روزنامه ایران نوشت: «با آن که واکسیناسیون در کشور از مرز ۷۰ میلیون دوز عبور کرده است و بر اساس اعلام روزانه وزارت بهداشت تاکنون بیش از ۴۷ میلیون نفر دوز اول واکسن کرونا و ۲۲ میلیون و ۸۱۶ هزار و ۵۳۶ نفر نیز دوز دوم را تزریق کردهاند، با این حال این روزها زمزمههای صعودیشدن شاخصهای کرونا در میزان موارد ابتلا و بستری از گوشه و کنار کشور شنیده میشود؛ به گونهای که پس از هفتهها توصیه و هشدارهای پیدرپی مقامات وزارت بهداشت مبنی بر رعایت نکات بهداشتی با وجود پوششدهی بالای واکسیناسیون پیشبینیها درست از آب درآمده و موج ششم کرونا در راه است. ماجرا به حدی جدی است که وزیر بهداشت از آمادهباش بیمارستانها برای ورود به موج ششم کرونا خبر میدهد. با وجود این به گفته بهرام عیناللهی به دلیل پوشش بالای واکسیناسیون به نظر میرسد موج بعدی نسبت به موج قبل سبکتر باشد. طبق دستور وزیر بهداشت همه پرسنل، پزشکان و پرستاران و کمیتههای علمی در حال آمادگی برای مواجهه با موج ششم هستند و با تجربیات گذشته نگرانی از درمان بیماران وجود ندارد.
خبرها حکایت از آن دارد که چهره آرام کرونا به دنبال تداوم روند کاهشی در عمل به توصیههای بهداشتی تغییر کرده است. رؤسای بیمارستانها خیز آرام موارد بستری روزانه در روزهای اخیر نسبت به هفتههای قبلی را ناشی از کاهش چشمگیر رعایت پروتکلهای بهداشتی پس از تزریق واکسن میدانند. در این میان طبق ارزیابی اپلیکیشن ماسک و آخرین رنگبندی کرونایی شهرها، نسبت به هفته گذشته، دو شهر به شهرهای قرمز کشور اضافه شد و به این ترتیب اکنون ۹ شهرستان کشور در وضعیت قرمز و ۱۰۶ شهرستان نارنجی هستند. اگرچه رنگ آبی پس از ۵ ماه به نقشه کرونایی کشور بازگشته اما گفته میشود شهرهای کشور وضعیت باثباتی ندارند.
در تهران نیز مطابق اعلام ستاد مقابله با کرونا همچنان شرایط ناپایدار گزارش میشود. نادر توکلی معاون درمان ستاد مقابله با کرونا در تهران نیز میگوید: «در استان تهران پس از افزایش واکسیناسیون شرایط رو به کاهشی را داشتیم اما سرعت کاهش موارد بستری و مراجعات سرپایی و مرگ و میرها به دلیل تداوم روند کاهشی رعایت نکات بهداشتی مطلوب نیست. با این حال در شرایط کنونی تغییر عمدهای در آرایش تختهای بیمارستانی در مراکز درمانی تهران انجام ندادهایم اما همین کاهش سرعت موارد بستری و بیماران سرپایی بهخصوص در پایتخت نگرانکننده است؛ چرا که اگر کانون آلودگی در نقطهای از کشور فعال شود بهسرعت استان تهران را به دلیل ارتباط مستقیم آن با بقیه نقاط کشور درگیر میکند و این بزرگترین چالش ما است.
مراکز درمانی در تهران برای موج بعدی آمادگی صد درصدی دارند
توکلی با بیان این که در شرایط کنونی پایتخت در وضعیت بحرانی نیست، میافزاید: در استان تهران هنوز بخشهای جدید کووید-۱۹ اضافه نشده و بیمارستانها در وضعیت پایداری هستند. در حال حاضر چهار هزار و ۳۰۰ بیمار بستری در مراکز درمانی پایتخت داریم و روزانه حدود هزار و ۸۰۰ بیمار بستری میشوند و همین تعداد هم ترخیص میشوند. مرگ و میر روزانه نیز حدود ۶۰ نفر است.
به گفته معاون درمان ستاد مقابله با کرونا در تهران، هماینک ما در موج پنجم بیماری قرار داریم و به پیک رسیدیم، بعد از آن روال کاهشی داشتیم ولی هنوز موج پنجم تمام نشده است بلکه در شیب نزولی موج پنجم قرار داریم. توقع داشتیم با افزایش واکسیناسیون موج کمتر شود ولی به دلیل تداوم روند کاهشی پروتکلهای بهداشتی به وضعیت عادی نرسیدیم. در روزهای پیک موج پنجم ۱۱ هزار بیمار را در شهر تهران بستری کردیم و روزانه حدود ۶ هزار بیمار سرپایی را درمان میکردیم طبیعتاً موج سهمگین و هولناک پنجم را سپری کردیم و پیشبینی ما این است به خاطر افزایش پوشش واکسیناسیون و تجربه حاصل از پیک قبلی مشکلی به وجود نیاید. مراکز درمانی آمادگی صد درصدی دارند و سیستم هوشیار است تا این موج طغیان نکند.
