حجت‌الاسلام و المسلمین حسن روحانی در بیست‌و نهمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب که امروز (سه‌شنبه ۱۴ اردیبهشت ماه) در شهر آفتاب برگزار شد، گفت: خوشحالم در کنار اندیشمندان، ناشران در واقعه‌ی مهمِ سالانه‌ای که ۲۹ سال از برگزاری آن می‌گذرد و آن نمایشگاه کتاب است؛ حضور و شرکت دارم.
او ادامه داد: از همه نمایندگان کشورهای خارجی به ویژه کشور دوست و همسایه‌مان روسیه که میهمان ویژه در این نمایشگاه هستند؛ سپاسگذاریم و همچنین با تشکر از جناب آقای پوتین (رئیس جمهور روسیه) که نماینده ویژه خود را یه این نمایشگاه اعزام کردند. همچنین از مسئولان و نمایندگان مجلس و علما و شهردار محترم تهران و نمایندگان محترم مردم در شورای شهر تهران تشکر می‌کنم.
روحانی تصریح کرد: نمایشگاه کتاب ظاهرا انشالله به سرمنزل نهایی رسیده و بعد از دو مکان که در سال‌های گذشته جابه‌جا شد؛ خود را به مقصد نهایی رساند.
او همچنین تاکید کرد: بسیار خوشحالم که امروز این نمایشگاه آغاز به کار کرد و افتتاح شد. از شهرداری محترم تهران و مسئولان و دست‌اندرکاران که این بنای زیبا و به یادماندنی را برای نمایشگاه‌ها به‌وجود آوردند، آنهم در یک مکان بسیار مناسب روبه‌روی حرم امام راحل، تشکر دارم و امیدواریم این قدم خیر و مبارکی برای کشور عزیز ما باشد.
رئیس جمهور با بیان اینکه ما وارد صحنه جدید و صفحه جدیدی شدیم، خاطر نشان کرد: چه بخواهیم چه نخواهیم دنیای ما در پسابرجام با زندگی و دنیای ما قبل از برجام کاملا متفاوت است. شما می‌بینید در طول یک سال گذشته از آن زمان که آثار این موفقیت در یک مذاکرات بسیار پیچیده بین‌المللی خود را نشان داد، هر روز که مقامات خارجی بخشی از زمان خود را به موفقیت ایران اختصاص می‌دهند، توجه‌ها به ابهت جدیدی از این مساله جلب می‌شود.
روحانی با اشاره به اینکه من از ابتدای مساله هسته‌ای از ۱۳ سال پیش حضور داشتم، اظهار داشت: مقامات خارجی که از بیرون به این صحنه نگاه می‌کردند زیبایی‌ها و ابعاد دیگری را از این صحنه برداشت کردند.
رییس جمهور گفت: ملت ما در یک واقعه مهم تاریخی در یک مذاکرات پیچیده در برابر قدرت‌های جهانی به موفقیت بزرگی دست یافت که به نفع هر دو بود.
وی ادامه داد: امروز تعداد زیادی شرکت‌های خارجی به ما مراجعه می‌کنند و اعتبارات زیادی به کشور سرازیر شده که نشان می‌دهد ما موفق شدیم و این موفقیت به نفع همه است و اگر کشوری مانند ایران کار زیربنایی انجام می‌دهد؛ همه از آن نفع می‌برند.
وی با تاکید بر لزوم توجه به سرمایه‌گذاری خارجی گفت: اگر در برخی پروژه‌ها یک شرکت خارجی وجود داشته باشد؛ پروسه بهره‌برداری آن بسیار سریع‌تر می‌شود. یعنی اگر کاری را بخواهیم خودمان انجام دهیم شاید ۵۰ سال طول بکشد اما با مشارکت خارجی این میزان به ۵ سال کاهش پیدا می‌کند و این امر بسیار اهمیت دارد.
