قلم از همدان- شیوع ویروس کرونا در حالی یک‌ساله شد که با خود تأثیرات بسیار بر بدنه اقتصادی، اجتماعی، گردشگری و حتی فرهنگی را به همراه داشت. صنعت گردشگری که همواره به‌عنوان صنعتی سفید مطرح بود که در سطح جهانی رتبه چهارم و یا به روایتی از اندیشمندان رتبه دوم در بین مهم‌ترین صنایع صادرات کالا و خدمات را به خود اختصاص داده بود، حال در شرایطی قرار گرفت که تعطیلی‌های چندین ماهه و زمین‌گیری مستدام خود را تجربه کرد اما به‌راستی پس از یک سال قرار است چه برنامه‌هایی برای تن نحیف گردشگری ایران در پیش گرفت؟
دراین‌بین سهم استان همدان از برنامه‌های منعطف گردشگری چیست؟ آیا قرار است در راستای برنامه‌های گردشگری تنها خاموشی چراغ آن‌ها را شاهد باشیم یا قرار است با برنامه‌ریزی‌های به‌روز و هوشمند و البته منعطف در مسیر راه‌های جدید، ایجاد زیرساخت‌های مناسب و مواردی ازاین‌دست گام برداریم؟
خسارت ۲۵۰ میلیارد تومان به حوزه گردشگری تاریخ و تمدن چه زمانی قرار است جبران شود؟ آیا قرار است در این مسیر قدم‌هایمان را به سمت‌وسوی دیگری سوق دهیم یا دست روی دست بگذاریم تا خودبه‌خود این وضعیت به حالت پیش از کرونا برگردد؟
حال، برای گردشگری همدان در نوروز ۱۴۰۰ چه برنامه‌هایی اندیشیده شده است، آیا چراغ گردشگری در این دوران خاموش خواهد بود؟
با این تفاسیر در این زمینه گفتگویی با علی مالمیر؛ مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان همدان، علی خاکسار؛ معاون گردشگری این اداره کل، حسین بشری؛ معاون اجتماعی فرماندهی انتظامی استان همدان ترتیب داده شد که در ادامه آن را می‌خوانید:
ممنوعیت اقامت در مدارس، کمپ‌ها، چادرها و خانهمسافرها در نوروز ۱۴۰۰
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان همدان در گفتگو با خبرنگار قلم در زمینه به شرایط سفرهای نوروزی در همدان نیز گفت: بر اساس مصوبه ابلاغی سفر ایمن و مسئولانه در شهرهای آبی و زرد مشروط به اینکه اقامت در اماکن دارای مجوز میراث فرهنگی باشد، اتفاق می‌افتد.
علی مالمیر در این راستا با اشاره به اینکه مجموعه اقامتی در آموزش‌وپرورش، کمپ‌ها، چادرها و خانه مسافرها غیرقانونی و ممنوع است، تصریح کرد: بحث ساماندهی خانهمسافرها کاری چندبخشی است و دستگاه‌های مختلف ذی‌مدخل هستند و در آخرین جلسه در استانداری همدان قرار شد با شدت بیشتری با این قضیه برخورد شود.
به نسبت آماده پیش‌روی سفرهای مسئولانه و ایمن هستیم
وی خاطرنشان کرد: نیاز است تا درصورتی‌که مردم قصد سفر دارند از مدتی قبل اقدام به رزرو مکان اقامتی خود باشند، ما نیز آمادگی این میزبانی با رعایت پروتکل‌های بهداشتی را داریم.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان همدان در بخش پایانی سخنان خود در پاسخ به اینکه آیا زیرساخت‌های گردشگری ایمن و مسئولانه را در استان همدان مناسب می‌دانید یا خیر؟ اظهار کرد: به نسبت این آمادگی را داریم، هتل‌های استان همدان خوشبختانه پروتکل‌ها را رعایت می‌کنند و شرایطی را برای پذیرایی ایمن مهیّا کرده‌اند. از سویی جاذبه‌های استان همدان نیز این ظرفیت را دارند.
