گروه بین الملل: دبیرکل سازمان ملل تاکید کرد: از زمان شروع پاندمی کووید-۱۹ در حدود یک سال پیش، کاملا روشن بود که جهان ما با چیزی بیش از یک اضطرار در وضعیت سلامت عمومی روبروست. بزرگترین بحران بینالمللی در طی چند نسل به سرعت به یک بحران اقتصادی و اجتماعی تبدیل شد. با گذشت یک سال، واقعیت بارز دیگری به طرز فجیعی مشهود شده است؛ جهان ما با یک پاندمی از نقضهای حقوق بشری روبروست.
آنتونیو گوترش، در مطلبی برای روزنامه گاردین نوشت: «کووید-۱۹ شکافها، آسیبپذیریها و نابرابریهای موجود را عمیقتر کرده و شکافهای جدیدی از جمله خطاهای نقض حقوق بشر را باز کرده است. این همهگیری، ارتباط متقابل خانواده انسانی ما و طیف کاملی از حقوق بشر را نشان داده است؛ مدنی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی. وقتی هر یک از این حقوق مورد حمله قرار گیرند، دیگران در معرض خطر قرار میگیرند.این ویروس رشد کرده است زیرا فقر، تبعیض، تخریب محیط طبیعی ما و سایر ناکامیهای حقوق بشری باعث ایجاد شکنندگی عظیمی در جوامع ما شده است. زندگی صدها میلیون خانواده زیر و رو شده است؛ با از دست دادن شغل، بدهی سنگین و افت شدید درآمد.
نیروهای خط مقدم، افراد معلول، افراد مسن، زنان، دختران و اقلیتها به ویژه آسیب دیدهاند. در عرض چند ماه، پیشرفت در زمینه برابری جنسیتی چند دهه عقبگرد کرده است. مهمترین نیروهای خط مقدم زنان هستند و در بسیاری از کشورها اغلب از گروههای حاشیهای نژادی و قومی هستند.بیشتر مسئولیت مراقبت در خانه بر عهده زنان است. خشونت علیه زنان و دختران از هر نوعی، از سوءاستفاده آنلاین تا خشونت خانگی، قاچاق، استثمار جنسی و ازدواج کودکان، به اوج خود رسیده است.فقر شدید برای اولین بار ظرف چند دهه در حال افزایش است. جوانان در خارج از مدرسه و اغلب با دسترسی محدود به فناوری، در حال تقلا هستند.تازهترین تخطی اخلاقی، عدم اطمینان از برابری در اقدامات واکسیناسیون است. فقط ۱۰ کشور بیش از ۷۵ درصد واکسنهای کووید-۱۹ را تزریق کردهاند. در همین حال، بیش از ۱۳۰ کشور حتی یک دوز واکسن دریافت نکردهاند.چنانچه اجازه داده شود ویروس به شدت در مناطقی از “جنوب جهانی” (کشورهایی با درآمد پایین) شیوع پیدا کند، بارها و بارها جهش مییابد. انواع جدید میتوانند قابلیت انتقال بالاتری داشته باشند، کشندهتر شوند و به طور بالقوه اثربخشی واکسنها و تشخیصهای فعلی را تهدید کنند. این میتواند همهگیری را به طور قابل توجهی طولانی کند، ویروس را قادر میسازد تا دوباره به آفات “شمال جهانی” (کشورهایی با درآمد بالا) تبدیل شود و بهبود اقتصادی جهان را به تأخیر بیندازد.این ویروس همچنین حقوق سیاسی و مدنی را آلوده و فضای مدنی را محدودتر میکند. مقامات برخی کشورها با استفاده از این پاندمی به عنوان بهانه، واکنشهای امنیتی شدیدی داشته و اقدامات اضطراری برای سرکوب مخالفان، جرمانگاری آزادیهای اساسی، ساکت کردن گزارش مستقل و محدود کردن فعالیتهای سازمانهای غیردولتی اعمال کردهاند.مدافعان حقوق بشر، روزنامهنگاران، وکلا، فعالان سیاسی و حتی متخصصان پزشکی، به علت انتقاد از واکنشهای دولتهایشان به این پاندمی بازداشت شده، تحت پیگرد قانونی قرار گرفته و با تهدید و نظارت مواجه شدهاند. محدودیتهای مربوط به این پاندمی برای تخریب روندهای انتخاباتی و تضعیف صدای مخالفان استفاده شده است.در برخی مواقع، دسترسی به اطلاعات حیاتی و نجاتدهنده مرتبط با کووید-۱۹ ناممکن شده، در حالی که اطلاعات غلط کشنده حتی به دست صاحبان قدرت تقویت شده است.
