بنابراین افراد باید نسبت به انتخاب وکیل دقت کنند و وکلا هم باید در برابر موکلان خود متعهد باشند. در این مطلب درباره برخی از صفات وکیل خوب و موفق صحبت می‌کنیم اما همیشه می‌توانید از طریق بنیاد وکلا با جستجو و بررسی وکلای متخصص و متبحر در سراسر کشور، وکیل خوب و موفق خود را انتخاب کنید.
تعهدات وکیل و موکل
تعریف وکالت در ماده ۶۵۶ قانون مدنی بیان شده است و طبق آن، وکالت عقدی است که یکی از طرفین، یعنی موکل، طرف دیگر، یعنی وکیل را برای انجام امری نایب خود می‌کند. بنابراین وکالت، یک قرارداد و رابطه دو طرفه است و طبیعی است هر کدام از طرفین نسبت به یکدیگر تعهداتی دارند. در قانون مدنی مهم‌ترین تعهدات در رابطه طرفینی وکالت ذکر شده است و چون موضوع این یادداشت وکالت در مسائل و مشکلات حقوقی است، این تعهدات را با نگاه وکیل دادگستری بررسی می‌کنیم.
رعایت مصلحت موکل
وکیل به نیابت از موکل خود اختیار دارد اما این اختیار از دو جهت محدود است. یکی اینکه فقط در امر و موضوعی که وکالت دارد و تا جایی که موکل اجازه داده و خواسته است اختیار دارد. دوم آنکه در اقدامات خود باید مصلحت موکلش را در نظر بگیرد. محدوده وکالت و رعایت مصلحت در ماده ۶۶۷ قانون مدنی بیان شده است. طبق این ماده وکیل باید در تصرفات و اقدامات خود مصلحت موکل را مراعات کند و از آنچه که موکل صریحاً به او اختیار داده یا بر اساس قرائن و عرف در محدوده وکالت اوست تجاوز و تخلف نکند.
بنابراین اگر وکیل در مواردی که اختیار ندارد اقدامی کند نافذ و معتبر نیست. البته با اجازه بعدی موکل، اقدامات وکیل صحیح و معتبر خواهد بود اما این روش اصولی نیست.
این ویژگی وکیل را می‌توان از سابقه کاری و نظرات مشتریان او فهمید. در بنیاد وکلا، هر متخصص حقوقی و وکیل یک صفحه شخصی (پروفایل) دارد که علاوه بر ثبت سابقه تحصیلی، مشاوره‌ها و وکالت‌های انجام شده و…، دیدگاه مشتریان نیزوجود دارد که در آن نظرات به صفات و ویژگی‌های آن وکیل اشاره شده است. این قابلیت امکان بررسی و انتخاب وکیل خوب و موفق را بیشتر و راحت‌تر می‌کند.
کوتاهی وکیل در وکالت
وکیل حرفهای و موفق، همه کوشش خود را برای پیگیری پرونده قضایی موکل خود می‌کند. یک نکته مهم در این سعی و تلاش این است که وکیل در انجام وظایف خود کوتاهی نکند و باعث خسارت به موکل خود نگردد؛ زیرا در این حالت، وکیل طبق ماده ۶۶۶ قانون مدنی مسئولیت مدنی دارد و اگر تقصیر و کوتاهی او عرفاً موجب ضرر و زیان به موکل خویش گردد باید جبران کند. البته در انتخاب اینترنتی وکیل، برخی سایت‌ها نسبت به وکلای عضو خود نظارت دارند و از طریق پشتیبانی سایت می‌توان کوتاهی یا تخلف وکیل را پیگیری و داوری کرد.
وکیل خوب به جای کوتاهی در وظایف خود، برای موکل خود دلسوزی می‌کند، پرونده او را با دقت می‌خواند و روند دادرسی را با توجه کامل پیگیری می‌کند؛ گویی که پرونده خودش است و دنبال گرفتن حق خویش است. همچنین این وکیل دلسوز باید شجاع هم باشد تا بتواند بدون ترس غیرمنطقی و نامعقول و با جرأت و حرارت از وکیل خود دفاع کند و البته هیچ وقت هم قول تضمینی و امید واهی به او ندهد. گفتنی است که انجام وکالت و گرفتن حق به صورت تضمینی، هم برخلاف اخلاق حرفهای وکالت است و هم تخلف انتظامی محسوب می‌شود و در صورت اثبات مجازات دارد. البته ناگفته نماند که موکل هم باید مانند وکیل صداقت داشته باشد و هر اطلاعاتی که لازم است در اختیار وکیلش قرار دهد.
دانش کافی و به‌روز و صداقت داشتن
وکیل خوب و موفق باید دانش و مهارت کافی برای احقاق حق موکل خود را در مراجع ذی‌صلاح قضایی مانند شوراهای حل اختلاف و انواع محاکم دادگستری داشته باشد. او باید اهل مطالعه و پژوهش باشد و با آخرین قوانین، مقررات و مباحث حقوقی آشنا باشد و از تبصره‌های قانونی و رویه‌های فضایی استفاده کند و از قوانین و مقررات منسوخ شده مطلع باشد.
وکیل خوب و دانشمند همچنین باید در برابر موکل خود صداقت داشته باشد و اگر در موضوعی تخصص و مهارت کافی را ندارد صادقانه به موکل خود بگوید، نه اینکه با هر بهانه و تلاشی وکالت را برای خود حفظ کند و چه بسا موجب خسارت بیشتر به موکل خودش شود. یک جای دیگر که صداقت وکیل مهم است آنجاست که می‌داند حق با موکلش نیست و به جای مشاوره مناسب به او وکالتش را بپذیرید. همچنین امانت‌داری و رازداری وکیل، یکی از صفات وکیل حرفهای و موفق است که جزو صفت صداقت قرار می‌گیرد.
پرداخت حق‌الوکاله و مخارج وکالت
شاید مهم‌ترین تعهد موکل نسبت به وکیل، پرداخت حق‌الوکاله باشد! به هرحال وکالت نیز یک حرفه و شغل و منبع کسب درآمد است. ماده ۶۷۵ قانون مدنی، هم به پرداخت دستمزد وکیل و هم به پرداخت مخارجی که وکیل برای انجام وکالت خود هزینه کرده است دستور می‌دهد؛ مگر اینکه این دو در عقد وکالت جور دیگری توافق کرده باشند.
یک نکته حقوقی در اینجا این است که چون عقد وکالت یک عقد جایز است، در هر زمان موکل می‌تواند وکیل خود را عزل کند و حق‌الزحمه و هزینه‌هایی را که وکیل کرده است بپردازد و با او تسویه کند. قیمت وکالت باید منطقی و معقول باشد. همچنین وکلا هم خوب است قانع باشند و دنبال حق‌الوکاله‌‌های سنگین نباشند. این نکات در قسمت مشاوره تلفنی در بنیاد وکلا رعایت شده است؛ ضمن اینکه هزاران متخصص عضو آن بنیاد هستند و از این جهت قیمت‌ها تا حدودی هم رقابتی است و حق انتخاب بیشتری برای متقاضیان وجود دارد.
