حضرات آیات سبحانی، نوری همدانی، مکارم شیرازی و جوادی آملی از مراجع عظام تقلید در جلسات درس و دیدارهای خود ضمن محکوم کردن سوءتدبیر دولت عربستان سعودی، خواستار تشکیل کمیته‌های حقیقت‌یاب برای مشخص شدن علت وقوع حوادث اخیر در این کشور و کشته شدن حجاج بی‌گناه شدند.
مفتی اعظم عربستان اندیشه جاهلیت را احیا کرد
آیت‌الله جعفر سبحانی صبح امروز در درس خارج اصول خود که در مسجد اعظم برگزار شد، با اشاره به اینکه روز عید قربان یکی از روزهای شاد سال است، اظهار کرد: عید قربان امسال به جای آنکه روز شادی مسلمانان باشد روزی عزای آنان بود.
وی افزود: امسال در مسیر رمی جمرات صدها نفر کشته شدند، از همین رو در بیانیه‌ای که صادر کردم، اقدام سعودی‌ها به سوءمدیریت تعبیر شد، در حالی که کلمه سوءمدیریت برای آنان کافی نیست، چراکه مسئولان عربستان هیچ ارزشی برای جان حجاج قائل نیستند.
این مرجع تقلید با اشاره به اینکه در سال‌های گذشته هم برخی از حجاج در مسیر رمی جمرات دچار حادثه شدند، گفت: این اتفاق برای بار نخست رخ نداده است، بلکه چند سال پیش نیز برخی از حجاج در این مسیر کشته شدند.
آیت‌الله سبحانی تصریح کرد: بیت‌الله الحرام حرم امن الهی است، در این مکان مقدس تمام موجودات امنیت دارند، اینکه برخی نمی‌گذارند در این حرم الهی امنیت وجود داشته باشند مطمئن باشند خداوند از آنان انتقام خواهد گرفت.
وی خاطرنشان کرد: مفتی عربستان اخیراً اعلام کرده است که حادثه منا یک قضا و قدر الهی بوده است، این سخنان نشان از جاهلیت آنان دارد، آنان بار دیگر اندیشه جاهلیت را زنده کرده‌اند.
استاد حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه سخنان مفتی اعظم عربستان منطق جاهلی است، گفت: آنان می‌خواهند به وسیله قضا و قدر بیان کردن این جرم و جنایت خود را تبرئه کنند.
آیت‌الله سبحانی بیان کرد: حاکمان عربستان مسئول کشته شدن هزاران حاجی هستند و خون این حجاج حتی با آب فرات و دجله نیز شسته نخواهد شد.
آل‌سعود غده سرطانی است/مجازات عاملان واقعه منا
آیت‌الله حسین نوری‌همدانی در دیدار با رئیس سازمان اردویی راهیان نور و گردشگری بسیج با اشاره به اینکه حادثه اخیر منا حادثه تلخ و سنگینی است اظهار کرد: در سال‌های گذشته برخی حجاج کشته شدند که در آن زمان امام خمینی (ره) مطالبی را در معرفی آل‌سعود بیان کردند.
وی افزود: رژیم آل‌سعود وهابی هستند و کشتن شیعیان و اهل سنت را مبارک می‌دانند، چراکه معتقدند این دو گروه کافر هستند، در حالی که خود یک گروه و مسلک قلابی را به وجود آورده‌اند.
این مرجع تقلید با اشاره به اینکه آل‌سعود حجاز را تصرف کردند، تبیین کرد: مکه و مدینه دو مرکز دینی مهم جهان اسلام را تصرف کرده و با پول نفت و گاز، نوکری آمریکا را می‌کنند. آل‌سعود یک غده سرطانی است که با کمک به آمریکا تلاش می‌کند آمریکا را به مقاصد شومش برساند.
آیت‌الله نوری‌همدانی تصریح کرد: در روز عرفه ایرانیان برائت و بیزاری خود را از آمریکا و صهیونیست اعلام کردند که این امر برای خواسته‌های آل‌سعود ضربه محکمی بود.
وی با اشاره به اینکه بیشترین ضربه در حادثه اخیر به ایرانیان وارد شد گفت: در این حادثه ۱۳۶ نفر از حجاج شهید، بیش از ۳۰۰ نفر مفقود و تعداد بسیاری نیز مجروح شدند.
استاد حوزه علمیه قم عنوان کرد: مسئولان ایرانی باید پیگیر حادثه منا باشند تا مسئولان این حادثه که بدون شک بی‌کفایت هستند مجازات شوند.
آیت‌الله نوری‌همدانی با اشاره به اینکه بیش از ۲۰ میلیون زائر در مراسم اربعین حضور دارند، گفت: در این مراسم با این شمار زائر هیچ حادثه‌ای رخ نمی‌دهد، در حالی که مسئولان عربستان توانایی و قدرت مدیریت دو میلیون زائر را ندارند.
