گروه سیاسی: روزنامه انگلیسی گاردین نوشت: توافق ایران و عربستان میتواند پیامدهایی برای تلاش تحت رهبری ایالات متحده به منظور منزوی کردن اقتصاد ایران از طریق تحریمها به همراه داشته باشد. اگر واقعا روابط عربستان با تهران گرم شود یکی از پیامدهای آن احتمالا سرمایه گذاری عربستان در داخل ایران خواهد بود. یکی دیگر از پیامدهای بالقوه تعامل مجدد دیپلماتیک این است که عربستان سعودی ممکن است کانال ماهوارهای “ایران اینترنشنال” مستقر در لندن که وابسته به ریاض است و به حمایت از معترضان در داخل ایران شهرت پیدا کرده را مهار نموده و یا فعالیت آن را متوقف کند.
در همین حال، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در مجلس شورای اسلامی نحوه فعالیت شبکه ایران اینترنشنال را از موضوعات توافق میان جمهوری اسلامی و عربستان سعودی اعلام کرد. شهریار حیدری، نماینده کرمانشاه، با عنوان حمایت عربستان سعودی از تلویزیون ایران اینترنشنال و تفاهم بر سر ادامه فعالیت این تلویزیون گفته است: «ایران نسبت به این موضوع معترض و اعتراض آن بهحق بود، زیرا که یک پایگاه خبری با اعتبارات مالی و سیاسی عربستان بود، قطع بهیقین باید این موضوع حلوفصل میشد که به یک توافق پایدار در دیپلماسی دو کشور منجر شود.» حیدری توافق انجامگرفته را دارای ابعاد مختلف ازجمله موضوعات امنیتی اعلام کرده که فعالیت شبکه تلویزیونی ایران اینترنشنال نیز بخشی از آن است.
همچنین شهاب اسفندیاری، رئیس دانشکده صداوسیما، نیز در اظهارنظری مشابه تاکید کرده است: «شرکت ولنت مدیا وابسته به عربستان، مالک ایران اینترنشنال، دو هفته قبل از بسته شدن دفاتر و استودیوهای این شبکه در لندن، مجوز فعالیت آن را به نهاد ناظر رسانهها در انگلستان (آفکام) پس داد، عملا از خود سلب مسئولیت کرد و احتمالا این شرط ایران برای توافق اخیر با عربستان بوده است.»
فشار برای اخلال در فعالیت رسانههای فارسیزبان خارج از ایران در آبانماه امسال به اوج خود رسید و قوه قضاییه این رسانهها را سازمان تروریستی خواند. درپی این اقدام محمد مهدی اسماعیلی، وزیر ارشاد و فرهنگ دولت رئیسی، هرگونه همکاری، تماس، ارسال فیلم و تصویر و خبر برای رسانههای فارسیزبان خارج از کشور را عملی مجرمانه و دارای تبعات قانونی اعلام کرد. تشدید فشار بر خانواده خبرنگاران رسانههای فارسیزبان و تهدید مکرر جانی علیه آنها در خاک اروپا سبب شد شبکه ایران اینترنشنال از تعطیلی موقت فعالیت استودیوی پخش خود در لندن خبر دهد و پخش برنامهها را از آمریکا پی بگیرد. مدیران ایران اینترنشنال با تایید تهدیدهای جمهوری اسلامی علیه خبرنگاران این رسانه، اعلام کردند پس از رفع تهدید و آماده شدن استودیوی پخش جدید، این شبکه فعالیت مجدد خود را در لندن آغاز میکند.
روزنامه کیهان که هفت سال پیش با تیتر «ننگ رابطه با آل سعود از دامن ایران اسلامی پاک شد»، از قطع روابط بین جمهوری اسلامی و عربستان سعودی استقبال کرده بود، روز شنبه ۱۹ اسفند در چرخشی معنادار این توافق را دستاورد دیپلماسی دولت رئیسی دانسته و نوشته است: «جریان غربگرای داخلی نیز همانند آمریکا و اسرائیل از این توافق عصبی و پریشان است.» کیهان با حمله به اصلاحطلبان، این ادعا که توافق فعلی بازگشت به همان توافق انجام شده در دوران اصلاحات است را رد کرده و مدعی شده است توافق پیشین تنها بر اساس امتیاز دادن یکطرفه بوده، اما این بار جمهوری اسلامی از موضع اقتدار به مذاکرات وارد شده است.
از سوی دیگر، تلاش رسانههای نزدیک به دولت رئیسی برای تبلیغ توافق اخیر بهعنوان دستاورد دولت، با انتشار شایعه بیاطلاع بودن وزیر امور خارجه ایران از روند مذاکرات زیر سوال رفته است. برخی رسانههای داخل ایران نیز در خبری مدعی شدهاند امیرعبداللهیان که در سوریه به سر میبرد، تنها ساعاتی قبل از اعلام توافق از طریق وزیر خارجه قطر در جریان آن قرار گرفته است. روزنامه سازندگی که رسانه نزدیک به حزب کارگزاران و جریان اعتدالی درون حکومت شناخته میشود نیز با تیتر «بازگشت به راهبرد هاشمی»، با طعنه به دولت رئیسی تاکید کرده است همان کسانی که با حمله به سفارتخانهها این روابط را به آتش کشیدند با در اختیار گرفتن دولت، خود را به هر آبوآتشی زدند تا روابط مجددا احیا شود.