رئیس جمهور با اشاره به مذاکرات برجام که پایانش برد- برد بود، گفت: این برد برای کل جهان و منطقه است. البته یکی دو کشور در منطقه هستند که احساس ضرر و زیان می‌کنند که آنهم اهمیتی ندارد. ۱۸۸ کشور در جهان نفع می‌برند حال دو کشور نیز ضرر کنند.
وی ادامه داد: امروز من مطمئن هستم که ملت بزرگ ایران با توان و قدرت کارهای خود را به پیش می‌برند و دنیا به ایران و جمهوری اسلامی و تحولات آن با اطمینان و اعتماد نگاه می‌کند و آنچه اهمیت دارد؛ همین اعتماد است.
رئیس جمهور ادامه داد: اعتبار در داخل بین مردم و دولت و در خارج مسئله بسیار مهمی است و یک سرمایه اجتماعی است و اینکه امروز کشورهای مختلف با سفر به ایران قراردادهای بلندمدت امضا می‌کنند و کارهایی را آغاز می‌کنند که بازپرداخت برخی از آنها شاید ۱۰ سال طول بکشد؛ به معنای اعتماد به ایران است.
وی ادامه داد: ما پای حرفی که می‌زنیم می‌ایستیم. وعده‌ای که می‌دهیم به آن عمل می‌کنیم حتی زمانی که کشوری هشت سال جنگ را علیه ما تحمیل کرد و به مردم خودش و مردم ما ظلم کرد؛ ما اعلام صلح کردیم. هرچند همچنان در وضعیت آتش‌بس هستیم؛ روی حرف خود ایستادیم.
رئیس جمهور با اشاره به اینکه امام خمینی(ره) فرمود “صلح ما صلح واقعی است” افزود: امام فرمود اگر قاتل جدم امیرالمومنین (ع) همان شمشیری که با آن حضرت را به شهادت رساند؛ پیش من به امانت بگذارد؛ من آن را به او پس خواهم داد. ما اعتقاداتی داریم و بر مبنای اعتقاداتمان بر قول‌مان و عهدمان وفادار خواهیم. ما به عهدمان وفا می‌کنیم همانطور که خداوند در همه جا به عهد خود وفا می‌کند.
روحانی با بیان اینکه نمایشگاهی داریم که می‌توانیم در آن محصولات خودمان و محصولات دیگران را هم برای مردم‌مان و هم برای مهمانانی که شرکت می‌کنند؛ عرضه کنیم، ادامه داد: نمایشگاه تعاملی است برای نویسندگان و محققان که در این مکان دیدار می‌کنند. در اینجا تبادل فکری، فرهنگی، اندیشه اتفاق می‌افتد. از شهرهای مختلف در ده روز جمعیت بیش از سه میلیون از نمایشگاه بازدید می‌کنند. این افراد رنج سفر را تحمل می‌کنند و جاذبه این نمایشگاه آنها را جلب و جذب می‌کند.
او با اشاره به شهرهای مهم فرهنگی در جهان، گفت: امروز در جهان شهرهایی هستند که معروفیت آن شهرها به مراکز علمی آنهاست، جاذبه و آوازه آن شهرها به خاطر مرکز علمی و دانشگاه‌های آنهاست. وقتی اسم شهر برده می‌شود چارچوب و مردم آن شهر را کسی به یاد نمی‌آورد اما بلافاصله دانشگاه آن شهر به ذهن می‌رسد.
رئیس جمهور افزود: امروز شهرهایی در دنیا وجود دارد که مرکز فرهنگی برای مردم آن شهر، منطقه و گاه در سطح جهان است. شهر، شهر فرهنگی است و با فرهنگ شناخته می‌شود، با نمایش فیلم‌های مختلف با جایزه دادن به فیلم‌ها، با نمایش تئاتر، موسیقی، با نمایشگاهی مهم عکاسی و ده‌ها هنر دیگر.
روحانی با اشاره به اینکه ما فکر می‌کنیم اقتصاد فقط در صنعت به معنای مصطلح و بنگاه‌های بزرگ اقتصادی و کشاورزی و خدمات به مفهوم بانک و بیمه است؛ گفت: فرهنگ و صنایع مربوط به فرهنگ یک بازار خلاق است و می‌تواند بازار اقتصادی مهمی برای یک کشور باشد.