افراطگرایان به ویژه برترپنداران سفیدپوست و نئونازیها، از این پاندمی سوءاستفاده کردهاند تا با قطبسازی اجتماعی و دستکاریهای سیاسی و فرهنگی، صفوف خود را گسترش دهند.این پاندمی همچنین تلاشهای صلح و توانایی انجام مذاکرات را دشوارتر ساخته و تشدید نیازهای بشردوستانه و تضعیف پیشرفت در سایر چالشهای حقوق بشری مربوط به منازعات را ایجاد کرده است.کووید-۱۹ دو حقیقت اساسی در مورد حقوق بشر را تقویت کرده است. اول، نقض حقوق بشری به همه ما آسیب میرساند. دوم، حقوق بشر جهانی است و از همه ما محافظت میکند.
واکنش موثر به این پاندمی باید مبتنی بر همبستگی و همکاری باشد. رویکردهای تفرقهافکنانه، اقتدارگرایی و ملیگرایی در برابر یک تهدید جهانی معنا ندارند. در شرایطی که پاندمی کرونا موجب شده تا حقوق بشر در کانون توجه قرار بگیرد، بهبودی فرصتی برای ایجاد حرکت به منظور تحول فراهم میکند. برای موفقیت در این امر، رویکردهای ما باید دارای چشمانداز حقوق بشری باشند.اهداف توسعه پایدار که مورد حمایت حقوق بشر هستند، چارچوبی برای اقتصادها و جوامع فراگیرتر و پایدارتر، از جمله ضرورت مراقبتهای بهداشتی برای همه را فراهم میکنند.این بازیابی همچنین باید به حقوق نسلهای آینده احترام بگذارد، اقدام آب و هوایی برای دستیابی به هدف کربن صفر تا سال ۲۰۵۰ را تقویت کند و از تنوع زیستی محافظت به عمل آورد. فراخوان من برای “اقدام برای حقوق بشر” بیانگر نقش اصلی حقوق بشر در واکنش به بحران، برابری جنسیتی، مشارکت عمومی، عدالت اقلیمی و توسعه پایدار است.اکنون زمان چشمپوشی و غفلت درباره حقوق بشر نیست. این زمانی است که بیش از هر زمان دیگری، حقوق بشر برای هدایت این بحران به گونهای مورد نیاز است که به ما امکان میدهد روی دستیابی به توسعه فراگیر و پایدار و صلح پایدار متمرکز شویم.
ما همه با هم هستیم. ویروس همه را تهدید میکند. حقوق بشر همه را بالا میبرد. با احترام به حقوق بشر در این زمان بحرانی، ما راهکارهای موثرتر و عادلانهتری برای شرایط اضطراری امروز و بهبودی برای فردا خواهیم ساخت. من اطمینان دارم که این امکان وجود دارد، اگر که ما مصمم باشیم و با هم کار کنیم.»
آنتونیو گوترش، در مطلبی برای روزنامه گاردین نوشت: «کووید-۱۹ شکافها، آسیبپذیریها و نابرابریهای موجود را عمیقتر کرده و شکافهای جدیدی از جمله خطاهای نقض حقوق بشر را باز کرده است. این همهگیری، ارتباط متقابل خانواده انسانی ما و طیف کاملی از حقوق بشر را نشان داده است؛ مدنی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی. وقتی هر یک از این حقوق مورد حمله قرار گیرند، دیگران در معرض خطر قرار میگیرند.این ویروس رشد کرده است زیرا فقر، تبعیض، تخریب محیط طبیعی ما و سایر ناکامیهای حقوق بشری باعث ایجاد شکنندگی عظیمی در جوامع ما شده است. زندگی صدها میلیون خانواده زیر و رو شده است؛ با از دست دادن شغل، بدهی سنگین و افت شدید درآمد.