به نظر میرسد توافق جمهوری اسلامی با عربستان سعودی که هنوز جزئیات آن منتشر نشده است، در گام نخست باعث ایجاد سوالهای فراوانی درخصوص آینده روابط و مسائل پیچیده بین دو کشور شده است این در حالی است که تحلیلگران روابط بینالملل معتقدند حضور نداشتن وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در پکن و همچنین غیبت تیم مذاکرهکننده دولت رئیسی در مذاکرات اخیر با آژانس اتمی و کشورهای اروپایی، شاید بیشتر نشانه تغییر در گروه مذاکرهکننده و تیم سیاسی دولت و واگذاری روند مذاکرات به شورای عالی امنیت ملی زیر نظر علی شمخانی باشد.
در همین حال، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در مجلس شورای اسلامی نحوه فعالیت شبکه ایران اینترنشنال را از موضوعات توافق میان جمهوری اسلامی و عربستان سعودی اعلام کرد. شهریار حیدری، نماینده کرمانشاه، با عنوان حمایت عربستان سعودی از تلویزیون ایران اینترنشنال و تفاهم بر سر ادامه فعالیت این تلویزیون گفته است: «ایران نسبت به این موضوع معترض و اعتراض آن بهحق بود، زیرا که یک پایگاه خبری با اعتبارات مالی و سیاسی عربستان بود، قطع بهیقین باید این موضوع حلوفصل میشد که به یک توافق پایدار در دیپلماسی دو کشور منجر شود.» حیدری توافق انجامگرفته را دارای ابعاد مختلف ازجمله موضوعات امنیتی اعلام کرده که فعالیت شبکه تلویزیونی ایران اینترنشنال نیز بخشی از آن است.
همچنین شهاب اسفندیاری، رئیس دانشکده صداوسیما، نیز در اظهارنظری مشابه تاکید کرده است: «شرکت ولنت مدیا وابسته به عربستان، مالک ایران اینترنشنال، دو هفته قبل از بسته شدن دفاتر و استودیوهای این شبکه در لندن، مجوز فعالیت آن را به نهاد ناظر رسانهها در انگلستان (آفکام) پس داد، عملا از خود سلب مسئولیت کرد و احتمالا این شرط ایران برای توافق اخیر با عربستان بوده است.»
فشار برای اخلال در فعالیت رسانههای فارسیزبان خارج از ایران در آبانماه امسال به اوج خود رسید و قوه قضاییه این رسانهها را سازمان تروریستی خواند. درپی این اقدام محمد مهدی اسماعیلی، وزیر ارشاد و فرهنگ دولت رئیسی، هرگونه همکاری، تماس، ارسال فیلم و تصویر و خبر برای رسانههای فارسیزبان خارج از کشور را عملی مجرمانه و دارای تبعات قانونی اعلام کرد. تشدید فشار بر خانواده خبرنگاران رسانههای فارسیزبان و تهدید مکرر جانی علیه آنها در خاک اروپا سبب شد شبکه ایران اینترنشنال از تعطیلی موقت فعالیت استودیوی پخش خود در لندن خبر دهد و پخش برنامهها را از آمریکا پی بگیرد. مدیران ایران اینترنشنال با تایید تهدیدهای جمهوری اسلامی علیه خبرنگاران این رسانه، اعلام کردند پس از رفع تهدید و آماده شدن استودیوی پخش جدید، این شبکه فعالیت مجدد خود را در لندن آغاز میکند.
روزنامه کیهان که هفت سال پیش با تیتر «ننگ رابطه با آل سعود از دامن ایران اسلامی پاک شد»، از قطع روابط بین جمهوری اسلامی و عربستان سعودی استقبال کرده بود، روز شنبه ۱۹ اسفند در چرخشی معنادار این توافق را دستاورد دیپلماسی دولت رئیسی دانسته و نوشته است: «جریان غربگرای داخلی نیز همانند آمریکا و اسرائیل از این توافق عصبی و پریشان است.» کیهان با حمله به اصلاحطلبان، این ادعا که توافق فعلی بازگشت به همان توافق انجام شده در دوران اصلاحات است را رد کرده و مدعی شده است توافق پیشین تنها بر اساس امتیاز دادن یکطرفه بوده، اما این بار جمهوری اسلامی از موضع اقتدار به مذاکرات وارد شده است.
از سوی دیگر، تلاش رسانههای نزدیک به دولت رئیسی برای تبلیغ توافق اخیر بهعنوان دستاورد دولت، با انتشار شایعه بیاطلاع بودن وزیر امور خارجه ایران از روند مذاکرات زیر سوال رفته است. برخی رسانههای داخل ایران نیز در خبری مدعی شدهاند امیرعبداللهیان که در سوریه به سر میبرد، تنها ساعاتی قبل از اعلام توافق از طریق وزیر خارجه قطر در جریان آن قرار گرفته است. روزنامه سازندگی که رسانه نزدیک به حزب کارگزاران و جریان اعتدالی درون حکومت شناخته میشود نیز با تیتر «بازگشت به راهبرد هاشمی»، با طعنه به دولت رئیسی تاکید کرده است همان کسانی که با حمله به سفارتخانهها این روابط را به آتش کشیدند با در اختیار گرفتن دولت، خود را به هر آبوآتشی زدند تا روابط مجددا احیا شود.
به نظر میرسد توافق جمهوری اسلامی با عربستان سعودی که هنوز جزئیات آن منتشر نشده است، در گام نخست باعث ایجاد سوالهای فراوانی درخصوص آینده روابط و مسائل پیچیده بین دو کشور شده است این در حالی است که تحلیلگران روابط بینالملل معتقدند حضور نداشتن وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در پکن و همچنین غیبت تیم مذاکرهکننده دولت رئیسی در مذاکرات اخیر با آژانس اتمی و کشورهای اروپایی، شاید بیشتر نشانه تغییر در گروه مذاکرهکننده و تیم سیاسی دولت و واگذاری روند مذاکرات به شورای عالی امنیت ملی زیر نظر علی شمخانی باشد.