به تعبیر خیلی از روانشناسان هوش یک توانایی ذهنی قابل ارتقاست. هر چند برخی نیز معتقدند که ما با یک میزان هوش مشخص به دنیا میآییم. به همین دلیل هم تعاریف مختلفی در ارتباط با هوش انسان در علم روانشناسی وجود دارد. علم روانشناسی روز، هوش را توانایی سازگاری با مسائل مختلف زندگی میداند. بر این اساس فرآیندهای مختلفی میتواند باعث ارتقای هوش انسان شود که با جمعآوری اطلاعاتی در ارتباط با آنها میتوانیم روزانه در هر سن و سالی به ارتقای هوش خود بپردازیم.
مداومت در انجام تمرینات در نظر گرفته شده باعث میشود که تمرکزتان افزایش یابد و توانایی حل مسئله در شما ارتقا پیدا کند. پیش از آنکه به راهکارهای باهوشتر شدن بپردازیم باید به این توجه کنید که ذهنتان با این تمرینات قویتر شده و در واقع گویا هر روز وزنههایی ذهنی میزنید که ماهیچههای مغزتان را تقویت میکند. در این صورت است که ایدههای نو و جدید به ذهن میرسد و این ایدهها شما را در مسیرهای جدید قرار میدهد.
چطور مغز را تیزتر کنیم؟
مغز همچون عضلات فیزیکی بدن نیاز به پرورش و تمرین بسیار دارد تا دچار آتروفی (تحلیل عضلات) نشود. برای هوشمند و تیزتر کردن مغز، مواجهه کردن آن با چالشهای مختلف میتواند اثرگذار باشد. البته منظور این نیست که برای خودتان مشکل ایجاد کنید؛ بلکه ۱۰ تا ۱۵ دقیقه فعالیتهایی مثل حل کردن جدول، سودوکو، معما یا بازی با اپلیکیشنهای مختلف موثر است. همینطور خواندن کتاب و روزنامه میتواند این عمل را برایتان تسهیل کند. علاوه بر اینها این فعالیتها برای افراد مسنتر نیز مانع آلزایمر زودرس یا دچار شدن به فراموشی میشود.
مطالعه و کتابخوانی نیز یک عادت خوب است که مهارتهای زبانی و خلاقیت را افزایش میدهد. هر انسان را با دنیاهای مختلف آشنا میکند و باعث میشود افراد خود را جای شخصیتهای داستان بگذارند و هوش خود را تقویت کنند. هویت کنجکاوی درباره مسائل پیچیده داستانها و روایتها ذهن را باز میکند.
۱- یادگیری را عمیقتر از پیش کنید
متاسفانه سیستم آموزشی به صورتی است که بچهها یکسری مسائل را حفظ میکنند و آموزش میبینند. شاید تا سال بعد خیلی از آنها را فراموش کرده باشند و برای امتحان فقط درس خوانده باشند. باید اجازه دهید که خودتان در هر سنی که هستید یادگیریهایتان عمیقتر باشد. این را به بچهها نیز آموزش دهید که صرف امتحان دادن درس نخوانند و اطلاعات را با شرح و بسط و علاقه به ذهن بسپارند. تنها در این صورت است که انسان میتواند در جهان اثرگذار و موثر باشد. برای هوشمندتر شدن بهتر است که آموختههایتان را به کار ببرید، هر چیزی را که یاد گرفتهاید خلاصهوار بنویسید تا در خاطرتان تثبیت شود. این یک روش خوب برای عملکرد عالی مغز است تا مطالب را صرفا حفظ نکرده باشید و در روند آموزش فعال باشید نه منفعل.
۲- هر روز فعالیتهای متفاوتی انجام دهید
برخی افراد هستند که در طول روز مدام همان کارهای تکراری قبلی را انجام میدهند. مثلا سر یک ساعتی صبحانه میخورند، استراحت میکنند، کتاب میخوانند یا تلویزیون تماشا میکنند. کارمندان اغلب سر ساعت به سرکار میروند و شب به خانه میآیند و میخوابند تا فردا دوباره این چرخه تکرار شود، این فعالیتهای روتین ذهن را ضعیف میکند. بهتر است برای برخی زمانها کارهای متفاوت ترتیب دهید؛ مثلا اینکه روال عادی را گاهی به هم بزنید و خودکار نباشید.
