مهرداد نیکو رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی خوزستان اظهار کرد: کشور در طول سال‌های گذشته عمدتا براساس منابع پایه اداره شده است، به شکلی که بودجه فروش نفت خام وارد منابع بودجه عمومی شده و مورد استفاده قرار گرفته است.
وی افزود: خام فروشی و شرایطی که در بودجه کشور وجود دارد و ارزش افزوده پایینی که در فروش محصولات نفتی داشتیم باعث شده تا منابع کشور محدود و منابع ارزی کاهش یابد و از این رو توجه به اقتصاد دانش بنیان باید مورد توجه قرار گیرد.
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی خوزستان گفت: با توجه به اکوسیستم نوآوری در کشور و وجود مراکز رشد، شرکت‌های دانش بنیان، صندوق‌های شکوفایی و نوآوری و… باید از این ظرفیت‌ها در کشور بهره برد.
برای رقابت با کشورهای دیگر باید نوآور باشیم
نیکو ادامه داد: در کشور نظام ملی نوآوری داریم و باید این مساله به صورت جدی مورد توجه قرار گیرد زیرا مبنای دانش بنیانی، نوآوری است و برای رقابت با کشورهای دیگر باید نوآور باشیم. اگر بتوانیم چنین کاری را در کشور انجام دهیم و نوآور باشیم، بهره‌وری بالا می‌رود.
وی با بیان اینکه تمرکز بر شرکت‌های دانش بنیان و تجاری‌سازی نتایج آن‌ها دو پایه اصلی نظام ملی نوآوری هستند، گفت: تعداد شرکت‌های دانش بنیان باید افزایش یابد و همچنین باید نتایج تحقیقات شرکت‌های دانش بنیان تجاری سازی شود.
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی خوزستان تصریح کرد: قانون حمایت از شرکت‌های دانش بنیان و تجاری سازی تولیدات این بخش در مجلس مصوب شده است که دارای دو رکن تشکیل صندوق نوآوری و شکوفایی و معافیت‌ها و حمایت‌ها از شرکت‌های دانش بنیان است.
نیکو ادامه داد: در این زمینه معافیت‌های مالیاتی و گمرکی از جمله معافیت‌هایی هستند که برای شرکت‌های دانش بنیان در قانون آمده است. همچنین حمایت‌هایی در بحث نیروی انسانی و… از این شرکت‌ها انجام می‌شود که می‌تواند موثر باشد.
فعالیت شرکت‌های دانش بنیان در زمینه ظرفیت‌های استان باشد
وی افزود: ۹ حوزه فناوری در کشور وجود دارد که شرکت‌های دانش بنیان در استان باید در این حوزه‌ها فعالیت کنند. به تناسب ظرفیت استان‌ها انتظار می‌رود تا شرکت‌های دانش بنیان در حوزه‌هایی که جزو ظرفیت‌های استان است، فعالیت کنند. تلاش شده شرکت‌های دانش بنیان استان به سمت فعالیت در زمینه ظرفیت‌های استان حرکت کنند و قطعا حمایت‌ها نیز در این بخش‌ها بیشتر خواهد بود.
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی خوزستان با بیان اینکه با توجه به نامگذاری سال از سوی مقام معظم رهبری مبنی بر توجه به بحث دانش بنیان، تلاش شده در استان با جدیت بیشتری به بحث حمایت از شرکت‌های دانش بنیان توجه شود، گفت: در سال ۱۴۰۰ قانونی توسط معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری پیشنهاد شد و در سال ۱۴۰۱ قانون حمایت از فعالیت‌های دانش بنیان به تصویب مجلس رسید که یک قانون پیشرو برای فعالیت‌ها در حوزه دانش بنیان است.
نیکو ادامه داد: یکی از مشکلات‌هایی که شرکت‌های دانش بنیان داشتند بحث ضمانت‌ها بود که اکنون با تصویب قانون جدید صندوق‌هایی وجود دارد که می‌توانند ضمانت شرکت‌های دانش بنیان را انجام دهند و از آن‌ها برای دریافت تسهیلات از بانک‌ها حمایت کنند و ضمانت نامه در اختیار بانک‌ها بگذارند.
وی افزود: تا به حال شرکت‌های دانش بنیان عمدتا در زمینه فنی و مهندسی فعالیت می‌کردند اما اکنون این شرکت‌ها می‌توانند در حوزه علوم انسانی نیز ورود کنند. این واحدها، واحدهای خلاق نامیده می‌شوند و از حمایت‌هایی نظیر شرکت‌های دانش بنیان بهره‌مند خواهند شد.
ضرورت هدایت خریدهای دولتی به سمت خرید از محصولات دانش بنیان
نیکو عنوان کرد: ماده ۱۲ قانون جدید حمایت از دانش بنیان، به زیست بوم فناوری و اقتصاد دانش بنیان استان‌ها مربوط است. بر این اساس شورای برنامه‌ریزی و استاندار موظف شده‌اند مسایل استان را از طریق واحدهای فناور حل کنند و اولویت با این واحدها است.
وی افزود: رئیس پارک علم و فناوری استان عضو شورای برنامه‌ریزی استان‌ها شده است و این مساله می‌تواند به بحث دانش بنیان و رشد آن کمک کند. در این زمینه همچنین باید خریدهای دولتی به سمت خرید از محصولات دانش بنیان استان هدایت شود و این مساله‌ای است که در قانون دانش بنیان در مجلس به آن اشاره شده است.
