مهمترین رویدادهای نهم آذر را در ادامه به نقل از پایگاه «موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران» میخوانید:
رویدادهای نهم آذر
سال ۱۲۸۵
اعلان تأسیس بانک ملی برای بینیاز شدن از دریافت وام از خارجیان امروز منتشر شد و از طرف مردم استقبال زیادی به عمل آمد. طبق لیستی که تهیه شده بود ۱۵ کرور تومان از طرف مردم تعهد سرمایه شده بود.
سال ۱۲۹۰
جلسه فوقالعاده مجلس شورای ملی با شرکت وزیران برای اتخاذ تصمیم دربارۀ اولتیماتوم روسیه تشکیل شد. وزیر خارجه (وثوقالدوله) گزارشی از سابقه امر به مجلس داد و پیشنهاد نمود مجلس با آن موافقت نماید. در این جلسه عده زیادی از نمایندگان با حرارت و احساسات سخن گفتند. سرانجام مجلس به اتفاق آراء اولتیماتوم روسیه را رد کرد. هنگامی که مجلس سرگرم بحث درباره اولتیماتوم بود هزاران نفر از مردم تهران در اطراف مجلس علیه روسیه و اعمال خشونتبار عمال روس تظاهرات میکردند.
به دنبال اولتیماتوم روسیۀ تزاری به ایران و انتشار آن، موجی از خشم و غضب در مردم پدیدار شد. بازار تهران و شهرها تعطیل شد و مردم ضمن تظاهرات همهجانبه آماده دفاع از وطن شدند.
میرزا احمدخان علاءالدوله از امنای درجه اول دولت به هنگام خروج از منزل خود به ضرب چند گلوله به قتل رسید. قتل میرزا احمدخان علاءالدوله و سوءقصد به مشیرالسلطنه به دستور یپرمخان رئیس نظمیه صورت گرفت و ایادی وی برای ارعاب نمایندگان مجلس به چنین جنایتی دست زدند. بازماندگان علاءالدوله برای خویش نام خانوادگی امیرعلائی را انتخاب کردند. از فرزندان ذکور وی یکی سرتیپ جان محمدخان امیرعلائی است که مرتکب صدها قتل و غارت شد و رضاشاه او را از ارتش اخراج نمود. میرزا حسن پیرنیا (مشیرالدوله) و امیر اعظم عضدی و سپهبد محمد نخجوان (امیر موثق) دامادهای او بودند. کوچکترین فرزندش فتح الله امیرعلائی در دربار پهلوی سمتی کوچک داشت.
میرزا احمدخان مشیرالسلطنه صدراعظم سابق مورد سوءقصد قرار گرفته به سختی مجروح گردید. در این سوءقصد برادرزاده او و درشکهچی به قتل رسیدند.
سال ۱۲۹۷
سپاهیان ترک آذربایجان را تخلیه نمودند.
سال ۱۳۱۸
جنگ میان شوروی و فنلاند آغاز شد.
سال ۱۳۲۰
فراکسیونهای مجلس امروز در اجتماعی جنجالی تمایل خود را به نخستوزیری مجدد محمدعلی فروغی اعلام داشتند. اسفندیاری نظر مجلس را به شاه ابلاغ نمود.
سال ۱۳۲۲
سران سه کشور متفق پس از اجتماع در تهران اعلامیهای انتشار دادند. در این اعلامیه پس از قدردانی از مساعی ایران در جنگ و تحمیلاتی که به ایران وارد آمده، حفظ استقلال و حاکمیت و تمامیت ارضی ایران را تصدیق نمودند و مقرر شد با ایران طبق منشور آتلانتیک عمل شود.
استالین به اتفاق مولوتف برای ملاقات و دیدار شاه به کاخ رفتند.
سال ۱۳۳۰
نخستوزیر در کابینه خود تغییراتی به این شرح داد: امیرعلائی، وزیر دادگستری، سپهبد یزدانپناه، وزیر جنگ، دکتر علی امینی، وزیر اقتصاد ملی، امیرتیمور کلالی، وزیر کشور.
سرلشکر منصور مزینی، رئیس شهربانی، در اثر اهمال در وقایع دانشگاه از کار برکنار شد.
امیرتیمور کلالی وزیر کشور با حفظ سمت سرپرست شهربانی گردید.
سال ۱۳۳۳
در بسیاری از نقاط جنوب مانند شیراز، اصفهان، بوشهر و یزد در اثر نزول بارانهای متوالی سیل جاری شد و خسارات زیادی وارد کرد و راه اصفهان به شیراز قطع شد.
سال ۱۳۳۷
کار ایجاد لوله گاز نفت از گچساران به شیراز به یک شرکت انگلیسی واگذار گردید.
تأسیس کارخانه کود شیمیایی در شیراز نصیب گروه فرانسویها شد.
سال ۱۳۴۳
به سبب افزایش بهای بنزین تمام تاکسیهای تهران اعتصاب کردند و تلاش دولت برای شکستن اعتصاب به جایی نرسید. وزارت کار و شهربانی کل کشور در این مورد اعلامیه مشترکی دادند و اعلام نمودند چنانچه رانندگان تاکسی تا ۱۰ آذر اعتصاب خود را نشکنند پروانه آنها لغو خواهد شد.
قرار شد دولت ایران شصت هزار تن گندم از دولت شوروی خریداری کند و در این زمینه قراردادی بین دو کشور منعقد گردید. این دومین خرید است.
سال ۱۳۴۸
مقررات تأسیس مدارس عالی به تصویب رسید.
سال ۱۳۵۴
برف و کولاک در آذربایجان شرقی تلفاتی به بار آورد.
بزرگترین قرارداد گاز جهان برای ایجاد شاهلوله ۲۵ میلیارد مترمکعبی انتقال گاز به اروپا بین ایران، فرانسه، اتریش، آلمان فدرال و شوروی در تهران امضاء شد. طول شاه لوله شش هزار کیلومتر خواهد بود.
سال ۱۳۵۶
جمشید آموزگار، نخستوزیر، کابینه خود را به شرح زیر ترمیم کرد: دکتر محمد یگانه، وزیر امور اقتصادی و دارایی، دکتر منوچهر آگاه به سمت وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه و بودجه.
به مناسبت عید سعید غدیر خم در کاخ گلستان آئین سلام رسمی در حضور شاه برگزار گردید. در صف نخستوزیران و وزیران سابق دکتر علی امینی شادباش گفت و افزود: در کشور ما خوشبختانه مردم هنوز پایبند دین هستند. شاه در پاسخ تبریک او گفت: البته دین یکی از ستونهایی است که میتواند قوام یک جامعهای را حفظ کند منتهی دین حقیقی نه مارکسیسم اسلامی.
سال ۱۳۵۷
کارتر در یک مصاحبه مطبوعاتی گفت که به شاه اعتماد دارد و از وی در مبارزه با مخالفین حمایت میکند اما ایالات متحده در امور داخلی ایران مداخله نمیکند. کارتر افزود شاه با قدرت و زور به دگرگونکردن سنتهای کهن مذهبی پرداخته است.
اساتید حوزه علمیه قم اعلامیهای را منتشر کرده و یادآور شدند: فرارسیدن ماه محرم، ماه انقلاب و شهادت و ماه آزادگی و شهامت بهترین فرصت برای یاریکردن فریاد حقطلبانه و ندای آزادیخواهی ملت مسلمان ایران خواهد بود.
انتهای پیام