حباب صندوق‌های طلا در فاز تخلیه

تا حد زیادی انتظارات تورمی موجود در بازار صندوق‌های طلا متعادل شده، اما جهت‌‌‌گیری کلی آن به سمت کاهش نرخ است که در کنار جریان غالب بازار گواهی سپرده سکه طلا، سیگنال مضاعف کاهشی را از سوی ابزارهای طلایی بورس کالا مخابره می‌کند.روز گذشته در لحظه تنظیم این گزارش، واحدهای ۵صندوق طلایی قابل معامله در بورس کالا به گونه‌‌‌ای معامله شدند که فاصله دو نرخ پایانی و بهای ابطال این واحدها به یکدیگر بسیار نزدیک شده بود، به طوری که متوسط فاصله این دو نرخ به رقم منفی ۰۳/ ۰درصد رسید. اصلی‌‌‌ترین دلیل این رویداد را در ناتوانی صعود بهای ارز به سطوح بالای قیمتی می‌توان جست‌وجو کرد؛ چرا که پیش از این با تداوم روند افزایشی بهای ارز در معاملات بازار آزاد، شاهد بازگشت ذهنیت افزایشی به معاملات صندوق‌های طلایی بورس کالا بودیم که مدت‌ها در محدوده منفی نوسان می‌‌‌کرد. اما با انتشار خبرهایی مبنی بر شروع احتمالی مذاکرات هسته‌‌‌ای، فروشندگان در بازار ارز در موقعیت قوی‌‌‌تری ظاهر شدند و بهای آزاد دلار از کانال قیمتی ۲۸هزار تومانی عقب‌نشینی کرد. این عقبگرد بهای آزاد دلار تا جایی ادامه یافت که در برخی از ساعات روزهای گذشته، حتی از سطح ۲۷هزار و ۵۰۰تومان نیز کمتر شد. به گفته تحلیلگران تکنیکال، چنانچه نزول بهای دلار از سطح ۲۷هزار و ۵۰۰تومان ادامه یابد و در این نرخ برای چند روز متوالی تثبیت شود، این احتمال وجود دارد که حتی ریزش نرخ تا کانال ۲۶هزار تومانی نیز ادامه یابد.
البته وقوع همه این موارد در صورتی احتمال دارد که تا چند روز آینده به صورت رسمی بازگشت به مذاکرات اعلام شود؛ چرا که تجربه ثابت کرده است، معامله‌‌‌گران نسبت به خبرهای این‌چنینی مدت زیادی واکنش نشان نمی‌دهند و ممکن است بار دیگر خریداران ارز در بازار، قدرت را در دست بگیرند و شاهد صعود مجدد بهای ارز به نرخ‌های بالاتر از بهای فعلی باشیم. از آنجا که علاوه بر نرخ ارز، بهای هر اونس طلا، دیگر متغیر اصلی اثرگذار بر معاملات واحدهای صندوق طلا به شمار می‌رود، لازم است نوسان بهای این فلز گرانبها در بازارهای جهانی را نیز مورد توجه قرار دهیم؛ اگرچه طبق عرف معاملات صندوق‌های طلا، اهالی این بازار نسبت به تکانه‌‌‌های بهای ارز بسیار بیشتر از تغییر قیمت اونس طلا واکنش نشان می‌دهند. این روزها که اونس طلا در محدوده‌‌‌ای خنثی نوسان‌‌‌های محدودی را به ثبت می‌‌‌رساند، این مطلب بیش از پیش تایید می‌شود و جریان‌ساز اصلی بازار ابزارهای طلایی بورس کالا تکانه‌‌‌های ارز در بازار داخلی به شمار می‌رود.

در معاملات روز گذشته هر اونس طلا کمی افت داشت و به محدوده ۱۷۵۴دلار در لحظه تنظیم این گزارش رسید. این در حالی است که طی هفته گذشته نوسان بهای اونس طلا کاهشی بود و به میزان منفی ۲۶/ ۲درصد به ثبت رسید. این انتظار وجود دارد که به‌رغم گزارش ناامیدکننده بازار کار آمریکا، فدرال‌رزرو شروع به کاهش محرک‌‌‌های پولی خود کند. همچنین حقوق و دستمزد غیرکشاورزی ایالات‌متحده در ماه سپتامبر تا حدی افزایش داشت که بسیار کمتر از انتظارات بازار بود؛ آن هم در شرایطی که نرخ بیکاری به پایین‌‌‌ترین سطح طی ۱۸ماه گذشته رسیده و میزان افزایش دستمزد روند صعودی به خود گرفته است. اما در سایر نقاط دنیا، با کاسته شدن از سرعت نرخ رشد جهانی به دلیل بحران انرژی اخیر و تهدید طولانی‌مدت ناشی از پاندمی ویروس کرونا تا حد زیادی از طلا به عنوان دارایی امن همچنان حمایت می‌شود.
بررسی‌‌‌ها نشان می‌دهد، علاوه بر کاهش فاصله دو نرخ پایانی و ابطال واحدهای صندوق طلای بورس کالا، قیمت پایانی معاملات نیز پس از عقبگرد بهای ارز، روند کاهشی را در پیش گرفته است. این موضوع به‌وضوح از ترس معامله‌‌‌گران از ریزش نرخ حکایت دارد که سعی دارند با تعدیل انتظارات تورمی خود که برای مدت کوتاهی مثبت شده بود، همسو با جریان فعلی بازار، موقعیت خود را حفظ کنند. همان‌طور که آمارهای معاملات نشان می‌دهد، جریان کلی دادوستد واحدهای صندوق‌های طلای بورس کالا روندی آرام را در پیش گرفته است و ردپایی از ورود و خروج محسوس نقدینگی به این بازار دیده نمی‌شود. این مطلب از دورنمای مبهم این بازار حکایت دارد که به‌شدت نسبت به تغییرات بازار ارز حساس شده است، از این رو تا زمانی که ثبات بر شاخص‌‌‌های کلان اقتصادی حاکم نشده باشد، نمی‌توان انتظار داشت که حرکت جدی از سوی معامله‌‌‌گران این بازار رویت شود.

