مهم‌ترین رویدادهای پانزدهم دی را در ادامه به نقل از پایگاه «موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران» می‌خوانید.
رویدادهای پانزدهم دی
سال ۱۲۸۷
مشیرالسلطنه وزیران تازه را به محمدعلی شاه معرفی کرد:
مشیرالسلطنه صدراعظم و وزیر داخله، میرزا جوادخان سعدالدوله، وزیر خارجه، حسین پاشاخان، امیربهادر وزیر جنگ، میرزا محمدعلی قوام‌الدوله، وزیر مالیه، نظام‌الملک، وزیر عدلیه، مخبرالدوله، وزیر پست و تلگراف، مهندس‌الممالک، وزیر فوائد عامه، مفاخرالملک، وزیر تجارت. سرپرستی وزرات اوقاف و معارف به عهده مهندس‌الممالک قرار گرفت.
نجفقلی‌خان صمصام‌السلطنه بختیاری با سه هزار نفر سوار بختیاری وارد اصفهان شد و پس از تصرف شهر امر به تشکیل انجمن مشروطه داد. اقبال‌الدوله حاکم مستبد اصفهان به قنسولگری انگلیس پناه برد.
سال ۱۲۹۰
به پیشنهاد هیات وزیران و فرمان ناصرالملک، نایب‌السلطنه، مسیو مرنارد بلژیکی، رئیس کل گمرک ایران، به جای مورگان شوستر آمریکایی موقتاً به مقام خزانه‌داری کل تعیین شد.
متن فرمان به این شرح است:
بنام اعلیحضرت سلطان احمدشاه
بر وفق پیشنهاد شورای وزراء، ما به طریق ذیل امر می‌نمائیم:
ماده اول ـ به ملاحظه تصمیم شورای وزراء که بر طبق عقیده کمیسیون مخصوص که از طرف اعضای منتخبه پارلمان تشکیل شده، چون مستر مورگان شوستر از مقام خزانه‌داری کل منفصل شده‌اند مسیو مرنارد مدیر کل گمرکات موقتاً به مقام خزانه‌داری کل تعیین شده‌اند.
ماده دوم ـ بنابراین مسیو مرنارد از تاریخ این حکم مشاغل خزانه‌داری را در تحت امر وزیر مالیه به عهده خواهد گرفت و از همان تاریخ تمام حوالجات و نوشتجات خزانه‌داری باید به امضای ایشان رسیده بدون آن از درجه اعتبار ساقط خواهند بود.
ماده سوم ـ کمیسیونی از طرف شورای وزراء تعیین و مجاز خواهد شد که به محاسبات خزانه دار سابق رسیدگی نموده و آنها را به کفیل خزانه‌داری جدید تفویض نماید.
ماده چهارم ـ وزیر مالیه مسئول طریقه اداره نمودن و انجام وظایف خزانه‌داری کل است و ایشان تعلیمات لازمه را پس از تصویب شورای وزراء برای مدیر موقتی خزانه خواهد فرستاد.
ماده پنجم ـ اجرای این حکم با وزیر مالیه است.
امضاء: ابوالقاسم ناصرالملک نایب‌السلطنه ـ نجفقلی رئیس شورا ـ وثوق‌الدوله وزیر خارجه ـ قوام‌السلطنه وزیر داخله ـ ذکاءالملک وزیر عدلیه ـ معاضدالسلطنه وزیر پست و تلگراف ـ غلامحسین وزیر جنگ ـ حکیم‌الملک وزیر مالیه
۱۵ محرم تنگوزئیل ۱۳۳۰ (۱۵ دی ۱۲۹۰ – ۶ ژانویه ۱۹۱۲)
امان‌الله میرزا ضیاءالدوله که در کنسولگری انگلیس در تبریز متحصن شده بود با اسلحه گرم خودکشی کرد.
سال ۱۲۹۱
ناصرالملک با استعفای صمصام‌السلطنه از ریاست دولت موافقت کرد.
سال ۱۲۹۴
رضاقلی‌خان نظام‌السلطنه حکمران بروجرد و لرستان و خوزستان با یک عده قوا وارد صحنه کرمانشاه شد. وی ریاست کل قوای ملی ایران را بر عهده گرفت و به روس و انگلیس اعلان جنگ داد.
سال ۱۲۹۶
تروتسکی طرح تخلیه ایران از نیروهای روسی و ترکی را ارائه کرد و به دنبال آن نیروهای تحت فرذماندهی ژنرال باراتف ایران را ترک کردند.
سال ۱۳۰۰
بین ایران و افغانستان روابط سیاسی برقرار گردید و اعتلاءالملک به سمت وزیر مختار در آن کشور تعیین شد.
سال ۱۳۰۴
پروفسور ادوارد برون، مستشرق و ایرانشناس معروف و استاد زبان فارسی و عربی در دانشگاه کمبریج و صاحب تألیفات عدیده در زبان و فرهنگ و ادب فارسی در لندن درگذشت.
سال ۱۳۱۲
سیدحسن تقی‌زاده وزیر سابق مالیه وزیر مختار ایران در فرانسه شد.
سال ۱۳۱۹
قانون اجرای لوایح پیشنهادی وزارت دادگستری به تصویب رسید.
سال ۱۳۲۰
علی منصور نخست‌وزیر سابق به استانداری خراسان منصوب شد.
سال ۱۳۲۲
آیت‌الله شریعت سنگلجی دار فانی را وداع گفت.
سال ۱۳۲۴
میر سیدمحمد امامی امام جمعه تهران درگذشت.
سال ۱۳۲۵
دکتر محمد مصدق کاندیداهای خود را از طریق حزب وحدت ایران معرفی نمود.
عده زیادی از دانشجویان به عنوان اعتراض به اعضاء انجمن نظارت انتخابات به قصد دربار از دانشگاه خارج شدند. در مسیر حرکت بین دانشجویان و پلیس برخوردی رخ داد و عده زیادی مجروح شدند.
حزب ایران کاندیداهای خود را معرفی کرد.
حزب دموکرات ایران کاندیداهای خود را برای نمایندگی تهران معرفی کرد.
سال ۱۳۳۱
دکتر مصدق پیامی از رادیو به ملت ایران فرستاد و افزود آیا سزاوار است در روزهایی که چرچیل رهسپار آمریکا است و دولت ایران نیز به مذاکرات مهمی مشغول است، جماعتی از پشت به حکومت خود خنجر بزنند و دانسته و ندانسته مجاهدات ملی را قربانی غرضرانی یا کوته نظری یا بی اطلاعی خود سازند. دو سه تن از امضاء کنندگان طرح دیروز کسانی هستند که دستشان آلوده به خون بی گناهان ۳۰ تیر است.
انتهای پیام