تغییراتی کوچک در زندگی ایجاد کنید. مثلا با یک دوست به پارک بروید و ورزش کنید یا اینکه به جای تلویزیون تماشا کردن، با صدای بلند کتاب بخوانید یا موسیقی گوش دهید. حتی به طرز سادهتر هر بار میتوانید مسیر متفاوتتری را پیادهروی کنید یا به محل کار یا منزلتان بروید. با گروه دوستانتان گفتوگو کنید و کلاسهای مختلفی بروید.
اما مسئله این است که جمعهای ساده همیشگی نمیتواند ذهن شما را تقویت کند. بهتر است انتظارات و خواستههایتان را متفاوت کنید و با دوستان دیگری هم ارتباط برقرار کنید یا رفتوآمدهایتان را محدودبه چند نفر خاص نکنید که همیشه هم به شما انرژی منفی میدهند.شعار زندگی باید این باشد که در روزگاری که مردم به خاطر کرونا یا هر اتفاق دیگری مثل برگ درخت از بین میروند، روزها گرانقیمت میشوند. زمانی که یک روزتان را خرج میکنید، یک روز کمتر برای خرج کردن دارید. بنابراین باید بهدرستی آن را خرج کنید.
۳- مواد غذایی که ذهن و بدنتان نیاز دارد چیست؟
هر روز صبح با بیدار شدن دو لیوان آب بخورید. چرا که بدن چند ساعت آب و غذا دریافت نکرده است و جذب آب خیلی خوب به تعادل مایعات بدن کمک میکند. این توصیه پزشکان است تا کمبود مایعات بدن جبران شود و همینطور تواناییهای ذهنی بالاتر برود. پس از آن هنگام صبحانه چند خطی کتاب جذاب بخوانید یا حتی اپلیکیشن کتابهای پرفروش را دانلود کنید و چند خط آنها را به جای اخبار منفی با گوشی بخوانید و در طول مسیر به محل کار یا مدرسه و دانشگاه پادکستهای انگیزشی گوش دهید.
در محل کار چای سبز بنویشید و از کافئین دوری کنید؛ چرا که باعث استرس شما میشود. اما چای سبز خوابآلودگی را کاهش و قدرت تمرکز شما را افزایش میدهد. در نیمروز کمی بخوانید تا ذهن و بدنتان نیرو بگیرد و بهرهوری مغزتان افزایش یابد. شکر را از برنامه غذاییتان حذف کنید و به جای آن در وعده غذایی از ماهی یا تخم مرغ استفاده کنید.
در طول روز مغزتان را با اطلاعات بیهوده پر نکنید چراکه مدام از این شاخه به آن شاخه پریدن ذهن شما را خسته میکند و تمرکزتان را به هم میریزد. برای بازدهی بهتر، اطلاعات مفید و هدفمند دریافت کنید و اگر قرار است در صفحات وب بگردید، مطالب آموزنده بخوانید. اگر قرار است برای سرگرمی هم وارد فضایی شوید بهتر است که زیاد طول نکشد. به جای برنامههای منفعل تلویزیونی نیز که حجم اطلاعات مغزتان را دربرمیگیرد، به یک بازی بپردازید که ذهن شما را درگیر کند. البته اگر حوصله بازی کردن ندارید باز هم توصیه میکنیم که کتاب بخوانید.
اگر افرادی به دنبال کسب تفکر منطقی هستند، پیشنهاد برنامهنویسی برای آنها مناسب است. حتی فرصتهای شغلی مناسب نیز در اختیارشان قرار میدهد. این آموزشها به صورت رایگان در فضای مجازی وجود دارد. برای هر زمانی حتی مثل آشپزی، برنامهای در نظر بگیرید. مثلا سخنرانی گوش کنید یا یک آموزش مجازی فرا بگیرید. حتی یک غذای جدید درست کنید.
و در نهایت افراد باهوش بیشتر ورزش میکنند؛ حتی اگر حرکات ساده باشد. چرا که ذهن و جسم را درگیر و مرتبط با خود میکند. سلامت جسم نیز با مغز کاملا در ارتباط است. حال حتما لازم نیست در باشگاه و با مربی خصوصی ورزش کنید. چند حرکت کششی نیز میتواند بسیار کمک کننده باشد. پیادهروی در طبیعت نیز در این مورد اثرگذار است.افراد باهوش با اشخاصی باهوشتر از خود معاشرت میکنند؛ چرا که عادات و طرز فکر افراد روی هم اثرگذار است. پس با کسانی معاشرت کنید که باهوش تر از خودتان هستند چرا که برای شما و آنها سودمند است.