وی بیان کرد: باید قدرت سیاسی در دست یک عالم باشد، اما باید دید این آل‌سعود که یک قدرت غاصبانه است به چه میزان توانسته در طول تاریخ تأثیرگذار باشد.
این مرجع تقلید با اشاره به اینکه مکه و مدینه دو مرکز دینی جهان اسلام به شمار می‌روند، گفت: این دو مکان مقدس باید در اختیار تمام مسلمانان باشد، از همین رو باید مدیریت این دو مکان را از آل‌سعود پس بگیریم.
آیت‌الله نوری‌همدانی تأکید کرد: مسلمانان نباید در برابر اقدامات و حوادث اخیر مکه سکوت اختیار کنند، چراکه آل‌سعود لیاقت و قدرت اداره این حرم امن الهی را ندارد.
سوءمدیریت آل‌سعود چنین حوادثی را در منا به وجود آورد
آیت‌الله ناصر مکارم‌شیرازی در درس خارج فقه خود که در مسجد اعظم قم برگزار شد، با اشاره به حادثه منا اظهار کرد: این حادثه در اثر سوء مدیریت به وجود آمد و در سوء مدیریت و تدبیر این حادثه جای تردید و شک وجود ندارد.
وی خاطرنشان کرد: اگر برنامه‌ریزی و مدیریت لازم به کار برده شود، چنین حوادثی به وجود نمی‌آید، بنابراین می‌توان از وقوع حوادث ناگوار این چنینی جلوگیری کرد.
این مرجع تقلید با بیان اینکه سوءمدیریت آل‌سعود چنین حوادثی را به وجود آورد، گفت: این حادثه را می‌توان از حوادث کم‌نظیر مکه دانست ولی عربستان پس از وقوع حادثه نیز برخورد مناسب نداشت، بنابراین از این فرصت که می‌توانست این واقعه را با تدبیر مناسب تغییر دهد نیز استفاده نکرد.
وی با اشاره به اقداماتی که عربستان در این حادثه می‌توانست انجام دهد گفت: ابراز همدردی با خانواده‌های قربانیان این حادثه از جمله امور بود و در بخشی دیگر می‌توانست با مسببان و خطاکاران این حادثه برخورد کرده و آنها را به مجازات اعمال خود برساند.
آیت‌الله مکارم‌شیرازی خاطرنشان کرد: آل سعود می‌توانست درصدد جبران خسارات وارد شده برآید و برنامه‌ریزی لازم را داشته باشد تا چنین حوادثی در تاریخ به وجود نیاید، ولی هیچ اقدامی انجام ندادند و قضا و قدر را سرپوشی بر بی‌تدبیری خود قرار دادند.
این مرجع تقلید ادامه داد: آیا می‌توان باز کردن مسیر حرکت حجاج را گردن قضا و قدر الهی انداخت، اقدامات آنها نشان می‌دهد که معنای صحیح قضا و قدر الهی ندانسته‌اند.
وی خاطرنشان کرد: مفتی عربستان در سخنانی بیان کرده برخی افراد آرزو دارند در منا کشته شده و به این وسیله به درجات بالایی برسند.
استاد حوزه علمیه قم با بیان اینکه مدیریت و برخورد با حادثه منا نادرست است گفت: آل‌سعود می‌توانست با برخورد و اقدام درست آبی بر آتش این حادثه بریزد در حالی که به صورت غیرمنطقی عمل کرد و اکنون نیز این حادثه را به بی‌نظمی حجاج مربوط می‌دانند.
وی عنوان کرد: آل‌سعود برخورد نادرستی با این حادثه داشت که از اصل حادثه کمتر نیست و این امر تاسف را به همراه داشته است و حتی آل خلیفه به سعودی‌ها در زمینه حج موفق تبریک گفته است که از نادانی آنها سرچشمه می‌گیرد.
آیت‌الله مکارم‌شیرازی با بیان اینکه حج برای همه مسلمانان است، تصریح کرد: امیدواریم که سعودی‌ها در ادامه برخورد عاقلانه‌ای داشته باشند تا جهان اسلام به کمک و همکاری آنها بیایند.
وی با اشاره به اهمیت حج گفت: این حادثه سبب شد که به قداست حج ضربه وارد شود که برای برطرف کردن این آسیب زمان فراوانی باید صرف شود و برطرف کردن آن مشکل است.
داعیه‌داران حقوق‌بشر حرامی‌ها را از حرم دور کنند
آیت‌الله عبدالله جوادی آملی نیز در درس تفسیر قرآن کریم که در مسجد اعظم برگزار شد، اظهار کرد: این حادثه غمبار از بی‌تدبیری و سوء مدیریت مسئولان حرمین شرفین است، کعبه قبله مسلمانان و مطاف مسلمین است و به عنوان ولد امین و منطقه امن معرفی شده است.
