گروه جامعه: استاد دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی گفت: برای اکثریت سالمندان، احساس تنهایی تجربه‌ای است که در ایام قرنطینه بیان می‌شود، اما برای عده‌ای این احساس تنهایی با مشکلات روان‌شناختی مانند افسردگی ویا اضطراب همراه بوده.نسیبه زنجری با اشاره به مشکلات سالمندان در دوره کرونا طی یکسال اخیر بیان کرد: سالمندان به دلیل ابتلا به بیماری‌هایی مانند فشار خون و دیابت جز, گروه‌های آسیب‌پذیر در دوران شیوع کرونا معرفی شدند. به همین دلیل در راهنماهای بین‌المللی و ملی تاکید بیشتری بر قرنطینه و فاصله اجتماعی بیشتر برای سالمندان مطرح شده است.
وی با بیان اینکه قرنطینه مشکلات متعددی را برای سالمندان در دنیا و همچنین ایران به همراه داشت، اظهار کرد: برای اکثریت سالمندان، احساس تنهایی تجربه‌ای است که در ایام قرنطینه بیان می‌شود، اما برای عده‌ای این احساس تنهایی با مشکلات روان‌شناختی مانند افسردگی و یا اضطراب همراه بوده که عدم داشتن ملاقات هفتگی با فرزندان، نبود اوقات فراغت و گشت و گذار در بیرون از منزل و ترس از ابتلای خود و یا عزیزانشان به ویروس کرونا از عوامل موثر بر مشکلات سلامت روان سالمندان است.این استاد دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی ادامه داد: همچنین با توجه به عدم آشنایی نسل حاضر سالمندان با تکنولوژی، مشکل سواد دیجیتال در برقراری ارتباط و خرید آنلاین نیز برای سالمندان بیشتر جلوه کرد، البته از سویی دیگر این وضعیت تبدیل به فرصتی برای دوستی با تکنولوژی‌های جدید و ارتقای مهارت دیجیتال تعدادی از سالمندان شد.
زنجری با بیان اینکه مشکلات دوران کرونا برای سالمندانِ آسیب‌پذیر مانند سالمندان فقیر، تنها و یا دارای معلولیت و ناتوانی بیشتر بوده است، افزود: سالمندان فقیر کسب و کارهای کوچک خود را از دست داده‌اند و گذران زندگی در این ایام برایشان سخت‌تر شده است. سالمندان تنها و یا دارای معلولیت برای خرید مایحتاج روزانه و یا تامین دارو مشکلات متعددی داشته‌اند. مشکل مهم دیگر، سالمندانی بوده‌اند که نیاز به مراقبت دارند و مراقبان غیررسمی (خانوادگی) و مراقبان رسمی هر دو در حیطه مسئولیتی مراقبت خود و رفت و آمد به منزل والدین سالمند و رعایت پروتکل‌های بهداشتی مشکلات متعددی داشته‌اند.
وی در ادامه به تاثیر کرونا بر سلامت روحی و روانی سالمندان طی یکسال اخیر اشاره کرد و یادآور شد: انسان موجودی اجتماعی و نیازمند حضور در اجتماع است و این نیاز در دوران سالمندی بیشتر جلوه می‌کند اما شیوع کرونا و قرنطینه و کاهش حضور سالمندان در تعاملات اجتماعی و کاهش دورهمی‌های خانوادگی، منجر به شیوع احساس تنهایی و افسردگی شده است.به گفته این استاد دانشگاه در سطح دنیا نیز بحث سلامت روان سالمندان در شیوع کرونا و همچنین کارهایی خلاقانه مانند “دورهمی هفتگی آنلاین با یک لیوان چایی” در گروه‌های دوستانه مطرح شده است. نکته قابل تامل دیگر تغییر سبک زندگی سالمندان و عادت به زندگی غیر فعال است که نگرانی‌هایی را برای حضور مجدد سالمندان در جامعه و فعالیت‌های داوطلبانه بعد از کرونا ایجاد کرده است.
زنجری در ادامه در پاسخ به این سوال که آیا آماری از میزان درگیری روحی و روانی سالمندان به دلیل شیوع کرونا وجود دارد؟ اینطور توضیح داد: آمار دقیقی از مشکلات روان‌شناختی و یا تشدید بیماری‌های جسمانی سالمندان در دوران شیوع ویروس کرونا در دست نیست، اما احتمال می‌رود که حدود نیمی از سالمندان تجربه‌ای از مشکلات متعدد روان‌شناختی مانند احساس تنهایی یا افسردگی یا اضطراب را داشته باشند. در مطالعاتی که در سایر کشورها انجام شده اختلالات مرتبط با استرس به عنوان بیشترین مشکل روانی رایج در بین سالمندان در ایام کرونا ذکر شده است.
وی در ادامه به سیاستگذاری‌های لازم در حوزه سالمندان اشاره کرد و گفت: در ایام شیوع ویروس کرونا مهم‌ترین سیاست‌گذاری کمک‌کننده برای سالمندان در سه سطح ملی، محله‌ای و خانوادگی است؛ در سطح خانوادگی کمک به ارتقاء سواد رسانه‌ای سالمندان و پیشگیری از احساس تنهایی والدین سالمند بسیار کمک‌کننده است. در سطح محله‌ای نیز تشکیل گروه‌های داوطلبانه مورد اعتماد در محله برای کمک به سالمندان ناتوان در خرید مایحتاج روزانه کمک‌کننده است و در سطح ملی شناسایی و حمایت مالی بیشتر از سالمندان فقیر می‌تواند اندکی التیام بخش شرایط سخت پاندمیک ویروس کرونا باشد.
