این وضعیت باعث شده تا برخی خریداران خودرو پس از تحویل خودروی صفر کیلومتر از شرکت های خودروساز نسبت به تعویض برخی قطعات آن اقدام کنند که البته با توجه به رشد قیمت قطعات، این کار مدتی است، هزینه بالایی را به خریداران تحمیل میکند و شاید رغبت برای انجام آن کمتر شده باشد، اما در نهایت با گذشت مدتی مصرف کننده مجبور به تعویض برخی قطعات خواهد بود.
اللهوردی دهقانی، عضو کمیسیون صنایع مجلس در این مورد با بیان اینکه قیمت یک خودروی بیکیفیت داخلی برابر با بهترین محصولات بنز و تویوتا است، گفت: عدهای تحت لوای شعار حمایت از تولید پدر مردم را درآوردهاند.
وی شرایط شرکت های خودروساز داخلی را انحصاری و فاقد رقابت پذیری عنوان کرد و افزود: این دو فاکتور جوی روانی را پدید می آورد و نمی توان نفوذ خودروسازان را در بسیاری نهادهای تصمیم گیری کتمان کرد.
دهقانی با بیان اینکه اشتغال یک میلیون نفر در خودروسازی ها مجوزی برای فشار و اضطراب بر جامعه ۸۰ میلیون نفری ایران نیست، خاطرنشان کرد: امنیت جانی و سرمایه مردم در گرو کیفیت خودرو است، ولی این موضوع مهم از سوی مسئولان اجرایی به سخره گرفته شده است.
وی تصریح کرد: وقتی قصد تصمیم سازی داریم، عده ای بر رفع موانع و مشکلات و حمایت از تولید تاکید میکنند و پشت شعارها مخفی میشوند. همین افراد تحت لوای این شعار باعث زیان مردم شدهاند.وی خودروی دنا را به عنوان بهترین خودروی داخلی مثال زد که قیمتی بالغ بر ۴۰۰ میلیون تومان دارد و تاکید کرد: با این هزینه، بهترین محصولات دنیا مانند بنز و تویوتا قابل خریداری و حتی مونتاژ و تولید است.دهقانی، مصرف بنزین خودروهای خارجی را تا ۴ لیتر و انواع تولیدات داخلی را معادل ۱۰ لیتر عنوان کرد و افزود: خودروهای داخلی همچنین مسائلی مانند ۶۰ درصد آلودگیِ کلان شهرها را به دنبال دارند.
وی پیشنهاد استفاده از خودروهایی با مصرف سوخت ۵۰ درصدی را ارائه کرد و گفت: در این صورت بیش از ۳۰۰ هزار میلیارد تومان صرفه جویی در کشور اتفاق می افتد و این میزان سوخت را می توان با قیمت روز صادر کرد.
* کیفیت پایین خودروها، یکی از محورهای تحقیق و تفحص از سازمان استاندارد
وضعیت صنعت خودروسازی طی سال های گذشته طوری بوده که نمایندگان مجلس چندین بار موضوع تحقیق و تفحص از این صنعت را در دستور کار خود قرار دادهاند، اما در نهایت کمتر شاهد تاثیرگذاری این تحقیقات بر وضعیت صنعت خودروسازی بودهایم.همچنین در کنار تحقیق و تفحصهایی که به صورت مستقیم در مورد صنعت خودروسازی مطرح بوده، حالا در جدیدترین مصوبه مجلس برای تحقیق و تفحص از سازمان استاندارد موضوع کیفیت پایین خودروها به عنوان یکی از محورهای اصلی مطرح است.
روح الله عباسپور، سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس در این مورد گفت: دلایل عدم پایبندی حقوقی و فنی سازمان به تعهدات خود در قبال کیفیت تولیدات داخلی و خودروهای تولید داخل در تحقیق و تفحص از سازمان استاندارد مد نظر است.وی افزود: چگونگی و نحوه نظارت سازمان استاندارد بر نحوه تولید و کنترل کیفیت خودروهای تولید داخل ، قطعات یدکی و لوازم مصرفی خودروها با توجه به کیفیت فنی و ایمنی متفاوت آنها، چگونگی بررسی تست تصادف خودروهای تولید داخل و دستاوردها و اقدامات صورت گرفته در این زمینه، جایگاه سازمان در قبال خسارات مالی و جانی وارده به مصرف کنندگان و هزینههای تحمیل شده به صنعت بیمه و ستاد و دیه و هزینههای درمانی کشور در حوادث جادهای به دلیل عدم کیفیت مناسب خودروهای داخلی نیز از دیگر موارد تحقیق و تفحص است.
سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن تاکید کرد: دلیل عدم فراخوان خودروهای تولید داخل و موجود در کشور با وجود نقض فنی و جایگاه سازمان استاندارد در قبال این موضوع، نحوه عملکرد و جایگاه فنی و حقوقی سازمان در خصوص کیفیت سوخت و سایر مشتقات نفتی و تاثیر آن بر آلودگی هوای کلانشهرها، چگونگی عملکرد متفاوت سازمان نسبت به موضوعات یکسان و زیان و خسارت وارده به بودجه و بازار کشور به جهت عملکرد سازمان نیز باید در تحقیق و تفحص لحاظ شود.
