از یک میلیون و ۵۰ هزار نفر که تا روز ۲۲ شهریورماه برای دریافت وام اجاره ثبت نام کردند ۲۳۰ هزار نفر به بانکها معرفی شدند که فقط ۷۰۰۰ نفر این تسهیلات را دریافت کردهاند. بررسیها نشان میدهد الزام معرفی ضامن رسمی مهمترین مانع پیش روی متقاضیان است. از طرف دیگر ایرادگیریهای فراتر از مصوبه برخی بانکها مستاجران را مستاصل کرده است؛ تا جایی که برخی اجارهنشینها میگویند عطای وام را به لقایش بخشیدهاند. سال گذشته هم به قدری موضوع آشنایی کارکنان بانک با کارتابل وزارت راه و شهرسازی طول کشید که وام در زمان مناسب قبل از انعقاد قرارداد به دست مستاجران نرسید.
امسال مهلت ثبتنام وام اجاره تا پایان شهریورماه اعلام شده که امروز به پایان میرسد. البته محمود محمودزاده ـ معاون وزیر راه و شهرسازی ـ مدتی قبل از ارایه پیشنهاد برای تمدید این زمان سخن گفته بود اما هنوز چیزی در این خصوص مصوب نشده است. از طرف دیگر علیرغم اینکه مهلت ثبت نام تا پایان شهریورماه اعلام شده از روز ۲۹ شهریورماه امکان ثبت درخواست وجود نداشت.
بر اساس مصوبه ستاد کرونا تمامی بانکها، بجز بانکهایی که سهمیه وام خود را تا کنون پرداخت کردهاند موظف به پرداخت کمک ودیعه مسکن هستند. اما به نظر میرسد رویه یکسانی در بانکهای عامل برای پرداخت وام ودیعه مسکن وجود ندارد. به طور مثال بعضی بانکها عنوان میکنند که باید دو ضامن رسمی با سابقه بالای ۱۰ سال معرفی شود. برخی مراجعین هم میگویند که بانک اعلام میکند باید حداقل ۵ سال از موعد بازنشستگی ضامن باقی مانده باشد.
یکی دیگر از مشکلات متقاضیان، ایراد بانکها به تاریخ انعقاد اجارهنامه است. با اینکه تاریخ اجارهنامه واحد مسکونی باید از شش ماهه دوم سال ۱۳۹۹ باشد، اکثر بانکها فقط اجارهنامههایی را معتبر و مناسب دریافت وام می دانند که در نیمه اول سال ثبت شده باشد و بدین ترتیب بخش عمده متقاضیان را از چرخه دریافت وام حذف میکنند.
حدود دو هفته قبل، معاون وزیر راه و شهرسازی به ایسنا اعلام کرد که برای صرف نظر کردن از مساله معرفی ضامن رسمی جهت وام اجاره با رییس و مسئولان بانک مرکزی مکاتبه کردهایم. اما پیگیری از بانکها نشان میدهد که رایزنیها هنوز به نتیجه نرسیده است.
مصائب پیش روی مستاجران برای دریافت وام ودیعه مسکن، انتقاد نمایندگان مجلس را در پی داشته است. عبدالجلال ایری ـ سخنگوی کمیسیون عمران مجلس ـ گفته است: وام ودیعه مسکن برای کاهش مشکلات مردم در نظر گرفته شده اما در سایه خلاء نظارتی و نبود دستورالعمل واحد اجرایی برای بانکها، مستاجران با گرفتاری جدیدی رو برو شدند و به ناچار در شرایط شیوع ویروس کرونا باید از بانکی به بانک دیگر مراجعه کنند.
وی ضمن ابراز گلایه از روند پرداخت وام ودیعه مسکن خاطرنشان کرد: وزارت راه و شهرسازی باید به وضعیت پرداخت وام ودیعه مسکن نظارت داشته باشد و بانک مرکزی نیز ضمن ابلاغ دستورالعمل واحد، اجازه اقدامات خودسرانه به بانکها را ندهد.بنابراین گزارش، ستاد ملی کرونا در سال ۱۴۰۰ مبلغ وام کمک ودیعه مسکن را ۷۰ میلیون تومان برای شهر تهران، ۴۰ میلیون تومان برای دیگر کلانشهرها و ۲۵ میلیون تومان برای سایر شهرها در نظر گرفته است. متقاضیان تا پایان شهریورماه فرصت دارند برای ثبت نام به سامانه tem.mrud.ir مراجعه کنند. این وام برای کسانی است که تا کنون موفق به دریافت آن نشدهاند. نرخ سود این تسهیلات ۱۳ درصد است.