمیمی اما جدی و طبق برنامه ای که تیم روانشناسی در اختیار خانواده قرار می دهد، میتوان برای بالا بردن سطح دقت و تمرکز بچههای دارای سندرم داون اقدام کرد.
افسردگی و پرخاشگری به خاطر کرونا
روانشناس کانون سندرم داون ایران گفت: کاردرمانگرها به طور معمول از روشهای ساده برای تشویق این بچهها به فعالیت استفاده میکنند. مثل فعالیتهای حرکتی از جمله راه رفتن، برداشتن شی و انداختن آن و تکرار و تکرار این حرکتها. خانوادهها نیز با دارا بودن همین تمرینها میتوانند در خانه پس از انجام هر تمرین یاداشتگذاری و مجدد تمرین را تکرار کنند.حاجی زاده ادامه داد: در این مدت که بچهها مجبور به خانهنشینی شدهاند تا از کرونا مصون بمانند، آسیب زیادی دیدهاند و اگر خانواده تمرین و تکرار فعالیتهای ساده را با این بچهها انجام ندهند آنها دچار پسرفت خواهند شد. چراکه هر گام قبلی پیشنیاز گام بعدی است.
وی افزود: گزارشها به کانون، حاکی از آن است که افسردگی و پرخاشگری به ویژه در بچههای بزرگسال بیشتر شده است، این اتفاق به این دلیل رخ داده که بچهها از محیط ارتباطی خود فاصله گرفته و در شرایط یکنواخت روانی قرار گرفتهاند. این درحالی است که در حال حاضر ما نمیتوانیم درخصوص بچههای بزرگسال خیلی مانور بدهیم. مگر اینکه خانواده این بچه وی را به پارک ببرند و این بچه با پدر، برادر و خواهر و مادر خود به صورت انفرادی و در محیطی امن فعالیتهای فیزیکی انجام دهد.حاجی زاده تاکید کرد: در حال حاضر به دلیل کرونا ما برخی از کلاسهای گروهی را به صورت انفرادی درآوردهایم. برای مثال کلاس تکنوازی را جایگزین گروهنوازی کردهایم. درست است که برای بچه لذت سابق را ندارد اما کمک میکند که تا حدی از پوسته یکنواخت و تنهاییاش بیرون بیاید.
برنامهای با همفکری توانبخش و روانشناس
این روانشناس فعال حوزه سندرم داون با بیان اینکه این بچهها به طور حتم نیاز به برنامههای توانبخشی و مشاوره و روانشناس دارند، افزود: به طور معمول مشاور با همفکری تیم توانبخشی، همچنین با در نظر گرفتن شرایط خانه و زندگی مددجو، وضعیت اقتصاد و رفتارشناسی اعضای خانواده اقدام به تنظیم برنامه برای فعالیت با کودک سندرم داون میکند. در این میان خیلی مهم است که این برنامه متنوع و با همراهی اعضای خانواده انجام شود.
وی تصریح کرد: در واقع روانشناس و مشاور با در نظر گرفتن نقاط ضعف و قوت بچه سندرم داون و میزان درک وی اقدام به تنظیم این برنامه متنوع میکند. کانون سندرم داون ایران به صورت رایگان به خانوادههای دارای کودک سندرم داون مشاوره و خدمات میدهد امروزه و با توجه به شرایط کرونا خانوادهها میتوانند به صورت آنلاین این برنامهها را دریافت کنند تا فرزندشان زمان طلایی خود برای آموزش و یادگیری و پیشرفت را از دست ندهد.این فعال اجتماعی در بخش دیگری از صحبتهایش با مهم دانستن شرایط روحی و روانی مادر خانواده برای مدیریت کودک دارای سندرم داون، افزود: چنانچه مادر شرایط روحی و روانی خوب و توانایی مدیریت بچه را داشته باشد، میتواند با در اختیار داشتن یک برنامه آنلاین کودک سندرم داون خود را مدیریت و باعث پیشرفت وی شود. چراکه به طور معمول مادرها بیشتر برای فرزند خود وقت گذاشته و پیگیر پیشرفت او است.
زمان طلایی آموزش را از دست ندهید
حاجی زاده با اشاره به وضعیت کودکان دارای سندرم داون گفت: در خصوص بچه های کوچکتر دارای سندرم داون، از خانوادهها میخواهیم که حتما کلاس های انفرادی و توانبخشی کودک را با رعایت پروتکلهای بهداشتی دوران کرونا ادامه دهند. تمام مراکز توانبخشی امروز مجهز به تهویه هوا، ماسک و مواد ضدعفونی هستند. هرچه سریعتر لازم است برنامه توانبخشی را برای کودکان دنبال کنیم چون با گذر سن این بچه ها مواجه هستیم.این روانشناس اظهار داشت: در برنامه توانبخشی این کودکان نباید تاخیری صورت بگیرد. چون به خاطر کرونا زمان یادگیری آنها از دست می رود. در حالی که یک برنامه توانبخشی شامل مجموعه ای از فعالیت های فزیکی، حرکتی و تمرکزی و گفتاردرمانی بچه می تواند او را به جلو و به سمت پیشرفت هدایت کند. خانواده می تواند تمام این برنامه ها را در قالب بازی با بچه اجرا کند به این شرط که این برنامه در میان اعضای خانواده تقسیم شود و همه با بچه سندرم داون به یک نحوی فعالیت داشته باشند. اگر خانواده با درمانگر خود همراه باشد، بدون شک نتیجه پیشرفت بچه سندرم داون بالای ۹۰ درصد خواهد بود.
برنامه با توجه به امکانات و ظرفیت خانواده
این روانشناس گفت: عکس العمل های کودکان دارای سندرم داون با توجه به گروه سنی و جنسیتی آن هادر کرونا متفاوت بوده است. ما بیشترین مشکل را با بچه های بزرگسال داریم چراکه به سن بلوغ رسیده یا این سن را رد کرده اند. کلاس های ورزشی یا هنری و اردو آنها تعطیل شده و این قطع برنامه از یک طرف و مشکلات فیزیولوژی بدن به جهت بلوغ فرد از طرف دیگر مشکلات این بچه ها را دوچندان کرده است.حاجی زاده بیان کرد: خیلی از خانواده ها در تماس با ما اعلام می کردند که فرزندشان پرخاشگر، اشتهایش زیاد یا کم شده یا فرزندش دست به کارهای غیرمعقول مثل قیچی کردن مو یا لباس عروسک خود کرده.وی افزود: بچه های پیش از مدرسه این مشکلات را ندارند چون هنوز گروه های دوستی، هنری و ورزشی را تجربه نکرده و به مدرسه نرفته اند. آنها را می توان بهتر از بچه های بزرگسال که این گروه ها را تجربه کرده اند کنترل و مدیریت کرد. به همین دلیل بچه های بزرگسال ما به دلیل قطع شدن برنامه ها و فعالیت های موردعلاقه شان دچار این مشکلات شدند.این فعال اجتماعی تاکید کرد: ما با توجه به امکانات خانواده مثلا توصیه کردیم که خانواده با ماشین گشت شبانه یا روزانه برای بچه در نظر بگیرد که آب و هوایش عوض شود یا با دوستانی که از سلامت وی و خانواده اش مطمئن هستند ارتباط برقرار کرده تا یک مقدار با ای متدها بتوانیم نبودن شرایط فعالیت گروهی را برای این بچه ها پوشش دهیم.