همدان در لیست استان‌های ممنوعه نیست
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان همدان در ادامه، نیز در گفتگو با خبرنگار حوزه گردشگری قلم مطرح کرد: طبق آخرین برنامه‌ای که برای گردشگری نوروز ۱۴۰۰ در پیش گرفته شده، ورود و خروج به استان‌هایی که وضعیت کرونای آن‌ها قرمز و نارنجی است، ممنوع شده است.
علی خاکسار با تصریح بر اینکه استان همدان هم‌اکنون در وضعیت آبی و زرد است، اظهار کرد: درصورتی‌که در روزهای پایانی سال و یا ایام نوروز، استان همدان به وضعیت نارنجی و قرمز کرونایی تبدیل شود، ورود و خروج به این استان نیز ممنوع خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه گردشگری در استان‌های زرد و آبی با رعایت پروتکل‌های بهداشتی قابلیت پیش‌روی را دارد، ادامه داد: بدین ترتیب مسافرین نوروزی می‌توانند در قالب سفر ایمن و گردشگری مسئولانه، پیش از ورود به استان، مکان اقامتی خود را رزرو نمایند.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان همدان با اشاره به اینکه یک سال است که به خانه‌مسافری در همدان مجوز داده نشده است، مطرح کرد: در این یک سال مجوز فعالیت هیچ‌یک از خانهمسافرها را نیز در استان همدان تمدید نکرده‌ایم.
خاکسار با بیان این موضوع، تصریح کرد: بدین‌ترتیب هر خانه‌مسافری در استان همدان فعالیت داشته باشد، غیرمجاز است.
تعطیلی ناگهانی غار علیصدر ضربه بزرگی بر بدنه گردشگری همدان
وی در بخش پایانی سخنان خود تعطیلی ناگهانی غار علیصدر را تا پایان اردیبهشت ۱۴۰۰ ضربه بزرگی بر بدنه گردشگری استان دانست و افزود: با بسته شدن غار علیصدر، لغو سفرها را شاهد خواهیم بود، این تصمیم در زمانی گرفته شد که ما در جلسه مربوطه دعوت نبودیم و امکان اظهارنظر نداشتیم.
ممنوعیت تردد مسافرین خوزستانی به همدان
معاون فرماندهی انتظامی استان همدان در خصوص برنامه‌های نوروزی همدان مطرح کرد: تنها محدودیتی که در این دوران داریم برای ورود مسافرین خوزستانی است به‌نوعی که تردد این مسافران به استان همدان ممنوع است.
حسین بشری ادامه داد: نیروی انتظامی و پلیس‌راه اجازه ورود ماشین‌هایی با پلاک خوزستان را به همدان نخواهد داد و درصورتی‌که در سطح شهر و استان همدان این خودروها دیده شوند، با آن‌ها برخورد و جریمه خواهند شد.
وی در بخش پایانی سخنان خود از مردم خواست تا رعایت نکات و پروتکل‌های بهداشتی را مدنظر داشته باشند.
در وضعیتی که شیوع ویروس کرونا یک سالی می‌شود که گردشگری همدان را در هم شکست و به خاموشی فروبرد، به‌راستی حال زمان آن رسیده تا طرح‌ها و برنامه‌های گردشگری را انعطاف‌پذیر پیش برد و چاشنی‌های مختلفی را به این وضعیت افزود تا در کنار رعایت پروتکل‌های بهداشتی و ایمن بودن سفر، چرخ اقتصاد گردشگری نیز بچرخد و زیرساخت‌های گردشگری همدان روزبه‌روز مهیئتر شوند.