در جریان معاملات گواهی سپرده سکه طلا در روز گذشته، شاهد تداوم دادوستد این اوراق با بهایی پایین‌‌‌تر از نرخ سکه فیزیکی در بازار آزاد بودیم. متوسط این فاصله برای هر ۵نماد فعال گواهی سکه در بورس کالا در لحظه تنظیم این گزارش، به میزان منفی ۱۹/ ۱درصد ارزیابی شد که به‌وضوح حفظ ذهنیت کاهشی بودن قیمت‌ها را در بین اهالی این بازار نشان می‌دهد. از نیمه شهریورماه سال‌جاری تاکنون، حتی در زمان‌‌‌هایی که برای مدت کوتاهی ذهنیت غالب در سایر ابزارهای مالی-کالایی بورس کالا افزایشی ‌‌‌شد، در بازار گواهی سپرده سکه همچنان جریان غالب بازار کاهشی بود، به طوری که متوسط فاصله نرخ پایانی اوراق سپرده سکه با قیمت سکه فیزیکی بازار آزاد در محدوده منفی باقی ماند. از این رو اگر بخواهیم انتظارات موجود در بازار گواهی سپرده را به عنوان بخش عمده دارایی پایه واحدهای صندوق طلا در نرخ ابطال این بازار لحاظ کنیم، به رقم منفی ۲۳/ ۱درصد خواهیم رسید. این مطلب به این معنی است که برایند انتظارات تورمی در دادوستد ابزارهای طلایی بورس کالا منفی است؛ چرا که اهالی این بازار با توجه به سیگنال‌های مخابره‌شده اخیر به بازارهای مالی-کالایی، افت نرخ‌ها را محتمل ارزیابی می‌کنند.

اگر بخواهیم بر مبنای انتظارات موجود در معاملات واحدهای صندوق طلا به پیش‌بینی بهای انتظاری دلار در بازار آزاد بپردازیم، حفظ کانال ۲۷هزار تومانی حداقل در کوتاه‌‌‌مدت بدیهی است. همچنین اگر جریان غالب موجود در بازار گواهی سپرده سکه طلا را در کنار انتظارات اهالی بازار صندوق‌های طلایی قرار دهیم، آنگاه میزان انتظارات تورمی به رقم منفی ۲۳/ ۱درصد کاهش می‌‌‌یابد و بهای انتظاری آزاد دلار نیز به سطح ۲۷هزار و ۱۵۲تومان خواهد رسید. البته همه این پیش‌بینی‌‌‌ها تنها بر مبنای داده‌‌‌های استخراج‌شده از معاملات ابزارهای طلایی بورس کالاست و برای پیش‌بینی دقیق‌‌‌تر نیازمند بررسی همه متغیرهای اثرگذار بر بازار ارز هستیم تا بتوانیم تمامی جنبه‌‌‌های این بازار را در کنار پیچیدگی‌‌‌های معاملاتی آن لحاظ کنیم.
شاید در شرایط فعلی، فرضیه به کف رسیدن بهای آزاد دلار در سطح ۲۷هزار تومان صحیح باشد که در صورت حفظ شرایط فعلی، معامله‌‌‌گران این نرخ را منطقی می‌دانند و سعی دارند دادوستد خود را مبتنی بر آن مدیریت کنند. اما نکته قابل‌توجه مربوط به اثرات متغیرهای سیاسی و اقتصادی در کنار یکدیگر است که انعکاس آن در معاملات بازارهای ارز و سکه به‌سرعت پدیدار می‌شود. از این رو، معاملات ابزارهای طلایی بورس کالا می‌تواند آینه‌‌‌ای برای پیش‌بینی بهای انتظاری ارز و سکه به شمار برود، اما رابطه این بازارها به شکل رابطه علت و معلولی است؛ به این معنی که همان‌طور که تکانه‌‌‌های قیمتی در دو بازار سکه و ارز بر این ابزارها منعکس می‌شود، از تغییر جریان معاملات واحدهای صندوق طلا و گواهی سپرده سکه نیز می‌توان به تحرکات زیرپوستی در این دو بازار پی برد.