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی خوزستان با بیان اینکه فقط ۵۰ درصد از شرکت‌های دانش بنیان استان در پارک‌های علم و فناوری مستقر هستند، گفت: براساس آخرین آمارها تعداد شرکت‌های فناور استان که شامل شرکت دانش بنیان و استارتاپ‌ها است، ۲۹۸ واحد هستند. از این تعداد ۹۸ شرکت دانش بنیان است و ۴۸ شرکت دانش بنیان در پارک علم و فناوری استان مستقر هستند.
خوزستان از نظر تعداد شرکت‌های دانش بنیان در رتبه ۱۱ کشور
نیکو ادامه داد: از نظر تعداد شرکت‌های دانش بنیان خوزستان در رتبه ۱۱ کشور قرار دارد و باید تلاش کنیم تا از نظر کمی تعداد شرکت‌های دانش بنیان استان را افزایش دهیم.
وی گفت: زمینی جنب شهرک صنعتی شماره ۴ به مساحت ۲۰ هکتار برای ساخت پارک علم و فناوری خوزستان اختصاص داده شده است که در ۱۰ هکتار آن کار در حال انجام است تا بتوان شرایطی را برای استقرار همه شرکت های دانش بنیان در پارک علم و فناوری در استان فراهم کرد و مشکل فضای استقرار شرکت های دانش بنیان در پارک علم و فناوری استان حل شود.
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی خوزستان گفت: در سه حوزه آب، کشاورزی و صنایع غذایی، نفت، گاز و پتروشیمی و حوزه صنعت با تاکید بر صنایع فلزی، تجارت و تکنولوژی‌های نوین باید تعداد شرکت‌های دانش بنیان از نظر کمی افزایش یابد زیرا این سه حوزه از جمله ظرفیت‌های مهم در استان هستند که باید از آن‌ها بهره‌مند شد.
نیکو ادامه داد: این حوزه‌ها با توجه به سند آمایش استان مشخص شده‌اند و از شرکت‌های دانش بنیان در این حوزه‌ها حمایت می‌شود تا شاهد رشد کمی و کیفی شرکت‌های دانش بنیان در استان باشیم. براساس برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده، در طی دو سال مراکز رشد ۲۰ درصد، شتاب دهنده‌ها ۸۰ درصد و شرکت های دانش بنیان و کانون‌های خلاقیت ۵۰ درصد از نظر کمی باید افزایش داده شوند.
گلایه از عدم قرارگیری شرکت‌های دانش بنیان استان در وندورلیست خریدهای نفت
وی با بیان اینکه ۱۰ درصد از بودجه استان به توسعه پارک علم و فناوری و شرکت‌های دانش بنیان اختصاص خواهد یافت، افزود: برای این اتفاق نیازمند زیرساخت هستند و باید زیرساخت‌های پارک علم و فناوری استان افزایش یابد. محدوده پارک علم و فناوری مثل منطقه آزاد است و به شرکت‌های مستقر در آن مالیاتی تعلق نمی‌گیرد.
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی خوزستان بیان کرد: براساس آخرین آمار، فروش محصولات نوآورانه شرکت‌های فعال دانش بنیان در استان حدود ۵۰۰ میلیارد تومان است که هدفگذاری شده این عدد در دو سال آینده به یک هزار میلیارد تومان برسد.
نیکو با گلایه از وزارت نفت برای عدم قرارگیری شرکت‌های دانش بنیان استان در وندور لیست خرید شرکت‌های نفتی، اظهار کرد: از ۹۸ شرکت دانش بنیان استان فقط ۲۰ شرکت در وندور لیست شرکت‌های نفت هستند و اگر این شرکت‌های دانش بنیان در وندور لیست قرار نگیرند نمی‌توانند محصولات خود را به شرکت‌های نفتی بفروشند که این مساله یکی از گلایه‌های شرکت‌های دانش بنیان استان است.
بازاریابی و تجاری سازی خلاء شرکت‌های دانش بنیان
وی عنوان کرد: شرکت‌های دانش بنیان غالبا به بلوغ لازم نمی‌رسند و در بحث تجاری سازی و بازاریابی دچار مشکل هستند .بحث تجاری سازی یکی از خلاءهای اصلی شرکت‌های دانش بنیان است. خوشبختانه در قانون ۱۴۰۱ این ظرفیت دیده شده تا شرکت‌هایی به پشتیبانی شرکت‌های دانش بنیان در زمینه بازاریابی بپردازند و این خلاء برطرف شود.
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی خوزستان گفت: سرمایه‌گذاری در شرکت‌های دانش بنیان، سرمایه‌گذاری پر ریسکی است که باعث می‌شود سرمایه‌گذاران استقبال چندانی برای سرمایه‌گذاری در این حوزه نداشته باشند. در خوزستان به دنبال تقویت منابع صندوق نوآوری و شکوفایی هستیم تا از سرمایه گذاری در حوزه دانش بنیان حمایت کنیم.
با مهاجرت دانش بنیان‌ها، علم و عمل از کشور خارج می‌شود
نیکو در خصوص مهاجرت‌های دسته جمعی نخبگان و شرکت‌های دانش بنیان گفت: در استان ارزیابی کاملی از مهاجرت دسته جمعی نخبگان و شرکت‌های دانش بنیان به خارج از کشور نداریم. جلوی مهاجرت نیروی انسانی را با روش‌های دستوری نمی‌توان گرفت و اگر شرایط برای نیروی انسانی کارآمد در کشور فراهم نشود قطعا این نیروی کارآمد که در خارج متقاضی دارد از ایران مهاجرت کند.
وی ادامه داد: در گذشته با مهاجرت فردیِ افراد، فقط شاهد خروج علم از کشور بودیم اما اکنون با مهاجرت شرکت‌های دانش بنیان علم و عمل از کشور خارج می‌شود و قطعا کشور از این مساله متضرر خواهد شد.