او افزود: نگاه به تاریخ گذشته کتاب به ما نشان می‌دهد، چه مشاغلی را در کنار خود ایجاد کرده، به غیر از نویسندگان و مترجمین، بخشی از هنر خطاطی مربوط به اسنتساخ کتاب‌های مختلف و نسخه‌برداری از متن اصلی کتاب‌ها بود، کتاب نوشته می‌شد و پس از آن ده‌ها نفر خوشنویس می‌آمدند؛ همچنین بر مبنای آن جلدسازی می‌کردند و چاپ انجام می‌شد و عده‌ای بودند که کارشان شیرازه‌بندی کتاب بود. تزئین و تذهیب کتاب نیز یکی دیگر از مشاغلی بود که پیرامون کتاب ایجاد می‌شد.
روحانی با اشاره به اینکه امروز فرهنگ خودش می‌تواند سازنده اقتصاد باشد، گفت: فرهنگ قدرت بزرگ بین‌المللی ماست و امروز دنیا ما را براساس فرهنگمان می‌شناسد. من در سفرهایی که به کشورهایی همچون پاکستان داشتم؛ دیدم در آنجا به‌طور جدی کتاب‌های شاعران ما همچون بوستان و گلستان خوانده می‌شود.
وی ادامه داد: این فرهنگ است که می‌تواند بین ملت‌ها ارتباط برقرار کند و این کتاب است که باعث برقراری این ارتباط می‌شود. کتاب به ما آرامش و آسایش می‌دهد. کتاب به ما قدرت می‌دهد و ما اگر انس با کتاب داشته باشیم؛ قدرت‌مان در صحنه جهانی بالا می‌رود. قدرت ملت با خواندن و نوشتن افزایش پیدا می‌کند.
رئیس جمهور ادامه داد: امروز نویسندگان خلاق و واقعی آثار از ما پول نمی‌خواهند. آنها از ما آزادی و امنیت می‌خواهند و ما باید امنیت و آزادی آنها را تضمین کنیم.
وی با اشاره به سخنان مقام معظم رهبری در مورد برخورد نکردن با نقادان گفت: نقادی یک نعمت است و نقاد را نباید به زندان انداخت. البته کسی نباید در پوشش نقادی توهین کند اما کسی که نقد می‌کند؛ نباید کتاب و اثرش در پیچ و خم کارهای اداری گرفتار شود.
روحانی افزود: من بارها به وزیر فرهنگ گفته‌ام که کارها را به دست صاحبنظران، انجمن‌های نشر و نویسندگان واگذار کند و به نهادهای مدنی اهمیت بدهیم و نباید به گونه‌ای باشد که یک کارمند یا دانشجو یک کتاب را ممیزی کند.
وی ادامه داد: هرچقدر کارها را به نهادهای مدنی و ناشران واگذار کنیم کارها بهتر انجام می‌شود و دولت نباید در همه چیز دخالت کند و فقط باید برنامه‌ریز باشد. امروز زمانی است که ما باید به مولفان اهمیت بدهیم و به ناشران فضایی بدهیم که رضایت آنها را به دنبال داشته باشد.
روحانی ادامه داد: فضای رقابت، آزادی باید با شفافیت و بدون رانت برای مولفان و ناشران وجود داشته باشد و در گسترش آن تلاش کنیم. زیرا امروز فضای پس از برجام است و فضای پسابرجام با کتاب و تفکر به مقصد نهایی می‌رسد.
رئیس جمهور افزود: فضای پسابرجام فقط مختص اقتصاد و سیاست نیست بلکه فرهنگ در راس امور است و ما به فرهنگ و کتاب اهمیت می‌دهیم زیرا پیامبر ما که امروز ما در آستانه بعثتش قرار داریم؛ معجزه‌اش کتاب بود و با کتاب ما را از گمراهی‌ها نجات داد و ما نیز هرچه به سمت کتاب برویم به نفع خودمان و جامعه ماست.