در این یک سال اخیر اگرچه زمین‌گیر شدن فعالین این عرصه را همواره شاهد بودیم اما می‌شد با تدابیری که اندیشیده می‌شود، از این فرصت در جهت احیای زیرساخت‌های گردشگری در قالب گردشگری سلامت، گردشگری ورزشی، اکوتوریسم، گردشگری روستایی، گردشگری کشاورزی و گردشگری صنعتی قدم برداشت تا در دوران پسا کرونا حداقل شاهد این زمین‌گیری‌های گردشگری نباشیم.
از سویی، این روزها تا پایان اردیبهشت‌ماه غار علیصدر شگفت‌انگیز تعطیل و میزبان مسافران و بازدیدکنندگان نیست و این بهترین فرصت برای بررسی موارد موردنظر یونسکو برای ثبت جهانی علیصدر است. مواردی که یک‌به‌یک در این فرصت ۹ و ۱۰ هفته‌ای می‌توان حداقل چاره‌ای برای آن‌ها اندیشید.
به‌راستی زمان آن رسیده تا اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی همدان با یک نگاه سوات‌وارانه (SWOT) قدم در پیش بگذارد، جنبه‌های مثبت و نکات قوت گردشگری همدان را احصا کند تا بتوان حداقل در برنامه‌های عید فطر به بعد، این جنبه‌های مثبت و قوت‌های گردشگری در پایتخت تاریخ و تمدن را ارتقا بخشد و فکری برای آن‌ها کند.
از جهتی دیگر، در این فرصت چندماهه نکات منفی و جنبه‌های تهدیدی گردشگری در همدان را بررسی و مشخص نماید تا بتوانیم تهدیدهای شیوع کرونا را بر بدنه گردشگری کمتر و کمتر سازیم.
چند روز پیش بود که گرگان، نسخه این روزهای خود را رونمایی کرد و از گردشگری کشاورزی سخن گفت. گردشگری‌ای که امکان ورود گردشگران را به‌صورت محدود حتی در شرایط کرونا دارد، گردشگری‌ای که در فضای باز است و می‌تواند رونق فروش و حتی جذب سرمایه‌گذار برای فرآوری، صنایع تبدیلی و بسته‌بندی محصولات کشاورزی و باغی را به همراه داشته باشد.
یکی از مواردی که این روزها به گوش می‌رسد، کاندید بودن همدان برای میزبانی روز جهانی چوب است، برنامه‌ای که به‌عنوان یک رویداد منطقه‌ای زیر نظر یونسکو امکان برگزاری در روزهای پس از ماه مبارک رمضان را دارد و می‌تواند جرقه‌ای باشد برای احیای دوباره گردشگری و صنایع‌دستی چوبی در سرزمین مبل و منبت.
حال، زمان آن رسیده تا همدان به‌عنوان پایتخت تاریخ و تمدن نیز قدمی بردارد و نسخه‌ای منعطف را برای گردشگری خود در پیش بگیرد، نسخه‌ای که نه‌تنها ناجی فعالین این عرصه باشد، بلکه از خروج متخصصین و افراد حرفه‌ای این عرصه ممانعت کند و چرخ زنگ‌زده اقتصاد گردشگری را نیز به حرکت درآورد. نسخه‌ای که پس‌ازاین دوران، حداقل همدان را در زمینه ثبت جهانی آثاری دیگر در کنار هگمتانه پیش ببرد. نسخه‌ای که بتواند ناجی گردشگری همدان باشد و فعالین این عرصه را دل‌زده از این عرصه نکند.
نوروز ۱۴۰۰ نیز در پیش است، اگرچه امیدواریم به اینکه گردشگری در تابستان از شر این ویروس منحوس رهایی یافته باشد و یا حداقل نوروز ۱۴۰۱! عیدِ گردشگری باشد اما امید است تا تدابیری در استان همدان اندیشیده شود تا گردشگری آن‌قدر منعطف پیش رود که به‌سادگی زمین‌گیر نشود و برای ورود به دوران پساکرونا با یک لشگر زمین‌خورده و شکست‌خورده در این عرصه روبرو نباشیم.
