گروه اقتصادی: صادرات فرش ایران طی ۹ ماهه سال ۱۳۹۹ به لحاظ وزنی ۱۶.۴ درصد رشد، به لحاظ ارزشی ۴.۹ درصد افت داشته، اما تولید آن تا پایان دی نسبت به مدت مشابه سال ۱۳۹۸ بیش از ۳۴ درصد رشد داشته است.
بر اساس آماری که مرکز ملی فرش ایران در اختیار ایسنا قرار داده، تا پایان آذر ماه سال گذشته، حدود ۲۷۶۵ تن فرش دستباف به ارزش حدود ۵۲ میلیون دلار از ایران صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال ۱۳۹۸ به لحاظ وزنی ۱۶.۴ درصد رشد، اما به لحاظ ارزشی ۴.۹ درصد افت داشته است. طی ۱۰ ماهه نخست سال ۱۳۹۸ حدود ۲۳۶۶ تن فرش دستباف به ارزش بیش از ۵۵ میلیون دلار از کشور صادر شده است.
این در حالی است که اخیرا معاون فنی گمرک ایران طی مکاتبه ای با وزیر صمت از کاهش صادرات فرش دستباف از به حدود ۵۰ میلیون دلار در سال ۱۳۹۹ خبر داده و راهکارایی از جمله معافیت صادرات فرش دستباف ایرانی از برگشت ارز حاصل از صادرات جهت تسهیل شرایط موجود مطرح کرده است.طبق اعلام گمرک، صادرات این کالا درسال ۱۳۷۲ به اوج خود رسیده و حدود دو میلیارد دلار بوده و برای پنج تا هفت میلیون نفرشغل ایجاد کرد، اما به تدریج کاهش یافته، به طوری که به حدود ۲۴۰ میلیون دلار درسال ۱۳۹۷ و پس از اعمال تحریم ها به ۷۰ میلیون دلار در سال ۱۳۹۸ و ۵۰ میلیون دلار در سال ۱۳۹۹ رسیده است.
رقبای ایران در صادرات فرش دستباف
گفتنی است که صادرات جهانی این محصول در سال ۲۰۱۹ بیش از یک میلیارد دلار و سهم ایران از آن حدود ۷.۹ درصد بوده است. هند، مصر، نپال، پاکستان، ترکیه و چین هم رقبای ایران در سال ۲۰۱۹ بودند که سهم شان از تجارت جهانی فرش دستباف به ترتیب ۳۱.۷، ۱۸.۲، ۶.۵، ۶.۲، ۴.۷ و ۳.۸ درصد بوده است.
رشد ۳۴ درصدی تولید فرش دستباف
تولید فرش دستباف نیز در ۱۰ ماهه نخست سال ۱۳۹۹ نسبت به سال قبلش با رشد ۳۴ درصدی مواجه بوده و از یک میلیون ۲۳۱ هزار به یک میلیون و ۸۶۹ هزار متر مربع رسیده است. از این میزان، ۴۲ درصد فرش فرش تجاری، ۱۹ درصد درشت باف، ۱۶ درصد ظریف و کرک، ۹ درصد تابلو فرش، هشت درصد گبه و شش درصد تمام ابریشم بوده است.همچنین در حال حاضر بیش از دو میلیون نفر در حوزه فرش دستباف شاغل هستند که ۶۰ درصد آن‌ها قالیباف مستمر، ۳۱ درصد قالیباف غیرمستمر یا فصلی و ۹ درصد در مشاغل جانبی حوزه فرش دستباف فعالیت می‌کنند. در این میان بیش از ۱۹۱ هزار نفر در واحدهای مشاغل جانبی فرش دستباف شامل فرش‌فروشی، قالیشویی، فروش مواد اولیه، فروش داروابزار، رنگرزی، طراحی فرش و رفوگری و پرداخت و مرمت شاغل هستند که بیشترین شاغلان با تعداد بیش از ۶۶۰۰ نفر در حوزه فرش فروشی فعال هستند.در مورد واحدهای فعال نیز آمارها نشان می‌دهد که در حال حاضر ۱۰ هزار و ۱۴۰ واحد فرشبافی فعالیت دارند که ۷۲۵۶ واحد از آن‌ها غیرمتمرکز، ۲۷۸۷ واحد متمرکز و ۹۷ واحد مجتمع بزرگ قالیبافی هستند.
