اما حالا که دستکم یک دهه از معرفی «بیتکوین» گذشته، میتوان حدس زد که به تدریج، برخی از دارندگان این رمزارز (یا رمزارزهای مشابه) ممکن است این دنیا را ترک کرده باشند. بنابراین، یک پرسش دیگر هم به مجموعه پرسشهای مهم در رابطه با رمزارزها اضافه میشود: پس از مرگ دارنده یک رمزارز، چه بر سرِ داراییِ او میآید؟
سالانه ۴ میلیون بیتکوین بر باد میرود
مهمترین مشکلی که در مورد وراثت رمزارزها ممکن است پیش بیاید، عدم دسترسیِ بازماندگان فرد متوفی به رمزارزها است. رمزارزها، در واقع «ارزشی» را ذخیره میکنند که به شکل «فرد به فرد» (peer-to-peer) منتقل میشوند و در این میان، دولت یا نهادِ واسطی مانند بانک وجود ندارد. بنابراین، اگر دسترسی به رمزارز از دست برود، «ارزش» هم از بین میرود و این طور نیست که بازماندگان، همچون مورد بانک و ارزهای معمولی، حساب متوفی را خالی کنند.به همین دلیل، تخمین زده شده که سالانه میلیون ها دلار رمزارز، با فوت صاحب آنها، از بین میرود و هیچگونه دسترسی برای استفاده از آنها وجود نخواهد داشت.شرکت بیمه رمزنگاریِ Coincover تخمین میزند که حدود چهار میلیون «بیتکوین» (به ارزش حدود ۲۶۰ میلیارد دلار در زمان نگارش این متن) اکنون از گردونه خارج شده که بخش عمده این رخداد، به مرگ صاحبان آنها بر میگردد.
کسی رمزِ من را یادش هست؟!
اما فراموشی رمزِ عبور کیف پول الکترونیکیِ در مورد رمزارزها، میتواند پیش از مرگ افراد هم اتفاق بیفتد و از قضا، این مساله کم هم اتفاق نیفتاده است.همین چند ماه پیش، نشریه بسیار مشهور «نیویورکتایمز»، داستان واقعی یک برنامهنویسِ آلمانی را روایت کرده بود که رمز عبور کیف پول الکترونیکی (wallet) خود را فراموش کرده بود و دسترسیاش به داراییِ حدود ۲۲۰ میلیون دلاری که در قالب «بیتکوین» داشت، قطع شده بود. بنابراین، مشکل ممکن است اساسا فنی باشد.
ساز و کار قانونی؟ منعی وجود ندارد!
این اما در حالی است که جدا از موضوعِ فراموشی رمز عبور برای دسترسی به کیف پول الکترونیکی، منعی قانونی برای سر و سامان دادنِ به موضوع وراثت در حوزه رمزارزها وجود ندارد. ماجرا این است که در واقع اصلا قانونی در این زمینه وجود ندارد!موضوع خیلی ساده است: اگر صاحب رمزارز فوت کند و رمز عبور کیف پول الکترونیکیاش را جایی ننوشته باشد، کل دارایی دود میشود و به هوا میرود، اما اگر شرکت یا شرکتهایی به وجود بیایند که کمی به داستان رسمیت ببخشند، ورق ممکن است برگردد.
همین حالا، پروژههایی برای تضمین وراثت داراییهای دیجیتال ایجاد شدهاند.به عنوان مثال، شرکتهایی مانند Safe Haven، Casa و TrustVerse، در حال کار بر روی راهحلهایی هستند که به افراد این امکان را میدهد تا داراییهای رمزنگاری شده خود را با استفاده از فناوری بلاکچین و رمزنگاری، برای وراث خود به ارث بگذارند.
ماهعسلِ جداییِ رمزارز و مالیات به پایان میرسد؟
برخی کشورها (همچون آمریکا) رمزارزها را هم در رده داراییها به حساب آوردهاند و به همین دلیل، دارنده رمزارز هم باید مالیات بدهد.با توجه به گسترش بازار رمزارزها و ورود دولتها برای معرفی رمزارزهای اختصاصی (همچون موردِ چین، سوئد و حتی ایران)، میتوان مطمئن بود که دوران ماهعسلِ جداییِ رمزارز و مالیات، دیر یا زود پایان پیدا کند.در این صورت، قوانین مالیاتی میتوانند مشمول دارایی فرد متوفی در قالب رمزارز هم بشوند و به این ترتیب، دستکم دولتها (بر اساس اظهارنامه مالیاتیِ افراد) میدانند که فرد چقدر، در چه قالبی و در کجا، رمزارز دارد. این، احتمالِ مدفون شدنِ رمزارز در ترانزیستورهای رایانهها را به صفر نزدیک میکند.
بخشی از کار هم واقعا فنی است و ربطی به قوانین ندارد. مثلا، اینکه شما با چه دستگاهی (گوشی یا لپتاپ) و با چه «برندی» به کیف پول الکترونیکیتان متصل میشوید هم مهم است. در صورت عدم دسترسی به رمز عبور، برخی دستگاهها و برخی برندها برای بازیابی رمز دشواریهای بیشتری ایجاد میکنند.علاوه بر این، باید طول عمر خود این دستگاهها را هم در نظر گرفت. یک بررسی ساده اینترنتی نشان میدهد که مواردی بوده که مشکل سختافزاریِ یک لپتاپ، دسترسی فرد به کیف پول الکترونیکی و در نتیجه رمزارزهایش را از بین برده است.