توکلی درباره پرداخت معوقات مطالبات مربوط به کادر درمان فعال در بخشهای کووید-۱۹ نیز میگوید: در سه ماه اخیر سعی شد تا دریافتی کادر درمان بهروز شود اما کاهش درآمد اختصاصی بیمارستان روی دریافتی پرسنل تأثیر گذاشته است؛ هر چند که سعی میشود مطالبات کادر درمان از منابع خارج از بیمارستان تا حد امکان جبران شود.
تغییر بخشهای بستری به کووید-۱۹ بستگی به بیماران اورژانس دارد
شروین شکوهی، رئیس بخش عفونی بیمارستان لقمان، نیز درباره وضعیت آمادگی بیمارستانها میگوید: ما هنوز از موج پنجم بیماری خارج نشدهایم؛ چرا که کماکان تعداد بیماران و مرگ و میرها از پیکهای قبلی بیشتر است و همچنان در موج بیماری هستیم. تنها در دو هفته گذشته تعداد بیماران در بیمارستانها به شرایط پایدار رسیده بود اما از شش روز گذشته مجدداً تعداد بیماران ورودی به بیمارستانها و موارد بستری زیاد شده است. عمدهترین دلیل افزایش موارد بیماری به اشتباهات مردم مربوط است. بازگشاییها موجب شده مردم رعایت نکنند که مثال واضح آن حجم انبوه سفرها بود بنابراین آن چه ما در مراکز درمانی میبینیم افزایش تدریجی مراجعات سرپایی و بستری است.
شکوهی درباره آمادهباش بیمارستانها برای ورود به موج ششم کرونا نیز عنوان میکند: از یک سال و نیم گذشته کادر درمان برای برخورد با بیماران آموزش میبینند ما در موج پنجم بودیم هنوز هم در همین موج هستیم و همه چیز برای افزایش بار بیماری در بیمارستانها آماده است. البته این که مراکز درمانی بخشهای غیرکووید را به بخش کووید تغییر دهند و تختهای بیشتری را جهت رسیدگی به بیماران کووید-۱۹ وارد مدار کنند، بستگی به تعداد بیماران موجود در اورژانس دارد.
رئیس بخش عفونی بیمارستان لقمان در ادامه میافزاید: در حال حاضر تعداد تختهای موجود در بخشهای بستری جوابگوی تعداد بیماران موجود در اورژانس بیمارستان است. حتی اگر یک مرتبه و در کمتر از دو روز تعداد بیماران اورژانس دو برابر شود آمادگی بازکردن بخشهای غیرکووید را در حد امکان داریم. این احتمال وجود دارد که بهزودی بخشهای دیگر را هم وارد مدار درمان بیماران کرونایی کنیم.
به گفته وی بسیاری از بیمارستانها با کاهش موارد بستری بخشهای کرونایی را تعطیل کردند. دلیلش هم کاملاً مشخص است؛ مسائل مالی. همه بیمارستانها بدهکار هستند و کووید نیز درآمد آنچنانی برای بیمارستانها ندارد از طرفی سازمانهای بیمهگر همکاری نمیکنند. بنابراین بیمارستانها مجبوراند برای افزایش درآمدزایی جراحیها را فعال نگه دارند اما این احتمال دور نیست که بهزودی بخشهای کووید را مجدداً فعال کنند.
شکوهی در پاسخ به این سؤال که واکسیناسیون تا چه حد توانسته است شدت و وخامت بیماران مراجعهکننده به مراکز درمانی را کم کند و آیا وضعیت مراجعه بیماران به لحاظ شدت آلودگی مشابه با پیکهای قبلی است یا خیر، عنوان میکند: وقتی تعداد بیماران زیاد میشود به همان نسبت نیز تعداد بیماران شدید و بدحال هم بالا میرود اما پس از تزریق واکسن تعداد بیماران شدید نسبت به پیکهای قبلی حتماً کمتر شده است. به طور کلی واکسیناسیون بین ۱۰ تا ۱۱ برابر بیماری را کم میکند. همچنین به جای آن که از هر ۱۰۰ نفر مبتلا یک نفر قربانی ویروس شود با انجام واکسیناسیون از هزار نفر یک بیمار میمیرد، یعنی اگر در پیکهای قبلی از ۱۰۰ نفر بین ۱۰ تا ۱۵ بیمار بستری میشدند بعد از واکسیناسیون طبیعتاً از هر هزار نفر ۱۵ بیمار بستری میشوند. البته تأکید میکنم کم و زیادشدن این عدد و رقمها بستگی به زمان تزریق واکسن، داشتن بیماری زمینهای و نوع واکسن نیز دارد.
رئیس بخش عفونی بیمارستان لقمان میگوید: آن چه ما در بیمارستانها مشاهده میکنیم تعداد بیماران با وضعیت بد بیماری نسبت به پیکهای قبلی زیاد نیست اما نسبت مرگ و میر در مقایسه با موارد ابتلا همچنان بالا است. چرا؟ یک دلیل عمده آن استفاده اشتباه برخی همکاران پزشک و مردم عادی از داروهای کورتونی از جمله دگزامتازون است. این دارو به دلیل تجویز اشتباه مرگ و میر بیماران کرونایی را افزایش داده است. در حالی که دگزامتازون احتمال زندهماندن بیمار کووید-۱۹ را تا ۳۰ درصد افزایش میدهد اما زمان تجویز آن بسیار حیاتی است.»
انتهای پیام