بهرام شهریاری، کارشناس صنعت خودرو نیز در مورد تحقیق و تفحص هایی که از صنعت خودروسازی صورت گرفته است، با طرح این موضوع که مسئله خودروسازی همواره در دست دولت و مجلسیونی بوده که بارها نسبت به تحقیق و تفحص های بی نتیجه اقدام کردهاند، اظهار داشت: امروز انتقاد به این وضع هیچ معنا و مفهومی ندارد.
وی افزود: ما همچنان در سطح مونتاژکاری باقی ماندهایم. وقتی تمام درهای دنیا به رویمان بسته است، چگونه قصد تولید خودروی برقی داریم؟ یکباره نمی توان روی پله آخر نشست.شهریاری ادامه داد: به محض اینکه درهای کشور باز می شود، نفت و گاز را صادر می کنیم و روی سر صنایع داخلی میکوبیم.
وی لزوم آشتی با دنیا و باز گذاشتن راه برای ورود سرمایه گذاران بخش خصوصی به صنعت خودروسازی را ضروری دانست و افزود: سهم دولت در خودروسازی ناچیز است، ولی مدیریت و سکان این صنعت در دست دولت است.این کارشناس بازار خودرو ادامه داد: دولت مدیرانی را در صدر خودروسازی نشانده است که هر بار لطماتی جبران ناپذیر به بدنه این صنعت وارد میکنند. به خاطر داریم مدیر سابق ایران خودرو را در دفتر کار او گرفتند و بردند. الباقی این سهم نیز در اختیار خصولتیها است.وی افزود: بخش خصوصی واقعی و اهل فن باید وارد صنعت خودروسازی شود. در عین حال سرمایه گذار خارجی و صاحب فن نیز باید وارد کشور شده و دست به تولید بزند.
* نارضایتی خریداران از خدمات پس از فروش
کیفیت نامناسب قطعات مصرفی در خودروهای داخلی علاوه بر تحمیل هزینه بر مصرف کننده باعث بالارفتن هزینه های نمایندگی شرکت های خودروساز نیز شده است. چرا که در برخی موارد ملزمند نسبت به تعویض قطعات به صورت رایگان در دوره گارانتی اقدام کنند.بهزاد رحیمی، عضو هیات رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس در این مورد گفت: بر اساس گزارشات مردمی بسیاری از نمایندگیهای خودروسازان از ارائه خدماتی که هزینه بالایی دارد، شانه خالی میکنند که این امر موجب نارضایتی مصرفکنندگان شده است.وی با اشاره به نارضایتی مردم از خدمات پس از فروش خودروسازان، افزود: متاسفانه به دلیل وجود انحصار در صنعت خودروسازی کشور، ارائه خدمات پس از فروشِ باکیفیت برای خودروسازان اهمیتی ندارد، زیرا مصرفکنندگان ناچارند برای دریافت هرگونه خدمات به این شرکتها مراجعه کنند.
رحیمی افزود: در برخی کشورها ملاک انتخاب خودرو، نحوه ارائه خدمات پس از فروش خودروسازان است در حالی که در ایران، این نوع خدمات نقشی در جلب نظر مصرفکننده ندارد.وی با بیان اینکه در صورت ایجاد رقابت میان خودروسازان میتوان به بهبود خدمات پس از فروش نیز امید داشت، تصریح کرد: خودروسازان باید با نظارت بر عملکرد نمایندگیهای ارائه دهنده این خدمات، از بروز تخلف جلوگیری کرده و درصدد بهبود آن برآیند.
عضو هیات رئیسه کمیسیون صنایع و معادن مجلس با بیان اینکه نحوه ارائه خدمات پس از فروش در ایران با خودروسازان مطرح دنیا فاصله چشم گیری دارد، ادامه داد: طبق گزارشات مردمی، بسیاری از نمایندگیها نه تنها در ارائه خدمات پس از فروش کوتاهی میکنند، بلکه از ارائه خدماتی که هزینه بالایی دارد نیز طفره میروند. در واقع ارائه این خدمات روز به روز ضعیفتر و کیفیت قطعات نامناسبتر شده است.
کیفیت خودروهای داخلی موضوع مهمی است که نهادهای تصمیم گیر باید در کنار بررسی طرح های مختلف افزایش قیمت خودرو، به این مسئله نیز توجه کنند.برخی کاربران سامانه «فارس من» نیز با ثبت سوژهای با عنوان «انتقاد مشتریان سایپا به کیفیت پایین قطعات ضبط خودرو» و «انتقاد مشتریان به عدم کیفیت خودروی تحویلی تیبا ۲» خواستار توجه بیشتر مسئولان و خودروسازان به موضوع کیفیت خودروهای داخلی شدهاند.