نیروهای خط مقدم، افراد معلول، افراد مسن، زنان، دختران و اقلیتها به ویژه آسیب دیدهاند. در عرض چند ماه، پیشرفت در زمینه برابری جنسیتی چند دهه عقبگرد کرده است. مهمترین نیروهای خط مقدم زنان هستند و در بسیاری از کشورها اغلب از گروههای حاشیهای نژادی و قومی هستند.بیشتر مسئولیت مراقبت در خانه بر عهده زنان است. خشونت علیه زنان و دختران از هر نوعی، از سوءاستفاده آنلاین تا خشونت خانگی، قاچاق، استثمار جنسی و ازدواج کودکان، به اوج خود رسیده است.فقر شدید برای اولین بار ظرف چند دهه در حال افزایش است. جوانان در خارج از مدرسه و اغلب با دسترسی محدود به فناوری، در حال تقلا هستند.تازهترین تخطی اخلاقی، عدم اطمینان از برابری در اقدامات واکسیناسیون است. فقط ۱۰ کشور بیش از ۷۵ درصد واکسنهای کووید-۱۹ را تزریق کردهاند. در همین حال، بیش از ۱۳۰ کشور حتی یک دوز واکسن دریافت نکردهاند.چنانچه اجازه داده شود ویروس به شدت در مناطقی از “جنوب جهانی” (کشورهایی با درآمد پایین) شیوع پیدا کند، بارها و بارها جهش مییابد. انواع جدید میتوانند قابلیت انتقال بالاتری داشته باشند، کشندهتر شوند و به طور بالقوه اثربخشی واکسنها و تشخیصهای فعلی را تهدید کنند. این میتواند همهگیری را به طور قابل توجهی طولانی کند، ویروس را قادر میسازد تا دوباره به آفات “شمال جهانی” (کشورهایی با درآمد بالا) تبدیل شود و بهبود اقتصادی جهان را به تأخیر بیندازد.این ویروس همچنین حقوق سیاسی و مدنی را آلوده و فضای مدنی را محدودتر میکند. مقامات برخی کشورها با استفاده از این پاندمی به عنوان بهانه، واکنشهای امنیتی شدیدی داشته و اقدامات اضطراری برای سرکوب مخالفان، جرمانگاری آزادیهای اساسی، ساکت کردن گزارش مستقل و محدود کردن فعالیتهای سازمانهای غیردولتی اعمال کردهاند.مدافعان حقوق بشر، روزنامهنگاران، وکلا، فعالان سیاسی و حتی متخصصان پزشکی، به علت انتقاد از واکنشهای دولتهایشان به این پاندمی بازداشت شده، تحت پیگرد قانونی قرار گرفته و با تهدید و نظارت مواجه شدهاند. محدودیتهای مربوط به این پاندمی برای تخریب روندهای انتخاباتی و تضعیف صدای مخالفان استفاده شده است.در برخی مواقع، دسترسی به اطلاعات حیاتی و نجاتدهنده مرتبط با کووید-۱۹ ناممکن شده، در حالی که اطلاعات غلط کشنده حتی به دست صاحبان قدرت تقویت شده است.
افراطگرایان به ویژه برترپنداران سفیدپوست و نئونازیها، از این پاندمی سوءاستفاده کردهاند تا با قطبسازی اجتماعی و دستکاریهای سیاسی و فرهنگی، صفوف خود را گسترش دهند.این پاندمی همچنین تلاشهای صلح و توانایی انجام مذاکرات را دشوارتر ساخته و تشدید نیازهای بشردوستانه و تضعیف پیشرفت در سایر چالشهای حقوق بشری مربوط به منازعات را ایجاد کرده است.کووید-۱۹ دو حقیقت اساسی در مورد حقوق بشر را تقویت کرده است. اول، نقض حقوق بشری به همه ما آسیب میرساند. دوم، حقوق بشر جهانی است و از همه ما محافظت میکند.
واکنش موثر به این پاندمی باید مبتنی بر همبستگی و همکاری باشد. رویکردهای تفرقهافکنانه، اقتدارگرایی و ملیگرایی در برابر یک تهدید جهانی معنا ندارند. در شرایطی که پاندمی کرونا موجب شده تا حقوق بشر در کانون توجه قرار بگیرد، بهبودی فرصتی برای ایجاد حرکت به منظور تحول فراهم میکند. برای موفقیت در این امر، رویکردهای ما باید دارای چشمانداز حقوق بشری باشند.اهداف توسعه پایدار که مورد حمایت حقوق بشر هستند، چارچوبی برای اقتصادها و جوامع فراگیرتر و پایدارتر، از جمله ضرورت مراقبتهای بهداشتی برای همه را فراهم میکنند.این بازیابی همچنین باید به حقوق نسلهای آینده احترام بگذارد، اقدام آب و هوایی برای دستیابی به هدف کربن صفر تا سال ۲۰۵۰ را تقویت کند و از تنوع زیستی محافظت به عمل آورد. فراخوان من برای “اقدام برای حقوق بشر” بیانگر نقش اصلی حقوق بشر در واکنش به بحران، برابری جنسیتی، مشارکت عمومی، عدالت اقلیمی و توسعه پایدار است.اکنون زمان چشمپوشی و غفلت درباره حقوق بشر نیست. این زمانی است که بیش از هر زمان دیگری، حقوق بشر برای هدایت این بحران به گونهای مورد نیاز است که به ما امکان میدهد روی دستیابی به توسعه فراگیر و پایدار و صلح پایدار متمرکز شویم.
ما همه با هم هستیم. ویروس همه را تهدید میکند. حقوق بشر همه را بالا میبرد. با احترام به حقوق بشر در این زمان بحرانی، ما راهکارهای موثرتر و عادلانهتری برای شرایط اضطراری امروز و بهبودی برای فردا خواهیم ساخت. من اطمینان دارم که این امکان وجود دارد، اگر که ما مصمم باشیم و با هم کار کنیم.»