ایلنا محسن ورزشکار درباره مهمترین چالش صنعت قیر در کشور اظهار داشت: مهمترین چالش این صنعت تامین مواد اولیه و یا وکیوم‌باتوم است، به نحوی که اکنون عرضه وکیوم‌باتوم پالایشگاه‌ها به بورس کالا نسبت به سال گذشته در همین مقطع ۲۴ درصد کاهش داشته است، یعنی اگر امسال ۲ میلیون و ۶۸۶ هزار تن وکیوم‌باتوم عرضه شده سال گذشته این میزان ۳ میلیون و ۵۵۶ هزار تن بوده است، معنای آن این نیست که تولید وکیوم‌باتوم پالایشگاه‌ها کاهش پیدا کرده ولی از آنجایی که ملزم شدند بخشی از آن را را به قیر تهاتری تخصیص دهند، بنابراین از این میزان وکیوم‌باتومی که قابل عرضه در بورس کالا و غالبا صادراتی است کاسته شده، بنابراین می‌توانیم انتظار داشته باشیم به همان میزان هم صادرات نسبت به مدت مشابه با کاهش مواجه شود.
خوارک؛ مهمترین چالش تولیدکنندگان قیر
وی تصریح کرد: دولت مکلف شده که ۱۹ هزار میلیارد تومان وکیوم‌باتوم را از طریق پالایشگاه‌ها به دستگاه‌های اجرایی شامل بنیاد مسکن، وزارت راه و سازمان شهرداری‌ها تخصیص دهد به همین دلیل این موضوع کل صنعت قیر را تحت‌تاثیر قرار داده است، البته بخشی از موضوع به کیفیت اجرایی شدن این قانون برمی‌گردد، اکنون ۸ ماه از سال می‌گذرد و به تازگی آیین‌نامه اجرایی مصوب شده ولی باز هم بازار را تحت‌تاثیر قرار داده است، بنابراین مهمترین چالش امروز شرکت‌های تولیدکننده قیر دسترسی به خوراک و مواد اولیه است به نحوی که بتوانند نیاز داخل را تامین و هم صادر کنند.
۴ میلیون تن صادر می‌کنیم
این فعال حوزه صنعت قیر گفت: از مجموع کل ظرفیت تولید کشور ما که سالانه ۵٫۵ تا ۶ میلیون تن است، کمتر از ۲ میلیون تن به مصرف داخل و ۴ میلیون تن هم صادر می‌شود.
نقش صرافی‌ها مهم است
وی درباره چالش‌های بازارهای صادراتی بیان داشت: با توجه به اینکه همه صادرات توسط بخش خصوصی انجام می‌شود بنابراین تمام ریسک‌های این بخش را صادرکنندگان بخش خصوصی متقبل شده‌اند، در شرایط تحریم امکان استفاده از مجاری قانونی بانکی برای نقل و انتقال پول وجود ندارد و کل عملیات پولی و بانکی از مسیر صرافی‌ها است، صرافی‌ها نقش مهمی را در بخش صادرات قیر ایفا می‌کنند، بنابراین تمام ریسک به صادرکنندگان محول شده و شرکت‌ها با قبول این ریسک کار را انجام می‌دهند، از همان ابتدا که تحریم‌های پولی و بانکی مرتبط با نقل و انتقال پول اجرایی شد این موضوع وجود داشته و ما با پذیرش ریسک‌ها کار را انجام می‌دهیم.
کیفیت قیر ایران استاندارد است؟
ورزشکار در ادامه به موضع کیفیت قیر پرداخت و توضیح داد: قیری که در ایران توسط تولیدکنندگان شناخته‌شده و معتبر تولید می‌شود بر مبنای وکیوم باتوم استانداردی است که از پالایشگاه‌های کشور دریافت می‌کنند، عمده واحدهای تولیدکننده قیر کشور تحت ضوابط استاندارد کار می‌کنند و به طور کلی قیر ایران با کیفیت است، ولی در کنار آن تولیدکنندگانی داریم که به برند قیر ایران لطمه می‌زنند و به خاطر سودجویی و فرصت‌طلبی از وکیوم‌باتوم پالایشگاهی استفاده نمی‌کنند و بعضا ممکن است از مواد اولیه متفرقه و یا از مواد اولیه‌ای که از خارج از کشور وارد می‌شود و ویژگی‌های استاندارد را به طور کامل ندارند، استفاده می‌کنند، اگرچه قیری که با همان ویژگی‌های غیراستاندارد تولید می‌شود، بازهم مشتریان خاص خود را در بازارهای خارجی دارد و موضوعات کیفی برایشان اهمیت ندارد. در هر حال همین موضوع می‌تواند به برند قیر استاندارد ایران آسیب بزند. رئیس سابق هیات مدیره انجمن قیر ایران یادآور شد: در مجموع باتوجه به ویژگی کیفی نفت‌خامی که وارد پالایشگاه‌های کشور می‌شود قیری همه که از شرکت‌های قیرساز استحصال می‌شود کیفیت قابل قبولی دارد، بنابراین مشکلی از این لحاظ نیست.
در تله ارزان‌فروشی افتادیم
این کارشناس حوزه صنعت قیر درباره دامپینگ در صنعت قیر گفت: در این صنعت دامپینگ نداریم اما موضوع بدتر اینکه اختلاف قیمت قیر صادراتی ایران با نرخ‌های بین‌المللی زیاد شده، در حالی که می‌توانیم با قیمت بالاتر و شرایط بهتر بفروشیم و سود و ارز بیشتری عاید کشور شود، متاسفانه در تله ارزان‌فروشی افتادیم که بخشی به رقابت زیاد بین تولیدکنندگان و صادرکنندگان برمی‌گردد و بخشی هم از عوارض اجرای نادرست قانون قیر تهاتری است.
وکیوم‌باتوم را بعنوان حق‌المعل تخصیص می‌دهند
وی ادامه داد: بعضا بخشی از قیر وکیوم‌باتوم را در ازای حق‌المعل شرکت‌های قیرساز تخصیص می‌دهند و برخی موضوعات باعث می‌شود قیمت تمام‌شده برخی شرکت‌ها نسبت به قیمت تمام‌شده بقیه پایین بیاید، همین موضوع شرکت‌ها را ترغیب می‌کند که محصول را با قیمت پایین‌تر بفروشند و قیمت قیر صادراتی ایران را پایین بیاورند.
اختلاف زیاد با نرخ‌های بین‌المللی
ورزشکار خاطرنشان کرد: اکنون ما با اختلاف قیمت ۲۰۵ تا ۲۱۰ دلاری قیمت قیر ایران و سنگاپور مواجهیم، این اختلاف قیمت به خاطر محدودیت تحریم و فاصله و حمل و نقل تا ۱۰۰ دلار توجیه دارد، اما مابقی توجیه‌پذیر نیست، بنابراین این موضوع یک چالش جدی است، در حالی که ما می‌توانیم قیر را با قیمت و شرایط بهتری بفروشیم و ارزآوری و سود بیشتری عاید کشور شود، اما متاسفانه ارزان می‌فروشیم.