وی خاطرنشان کرد: اگر حجاز و مکه سرزمین با برکت بوده، به وسیله این مطاع و قبله است و اگر به عنوان بلد امین نامگذاری شد، به قداست این مطاف و قبله است.
مفسر قرآن کریم با بیان اینکه مسئولان حجاز نان قداست بلد امین را می‌خورند، گفت: آل سعود شایسته حرم‌داری و حریم حرم را نگه داشتن نیست، بر امت اسلامی لازم است که مسئولیت صیانت قبله و کعبه مسلمین را به عهده گیرد و از یوغ استعمار جهانی نجات پیدا کنند.
وی یادآور شد: سازمان‌هایی که داعیه حقوق بشر را داشته و دارند، فریاد برآورند و این حرامی‌ها را از حرم دور کنند و حرم را به عهده مسلمان بسپارند تا مسلمانان شاهد حادثه تلخ مکه و حادثه غم بار منا نباشند.
آیت‌الله جوادی آملی ابراز امیدواری کرد روزی فرارسد که امت اسلام بیدار شود و در ادای احکام و سنن الهی موفق شوند.
وی با بیان اینکه رزق مادی و معنوی به دست خداوند است گفت: خداوند نسبت به بندگان مهربان و احسان دارد ولی همه این برکات لطیفانه است.
مقصر دانستن حجاج گستاخی آل‌سعود است
آیت‌الله سید محمد سعیدی در جمع طلاب حوزه علمیه جامعه الزهرا و جمع کثیری از بانوان طلبه اظهار کرد: با استناد به آیات قرآن بی‌شک کشته‌شدگان واقعه مسجد الحرام در سقوط جرثقیل و جانباختگان حادثه منا شهید محسوب می‌شوند.
وی با اشاره به حدیثی از امام صادق(ع) که فرمودند «کسی که برای خدا مهاجرت کند و در این راه مرگ او را فرا بگیرد شهید راه خداست»، اظهار کرد: شهادت جانباختگان این حادثه را امری مسلم است.
تولیت آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه(س) ادامه داد: برخی از گزارشات علت وقوع این حادثه را بستن راه زائران برای عبور شاهزاده سعودی از آن مسیر اعلام کرده است.
وی در ادامه گفت: از همه اینها گذشته در دنیا مرسوم است وقتی در جایی اتفاقی می‌افتد و مقام مسئولی خطایی هرچند غیرعمد مرتکب می‌شود به سرعت از مردم عذرخواهی می‌کند و در بعضی شرایط حتی از سمت خود استعفا می‌دهد.
همه مردم ایران به ویژه خانواده‌های داغدار قاطعانه از رئیس جمهور که اکنون در مقر سازمان ملل هستند می‌خواهند که با همفکری سران کشورهای اسلامی کمیته‌ای برای یافتن حقیقت این اتفاقات زنجیره‌ای تشکیل دهند و یافتن راه‌هایی برای اداره صحیح حرمین شریفین را در دستور کار خود قرار دهند
سعیدی اظهار کرد: آل سعود بی‌لیاقت تاکنون نه بار مسؤلیت این حادثه را پذیرفته‌اند و نه حتی یک عذر خواهی خشک و خالی کرده‌اند، چه برسد به برکناری و مجازات عاملین این فاجعه! و در کمال گستاخی گناه این فاجعه خون‌بار را بر گردن خود حجاج انداخته‌اند.
وی با اشاره به وقوع این حادثه و حوادث مشابه آن در سال جاری و سال‌های گذشته بیان کرد: همه مردم ایران به ویژه خانواده‌های داغدار قاطعانه از رئیس جمهور که اکنون در مقر سازمان ملل هستند می‌خواهند که با همفکری سران کشورهای اسلامی کمیته‌ای برای یافتن حقیقت این اتفاقات زنجیره‌ای تشکیل دهند و یافتن راه‌هایی برای اداره صحیح حرمین شریفین را در دستور کار خود قرار دهند تا دیگر چنین حوادثی ملت‌های مسلمان را داغدار نکند، چراکه تا آل‌سعود بی‌کفایت مسئولیت این امر را عهده‌دار است تکرار چنین حوادثی دور از انتظار نیست.
امام جمعه قم با اشاره به برگزاری مراسم اربعین حسینی در کمال صحت با وجود ناامنی‌ها و وضعیت اقتصادی کشور میزبان تأکید کرد: چگونه می‌شود که رژیم آل‌سعود با اینهمه پول و امکانات از اداره امور حج ناتوان است، تنها عامل این ناتوانی عدم کفایت رژیم آل‌سعود است.
فارس، وی ضمن ابراز همدردی با خانواده‌های جانباختگان فاجعه منا افزود: با بازگشت اجساد شهدا در روز دوشنبه به وطن، غوغایی سراسر ایران را فرا خواهد گرفت و از خداوند برای تمام ملت داغدار ایران به ویژه خانواده‌های این شهدا طلب صبر می‌کنیم.
